- Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Μέσα σε ένα κλίμα άφατης κατάνυξης και ανεκλάλητης συγκίνησης, εορτάστηκε την Πέμπτη 3-10-24, πανηγυρικά με αρχιερατικό συλλείτουργο, η μνήμη του Πολιούχου των Αθηνών Αγίου Διονυσίου. Του Αγίου Διονυσίου που τύχη αγαθή είχε μεταβεί νέος στην τότε Ηλιούπολη της Αιγύπτου (περίπου στο τωρινό Κάιρο) και βίωσε την μαρτυρική σταύρωση του Ιησού μας. Την φοβερή Μεγάλη Παρασκευή της Σταύρωσης και με την συσκότιση του ηλίου που συγκλόνισε τον κόσμο, ο νεαρός Διονύσιος ανεφώνησε εμπνευσμένος από την χάρη του Θεού «Ή Θεός πάσχη ή το πάν απόλλυται» ( ή ο Θεός υποφέρει ή χάνεται το παν). Με αυτή την ηθική αναφορά και την επιστροφή του στην Αθήνα, ο Διονύσιος παρακολούθησε το κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου και εδραιώθηκε μέσα του, η αγάπη του για την νέα πίστη. Έτσι μαζί με την γυναίκα του Δάμαρη και την οικογένειά του εβαπτίσθη Χριστιανός. Μάλιστα η υπαγωγή του Διονυσίου στην Ορθοδοξία, αποτυπώνεται στις Πράξεις των Αποστόλων (κεφ.17 στιχ. 34) «τινὲς δὲ ἄνδρες κολληθέντες αὐτῷ ἐπίστευσαν, ἐν οἷς καὶ Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης καὶ γυνὴ ὀνόματι Δάμαρις καὶ ἕτεροι σὺν αὐτοῖς». Ο Άγιος Διονύσιος υπήρξε στην Αθήνα, περίσεπτο μέλος του Ανωτάτου Δικαστηρίου του Αρείου Πάγου, για τούτο και είναι προστάτης των Δικαστικών. Διετέλεσε πρώτος Επίσκοπος της πόλεως των Αθηνών, για αυτό είναι και ο έφορός της και βρήκε μαρτυρικό θάνατο στην πυρά. Το τεκμήριο της διακονίας του ως Επίσκοπος Αθηνών, το καταγράφει ο Διονύσιος Κορίνθου και στην εκκλησιαστική ιστορία του, μας το αναφέρει ο Ευσέβιος Καισαρείας.
Στο πανέμορφο Κολωνάκι λοιπόν, που μετέφερε πάντα στην ιστορική εκπόρευση της Αθήνας, την κοινωνική αμφισβήτηση, την πνευματική πρωτοπορία – ως περιοχή διαμονής των διανοουμένων, όπως Γαλάτεια Καζαντζάκη, Μίτια Καραγάτσης, Μάρκος Αυγέρης, Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Οδυσσέας Ελύτης, σχεδόν δίπλα στην εκκλησία της Σκουφά κ.α.- αλλά και την αστική αύρα της οικονομικής ευημερίας, σύσσωμοι λαός των Αθηνών και πνευματική ηγεσία, προσήλθαν ευλαβικά, για να αποτίσουν τον ελάχιστο φόρο τιμής στον Πολιούχο της πόλης. Και πρόβαλλε επιβλητικά ο περικαλλής ναός του Αγίου Διονυσίου στην πανηγυρική του ημέρα, προσφέροντάς σε όλους τους πιστούς ηθική ανάταση με την κατανυκτική ατμόσφαιρα της πανηγύρεως και την ιερότητα της έξοχης μορφής του Πολιούχου μας, αλλά και εκπέμποντας την αισθητική του μεγαλοπρέπεια, ως απαράμιλλο βυζαντινό μνημείο της πόλης μας. Θυμίζουμε ότι τα σχέδια του περικαλλούς ναού της Σκουφά, είχε εκπονήσει ο μεγάλος μας Βυζαντινολόγος – Αρχιτέκτονας Αναστάσιος Ορλάνδος και την εκτέλεσή τους είχε επιμεληθεί ο επίσης σπουδαίος μας αρχιτέκτονας Δημήτριος φιλιππάκης. Τέλος την πανοραμική αγιογράφηση του Αγίου Διονυσίου, είχε εκτελέσει ο διαπρεπής ζωγράφος μας Σπύρος Βασιλείου. Ένα βυζαντινό στολίδι αληθινό για την Αθήνας μας, που με την ιερότητα της εμβληματικής μορφής για την Ορθοδοξία μας, του Αγίου Διονυσίου, έχει καταστεί υψηλό σημείο πολιτιστικής αναφοράς για την πόλη. Αλλά πέρα από την υψηλή αισθητική του ναού, κοσμούν ηθικά την ιερότητά του, το μοναδικό αντίγραφο, από το πρωτότυπο της Παναγίας της Γερόντισσας, που βρίσκεται στην Ιερή Μονή Παντοκράτορος του Άθω, που είναι και η μοναδική εικονιζομένη ορθία μορφή της Παναχράντου Παναγίας μας, δεξιά όπως μπαίνουμε στην εκκλησία, ένα παπούτσι του Επισκόπου Αιγίνης Αγίου Διονυσίου και αριστερά από την είσοδο, το ένα εκ των παπουτσιών του Οσίου Δαυίδ εν Ευβοία. Μοναδικά ορθόδοξα κειμήλια, που δίνουν με την ευλογία τους κουράγιο και ηθική απαντοχή στον ευλαβή λαό των Αθηνών. Ακόμα σημειώ-νουμε ότι τμήματα της τιμίας κάρας του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου, ευρίσκονται στις Ιερές Μονές Δοχειαρίου και Σίμωνος Πέτρας του Αγίου Όρους και αποτμήματα των άκρων του και του δέρματός του, στις Αγίες Μονές, Γρηγορίου και Παντοκράτορος, επίσης του ιερού όρους της Αθωνικής πολιτείας.
