Η 10η Οκτωβρίου έχει καθιερωθεί ως Ημέρα Παγκόσμιας Ψυχικής Υγείας από το 1994 και ως βασικό στόχο έχει ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη για τα ψυχικά νοσήματα.
Σύμφωνα με στοιχεία ένα δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ζουν με μία ψυχική διαταραχή, κάθε 40 δευτερόλεπτα ένας άνθρωπος αυτοκτονεί και η κατάθλιψη αναγνωρίζεται σήμερα ως μία πρωταρχική αιτία ασθένειας και αναπηρίας ανάμεσα σε παιδιά και εφήβους.
Ο ρόλος της Ορθοδόξου Εκκλησίας
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνει σε αυτό το κοινωνικό πρόβλημα και η Ορθόδοξη Εκκλησία καθώς με εκστρατείες ενημέρωσης αλλά και την δημιουργία κέντρων υποστήριξης για ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας συμβάλει καθοριστικά στην αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου.
Η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών μέσα από το Ίδρυμα Ποιμαντικής Επιμόρφωσης μεταξύ των θεματικών ενοτήτων του προγράμματος περιλαμβάνει και το ζήτημα της “Σύγχρονης προσέγγισης των προβλημάτων της ψυχικής υγείας” καταρτίζοντας έτσι τα στελέχη της, κληρικούς και λαϊκούς, με εξειδικευμένες γνώσεις στο αντικείμενο αυτό.
Από την πλευρά της η ΜΚΟ ΑΠΟΣΤΟΛΗ διαθέτει το οικοτροφείο «Επανένταξη», Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης στεγαστικού τύπου στην Κυψέλη, το οποίο ξεκίνησε την λειτουργία του το 2006, στο πλαίσιο του εθνικού σχεδίου δράσης για την αποασυλοποίηση και κοινωνική επανένταξη δεκαπέντε ασθενών με μακρά παραμονή στα ψυχιατρικά τμήματα νοσοκομείων της χώρας, με την ονομασία «Ψυχαργώς».
Στο θεραπευτικό αυτό πλαίσιο, εντάσσονται ενήλικα άτομα που πάσχουν από ψυχιατρικές διαταραχές δίνοντας μια απάντηση στο ζήτημα της στέγης, της αποδοχής της υποκειμενικότητας και της ισότιμης ένταξης στον κοινωνικό ιστό, ζητήματα ουσιώδη και αναπάντητα για τα περισσότερα άτομα που λαμβάνουν τη διάγνωση της ψύχωσης. Το οικοτροφείο, αξιοποιώντας θεωρητικά και πρακτικά επιστημονικά «εργαλεία» προάγει την ψυχική υγεία των ενοίκων αποκρινόμενο στην ενικότητα του υποκειμένου και στις εξατομικευμένες ανάγκες του, είτε αυτές οδηγούν σε μια πορεία προς την αυτονομία, είτε σε πολυετή θεσμικά στηρίγματα.
Τα Κέντρα Ημέρα Ψυχικής Υγείας
Επίσης διαθέτει τα Κέντρα Ημέρας Ψυχικής Υγείας σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας τα οποία παρέχουν υπηρεσίες αντιμετώπισης και αποκατάστασης προβλημάτων ψυχικής υγείας σε άτομα με σοβαρές και χρόνιες ψυχικές διαταραχές.
Για παράδειγμα το Κέντρο Ημέρας Ψυχικής Υγείας Χίου παρέχει υπηρεσίες σε ενήλικα άτομα που αντιμετωπίζουν ψυχικές διαταραχές ενώ ταυτόχρονα αποτελεί έναν χώρο συνεύρεσης, δημιουργίας και επικοινωνίας για όσους χρειάζονται περισσότερη υποστήριξη και ενίσχυση. Επιπλέον, στο κέντρο μπορούν να απευθυνθούν άτομα από την ευρύτερη κοινότητα που έχουν ανάγκη από ψυχολογική στήριξη και συμβουλευτική.
Άλλα Κέντρα Ημέρας Ψυχικής Υγείας υπάρχουν στο Αργοστόλι, στην Ιεράπετρα και στη Νεάπολη Λασιθίου.
Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας σε Καρδίτσα και Σπάρτη
Οι Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας που υπάρχουν σε Καρδίτσα και Σπάρτη παρέχουν υπηρεσίες σε ανθρώπους με ψυχικές διαταραχές ενώ ταυτόχρονα αποτελούν ένα χώρο συνεύρεσης, δημιουργίας και επικοινωνίας για όλους όσους χρειάζονται περισσότερη υποστήριξη και ενίσχυση.
Επιπλέον, οι επωφελούμενοι και οι οικογένειές τους σε συνεργασία με την θεραπευτική ομάδα έχουν τη δυνατότητα να μοιραστούν τις εμπειρίες τους και να αντιμετωπίσουν έτσι, τις δυσκολίες που συναντούν στην καθημερινότητά τους.
Τέλος, η Κινητές αυτές Μονάδες παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες που απευθύνονται σε άτομα ευπαθών κοινωνικών ομάδων, άτομα που αντιμετωπίζουν οικονομικά, κοινωνικά, επαγγελματικά ή προσωπικά προβλήματα, καθώς και σε παιδιά, γονείς και εφήβους.
Το μήνυμα του Αρχιεπισκόπου Αυστραλίας
«Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, αποτελεί αδήριτη ανάγκη η ενδυνάμωση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας», υπογραμμίζει ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας κ. Μακάριος, σε μήνυμά του με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας.
Ο Σεβασμιώτατος εστιάζει στο γεγονός ότι η πανδημία του κορωνοϊού με την οποία βρίσκεται αντιμέτωπη η ανθρωπότητα, δεν απειλεί μόνο τη σωματική υγεία των ανθρώπων, αλλά και την ψυχική.
Παράλληλα με την έκκλησή του για αναβάθμιση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, απευθύνει και έκκληση προς όλους να επιστρατεύσουν την αγάπη, τη συμπόνια και την αλληλεγγύη τους και να στηρίζουν τον πλησίον τους, όταν διαπιστώνουν ότι υποφέρει.
Τέλος υπενθυμίζει ότι «σε κάθε φουρτούνα της ζωής, σε κάθε δοκιμασία που μας προκαλεί ανασφάλεια, πόνο και θλίψη στην ψυχή, ο Χριστός μάς περιμένει καρτερικά ως ένα απάνεμο και γαλήνιο λιμάνι».
Το μήνυμα Γκουτέρες
«Δεν μπορούμε άλλο να αγνοούμε την ανάγκη για μαζική αύξηση της επένδυσης στην ψυχική υγεία και πρέπει να δράσουμε μαζί, τώρα, για να κάνουμε την ποιοτική φροντίδα ψυχικής υγείας διαθέσιμη σε όλους όσοι τη χρειάζονται ώστε να αναρρώσουμε ταχύτερα από την κρίση του COVID-19», διαμηνύει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.
Όπως γράφει ο Δημήτρης Μάνωλης στο ΑΠΕ – ΜΠΕ σε μήνυμά του για τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, ο κ. Γκουτέρες επισημαίνει πως περίπου ένα δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ζουν με μία ψυχική διαταραχή, κάθε 40 δευτερόλεπτα ένας άνθρωπος αυτοκτονεί και η κατάθλιψη αναγνωρίζεται σήμερα ως μία πρωταρχική αιτία ασθένειας και αναπηρίας ανάμεσα σε παιδιά και εφήβους.
Όλα αυτά ήταν η πραγματικότητα ακόμα και πριν τον COVID-19, σημειώνει και παρατηρεί πως οι συνέπειες της πανδημίας στην ψυχική ευημερία των ανθρώπων είναι μόνο η αρχή. Ειδικότερα, εφιστά την προσοχή πως «πολλοί άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων των μεγαλύτερων ενηλίκων, των γυναικών, των παιδιών και των ανθρώπων με υφιστάμενες παθήσεις ψυχικής υγείας, κινδυνεύουν μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα να έχουν κακή υγεία αν δεν ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα».
