Κυριακή των Βαΐων, απόγευμα, Απρίλιος 2011. Στο εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας, στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, τελείται ο Ορθρος. Παρών ο Οικουμενικός Πατριάρχης. Στο τέλος της Ακολουθίας ο παλαιός καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Βασίλειος Σταυρίδης απευθύνεται προς τον Πατριάρχη και ρωτά με ραγισμένη φωνή, σε κλίμα γενικής συγκινήσεως: «Παναγιώτατε, υπάρχει ελπίδα να ανοίξουμε;».
- Κείμενο του Άγγελου Συρίγου, αν. καθηγητή Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, βουλευτή Ν.Δ. στην Α΄ Αθηνών, στην εφημερίδα Καθημερινή
Η ίδια αναπάντητη ερώτηση έχει τεθεί πολλές φορές στα 53 χρόνια που είναι κλειστή η Σχολή. Ιδρύθηκε το 1844 στην Πατριαρχική Σταυροπηγιακή Μονή της Αγίας Τριάδος στη νήσο Χάλκη των Πριγκηποννήσων. Σύμφωνα με τον κανονισμό του 1903, «σκοπόν προτίθεται την προσήκουσαν του καθ’ ημάς ιερού κλήρου επιστημονικήν, θρησκευτικήν και ηθικήν μόρφωσιν». Υπήρξε κορυφαίο θεολογικό ίδρυμα στον ορθόδοξο κόσμο. Χαρακτηριζόταν από: υψηλότατο επίπεδο των διδασκόντων με τεράστια θεολογική εμπειρία· πλούσια βιβλιοθήκη με σπάνια έργα· συνδυασμό εκπαιδεύσεως μέσα από θεωρία και πράξη. Οι σπουδαστές μελετούσαν την ορθοδοξία και παράλληλα την βίωναν λαμβάνοντας ενεργό μέρος στις λειτουργίες ως οιονεί μοναχοί της Σχολής. Κατά τη διάρκεια των 127 χρόνων της λειτουργίας της (1844-1971) αποφοίτησαν από τη Σχολή μόλις 930 άτομα. Από αυτούς 343 απόφοιτοι έγιναν μητροπολίτες, 12 Οικουμενικοί Πατριάρχες (περιλαμβανομένου και του νυν Οικουμενικού Πατριάρχη), 2 Πατριάρχες Αλεξανδρείας και 4 Αρχιεπίσκοποι Αθηνών.
Το 1971 η Τουρκία, με πρόσχημα ότι η ανώτατη εκπαίδευση πρέπει να είναι μόνον κρατική, απαίτησε όπως η Θεολογική Σχολή της Χάλκης συνεχίσει να λειτουργεί υπαγόμενη σε κάποιο τουρκικό κρατικό πανεπιστήμιο. Αυτό θα εσήμαινε την απώλεια και της Σχολής και της μεγάλης περιουσίας της. Το Πατριαρχείο ορθώς αποφάσισε να διακόψει τη λειτουργία της ελπίζοντας ότι θα ήταν προσωρινή. Εκτοτε οι χώροι της Σχολής παραμένουν εξαιρετικά επιμελημένοι και η βιβλιοθήκη της διαρκώς εμπλουτίζεται. Είναι έτοιμη να λειτουργήσει άμεσα.
Για την επαναλειτουργία της Σχολής ασκούνται εδώ και χρόνια πιέσεις από την Ελλάδα, τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Οι Τούρκοι καταθέτουν κατά καιρούς προτάσεις που όλες κατατείνουν στην υπαγωγή της Σχολής σε κάποιο τουρκικό ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Αυτός, όμως, είναι ο λόγος που έκλεισε το 1971. Αίτημα του Πατριαρχείου είναι η επαναλειτουργία της Σχολής υπό το καθεστώς προ του 1971.
Ωστόσο πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν κάποιοι παράγοντες που δεν υπήρχαν το 1971. Ο πιο σημαντικός συνδέεται με τις προϋποθέσεις για ένταξη ενός ιδρύματος στον Ευρωπαϊκό Χώρο Τριτοβάθμιας Εκπαιδεύσεως, στον οποίο συμμετέχει και η Τουρκία. Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης πρέπει να πληροί και τυπικά τις προϋποθέσεις για σπουδές επιπέδου 6 (πανεπιστημιακές), ούτως ώστε οι απόφοιτοί της να θεωρείται ότι είναι κάτοχοι πανεπιστημιακού πτυχίου. Ο φορέας που μπορεί να πιστοποιήσει κάτι τέτοιο στην Τουρκία είναι το Ανώτατο Συμβούλιο Εκπαιδεύσεως (Yüksekögretim Kurulu). Αυτό σημαίνει ότι η Σχολή θα υπαχθεί υπό το Συμβούλιο. Αυτό εμπεριέχει σοβαρούς δυνητικούς κινδύνους που πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν.
Διαβάστε τη συνέχεια ΕΔΩ