Του αρχιερατικού συλλείτουργου χοροστάτησαν, οι Θεοφιλέστατοι Επίσκοποι της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών κ.κ. Ιάκωβος Θαυμακού, Φιλόθεος Ρωγών και Χρυσόστομος Ευρί-που, ο ευλαβής πρωτοσύγκελος της Αρχιεπισκοπής Αθηνών κ.κ. Βαρνάβας Θεοχάρης, συνεπικουρούμενοι από τον ευλαβή Αρχιμανδρίτη του ναού κ.κ. Θεοφάνη Δαρζέντα και τον ευσεβή πατέρα της εκκλησίας κ-ο Παναγιώτη Καχρίλα και πολλούς άλλους ιερείς της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, που προσήλθαν ευλαβικά για να τιμήσουν τον Άγιο Διονύσιο.
Με την αποπεράτωση της πανηγυρικής λειτουργίας επακολούθησε εκλιτάνευση της ιερής εικόνας του Αγίου Διονυσίου, στους περιμετρικούς με την εκκλησία δρόμους του Κολωνα-κίου, όπου κατασυγκινημένος ο λαός των Αθηνών, έραινε με άνθη και ροδοπέταλα τη σεπτή εικόνα, του προστάτη και Εφόρου του Αγίου Διονυσίου, εκφράζοντας συμβολικά τους ακατάλυτους δεσμούς που τον συνδέουν με την Ορθοδοξία και την θεία μορφή του Αγίου Διονυσίου. Με την επάνοδο της σεπτής εικόνας του Αγίου στην εκκλησία, τον λόγο έλαβε ο σεπτός Πρωτοσύγκελος της Αρχιεπισκοπής Αθηνών κ.κ. Βαρνάβας Θεοχάρης και αφού διεμήνυσε το διάστικτο από αγάπη μήνυμα του Αρχιεπισκόπου μας Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου, ευχαρίστησε όλους τους ευλαβείς Αθηναίους, για την συμμετοχή τους στο πανηγυρικό διήμερο εορταστικών εκδηλώσεων του Αγίου Διονυσίου και ευχήθηκε, η χάρις και η ευλογία του θεοσκέπαστου πολιούχου των Αθηνών, να σκέπει τη ζωή τους και να τούς κατευοδώνει σε έργα ηθικής αρετής και ευποιΐας.
Χρόνια Πολλά, αγαπημένοι μου Αθηναίες και Αθηναίοι και ο άχραντος έφορος της πόλης μας Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης, να χαρίζει σε εσάς και τις ευσεβείς οικογένειές σας, υγεία και κάθε ηθική επιτυχία, στην έντιμη ζωή σας.
Παραθέτουμε το Απολυτίκιο του Αγίου Διονυσίου:
Ἦχος πλ. α’. Τὸ συνάναρχον Λόγον.
Ἀγρευβεῖς τῷ τοῦ Παύλου Πάτερ κηρύγματι, ὑφηγητὴς ἀνεδείχθης τῶν ὑπὲρ νοῦν δωρεῶν, διαvoiα ὑψηλὴ καλλωπιζόμενος, τῶν γὰρ ἀΰλων οὐσιῶν, τᾶς ἀρχὰς μυαταγωγεῖς, ὡς μύστης τῶν ἀπορρήτων, καὶ τῆς σοφίας ἐκφάντωρ, Ἱερομάρτυς Διονύσιε.