«Η επιστήμη χωρίς την θρησκεία είναι χωλή (κουτσή) και η θρησκεία χωρίς την επιστήμη είναι τυφλή» (Αϊνστάιν)
Σε έξαρση, σύμφωνα με τους ειδικούς, η μετάλλαξη «Δ», όπως την ονόμασαν, του λοιμικού ιού της εποχής μας· ιού που δυσκολεύει, συνθλίβει και ταπεινώνει σύνολη την ανθρωπότητα. Σε έξαρση και οι εντάσεις, οι αντιπαλότητες, οι διαφωνίες, οι ξιφουλκισμοί. Όλοι αναζητούν ενόχους και όλοι καταλογίζουν ευθύνες σε όλους, στους.. «άλλους», κανείς όμως στον εαυτό του, στην προσωπική ευθύνη. Ξιφουλκήσεων συνέχεια και στις συζητήσεις επί συζητήσεων περί της σχέσης πίστης και επιστήμης, επιστήμης και θρησκείας, σαν το πρόβλημα, η αιτία του κακού να είναι η θρησκεία ή η πίστη.
Στο στόχαστρο, για πολλοστή φορά, η Εκκλησία. Μια Εκκλησία που από την πρώτη στιγμή της δοκιμασίας και περιπέτειας αυτής απέδειξε έμπρακτα το πέλαγος, τον ωκεανό της αγάπης Της για τον άνθρωπο, τα παιδιά Της· στάθηκε στο πλευρό της Πολιτείας και, με περισσό αίσθημα ευθύνης, συνέβαλε και συμβάλλει σε υπερθετικό βαθμό στον περιορισμό μετάδοσης της νόσου. Μια Εκκλησία που, παρά τις πολλές και ποικίλες αντιδράσεις και διαμαρτυρίες, δεν δίστασε να θυσιάσει την συμμετοχή των παιδιών Της στα κορυφαία γεγονότα της Μεγάλης Εβδομάδας και του Πάσχα του 2020, που καθ΄ όλη αυτή την περίοδο λαμβάνει όλα τα υπό τις ΚΥΑ προβλεπόμενα μέτρα, που έμπρακτα αποδεικνύει πως μοναδική αγωνία και μέριμνα Της είναι η συμβολή στην υπέρβαση της νόσου, καθώς: «η αγάπη, όπως σημειώνει ο Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης, προϋποθέτει θυσία». Μια Εκκλησία, συνεπώς, που καθημερινά θυσιάζεται, κάνοντας την αγάπη πράξη.
Στην νέα αυτή έξαρση και ένταση του ιού βλέπουμε, και πάλι, το θλιβερό φαινόμενο κάποιοι και μάλιστα εκ των «ειδικών», να θεωρούν την Εκκλησία υπαίτια του προβλήματος. Ακούσαμε για.. «απίστευτες καταγγελίες» από πνευμονολόγο καθηγητή περί κληρικών της Εκκλησίας Κρήτης ότι «απειλούν» πως θα αποκλείουν από την ζωή της Εκκλησίας όσους εμβολιάζονται! Τέτοιες και τόσο σοβαρές «καταγγελίες» θα μπορούσε να αντείπει κάποιος, όσο παραμένουν ανώνυμες και ανεπιβεβαίωτες, μπορεί από.. «καταγγελίες» να μετατραπούν σε… «συκοφαντίες»! Εάν όντως αυτό συνέβη από κληρικό, ανεπίτρεπτο, καθώς οι όποιες προσωπικές απόψεις ενός κληρικού υποτάσσονται στην επίσημη θέση της Εκκλησίας. Αλλά, διερωτώμαι, ακόμα και εάν υπήρξε ένα τέτοιο περιστατικό, αυτό μπορεί να είναι αιτία της μη αναμενόμενης προσέλευσης στον εμβολιασμό; Δηλ. η άποψη ενός Ιερέα σε ένα χωριό, εάν ισχύει, η άποψη ενός κληρικού, έχει τέτοια και τόση δύναμη επιρροής ανά το Πανελλήνιο; Αίτια λέει «υπέρ μετάδοσης» η τέλεση ενός μνημοσύνου σε ένα άλλο χωριό, όπου ήταν 150 άνθρωποι! Λάθος, σαφώς εάν δεν τηρήθηκαν τα προβλεπόμενα μέτρα. Αλλά.. αιτία «υπέρ μετάδοσης» οι 150 άνθρωποι του μνημοσύνου και όχι οι χιλιάδες που, ανεξέλεγκτα και χωρίς κανένα μέτρο, διασκεδάζουν στους θερινούς τουριστικούς νησιωτικούς και όχι μόνο προορισμούς; Εκτός και εάν επειδή… μερικοί τέτοιου είδους προορισμοί είναι.. VIP εκεί ο ιός κάνει.. εξαίρεση!
