«Η Αγία Τριάδα στην Δυτική Χριστιανοσύνη»
Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου
Πρόσφατα κυκλοφόρησε τό βιβλίο τοῦ διδάκτορος θεολογίας καί διδάσκοντος στήν Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης κ. Γεωργίου Σίσκου μέ τίτλο «Ἡ Ἁγία Τριάδα στήν Δυτική Χριστιανοσύνη (20ός αἰώνας)» καί ὑπότιτλο «Νεοσχολαστικισμός καί Ὀντολογία τῆς σχέσης», ἀπό τίς ἐκδόσεις Ἀρμός σελ. 860. Πρόκειται γιά ἕνα πολύ σημαντικό βιβλίο καί μέ τό παρόν κείμενό μου θά κάνω ἁπλῶς μιά μικρή παρουσίαση καί θά σημειώσω μερικές ἐντυπώσεις μου.
Τό ἐνδιαφέρον αὐτό βιβλίο τοῦ Γεωργίου Σίσκου εἶναι συνέχεια τῆς διδακτορικῆς του διατριβῆς σχετικά μέ «τό ἑρμηνευτικό πλαίσιο τῆς Χριστολογίας τοῦ ἁγίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ», πού ἦταν «μιά διερεύνηση γιά τήν διαμόρφωση τοῦ Χριστιανικοῦ δόγματος κατά τούς 4ο – 7ο αἰώνας ἐπί τῶν ὅρων πρόσωπο, ὑπόστασις, οὐσία, φύσις, βούλησις, ἐνέργεια», ὅπως γράφει ὁ ἴδιος. Ὁ συγγραφεύς μελετώντας τήν ἑλληνόγλωσση καί ξενόγλωσση βιβλιογραφία διαπίστωσε «μιά ἐπαναλαμβανόμενη ἑρμηνεία τῶν ὀρθοδόξων ἁγιοπατερικῶν καί συνοδικῶν ὅρων, ἡ ὁποία παρουσίαζε σοβαρές ἀποκλίσεις ἀπό τό ἱστορικό καί κειμενικό τους πλαίσιο».
Ἔτσι, πρόκειται γιά μιά μεταδιδακτορική ἔρευνα στό Ἀριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, κατά τά ἔτη 2016-2019, γιά νά ἐντοπίση πῶς αὐτά τά σοβαρά θέματα ἐκφράσθηκαν στήν δυτική θεολογία καί πῶς αὐτά μεταφέρθηκαν καί στόν ὀρθόδοξο χῶρο. Ἡ σημασία τοῦ βιβλίου αὐτοῦ εἶναι μεγάλη, ὅπως παρουσιάζεται ἀπό τόν ἴδιο τόν ἐρευνητή:
«Ἡ μελέτη τῆς νεοσχολαστικῆς ὀντολογίας καί τῆς ὀντολογίας τῆς σχέσης, δύο θεολογικῶν ρευμάτων μέ μεγάλο ἀποτύπωμα στή δυτική χριστιανοσύνη, ἔχει μεγάλη σημασία γιά τήν ἑρμηνεία τῶν κειμένων τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας. Καί τοῦτο γιά τρεῖς τουλάχιστον λόγους:
Πρῶτον, γίνονται κατανοητές οἱ προϋποθέσεις καί ἡ ὁρολογία, ἐπί τῶν ὁποίων συγκροτεῖται ἡ θεολογία τῆς χριστιανικῆς Δύσης στόν 20ό αἰώνα, ἀπό τή μιά ὡς ἐπίσημη ρωμαιοκαθολική διδασκαλία καί ἀπό τήν ἄλλη ὡς κυρίαρχο παράδειγμα στό ρωμαιοκαθολικό καί προτεσταντικό κόσμο.
Δεύτερον, καταδεικνύονται οἱ ἔσχατες ἀπολήξεις τῆς χριστιανικῆς θεολογίας μέσῳ τῶν ἑρμηνευτικῶν ἐπιλογῶν τῆς δυτικῆς Χριστιανοσύνης.
Τρίτον, φανερώνει τίς ἐπιρροές αὐτῶν τῶν θεολογικῶν ρευμάτων στή βιβλιογραφία πού διατρίβει στά κείμενα τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας».