Τις πολλαπλές πληγές που άφησε πίσω του ο φονικός σεισμός της 30ης Οκτωβρίου καλείται να καλύψει η Σάμος. Εν μέσω της περιόδου της καθολικής απαγόρευσης κυκλοφορίας και των αυστηρών περιορισμών στο πλαίσιο του περιορισμού της διασποράς του κορωνοϊού, τοπικοί φορείς και εκκλησία μετρούν τις ζημιές τους και συγκεντρώνουν πόρους προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις δύσκολες απαιτήσεις.
Όπως είχε τονίσει πρόσφατα ο Σεβ. Μητροπολίτης Σάμου και Ικαρίας κ. Ευσέβιος, μιλώντας στον pemptousia.fm και στην Εκπομπή Επικαιρότητα στην Πεμπτουσία με την Μαρία Γιαχνάκη, η φοβερή αυτή δοκιμασία είχε ως αποτέλεσμα πάνω από 70 εκκλησίες να υποστούν ζημιές, καθιστώντας αρκετούς ναούς μη λειτουργικούς λόγω επικινδυνότητας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το Καρλόβασι όπου την Κυριακή δεν τελέστηκαν Θείες λειτουργίες καθώς οι ναοί είναι κατεστραμμένοι, όπως είχε τονίσει όμως ο Σεβασμιώτατος “θα αξιοποιήσουμε τα ξωκλήσια μας για να μπορέσει ο κόσμος να λειτουργηθεί”.
ΑΟΥΣΤΕ ΤΑ ΟΣΑ ΕΙΧΕ ΑΝΑΦΕΡΕΙ Ο ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΣ
Αγώνας από τη Μητρόπολη Σάμου και Ικαρίας για τη συγκέντρωση βοήθειας
Από την πρώτη στιγμή η τοπική εκκλησία της Σάμου κλήθηκε βρέθηκε δίπλα στο δοκιμαζόμενο λαό και κλήθηκε μαζί με τις καταστροφές που υπέστησαν οι ναοί της να στηρίξει ηθικά και υλικά και τους κατοίκους του νησιού.
Για το σκοπό αυτό δημιούργησε ένα συγκινητικό βίντεο με το οποίο καλεί όλους μας να στηρίξουν τον αγώνα τους:
Για τον ίδιο σκοπό μάλιστα την Κυριακή που μας πέρασε αρκετές Μητροπόλεις είχαν προγραμματίσει στους ιερούς ναούς να περιαχθεί δίσκος έτσι ώστε να συγκεντρωθούν χρήματα και να αποσταλούν στην Ιερά Μητρόπολη Σάμου και Ικαρίας προκειμένου να τα διαθέσει στους εμπερίστατους αδελφούς. Την ενέργεια αυτή όμως τροποποίησε η απόφαση για την επιβολή νέων περιοριστικών μέτρων για την πανδημία τα οποία δεν επιτρέπουν την παρουσία πιστών στους ναούς.
Μέτρα στήριξης προς τους πληγέντες
Το Υπουργείο Οικονομικών, σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία και την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), ανακοινώνει παρεμβάσεις για την αρωγή και στήριξη των νομικών και φυσικών προσώπων που επλήγησαν από τον σεισμό της 30ής Οκτωβρίου 2020 και τα φαινόμενα που ακολούθησαν. Συγκεκριμένα:
1. Αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων
Για την περιοχή της Σάμου παρατείνεται η καταβολή και αναστέλλεται η πληρωμή όλων των εκκρεμών βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων φορολογικών υποχρεώσεων, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τα φυσικά πρόσωπα, για χρονικό διάστημα έξι μηνών. Ειδικότερα, σύμφωνα με σχετική Υπουργική Απόφαση προβλέπεται ότι:
Παρατείνονται μέχρι και την 30.04.2021 οι προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων στις ΔΟΥ / Ελεγκτικά Κέντρα οφειλών των φυσικών και νομικών προσώπων και οντοτήτων με κύρια κατοικία ή εγκατάσταση (έδρα) στους Δήμους Ανατολικής Σάμου και Δυτικής Σάμου που λήγουν ή έληξαν από 30.10.2020 μέχρι και 30.04.2021. Ως την ίδια ημερομηνία και για τις ίδιες οφειλές και πρόσωπα, παρατείνονται και οι προθεσμίες καταβολής των δόσεων ρυθμίσεων / διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών.
Αναστέλλεται μέχρι και την 30.04.2021 η πληρωμή των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων την 30ή Οκτωβρίου 2020 οφειλών των ανωτέρω προσώπων και οντοτήτων.
