Κατατέθηκε στη Βουλή χθες 17 Φεβρουαρίου 2021, το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Εξωτερικών περί «Οργάνωσης και λειτουργίας Υπουργείου Εξωτερικών, Συμβουλίου Αποδήμου Ελληνισμού και ρύθμισης θεμάτων διεθνούς αναπτυξιακής συνεργασίας και ανθρωπιστικής βοήθειας».
Το Σχέδιο Νόμου αποσκοπεί στη δημιουργία ενός σύγχρονου οργανωτικού σχήματος, το οποίο θα διευκολύνει την αποτελεσματική άσκηση της εξωτερικής πολιτικής και την προώθηση των εθνικών συμφερόντων. Το νέο αυτό σχήμα θα συντονίζει και θα υλοποιεί όλες τις δράσεις και λειτουργίες που εξυπηρετούν τις ανάγκες των Ελλήνων σε προξενικά, θρησκευτικά, μορφωτικά και πολιτιστικά θέματα, στο εξωτερικό και το εσωτερικό.
Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση του ΥΠΕΞ, οι απαιτήσεις σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο και η νέα, διευρυμένη πλέον, αποστολή του Υπουργείου, καθιστούν επιτακτική την ανάγκη για τη μεταρρύθμιση των δομών και της λειτουργίας του Υπουργείου.
Οι νέες διατάξεις αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης διοικητικής μεταρρύθμισης, η οποία περιλαμβάνει επίσης την αναδιάρθρωση των Αρχών Εξωτερικού, την απλοποίηση – ψηφιοποίηση των παρεχόμενων υπηρεσιών και την αναδιοργάνωση της Διπλωματικής Ακαδημίας, και που θα ακολουθήσουν εντός του έτους.
Οι βασικοί άξονες του Σχεδίου Νόμου περιλαμβάνουν:
– Την ενσωμάτωση της Οικονομικής Διπλωματίας, της Δημόσιας Διπλωματίας και του Απόδημου Ελληνισμού στον πυρήνα των δραστηριοτήτων του Υπουργείου.
– Τον εκσυγχρονισμό του οργανωτικού σχήματος.
– Την ενοποίηση Δομών για την αναβάθμιση και την εξοικονόμηση ανθρωπίνων πόρων.
– Την αναδιάρθρωση του μηχανισμού διοικητικής υποστήριξης.
– Την απλοποίηση διαδικασιών και περιορισμό της γραφειοκρατίας.
– Την ενεργοποίηση εργαλείων ανθρωπιστικής αρωγής.
Η διάρθρωση του υπουργείου γίνεται σε τρεις οργανωτικούς πυλώνες. Ο πρώτος ανάγεται στις Διεθνείς Σχέσεις, ο δεύτερος στις Οικονομικές Σχέσεις και την Εξωστρέφεια, ενώ στον τρίτο πυλώνα υπάγονται τα θέματα του Απόδημου Ελληνισμού και της Δημόσιας Διπλωματίας.
Σύσταση Νέων Γενικών Γραμματειών και επαναλειτουργία Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού
-Νέα Γενική Γραμματεία Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Εξωστρέφειας.
Η νέα δομή εντάσσει την Οικονομική Διπλωματία στον πυρήνα της λειτουργίας του Υπουργείου ως αναπόσπαστο τμήμα της εξωτερικής πολιτικής.
– Νέα Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας.
Από την ενοποίηση των δύο Γραμματειών δημιουργείται μια νέα ισχυρή Γενική Γραμματεία, η οποία συντονίζει και υλοποιεί, με ενιαίο και αποτελεσματικό τρόπο, όλες τις δράσεις και λειτουργίες που εξυπηρετούν τις ανάγκες των Ελλήνων σε προξενικά, θρησκευτικά, μορφωτικά και πολιτιστικά θέματα, στο εξωτερικό και το εσωτερικό.
Μέσω αυτής προάγεται και αναδεικνύεται επικοινωνιακά με αναβαθμισμένο πλέον τρόπο η διεθνής εικόνα της χώρας και, ταυτόχρονα, ενισχύεται ο ρόλος του Απόδημου Ελληνισμού και της Ομογένειας.
– Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού (Σ.Α.Ε.).
Επαναλειτουργία του Σ.Α.Ε. με στόχο την εκπλήρωση της αποστολής του, να αποτελέσει το συμβουλευτικό όργανο της Ελληνικής Πολιτείας στα θέματα που αφορούν στον Απόδημο και τον Ομογενειακό Ελληνισμό.
Σύσταση νέων και εξορθολογισμός δομών Υπουργείου
Πέραν της μείωσης την Γενικών Γραμματειών κατά μία, μειώνεται ο αριθμός των επιμέρους οργανωτικών μονάδων της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου, στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης και του εξορθολογισμού της οργάνωσής του, με τις διευθύνσεις να ανέρχονται πλέον σε 48 από 65, τα τμήματα σε 67 από 193, ενώ μειώνονται και οι υπηρεσίες που υπάγονται απευθείας στον υπουργό σε 12 από 19.
