Μέσα στη σεπτή χορεία των είκοσι ιαματικών Αγίων Αναργύρων συγκαταλέγεται και ο τιμώμενος στις 27 Ιουνίου άγιος Σαμψών ο Ξενοδόχος, ο οποίος διακρίθηκε για τη φιλανθρωπία του, αλλά και για το χάρισμα να θεραπεύει ασθενείς με την επίκληση του ονόματος του Ιησού Χριστού.
Γράφει ο Αριστείδης Γ. Θεοδωρόπουλος, Εκπαιδευτικός
Ο φιλεύσπλαχνος άγιος Σαμψών γεννήθηκε στη Ρώμη το 511μ.Χ. από εύπορους γονείς με βασιλική καταγωγή, οι οποίοι ήταν και συγγενείς του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Λόγω της οικονομικής ευμάρειας της οικογένειάς του, μορφώθηκε πλουσιοπάροχα. Από όλες όμως τις επιστήμες αγάπησε ιδιαίτερα την ιατρική χάρη στο φιλάνθρωπο και ψυχωφελές περιεχόμενό της. Γι’ αυτό και την αγαπημένη του αυτή επιστήμη δεν την εξασκούσε ως βιοποριστικό επάγγελμα, αλλά ως κοινωνικό λειτούργημα για να βοηθά τους ενδεείς και να θεραπεύει με τη χάρη του Θεού τους ασθενείς. Μετά τον θάνατο των εύπορων γονέων του, διένειμε τη μεγάλη περιουσία του στους φτωχούς και έτσι εκατοντάδες άποροι βρήκαν τροφή, ανακούφιση και ψυχική στήριξη.
Όμως ο ταπεινός και φιλεύσπλαχνος άγιος Σαμψών άρχισε να αποκτά τη φήμη του φιλάνθρωπου και ανάργυρου ιατρού και έξω από τα όρια της Ρώμης.
Γι’ αυτό και πολυάριθμοι άνθρωποι άρχισαν να συρρέουν στην οικία του για να λάβουν την ποθούμενη θεραπεία και να βρουν την ψυχική ανακούφιση και παρηγοριά. Η επιθυμία του όμως ήταν να ζει στην αφάνεια και να ασκείται πνευματικά. Γι’ αυτό και εγκατέλειψε τη Ρώμη και πήγε στην Κωνσταντινούπολη για να συνεχίσει εκεί το θεάρεστο έργο του. Στη Βασιλεύουσα άρχισε να επισκέπτεται ιερές μονές, ενώ επιδόθηκε με ιδιαίτερο ζήλο στην άσκηση και τη μελέτη της Αγίας Γραφής στο φτωχικό και ταπεινό του σπίτι. Όμως η φήμη του ως άριστου ιατρού ανέδειξε πολύ σύντομα την οικία του σε άμισθο ιατρείο και σε ένθεο ξενοδοχείο και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό, ώστε οι ασθενείς έβρισκαν δωρεάν τη θεραπεία τους και οι φτωχοί τη φροντίδα και την ψυχική τους στήριξη.
Το θεάρεστο έργο και η απαστράπτουσα αρετή του αγίου Σαμψών έγιναν γνωστά και στον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Μηνά(536-552), ο οποίος αφού τον κάλεσε και διαπίστωσε και ο ίδιος τα πλούσια χαρίσματά του, τον χειροτόνησε ιερέα σε ηλικία τριάντα ετών. Μετά τη χειροτονία του επιδόθηκε με ακόμη μεγαλύτερο ζήλο στην σωματική και ψυχική θεραπεία των πολυάριθμων ασθενών του, γεγονός που οδήγησε στη διάδοση της φήμης του ως ανάργυρος, ιαματικός και φιλάνθρωπος κληρικός και ιατρός σε ολόκληρη την Κωνσταντινούπολη.
