Το ΠΣΕ προτρέπει να τερματιστεί ειρηνικά η διχοτόμηση της Κύπρου

«Σας λέω», απάντησε, «αν αυτοί σωπάσουν, οι πέτρες θα κραυγάσουν».
Κατά Λουκάν 19:40

Η Εκτελεστική Επιτροπή του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών (ΠΣΕ) συνεδριάζει στην Κύπρο στις 21-26 Νοεμβρίου 2024, σχεδόν ακριβώς μια δεκαετία από την τελευταία φορά που συνεδρίασε σε αυτή τη γη μεγάλης σημασίας για την πρώιμη ιστορία της πίστης μας ως έναν από τους τόπους της πρώτης χριστιανικής προσέγγισης πέρα από τους Αγίους Τόπους. Επιπλέον, έχουν περάσει δύο χρόνια από το θάνατο του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χρυσόστομου Β ́, ας είναι αιωνία η μνήμη του.  Είμαστε ευγνώμονες στον Θεό για την ευκαιρία αυτή να συναντηθούμε με τον διάδοχό του ως προκαθήμενου της Εκκλησίας της Κύπρου, Μακαριότατου Αρχιεπισκόπου Γεωργίου Γ’.

Ταυτόχρονα, θρηνούμε που 50 χρόνια μετά το πραξικόπημα που υποστήριξε το ελληνικό στρατιωτικό καθεστώς και ακολούθησε η τουρκική εισβολή τον Ιούλιο του 1974, συναντιόμαστε σε ένα νησί που εξακολουθεί να υποφέρει από τις συνέπειες αυτής της ανεπίλυτης σύγκρουσης. Οι πληγές της διαίρεσης, της εκδίωξης και του εκτοπισμού παραμένουν ανεπούλωτες, η παράνομη κατοχή της Κύπρου συνεχίζεται και ο διαχωρισμός των Κυπρίων από τους αντίστοιχους ιερούς τόπους και τόπους λατρείας τους και η απώλεια τόσων πολλών αντικειμένων θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς παραμένει μια βαθιά πληγή στις καρδιές του κυπριακού λαού.

Υπενθυμίζουμε τις πολυάριθμες περιπτώσεις κατά τη διάρκεια των ετών κατά τις οποίες τα διοικητικά όργανα του ΠΣΕ έχουν αντιμετωπίσει αυτή την οδυνηρή πραγματικότητα, στις οποίες περιλαμβάνονται:

• Η δήλωση της Εκτελεστικής Επιτροπής τον Νοέμβριο του 2014 – σχετικά με τον αναγκαστικό εκτοπισμό, τους πρόσφυγες και τους εσωτερικά εκτοπισμένους στη Μέση Ανατολή,
• Η δήλωση της 11ης Συνέλευσης τον Σεπτέμβριο του 2022 – «Τα πράγματα που Κάνουν για την Ειρήνη» – η οποία ήρε τις συνεχιζόμενες στρατιωτικές κατοχές των Κατεχόμενων Παλαιστινιακών Εδαφών (ΚΠΕ) και της Κύπρου, και
• Τα πρακτικά της Κεντρικής Επιτροπής τον Ιούνιο του 2023 – σχετικά με τις Εδαφικές Κρίσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.

Κατά τη διάρκεια αυτών των πέντε δεκαετιών, τα Ηνωμένα Έθνη (ΟΗΕ) και η διεθνής κοινότητα έχουν καταβάλει πολλές προσπάθειες για την προώθηση των διαπραγματεύσεων για μια ειρηνική και δίκαιη επίλυση αυτής της κατάστασης. Επαινούμε αυτές τις προσπάθειες, όπως επαινούμε το έργο του Θρησκευτικού Σκέλους της Ειρηνευτικής Διαδικασίας στην Κύπρο, το οποίο επεδίωξε να εμπλέξει θρησκευτικούς ηγέτες και κοινότητες και από τις δύο πλευρές αυτής της διαίρεσης στον διαθρησκευτικό διάλογο και τη συνεργασία για την ειρήνη.

Λυπούμαστε βαθύτατα που οι διαπραγματεύσεις για την ειρηνευτική διαδικασία στην Κύπρο κατέρρευσαν το 2017 και δεν έχουν ακόμη επαναληφθεί.

