Στην αποκάλυψη πως η έκρυθμη κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο δεν επρόκειτο να συζητηθεί, πράγμα που τελικά έγινε και μάλιστα έκλεισε με συμφωνία των αρχηγών κρατών για ρητή αναφορά αποδοκιμασίας απέναντι στην Τουρκία, προέβη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια της Συνέντευξης Τύπου μετά τη Σύνοδο Κορυφής.
«Ο Δεκέμβρης είναι η καταλυτική ημερομηνία που η Ευρώπη έθεσε, ώστε να πάρει αποφάσεις σε περίπτωση που η Τουρκία συνεχίσει τις μονομερείς ενέργειες. Το θέμα δεν επρόκειτο να συζητηθεί» είπε στη συνέχεια ο πρωθυπουργός, αναφερόμενος στην κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και τις σχέσεις με την Τουρκία. «Δεν ήταν στην ημερησία διάταξη» είπε ο Κυρ. Μητσοτάκης και συνέχισε: «Επιμείναμε εγώ και ο πρόεδρος Αναστασιάδης. Ζητήσαμε ρητή αναφορά που να καταδεικνύει έντονη αποδοκιμασία της ΕΕ για τις νέες μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας. Συμφώνησαν τελικά οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων σε αυτές τις διατυπώσεις. Υπάρχει ρητή αναφορά να σεβαστεί τα ψηφίσματα η Τουρκία του Συμβουλίου Ασφαλείας. Κάλεσε την Τουρκία να αντιστρέψει αυτές τις ενέργειες και ανέφερε ότι θα παρακολουθεί τις εξελίξεις».
«Όταν συζητήσαμε εκτενώς το θέμα της Τουρκίας στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής έπρεπε να διανύσουμε δρόμο, για να εξηγήσουμε στους Ευρωπαίους», συνέχισε ο Κυρ. Μητσοτάκης. «Μετά από κάθε συνεδρίαση διανύουμε ακόμα δρόμο. Τα συμπεράσματα που επαναβεβαιώθηκαν σήμερα στην παράγραφο 21, λένε ξεκάθαρα, θέτουν ξεκάθαρη χρονική περίοδο που θα αξιολογηθεί η συμπεριφορά της Τουρκίας το Δεκέμβριο».
«Αυτές οι ενέργειες και τα όπλα που έχει η Ευρώπη στη διάθεσή της περιγράφονται με σαφήνεια» ανέφερε ο πρωθυπουργός και εξήγησε: «Υπενθύμισα ότι σε προηγούμενες αποφάσεις Ευρωπαϊκών Συμβουλίων σχετικά με τουρκική προκλητικότητα στη Συρία, υπήρξαν αποφάσεις σχετικά με εμπάργκο πώλησης όπλων στην Τουρκία. Η καλύτερη έκφραση ευρωπαϊκής αλληλεγγύης θα ήταν μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία, που να μην επιτρέπεται πώληση όπλων στην Τουρκία. Έθιξα το θέμα στο ευρωπαϊκό συμβούλιο. Νομίζω ότι η θέση μου έγινε απολύτως κατανοητή. Θύμισα ότι άλλες χώρες που δεν ανήκουν στην ευρωπαϊκή οικογένεια πήραν απόφαση να μην πουλήσουν αεροσκάφη στην Τουρκία, όπως οι ΗΠΑ».
Χώρες που προσδοκούσαν σε μια πιο θετική εξέλιξη μετά την προηγούμενη Σύνοδο, αιφνιδιάστηκαν δυσάρεστα από την στάση της Τουρκίας.
Αναφερόμενος στο κλίμα που συνάντησε στη Σύνοδο Κορυφής σχετικά με τις τουρκικές προκλήσεις, σε σύγκριση με την προηγούμενη Σύνοδο, ο πρωθυπουργός είπε ότι «η Ευρώπη δεν παίρνει αποφάσεις από μια στιγμή στην άλλη. Είναι σαν ένα υπερωκεάνιο που αργεί να στρίψει, αλλά όταν στρίψει μένει σταθερά στη νέα κατεύθυνση».
