Του Σεβ. Μητροπολίτου Μάνης κ. Χρυσοστόμου Γ΄
Ἡ Ἱερά Ἀκολουθία τοῦ μεγάλου λεγομένου Ἁγιασμοῦ τῶν Θεοφανείων τελεῖται τήν παραμονή τῆς ἑορτῆς καί τήν ἡμέρα τῶν Θεοφανείων μετά τό τέλος τῆς Θείας Λειτουργίας. Καί στίς δύο περιπτώσεις τελεῖται ἡ ἴδια Ἀκολουθία. Μία μόνο διαφορά ὑπάρχει ὅτι ὁ <<Πρόλογος>> τῆς μεγάλης καθαγιαστικῆς εὐχῆς, ποίημα τοῦ Πατριάρχου Ἱεροσολύμων Σωφρονίου (6ος αι.), δηλ. ἀπο τό <<Τριάς ὑπερούσιε…>> μέχρι τό <<συνεχόμενος φόβῳ ἐν κατανύξει βοῶ σοι>>, ἀναγιγνώσκεται μόνον κατά τήν ἡμέρα τῶν Θεοφανείων, ἐνῶ κατά τήν παραμονή ἡ εὐχή ἀρχίζει ἀπό τό <<Μέγας εἶ, Κύριε…>>.
Ὁ Ἁγιασμός καί τῆς παραμονῆς καί τῆς ἑορτῆς εἶναι ἀκριβῶς ὁ ἴδιος Ἁγιασμός. Δέν υπαρχει διάκριση οὔτε ὡς πρός τήν ἀξία, οὔτε τήν δύναμη, οὔτε τήν χρήση του. Ἔχουν τήν ἴδια ἁγιαστική χάρη. Εἴθισται νά ἀποκαλεῖται Μέγας Ἁγιασμός τῶν Θεοφανείων διότι τελεῖται μέ ἐπισημότητα καί μεγαλοπρέπεια. Ὁ τῆς παραμονῆς ὀνομάζεται καί Μικρός διότι τελεῖται ταπεινότερα. Καί οἱ δύο εἶναι ἴσοι μεταξύ τους.
Ὁ Ἁγιασμός εἴτε τῆς παραμονῆς εἴτε τῶν Θεοφανείων μπορεῖ νά φυλαχθεῖ στό σπίτι μέ τόν ἀνάλογο βέβαια σεβασμό καί τόν χρησιμοποιοῦμε σέ κάθε ἐπιτήδειο χρεία. Μποροῦμε νά ἁγιάσουμε τό σπίτι, τό γραφεῖο, τό κατάστημα, τό αὐτοκίνητο, τό κτῆμα, τήν θάλασσα, τά ποτάμια, τίς λῆμνες, τίς δεξαμενές, ὅλη τήν ἄλογη δημιουργία τοῦ Θεοῦ. Ἐννοτεῖται ὅτι ὁ Ἁγιασμός δέν ταυτίζεται μέ τήν Θεία Κοινωνία. Ἄλλο εἶναι ὁ Αγιασμος, ἄλλο ἡ Θεία Κοινωνία. Τήν ἡμέρα τῶν Θεοφανείων ἡ σειρά λήψεως εἶναι ὡς ἐξῆς: Πρῶτα θά κοινωνήσουμε Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ, μετά θά φᾶμε τό ἀντίδωρο καί ακολουθως θά πιοῦμε Ἁγιασμό.