«Τον πρώτο καιρό του ιού, σημείωσε αξιοσέβαστος συνομιλητής μου, τον πρώτο καιρό που παρουσιάστηκε η νόσος αυτή, συνέχισε, υπήρχε ένας «ειδικός» που ενημέρωνε τον κόσμο. Μια φωνή, μια άποψη, μία γνώμη. Φωνή ήρεμη, γαλήνια· λόγος καθαρός, όχι καταγγελτικός, ούτε δεικτικός· και, κυρίως, με σεβασμό στον αποδέκτη, για τούτο και πειστικός. Προϊόντος του χρόνου η φωνή αυτή, κατά κανόνα, αντικαταστάθηκε από πλήθος άλλων φωνών. Ειδικοί που, θέλοντας να συμβάλλουν, εξέφραζαν και εκφράζουν διαφορετικές, μεταξύ τους, απόψεις για το ίδιο θέμα: «Μάσκες οι εμβολιασμένοι» ο ένας ειδικός, «δεν είναι απαραίτητες» ο άλλος, «άνοιγμα καταστημάτων, εστίασης, τουρισμού κλπ.», προτείνει ο ένας, «αιτία υπέρ μετάδοσης το άνοιγμα», απαντά ο άλλος, «η άρση των περιοριστικών μέτρων, αιτία για την αύξηση της μετάλλαξης Δ», υποστηρίζει ο ένας ειδικός, «επιδημιολογικά λάθος», η άποψη αυτή απαντά ο/η έτερος ειδικός. «Έχω την αίσθηση, συνεχίζει ο συνομιλητής μου, ότι αυτή η πολυφωνία, πολυγνωμία για ένα τόσο σοβαρό θέμα, η οποία φτάνει στην διαφωνία και αγγίζει την παραφωνία, επηρεάζει την ψυχολογία του κόσμου και δεν τον δυσκολεύει να πάρει τις σωστές αποφάσεις. Η εμπιστοσύνη, στην περίπτωση αυτή, είναι απαραίτητη προϋπόθεση. Ίσως θα πρέπει και οι «ειδικοί» να περιορίσουν τις τόσες εμφανίσεις τους, να συγκλίνουν στις απόψεις τους και ο κόσμος να μην γίνεται αποδέκτης των όποιων διαφωνιών τους. Αυτό δεν βοηθά», κατέληξε ο συνομιλητής μου.
Ομολογώ ότι, μέχρι την ώρα εκείνη, δεν είχα προσλάβει την διάσταση αυτή ως και την ευθύνη που φέρουν οι «ειδικοί» σε ό,τι αφορά το θέμα της πειθούς και ενημέρωσης. Αυτονόητος ο σεβασμός, οι ευχαριστίες, η ευγνωμοσύνη στα πρόσωπα όλων των «ειδικών», καθώς εκείνοι σηκώνουν το μεγάλο αυτό βάρος, αφού η διαχείριση μιας τέτοιας πρωτόγνωρης για την ανθρωπότητα κατάστασης δεν είναι ούτε εύκολη, ούτε δεδομένη.