Ο κ. Μητσοτάκης εξέφρασε την πεποίθηση ότι «χώρες που προσδοκούσαν σε μια πιο θετική εξέλιξη μετά την προηγούμενη Σύνοδο, αιφνιδιάστηκαν δυσάρεστα από την στάση της Τουρκίας και την έξοδο του Ορούτς Ρέϊς. Όσο η Τουρκία επιμένει να κλιμακώνει την στάση της σε αυτή την κατεύθυνση, τόσο χώρες που είναι ακόμη προβληματισμένες, θα πείθονται ότι αυτό που δεν μπορεί τελικά να αμφισβητηθεί είναι η ευρωπαϊκή αξιοπιστία. Και αυτή αποτυπώθηκε από τα συμπεράσματα της προηγούμενης Συνόδου που είναι ευρωπαϊκό κεκτημένο».
Τέλος ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι δεν θέλει να πιστεύει ότι θα φτάσουμε στο σημείο να επιβληθούν κυρώσεις στην Τουρκία, υπονοώντας ότι η Άγκυρα τελικά θα αλλάξει στάση, αλλά προειδοποίησε λέγοντας: «Μην φανταστεί κανείς όμως ότι η Ευρώπη δεν έχει την αποφασιστικότητα να προχωρήσει σε λήψη μέτρων που θα είναι επώδυνα».
«Αναφαίρετο δικαίωμα η επέκταση στα 12 ναυτικά μίλια»
«Αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα η επέκταση, γνωρίζετε ωστόσο γιατί αυτό στο Αιγαίο δεν έχει γίνει ακόμα», απάντησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου και σημείωσε ότι η «συζήτηση περί επέκτασης των χωρικών μας υδάτων από την αντιπολίτευση, δεν μπορεί να γίνεται με αυτόν τον τρόπο».
«Έχουμε ήδη προχωρήσει στο Ιόνιο στην επέκταση από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια, κάτι που συνιστά «πυρήνα κυριαρχίας». Η Ελλάδα έχει δρομολογήσει δύο συμφωνίες με την Ιταλία και την Αίγυπτο, όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, τόνισε: «Εκφράζουμε τη λύπη μας για τις μονομερείς ενέργειες και προκλήσεις της Τουρκίας», υπενθυμίζοντας πως τον Δεκέμβριο η ΕΕ θα αξιολογήσει το ενδεχόμενο κυρώσεων.
«Το θέμα της Ανατολικής Μεσογείου θα τεθεί ξανά στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου» ανέφερε ο Σαρλ Μισέλ κατά τη συνέντευξη Τύπου, που παρέθεσε μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ.
Ερωτηθείς σχετικά με το ζήτημα της τουρκικής παραβατικότητας ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επισήμανε ότι η ΕΕ θα παρακολουθεί τις εξελίξεις «στενά, ημέρα με την ημέρα, εβδομάδα με την εβδομάδα, σε συνεργασία με τα κράτη-μέλη που επηρεάζονται περισσότερο».
Πιο συγκεκριμένα ο κ. Μισέλ σημείωσε ότι «συμφωνήσαμε να συζητήσουμε ξανά το θέμα της Ανατολικής Μεσογείου και της Τουρκίας στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου, θα ήθελα να ακολουθήσουμε αυτήν την προσέγγιση. Είχαμε σήμερα την ευκαιρία να ενημερωθούμε από τους ηγέτες για τις εξελίξεις και να έχουμε μία σύντομη συζήτηση. Θα παρακολουθούμε τις εξελίξεις στενά, μέρα με την ημέρα, εβδομάδα με την εβδομάδα, σε συνεργασία με τα κράτη-μέλη που επηρεάζονται περισσότερο».