2. Επιχορήγηση πληττόμενων επιχειρήσεων
Σύμφωνα με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, το Υπουργείο Οικονομικών είναι αρμόδιο για την αποζημίωση σεισμόπληκτων επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα, είναι υπεύθυνο για επιχορήγηση 30% – 70% της υλικής ζημίας για κτιριακές εγκαταστάσεις, εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα, φορτηγά αυτοκίνητα δημόσιας και ιδιωτικής χρήσης, μέσα παραγωγής, συμπεριλαμβανομένου του εγγείου κεφαλαίου και αποθηκευμένα προϊόντα, τα οποία κατεγράφησαν ως κατεστραμμένα. Το ύψος της επιχορήγησης βαραίνει το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και καταβάλλεται στους δικαιούχους από τη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Σύμφωνα με το υφιστάμενο πλαίσιο, μετά και τις αναγκαίες ρυθμιστικές παρεμβάσεις σε κανονιστικό επίπεδο, στις οποίες προχώρησε το προηγούμενο διάστημα το Υπουργείο Οικονομικών, σε εξαιρετικές περιπτώσεις όπου παρατηρούνται σημαντικές και εκτεταμένες ζημιές τόσο σε αριθμό πληγεισών επιχειρήσεων όσο και σε μέγεθος καταστροφής, μπορεί να παρέχεται προκαταβολή έναντι του συνολικού ποσού της επιχορήγησης.
3. Παροχή στεγαστικής συνδρομής για αποκατάσταση κτιρίων
Με την Κοινή Υπουργική Απόφαση οριοθέτησης περιοχών, με επισπεύδον το Υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών, παρέχεται στεγαστική συνδρομή σε φυσικά και νομικά πρόσωπα για την επισκευή / ανακατασκευή των κτιρίων που επλήγησαν από το σεισμό. Η στεγαστική συνδρομή παρέχεται σε φυσικά και νομικά πρόσωπα και καλύπτει το σύνολο της εκτιμηθείσας ζημίας, με δωρεάν κρατική αρωγή 80% και άτοκο δάνειο 20%. Στο ίδιο πλαίσιο, εντάσσεται -με άλλη σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση- η παροχή στεγαστικής συνδρομής σε φυσικά και νομικά πρόσωπα για την επισκευή / ανακατασκευή των κτιρίων που επλήγησαν από την πλημμύρα που ακολούθησε το σεισμό. Η εν λόγω στεγαστική συνδρομή, επίσης, καλύπτει το σύνολο της εκτιμηθείσας ζημιάς και κατανέμεται σε δωρεάν κρατική αρωγή 60% και άτοκο δάνειο 40%. Και στις δύο περιπτώσεις η κρατική αρωγή επιβαρύνει το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
4. Προστασία των θέσεων εργασίας
Οι επιχειρήσεις-εργοδότες του ιδιωτικού τομέα, ανεξαρτήτως κλάδου και επιχειρηματικής δραστηριότητας, στις πληττόμενες περιοχές από το σεισμό της 30ής Οκτωβρίου 2020 μπορούν να θέτουν σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας μέρους ή όλων των εργαζομένων τους, μέχρι την αποκατάσταση των ζημιών που έχουν προκληθεί ένεκα του ανωτέρω φαινομένου και όχι πέραν των 3 μηνών. Οι εργαζόμενοι, των οποίων η σύμβαση εργασίας τελεί σε αναστολή, σύμφωνα με το παρόν, είναι δικαιούχοι έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης, ως αποζημίωσης ειδικού σκοπού, ποσού 534 ευρώ. Παράλληλα, θα θεσπιστεί πρόβλεψη στήριξης των εργαζομένων για τις περιπτώσεις όσων απώλεσαν τη θέση εργασίας τους μετά το σεισμό της 30ής Οκτωβρίου 2020.
5. Ρύθμιση και αναστολή ασφαλιστικών εισφορών
Οι επιχειρήσεις που επλήγησαν από τη φυσική καταστροφή της 30ής Οκτωβρίου 2020 και έχουν υποστεί ζημιές, σε συνέχεια σχετικής Κοινής Υπουργικής Απόφασης οριοθέτησης της φυσικής καταστροφής, δύνανται να ενταχθούν σε διαδικασία ρύθμισης και αναστολής ασφαλιστικών εισφορών επιχειρήσεων από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κατά την οποία προβλέπεται (α) κεφαλαιοποίηση ασφαλιστικών εισφορών που οφείλονται, (β) αναστολή καταβολής τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών για 6 μήνες, και (γ) δοσοποίηση των οφειλομένων μετά το 6μηνο σε 12-24 μηνιαίες δόσεις.