Επιπλέον, μας λυπεί το γεγονός ότι ενώ οι Τουρκοκύπριοι δεν έχουν περιορισμούς στην ελευθερία μετακίνησης και πρόσβασης σε όλα τα μέρη της Κύπρου, οι Κύπριοι Χριστιανοί βιώνουν σημαντικούς περιορισμούς στην πρόσβαση και την ελευθερία λατρείας τους σε εκκλησίες και ιερούς χώρους στην κατεχόμενη περιοχή.

Η Εκτελεστική Επιτροπή του ΠΣΕ:

Τονίζει ότι, στο πλαίσιο της κατάστασης στην Κύπρο, το οικουμενικό Προσκύνημα της Δικαιοσύνης, της Συμφιλίωσης και της Ενότητας χρησιμεύει ως μια ισχυρή μαρτυρία κατά της κατοχής και της διαίρεσης και κατά της αδικίας.

Προτρέπει όλους τους ηγέτες τόσο της ελληνοκυπριακής όσο και της τουρκοκυπριακής κοινότητας να ξεπεράσουν τις εχθροπραξίες, τις διαιρέσεις και τις αδικίες του παρελθόντος και να υποστηρίξουν την ελεύθερη και ανοικτή πρόσβαση σε όλους τους χώρους λατρείας και στις δύο πλευρές του διχασμού.

Καλεί όλα τα ενδιαφερόμενα κρατικά και μη κρατικά μέρη να δεσμευτούν για τον ειρηνικό τερματισμό της διαίρεσης της Κύπρου που προέκυψε από την εισβολή και την κατοχή πριν από πενήντα χρόνια, και για διαπραγματεύσεις για μια μη βίαιη, επιτυχή και δίκαιη έκβαση ως βασικό θεμέλιο για τη βιώσιμη ειρήνη και ανάπτυξη στην περιοχή.

Προτρέπει τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και όλα τα μέλη της διεθνούς κοινότητας να συνεχίσουν να υποστηρίζουν, να συνοδεύουν και να ενθαρρύνουν την ειρηνευτική διαδικασία στην Κύπρο, συμπεριλαμβανομένων των διακοινοτικών προσπαθειών οικοδόμησης εμπιστοσύνης και προώθησης της ειρήνης των θρησκευτικών ηγετών και των θρησκευτικών κοινοτήτων της Κύπρου.

Απευθύνει έκκληση στις τουρκοκυπριακές αρχές να φιλελευθεροποιήσουν την εμφανώς περιοριστική προσέγγισή τους στα αιτήματα για πρόσβαση και τέλεση λατρευτικών υπηρεσιών σε εκκλησίες και χριστιανικούς ιερούς χώρους στο έδαφος που ελέγχουν και να διασφαλίσουν την ελεύθερη πρόσβαση στους χώρους αυτούς.

Καλεί τα κράτη μέλη που δεν το έχουν ήδη πράξει να υπογράψουν και να κυρώσουν τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Αδικήματα που σχετίζονται με τα Πολιτιστικά Αγαθά («Σύμβαση της Λευκωσίας») ως το μόνο νομικά δεσμευτικό μέσο που αποσκοπεί στην πρόληψη και καταπολέμηση τέτοιων εγκλημάτων μέσω της ενίσχυσης των απαντήσεων της ποινικής δικαιοσύνης και της προώθησης της διεθνούς συνεργασίας.

Επιβεβαιώνει τόσο τον παρελθοντικό όσο και τον μελλοντικό ρόλο του Θρησκευτικού Σκέλους της Ειρηνευτικής Διαδικασίας στην Κύπρο, ευχαριστεί όλους όσοι το υποστηρίζουν και ενθαρρύνει τους θρησκευτικούς ηγέτες και από τις δύο κοινότητες να επαναλάβουν και να διπλασιάσουν τη διαθρησκευτική και διακοινοτική συμφιλίωση και συνεργασία για ειρήνη, δικαιοσύνη και σεβασμό των ανθρωπίνων και θρησκευτικών δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων στην Κύπρο και να επιδείξουν ηγετικό ρόλο για την ειρήνη, δικαιοσύνη, συμφιλίωση και ενότητα.