Κάθε χρόνο, στις 4 Ιουνίου τιμάται η Διεθνής Ημέρα για τα Αθώα Παιδιά Θύματα Επιθέσεων. Είναι μια θλιβερή πραγματικότητα ότι, σε καταστάσεις όπου ξεσπούν ένοπλες συγκρούσεις, τα πιο ευάλωτα μέλη των κοινωνιών – δηλαδή τα παιδιά είναι αυτά που πλήττονται περισσότερο από τις συνέπειες του πολέμου. Οι έξι πιο συνηθισμένες παραβιάσεις είναι η στρατολόγηση και η χρήση παιδιών σε πόλεμο, οι δολοφονίες, η σεξουαλική βία, οι απαγωγές, οι επιθέσεις σε σχολεία και νοσοκομεία και η άρνηση πρόσβασης σε ανθρωπιστική βοήθεια.
- Γράφει η Δέσποινα Σωτηρίου
Στις 19 Αυγούστου 1982, στην έκτακτη ειδική σύνοδό της για το ζήτημα της Παλαιστίνης, η Γενική Συνέλευση, «τρομοκρατημένη από τον μεγάλο αριθμό αθώων παιδιών Παλαιστίνιων και Λιβανέζων θυμάτων των επιθετικών πράξεων του Ισραήλ», αποφάσισε να εορτάζει τη μνήμη της 4ης Ιουνίου κάθε έτους ως Παγκόσμια Ημέρα Αθώων Παιδιών Θύματα Επιθέσεων .
Το σύγχρονο αυτό παιδομάζωμα έχει συχνά ως στόχο παιδιά Χριστιανικών Οικογενειών, τα οποία πέφτουν θύματα απαγωγής σε τρυφερή ηλικία.
Σκοπός της ημέρας είναι να αναγνωρίσει τον πόνο που υποφέρουν τα παιδιά σε όλο τον κόσμο που είναι θύματα σωματικής, ψυχικής και συναισθηματικής κακοποίησης. Αυτή η ημέρα επιβεβαιώνει τη δέσμευση του ΟΗΕ για την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών. Το έργο της καθοδηγείται από τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού , την πιο γρήγορα και ευρέως επικυρωμένη διεθνή συνθήκη για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην ιστορία.
Χιλιάδες παιδιά
Χιλιάδες παιδιά στρατολογούνται και χρησιμοποιούνται σε ένοπλες συγκρούσεις σε όλο τον κόσμο. Μεταξύ 2005 και 2020, περισσότερα από 93.000 παιδιά επαληθεύτηκαν ότι στρατολογήθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από εμπλεκόμενα μέρη, αν και ο πραγματικός αριθμός των περιπτώσεων πιστεύεται ότι είναι πολύ μεγαλύτερος.
Συχνά αναφέρονται ως «παιδιά στρατιώτες», αυτά τα αγόρια και τα κορίτσια υφίστανται εκτεταμένες μορφές εκμετάλλευσης και κακοποίησης που δεν αποτυπώνονται πλήρως με αυτόν τον όρο. Ενώ ζουν ανάμεσα σε ένοπλους τα παιδιά βιώνουν ασυνείδητες μορφές βίας. Μπορεί να τους ζητηθεί να συμμετάσχουν σε τρομακτικές τελετές εκπαίδευσης ή μύησης, να υποβληθούν σε επικίνδυνη εργασία ή να εμπλακούν σε μάχη – με μεγάλο κίνδυνο θανάτου, χρόνιου τραυματισμού και αναπηρίας. Μπορεί επίσης να είναι μάρτυρες, να υποφέρουν ή να αναγκαστούν να συμμετάσχουν σε βασανιστήρια και δολοφονίες. Τα κορίτσια, ειδικά, μπορούν να υποστούν βία λόγω φύλου .
Τα αντιμαχόμενα μέρη στερούν επίσης τη διατροφή και τις υγιεινές συνθήκες διαβίωσης από τα παιδιά ή τα υποβάλλουν σε κατάχρηση ουσιών, με σημαντικές συνέπειες για τη σωματική και ψυχική τους ευεξία.
Τα παιδιά που έχουν στρατολογηθεί ή χρησιμοποιηθεί από ένοπλους μπορεί να αντιμετωπίζονται με καχυποψία ή να απορριφθούν εντελώς από τις οικογένειες και τις κοινότητές τους.
Ανησυχητική είναι η κατάσταση και στη Νιγηρία. Εκεί η τρομοκρατική οργάνωση ΜπόκοΧαράμ, που στόχο έχει να εξαλείψει κάθε χριστιανικό στοιχείο από τις περιοχές που ελέγχει στρατολογεί μικρά παιδιά.
Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε προσφάτως στη δημοσιότητα ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών από το 2009, περίπου 8.000 παιδιά έχουν απαχθεί από την Boko Haram. Και σύμφωνα με μια έκθεση της UNICEF, τουλάχιστον 117 από αυτά τα παιδιά έχουν χρησιμοποιηθεί ως βομβιστές αυτοκτονίας από το 2017 – και πάνω από το 80% από αυτά είναι κορίτσια.
Οι μαρτυρίες που περιλαμβάνονται στις εκθέσεις είναι συγκλονιστικές: Οι Χριστιανικές κοινότητες στη Νιγηρία ζουν κάτω από ένα καθεστώς τρόμου. Εξτρεμιστές εισβάλλουν στα σπίτια τους, καίνε τα χωριά τους, βιάζουν τις γυναίκες και τα μικρά κορίτσια, βασανίζουν, δολοφονούν και καταστρέφουν εκκλησίες.
Σύμφωνα με προηγούμενη έρευνα του Κέντρου Καταπολέμησης της Τρομοκρατίας από το Πανεπιστήμιο του Yale από τους 134 βομβιστές αυτοκτονίας, των οποίων η ηλικία έχει ταυτοποιηθεί, το 60% ήταν έφηβοι και παιδιά. Ο νεότερος τρομοκράτης που έχει μέχρι σήμερα εντοπιστεί ήταν μόλις 7 ετών. Η Boko Haram χρησιμοποίησε τέσσερις φορές περισσότερα κορίτσια από αγόρια. Η Ellen Chapin, ερευνήτρια στο Yale δήλωσε στο CNN πως η οργάνωση έχει στρατολογήσει 42 έφηβα κορίτσια και 23 μικρά κορίτσια (12 ετών και κάτω), σε σύγκριση με 11 εφήβους και 5 μικρά αγόρια.
«Ας είμαστε σαφείς: τα παιδιά αυτά είναι τα θύματα και όχι οι δράστες», λέει ο Μanuel Fonten, περιφερειακός διευθυντής της Unicef για τη δυτική και τη κεντρική Αφρική. «Η παραπλάνηση των παιδιών και ο εξαναγκασμός τους να διαπράξουν θανάσιμες πράξεις είναι μία από τις πιο φρικτές πλευρές της βίας στη Νιγηρία και στις γειτονικές χώρες», προσθέτει. Επιπλέον, τα παιδιά που γεννήθηκαν από αναγκαστικούς γάμους ή ως συνέπεια της σεξουαλικής βίας «αντιμετωπίζουν επίσης τον στιγματισμό και τις διακρίσεις» στα χωριά τους και στους καταυλισμούς των εκτοπισμένων.