6. Απαλλαγή ΕΝΦΙΑ
Τα κτίσματα μετά του αναλογούντος σε αυτά οικοπέδου, τα οποία βρίσκονται σε περιοχές που έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω της φυσικής καταστροφής της 30ής Οκτωβρίου 2020 και έχουν αποδεδειγμένα ολοσχερώς καταστραφεί ή υποστεί λειτουργικές ζημιές που τα καθιστούν μη κατοικήσιμα, απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ του έτους εντός του οποίου επήλθε η καταστροφή, με την προϋπόθεση ότι κατά το χρόνο αυτόν η κυριότητα ή το εμπράγματο δικαίωμα στο ακίνητο ανήκει στον υπόχρεο σε φόρο του έτους αυτού.
7. Αναστολή πλειστηριασμών και κατασχέσεων επί της ακίνητης περιουσίας
Με σχετική διάταξη που προωθείται από το Υπουργείο Οικονομικών, αναστέλλεται, για ένα έτος, η διενέργεια κάθε πράξης αναγκαστικής ενέργειας επί της ακίνητης περιουσίας φυσικών ή νομικών προσώπων που αποδεδειγμένα έχουν πληγεί από το σεισμό της 30ής Οκτωβρίου 2020 και ό,τι ακολούθησαν αυτού, περιλαμβάνοντας, ουσιαστικά, τις περιπτώσεις πλειστηριασμών, κατασχέσεων και αποβολών.
8. Παρατάσεις υποβολής φορολογικών δηλώσεων
Με αποφάσεις του Διοικητή της ΑΑΔΕ αποφασίστηκαν παρατάσεις για τους υποκείμενους που έχουν την έδρα της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας και ανήκουν στη χωρική αρμοδιότητα της ΔΟΥ Σάμου, έως 30.11.2020, αναφορικά με το χρόνο υποβολής δηλώσεων τελών και λοιπών φορολογιών, το χρόνο υποβολής δηλώσεων ΦΠΑ και καταβολής φόρου που προκύπτει από αυτές, καθώς και με το χρόνο υποβολής δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων του άρθρου 45 του ν. 4172/2013 και δηλώσεων απόδοσης παρακρατούμενων φόρων.
Το Υπουργείο Οικονομικών, μαζί με όλα τα συναρμόδια και εμπλεκόμενα Υπουργεία, είναι σε στενή συνεργασία με τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλά και με τους παραγωγικούς φορείς, ώστε να προχωρήσει με εντατικούς ρυθμούς η διαδικασία υλοποίησης των μέτρων στήριξης της περιοχής που επλήγη από το φονικό σεισμό της 30ής Οκτωβρίου 2020.
Ενέργειες για τη διάσωση του πολιτιστικού πλούτου
Αυτοψία στα μνημεία της Σάμου, που «τραυματίστηκαν» από τη σεισμική δόνηση της 30ής Οκτωβρίου, πραγματοποίησε την Παρασκευή 6 Νοεμβρίου η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, όπως πληροφορεί με σημερινή ανακοίνωσή του το ΥΠΠΟΑ.
Συγκεκριμένα, στο Καρλόβασι, μετά τη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε με τον δήμαρχο Δυτικής Σάμου Αλέξανδρο Λυμπέρη και με τη συμμετοχή του Μητροπολίτη Σάμου και Ικαρίας κ. Ευσέβιου, η κ. Μενδώνη επισκέφθηκε τον Μητροπολιτικό Ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου, που έχει καταρρεύσει σε ένα μεγάλο τμήμα του, καθώς και τα κτήρια του Πανεπιστημίου, στα Ταμπάκικα.