Στην κατεύθυνση αυτή, ο Αντόνιο Γκουτέρες προτάσσει πως η αντιμετώπιση της ψυχικής υγείας είναι κεντρικής σημασίας για την υλοποίηση της Καθολικής Υγειονομικής Κάλυψης. «Αξίζει τη δέσμευσή μας» υπογραμμίζει και προσθέτει: «Πολύ λίγοι άνθρωποι έχουν πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Στις χαμηλού και μέσου εισοδήματος χώρες, περισσότερο από το 75% των ανθρώπων με ψυχικές παθήσεις δεν λαμβάνουν καμμία θεραπεία.
Καταληκτικά, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ αναφέρει πως συνολικά οι κυβερνήσεις ξοδεύουν κατά μέσο όρο λιγότερο από το 2% του προϋπολογισμού υγείας στην ψυχική υγεία», τονίζοντας πως αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί.
Κεραμέως: «Στόχος μας εκτός από την Παιδεία και η προστασία της υγείας»
Στην Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, αναφέρθηκε με ανάρτησή της η υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Νίκη Κεραμέως.
Η κ. Κεραμέως αναφέρεται ιδιαίτερα στις επιπτώσεις της ψυχικής υγείας που επέφερε η πανδημία του κορωνοϊου τονίζοντας πως είναι δίπλα σε μαθητές και γονείς καθώς στόχος δεν είναι μόνο η Παιδεία, αλλά και η προστασία της υγείας.
«Παγκόσμια ημέρα ψυχικής υγείας. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι πιέσεις στον ψυχισμό, στις ενδοοικογενειακές και διαπροσωπικές σχέσεις είναι περισσότερες. Είμαστε δίπλα στους μαθητές και τις οικογένειές τους, καθώς στόχος μας -εκτός από την Παιδεία- είναι και η προστασία της υγείας, ατομικής, οικογενειακής και δημόσιας. Εξασφαλίζουμε στα σχολεία μας 2.800 ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς, για ένα υγιές και συναισθηματικά ασφαλές σχολικό περιβάλλον» γράφει.
Με ανάρτησή της αναφέρθηκε στην ημέρα αυτή και η υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Σοφία Ζαχαράκη, γράφοντας:
«Σήμερα είναι η παγκόσμια ημέρα ψυχικής υγείας. Μια ημέρα σημαντική για να δώσουμε το μήνυμα ότι κανείς δεν είναι μόνος και δεν πρέπει να είναι μόνος. Με ενέργειες που πρέπει να κάνουμε τις υπόλοιπες 364 ημέρες του χρόνου. Tη φετινή χρονιά υπήρξαν και υπάρχουν ιδιαίτερες προκλήσεις και ανατροπές, δεδομένης της πανδημίας. Η πανδημία επηρέασε την καθημερινότητα και την ψυχολογία παιδιών, εφήβων και νέων. Στόχος μας είναι να τους στηρίξουμε στο να διαχειριστούν τις συνέπειες αυτής της νέας πραγματικότητας».
Το μήνυμα του Αρχιεπισκόπου Αμερικής: «Ζητείστε τη βοήθεια των ειδικών» – «Η εκκλησία σας περιμένει»
Μήνυμα ευαισθητοποίησης και ψυχολογικής υποστήριξης στέλνει ο Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Ελπιδοφόρος μέσω ανάρτησης σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας.
Ο Σεβασμιώτατος επισημαίνει ότι η “πανδημία έχει επιτείνει το άγχος και την καθημερινή δοκιμασία” και παράλληλα προτρέπει τους ψυχικά ασθενείς να ζητήσουν τη βοήθεια των ειδικών αλλά και της Εκκλησίας.
“Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας και η πανδημία έχει επιτείνει το άγχος και την καθημερινή δοκιμασία. Ζητείστε τη βοήθεια των ειδικών. Να γνωρίζετε πως προσευχόμαστε για σας. Η εκκλησία σας περιμένει, μαζί με όλους εκείνους που αναζητούν την αγάπη, τη δύναμη και τη χάρη του Θεού.”, – αναφέρει.
