Μετά από αρκετούς μήνες, επιστρέφει στην Ιερά Μονή Μεγάλου Σπηλαίου η Εικόνα της Παναγίας της Μεγαλοσπηλαιώτισσας, αφού ολοκληρώθηκαν οι εργασίες συντήρησης από τη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεοτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού. Η Ιερά Εικόνα επιστρέφει την Τετάρτη, 9 Μαρτίου 2022. Οι όποιες καθυστερήσεις, σύμφωνα με πηγές του Υπουργείου, οφείλονται αποκλειστικά στα ιδιαίτερα προσεκτικά βήματα που έπρεπε να ακολουθήσουν οι ειδικοί.
Η υποδοχή
Σύμφωνα με πληροφορίες του kalavrytanews.com, την Τετάρτη, περίπου στις 4 μ.μ., την ιερά εικόνα θα υποδεχθούν: ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ. Ιερώνυμος, ο Μητροπολίτης Σερβιών και Κοζάνης κ. Παύλος, ο Μητροπολίτης πρώην Καλαβρύτων κ. Αμβρόσιος, ο καθηγούμενος της Ιεράς Μονής, πανοσιολογιότατος Αρχιμανδρίτης Καλλίνικος, οι γέροντες της Μονής, Ιερείς της Ιεράς Μητροπόλεως Καλαβρύτων και Αιγιαλείας και η Δημοτική αρχή.
Οι εργασίες
Η εφορεία αρχαιοτήτων Αχαΐας με στόχο την τεχνολογική διερεύνηση και κατανόηση του αντικειμένου και εν συνεχεία τη συντήρηση της εικόνας απευθύνθηκε στη διεύθυνση συντήρησης αρχαίων και νεότερων μνημείων. Η εικόνα έχει μήκος 1,09 μ., πλάτος 0,65 μ. και πάχος 11 εκ. Στο κεντρικό τμήμα του ξύλου υπάρχει κοίλωμα, όπου εντοπίζεται το κυρίαρχο θέμα της εικόνας: η ανάγλυφη παράσταση της Παναγίας της βρεφοκρατούσας, που χρονολογείται τον 13ο αιώνα.
Στις εργασίες συντήρησης συμμετείχαν οι:
- Γιώργος Βάκρινος, ιατρός ακτινολόγος, Διευθυντής του τομέα διαγνωστικής και επεμβατικής ακτινολογίας της Ευρωκλινικής Αθηνών,
- Θανάσης Καραμπότσος συντηρητής αρχαιοτήτων και έργων τέχνης, μέλος του ειδικού τεχνικού εργαστηριακού προσωπικού στο τμήμα συντήρησης αρχαιοτήτων και έργων τέχνης της σχολής εφαρμοσμένων τεχνών και πολιτισμού του ΠΑΔΑ
- Δρ Δέσποινα Καβουσανάκη, χημικός στο ινστιτούτο Parks του Καναδά
- Δρ Καλλιόπη Κουζέλη, χημικός-προϊσταμένη της διεύθυνσης έρευνας και τεχνικής υποστήριξης μελετών και έργων αναστήλωσης
- Σταυρούλα Ψυχογιοπουλου, γεωλόγος υπάλληλος της ΔΕΤΥΜΕΑ
- Δρ Χριστίνα Μαργαρίτη, συντηρήτρια αρχαιοτήτων και έργων τέχνης, προϊσταμένη του τμήματος εφαρμοσμένης έρευνας της ΔΕΤΥΜΕΑ
- Γιάννης Ματαράγκας συντηρητής αρχαιοτήτων και έργων τέχνης ΔΣΑΝΜ
Η Εικόνα της «Παναγίας της Μεγαλοσπηλαιώτισσας κατέχει εξέχουσα θέση μεταξύ των ιερών κειμηλίων της Μονής. Είναι έργο του Ευαγγελιστή Λουκά (μία εκ των τριών που δημιούργησε και σώζονται μέχρι σήμερα). Σύμφωνα με αξιόπιστες ιστορικές μαρτυρίες, ο Ευαγγελιστής Λουκάς, μετά τον θάνατο του Απ. Παύλου, έδρασε, όπως και ο Απ. Ανδρέας, στην Αχαΐα, όπου πιθανότατα συνέγραψε το θαυμάσιο Ευαγγέλιό του και τις αριστουργηματικές «Πράξεις των Απόστολων». Όταν λοιπόν ήρθε στην Αχαΐα, έφερε μαζί του από την Παλαιστίνη και τη συγκεκριμένη Ιερή Εικόνα (ευλογημένη από την ίδια την Παναγία), την οποία αργότερα δώρισε στους πρώτους χριστιανούς. Την εποχή των διωγμών αυτοί κατέφυγαν για ασφάλεια στο Σπήλαιο, όπου και την έκρυψαν. Όταν οι ίδιοι πέθαναν ή φονεύθηκαν για τον Χριστό, η Εικόνα παρέμεινε στο Σπήλαιο μέχρι που ανακαλύφθηκε με θαυμαστό τρόπο από την Αγία Ευφροσύνη. Είναι ανάγλυφη, πάχους τριών πόντων και πλασμένη από κερί, μαστίχα και άλλες ύλες. Φέρει εσθήτα (φόρεμα) χρωματισμένη και χρυσά διαγράμματα. Από τις πολλές πυρκαγιές έχει αμαυρωθεί. Το σώμα της Παναγίας είναι στραμμένο δεξιά, με κεκλιμένη την κεφαλή προς τον Υιόν της, κρατώντας τον στο δεξί χέρι (Δεξιοκρατούσα), ο οποίος με το αριστερό του χέρι κρατεί ελαφρά την αριστερή παλάμη της Μητρός Του, ενώ με το δεξιό κρατάει το Ευαγγέλιο. Δεξιά και αριστερά της κηρόπλαστης Εικόνας παρίστανται, μετά φόβου άγγελοι. Στις τέσσερις γωνιές της Εικόνας δεξιά εξαπτέρυγα Σεραφείμ και αριστερά πολυόμματα Χερουβείμ.
Πηγή: εφημερίδα “ΩΡΑ των ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ”, ρεπορτάζ Νίκος Κυριαζής
Φωτογραφία: Κατερίνα Τσιλιπάνη