Μετά την αυτοψία η κ. Μενδώνη δήλωσε: «Οι ζημιές είναι αρκετές. Όμως μπορούν να αποκατασταθούν. Θα γίνει ο προγραμματισμός, ώστε τις επόμενες ημέρες να παρίσταται επί τόπου κλιμάκιο του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού για τις καταγραφές των ζημιών στα μνημεία. Συγχρόνως, το κλιμάκιο του Υπουργείου θα βοηθήσει την Τοπική Αυτοδιοίκηση σε μία σειρά άμεσων ενεργειών. Αυτό που επείγει είναι να υποστυλωθούν τα μνημεία για να μην υπάρξει κίνδυνος για την ανθρώπινη ζωή. Η απώλεια των δύο παιδιών μας έχει συγκλονίσει. Θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί, αν υπήρχε μέριμνα για τα ερειπωμένα κτήρια. Στα Μουσεία Βαθέος και Πυθαγορείου δεν έχουμε προβλήματα. Αποκολλήθηκε ένα σημείο στη συγκόλληση του μεγάλου Κούρου. Αποκολλήθηκε τμήμα του γύψου. Το ίδιο το άγαλμα δεν έπαθε τίποτα. Τα γλυπτά είναι όλα στη θέση τους. Μετακινήθηκαν από τις βάσεις τους ελάχιστα αντικείμενα, αγγεία και χάλκινα. Επομένως δεν έχομε απώλειες. Σε ό,τι αφορά τις εκκλησίες που είναι μνημεία και χρήζουν προστασίας, θα πάρουμε τα άμεσα σωστικά μέτρα. Θα υποστυλωθούν, θα μπουν τυχόν περιφράξεις, για να μην υπάρχει κίνδυνος για τους πολίτες. Είναι πολλή η δουλειά που πρέπει να γίνει. Με τη βοήθεια των ειδικών θα γίνουν οι μελέτες αποκατάστασης. Χρειάζεται αρκετή δουλειά και σωστός σχεδιασμός».
Συνεχίζεται η διάσωση των ιερών κειμηλίων
Στον Ιερό Ναό Οσίας Ματρώνης στο Καρλόβασι της Σάμου μετά την καταστροφή από το φονικό σεισμό που έπληξε το νησί την Παρασκευή 30 Οκτωβρίου έπρεπε να γίνει η αποκαθήλωση των Ιερών Εικόνων και η αφαίρεση από τον Ιερό Ναό των κειμηλίων του λόγω των μεγάλων καταστροφών που υπέστη.
Για το λόγο αυτό, 175 χρόνια μετά την ανέγερση του Ναού, το 1845, η Ελληνική Ομάδα Διάσωσης και συγκεκριμένα το Παράρτημα της Σάμου μαζί με τους καταδρομείς του 4ου ΕΤΕΘ ανέλαβαν το έργο αυτό.
Το έργο ολοκληρώθηκε με απόλυτη επιτυχία και όλα τα Ιερά κειμήλια φυλάχθηκαν ασφαλώς, περιμένοντας την μέρα που θα επιστρέψουν ξανά στη θέση τους. Το έργο της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης Παράρτημα Σάμου, μία εβδομάδα μετά τον καταστροφικό σεισμό, συνεχίζεται με μεγαλύτερη δύναμη.
Υπενθυμίζεται πως έναν τραγικό απολογισμό των καταστροφών που προκλήθηκαν σε ναούς της Σάμου, μετά τον φονικό σεισμό είχε κάνει με ανακοίνωσή του ο Μητροπολίτης Σάμου και Ικαρίας κ. Ευσέβιος. Συγκεκριμένα, έγραφε:
«Ο σπάνιος και μοναδικός εκκλησιαστικός και μνημειακός πολιτισμικός πλούτος της Σάμου βρίσκεται σε κίνδυνο. Ναοί και Μοναστήρια της Σάμου, που αριθμούν αιώνες ζωής και περικλείουν όλη την μεταβυζαντινή και νεότερη Ιστορία του Νησιού, πληγώθηκαν βαρύτατα. Στον Δήμο Ανατολικής Σάμου 24 Ενοριακοί Ναοί. Στον Δήμο Δυτικής Σάμου 30 Ενοριακοί Ναοί. Επιπλέον οι Ιερές Μονές μας, όπως του Τιμίου Σταυρού, της Αγίας Τριάδος και του Προφήτου Ηλιού και πολλά Παρεκκλήσια. Όλοι υπέστησαν τόσο μεγάλες φθορές, ώστε να κρίνεται επισφαλής η χρήση τους, υπό τον φόβο και ενός μεγάλου μετασεισμού, που ενδεχομένως να επιφέρει μεγαλύτερες ζημιές ή ακόμη την πλήρη κατάρρευση και τον αφανισμό τους. Εναγωνίως αναμένουμε τους ειδικούς, ώστε όσο το δυνατόν γρηγορότερα να ξεκινήσει η άμεση αποκατάσταση και αναστύλωσή τους. Υπολογίζουμε πολύ στην αγάπη των εν Ελλάδι και απανταχού της γης διαβιούντων Σαμίων Αδελφών, αλλά και στην ανδρεία του ευγενούς και ευσεβούς ακριτικού μας Κλήρου και Λαού.»