Για τούτο και από την πρώτη στιγμή της δοκιμασίας αυτής η Εκκλησία συνέβαλε και συμβάλλει εις την υπέρβαση της. Γιατί σαφώς το θέμα της νόσου και του εμβολιασμού δεν είναι υπόθεση πίστεως ή δόγματος, αλλά υπόθεσης της ιατρικής επιστήμης, την οποία οφείλουμε να εμπιστευόμαστε και να ακούμε. Καθώς, ως σοφά, σημειώνει και ο Παναγιώτατος Οικουμενικός μας Πατριάρχης κ.κ.Βαρθολομαίος: «δεν κινδυνεύει η πίστη αλλά οι πιστοί, δεν είναι ο Χριστός αλλά οι Χριστιανοί, δεν είναι ο Θεάνθρωπος αλλά εμείς οι άνθρωποι». Για τούτο, ακριβώς, όπως η Εκκλησία έπραξε στο σύνολο Της, και εμείς σε Ιερατικές Συνάξεις και Εγκύκλια σημειώματα μας δώσαμε εντολές και οδηγίες στους Ιερείς μας ως προς τον τρόπο, το πώς, να διαχειριστούν το μείζονος, για την σωματική υγεία των πιστών, θέμα αυτό. Άνευ προσωπικών γνωμών και απόψεων. Για τούτο και θέσαμε εις την διάθεση της 7ης ΥΠΕ Κρήτης την πλήρως εξοπλισμένη Κινητή Ιατρική Μονάδα του Αννουσάκειου Ιδρύματος της Ι. Μητροπόλεως μας, όχι μόνο εις ό,τι αφορά την Εκκλησιαστική μας Περιφέρεια, αλλά όπου η ΥΠΕ κρίνει να την χρησιμοποιήσει την περίοδο αυτή. Για τούτο και ακράδαντα πιστεύουμε ότι η υπέρβαση και της κρίσης αυτής προϋποθέτει: ενότητα, σύμπνοια, καταλλαγή, ομοψυχία. Οι πάσης φύσεως καταγγελτικές φωνές και δεικτικές συμπεριφορές, απ΄ όπου και αν προέρχονται, διχασμό προκαλούν· τραυματίζουν την πολυπόθητη ενότητα.
«Να μιλήσει η Εκκλησία στις καρδιές των πιστών», ακούσαμε πρόσφατα. Μα αυτή είναι η αποστολή Της, ο λόγος της υπάρξεως Της. Η Εκκλησία μιλά στις καρδιές των πιστών, επαγγελλόμενη το μήνυμα του Χριστού· της ειρήνης και της ενότητας. Η Εκκλησία ενώνει και δεν διαχωρίζει, ούτε διακρίνει τα παιδιά Της σε αμαρτωλά και μη· τα αγκαλιάζει όλα ανεξαιρέτως και αδιακρίτως.
Ας αναζητήσουμε λοιπόν όλοι μέσα μας τον καθρέπτη της συνειδήσεως και, ενώπιον του, ας αναγνωρίσει ο καθένας μας το μερίδιο της δικής του ευθύνης. Ας επικρατήσει η ειρήνη της καρδιάς σε όλους. Εκκλησιαστικούς και μη, ένθεους και μη, ειδικούς και μη, εμβολιασμένους και μη. Καθώς όπως αναφέρει και ο Francis S. Collins στο βιβλίο του «Η γλώσσα του Θεού»: «Αν ως χριστιανοί πρέπει να πάρουμε μια θέση ανταγωνισμού προς τις αλήθειες της λογικής, ή τις αλήθειες της φιλοσοφίας, ή τις αλήθειες της επιστήμης, ή τις αλήθειες της ιστορίας, ή τις αλήθειες της κριτικής, ως παιδιά του φωτός πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, να μένουμε ανοικτοί σε κάθε ακτίνα φωτός». Προσεκτικοί λοιπόν, ανοικτοί, δεκτικοί, ειρηνικοί, αλληλέγγυοι, ομόψυχοι· χωρίς αποκλεισμούς, αφορισμούς, ξιφουλκισμούς και απολυτότητες ας είμαστε όλοι μας για να μάθουμε «να αγαπούμε την ευθύνη», όπως θα πει και ο Ν. Καζαντζάκης, και όχι να μεταθέτουμε ο ένας τις ευθύνες του στον… «άλλο».
Μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου Αμφιλόχιος