Συνιστώνται σε επίπεδο Διεύθυνσης, νέα υπηρεσία Συντονισμού καθώς και νέα Διεύθυνση Στρατηγικού και Επιχειρησιακού Σχεδιασμού.
Ακόμα θεσμοθετείται Κέντρο Σχεδιασμού Εξωτερικής Πολιτικής, δημιουργείται δομή συντονισμού μεταξύ των Υπουργείων Εξωτερικών και του Εθνικής ‘Αμυνας και το γραφείο Αμυντικής Διπλωματίας, συστήνεται Γραφείο Υπευθύνου Προστασίας Δεδομένων (DPO Office).
Προβλέπεται ακόμη η κατάργηση της μεταφραστικής υπηρεσίας και προβλέπεται στο εξής νέο σύστημα μεταφράσεων, υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εξωτερικών, με στόχο την απλοποίηση της διαδικασίας μετάφρασης εγγράφων, την εξάλειψη της γραφειοκρατίας και την ταχύτητα στις παρεχόμενες υπηρεσίες. Συστήνεται νέο “σώμα πιστοποιημένων μεταφραστών”, στα πρότυπα των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών (best practices).
Συστήνεται για πρώτη φορά Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών, δημιουργείται νέα δομή για την αναπτυξιακή και ανθρωπιστική αρωγή, καθώς και νέα διεύθυνση εκπαίδευσης και ανάπτυξης ανθρωπίνων πόρων.
Αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού του υπουργείου
Το νέο οργανωτικό σχήμα, αφενός, αξιοποιεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το υπάρχον προσωπικό του Υπουργείου, αφετέρου, εντάσσει ομαλά στις υφιστάμενες δομές του το μεταφερθέν από άλλα υπουργεία προσωπικό, χωρίς να υιοθετεί τη λογική των νέων προσλήψεων.
Συγκεκριμένα, για τους μεταφερθέντες υπαλλήλους από το πρώην Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, αυτοί θα υπάγονται στον νέο κλάδο συμβούλων και γραμματέων επικοινωνίας, ο οποίος συστήνεται στο Υπουργείο Εξωτερικών. Αντίστοιχα, για τους μεταφερθέντες από το πρώην Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, λαμβάνεται πρόνοια για την ένταξή τους στους υφιστάμενους διοικητικούς κλάδους του Υπουργείου Εξωτερικών, σύμφωνα με τα τυπικά τους προσόντα.
Νέο σύστημα αξιολόγησης των υπαλλήλων
Καινοτομία του Σχεδίου Νόμου αποτελεί και το νέο σύστημα αξιολόγησης των υπαλλήλων, το οποίο προβλέπει βαθμολογική κλίμακα και μετρήσιμους, επί τη βάσει επίτευξής τους, στόχους.
Ως προς τη βαθμολογική εξέλιξη του μόνιμου προσωπικού του Υπουργείου Εξωτερικών, υιοθετείται με τον νέο νόμο, οκταβάθμιο βαθμολόγιο για τους υπαλλήλους του Κλάδου Διοικητικού Προξενικού και του Κλάδου Επικοινωνιών και Πληροφορικής, με τη σύσταση δύο καταληκτικών διευθυντικών βαθμών, για τους οποίους θα επιλέγονται από υπηρεσιακό Συμβούλιο υπάλληλοι με αυξημένα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα.
Το όριο ηλικίας για την αυτοδίκαιη αποχώρηση από την υπηρεσία ανέρχεται, με τον παρόντα νόμο, στο 67ο έτος της ηλικίας για τους υπαλλήλους όλων των διοικητικών Κλάδων, ευθυγραμμιζόμενο με ό,τι ισχύει για τους λοιπούς δημοσίους υπαλλήλους.
Ως προς τα συλλογικά όργανα, συστήνεται με τον παρόντα νόμο, κατ’ αντιστοιχία με ό,τι συμβαίνει στο λοιπό Δημόσιο, δευτεροβάθμιο πειθαρχικό υπηρεσιακό Συμβούλιο, προκειμένου να καλυφθεί το κενό που υπήρχε μέχρι σήμερα.
Τέλος, οι οργανικές θέσεις του Διπλωματικού Κλάδου μειώνονται σε 800 από 920, ενώ ο κλάδος εμπειρογνωμόνων επιστρέφει σταδιακά στον ιστορικό του ρόλο, της παροχής εξειδικευμένης γνώσης, περιοριζόμενος από 132 οργανικές θέσεις σε 85. Ο Κλάδος Διοικητικής και Λογιστικής Υποστήριξης περιορίζεται από 569 σε 460 οργανικές θέσεις και ο Κλάδος Επιμελητών από 135 σε 80 οργανικές θέσεις