Την εποχή αυτή Αυτοκράτορας της Βασιλεύουσας ήταν ο Ιουστινιανός(527-565), ο οποίος κάποια στιγμή ασθένησε βαρύτατα. Πολλοί ήταν οι ιατροί που έσπευσαν να προσφέρουν τις ιατρικές τους υπηρεσίες, αλλά κανείς δεν κατάφερε να τον θεραπεύσει από την ανίατη ασθένεια. Τότε ο Ιουστινιανός ζήτησε με δάκρυα τη βοήθεια του Κυρίου στο μεγάλο πρόβλημα της υγείας του. Αμέσως ο Κύριος ανταποκρίθηκε στη βαθιά και ειλικρινή προσευχή του μ’ ένα απροσδόκητο όνειρο. Σ’ αυτό ο αυτοκράτορας είδε πολλούς ιατρούς, οι οποίοι ήταν ενδεδυμένοι με ιερατική στολή. Κάποια στιγμή πλησίασε τον Ιουστινιανό ένας νέος με πολυτελή ενδύματα και του υπέδειξε έναν ταπεινό, σεμνό και ενάρετο ιατρό ως τον μοναδικό που θα μπορούσε να τον θεραπεύσει. Μόλις ξύπνησε ο Ιουστινιανός από το όνειρο, έδωσε την εντολή να έρθουν όλοι οι ιατροί. Κανείς όμως από αυτούς δεν έμοιαζε με τον ταπεινό ιατρό που είχε δει στον ύπνο του, γεγονός που τον λύπησε βαθύτατα. Τότε υποσχέθηκε μεγάλα δώρα σ’ αυτόν που θα έβρισκε τον σωτήρα του. Κάποιος όμως από τους ιατρούς γνώριζε τον Σαμψών και ενημέρωσε σχετικά τον αυτοκράτορα, ο οποίος διέταξε να τον φέρουν αμέσως ενώπιόν του. Μόλις ο Ιουστινιανός αντίκρισε τον ενάρετο και σεμνό Σαμψών, αμέσως αναγνώρισε στο πρόσωπό του αυτόν που είχε δει στο όνειρο. Ο άγιος προσευχήθηκε με όλη του τη δύναμη στον Ιησού Χριστό και τότε ο αυτοκράτορας θεραπεύτηκε από την ανίατη ασθένεια.
Μετά τη θαυματουργή επέμβαση του Θεού και τη σωτηρία του Ιουστινιανού, ο αυτοκράτορας θέλησε από ευγνωμοσύνη να δώσει χρήματα στον ταπεινό και αφιλοχρήματο Σαμψών. Εκείνος όμως αρνήθηκε και ζήτησε να του ανεγείρει ένα μεγάλο νοσοκομείο, το οποίο κατέστη ένα υποδειγματικό νοσηλευτικό και φιλανθρωπικό ίδρυμα,που έλαβε την προσωνυμία του αναργύρου ιατρού «Σαμψών του ξενοδόχου» .Σ’ αυτό βρήκαν καταφύγιο και ανακούφιση πολυάριθμοι άποροι και ασθενείς.Ο φιλάνθρωπος και ιαματικός άγιος Σαμψών εκοιμήθη εν ειρήνη σε βαθύ γήρας και ενταφιάσθηκε στον ναό του Αγίου Μωκίου.
Ο Πανάγαθος Θεός αντάμειψε πλουσιοπάροχα τον ιαματικό αυτό άγιο της Εκκλησίας μας για τη φιλανθρωπία και την ελεημοσύνη του ακόμα και μετά θάνατον, αφού ο πάνσεπτος τάφος του κατέστη λαοφιλές προσκύνημα, αλλά και αέναος πηγή πολλαπλών θαυματουργικών ιάσεων.
Ο άγιος Σαμψών ο ξενοδόχος, ο οποίος αποτελεί για τη σημερινή εγωκεντρική και υλιστική εποχή μας ένα φωτεινό και απαράμιλλο παράδειγμα αγάπης και φιλανθρωπίας προς τον πλησίον και τον πάσχοντα αδελφό, τιμάται και γεραίρεται από την Ορθόδοξη Εκκλησία μας στις 27 Ιουνίου,ενώ έχει καθιερωθεί ως ο προστάτης άγιος των ξενοδόχων.
Την πάντιμη μνήμη του τιμούν ιδιαιτέρως οι αφιερωμένοι στο όνομά του ιεροί ναοί στην Πάτμο(Χώρα), τη Σαντορίνη(Πύργος και Βλυχάδα), την Πάρο(Μονή Ζωοδόχου Πηγής Λογγοβάρδας) και τη Λέσβο, όπου το παρεκκλήσιο του Γηροκομείου Πλωμαρίου τιμάται επ’ ονόματί του,ενώ παρεκκλήσιο προς τιμήν του έχει ανεγερθεί και εντός του φημισμένου ξενοδοχειακού συγκροτήματος Costa Navarino στην περιοχή της Πύλου Μεσσηνίας.
Από το έτος 2011 καθιερώθηκε ο πανηγυρικός εορτασμός της μνήμης του στον ιστορικό Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Ζωοδόχου Πηγής(Μεγάλης Παναγιάς) Μυκόνου,ενώ στις 28 Σεπτεμβρίου 2012 τελέστηκαν τα θυρανοίξια του ομωνύμου παρεκκλησίου στη Μύκονο,στην περιοχή Καλό Λιβάδι. Επίσης στις 10 Οκτωβρίου 2016 εγκαινιάσθηκε από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ρόδου κ.Κύριλλο ο φερώνυμος ναός του Αγίου εντός του ξενοδοχειακού συγκροτήματος 12 island villas στην περιοχή Κολύμπια της Ρόδου,ο οποίος ανεγέρθηκε με δαπάνη της οικογένειας του κ.Γεωργίου και της κ.Χρυσούλας Μαρκοπούλου.