Λίγες ημέρες πριν από επίσημο εορτασμό των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση η Ιστορική Μονή Καλτεζών, η οποία φιλοξένησε Α΄ Εθνοσυνέλευση των επαναστατημένων Ελλήνων καταρρέει.
Στις αρχές του μήνα, ένα ακόμα κομμάτι στη Δυτική Πτέρυγα της Μονής κατέρρευσε, προκαλώντας εύλογη ανησυχία για το μέλλον.
O περιφερειάρχης Πελοποννήσου Παναγιώτης Νίκας είχε επικοινωνία με τον πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων Κωνσταντίνο Τασούλα, τον οποίον ενημέρωσε σχετικά με τις παρεμβάσεις που διενεργεί η Περιφέρεια στην ιστορική μονή των Καλτεζών.
“Εκ μέρους του προέδρου της Βουλής υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον σχετικά με την ιστορική αυτή μονή, η οποία φιλοξένησε την Α΄ Εθνοσυνέλευση των επαναστατημένων Ελλήνων” σημείωσε ο περιφερειάρχης, ο οποίος και εγγράφως γνωστοποίησε προς τον Κ. Τασούλα τις ενέργειες που έχουν γίνει, ενώ δεσμεύθηκε να υπάρχει εκ μέρους του συνεχής ενημέρωση για την πρόοδο των εργασιών.
Αμέσως μετά τη νέα κατάρρευση, την Μονή επισκέφθηκε ο Μητροπολίτης Μαντινείας και Κυνουρίας κ. Αλέξανδρος.
“Με την παρούσα επιστολή μου γίνομαι άγγελος κακών ειδήσεων, αλλά με αναγκάζουν η αγωνία και η απελπισία που με καταλαμβάνουν αυτή τη στιγμή, που βλέπω το ιστορικό και εθνικό μνημείο της Μονής των Καλτεζών να καταρρέει και να κρημνίζεται και δεν δύναμαι να συνδράμω” αναφέρει ο Σεβασμιώτατος σε επιστολή του προς τον Περιφερειάρχη.
Ο Μητροπολίτης, απευθύνει επίσης έκκληση προς όλους τους Έλληνες να συνδράμουν με την βοήθειά τους στην αναστήλωση της Μονής, προκειμένου να έχει την μορφή που της αξίζει για την προσφορά της στο Έθνος.
Ο Περιφερειάρχης δεσμεύτηκε ότι οι εργασίες αποκατάστασης στην δυτική πτέρυγα της Μονής του Αγίου Νικολάου στις Καλτεζές θα ξεκινήσουν άμεσα
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα προβλήματα στα δυτικά κελιά της μονής είχαν εντοπιστεί από το 2015, ενώ, όπως ανακοίνωσε ο Πέτρος Τατούλης, περιφερειακός σύμβουλος και πρώην περιφερειάρχης Πελοποννήσου, ύστερα από αίτημα της μακαριστής ηγουμένης Βερονίκης και της μοναχής Αικατερίνης η περιφέρεια είχε εντάξει τότε στον προϋπολογισμό της έργο αποκατάστασης ύψους 160.000 ευρώ, μέσω του Ταμείου Πυροπλήκτων. Παράλληλα, είχε προχωρήσει και σε προγραμματική σύμβαση με τη Μητρόπολη Μαντινείας και Κυνουρίας που φέρει την ευθύνη για το μοναστήρι.
«Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε διαφορετική άποψη απαγορεύοντας συντηρήσεις από τις περιφέρειες σε ιερές μονές και ναούς. Ακολούθησαν πολλές συναντήσεις μέχρι να πειστούν στο υπουργείο για την αναγκαιότητα του εγκεκριμένου έργου», επεσήμανε ο Πέτρος Τατούλης. Τελικά, τον Αύγουστο του 2019 δόθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού η οριστική έγκριση στη μελέτη αποκατάστασης, καθώς η μονή συνιστά βυζαντινό μνημείο και έπρεπε να πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Τα έργα, όμως, δεν υλοποιήθηκαν ποτέ.
“Κλείνοντας, θέλω να παροτρύνω για μία ακόμα φορά την Περιφερειακή Αρχή, χρησιμοποιώντας, λόγω των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, τα λόγια του «Γέρου του Μοριά» Θοδωρή Κολοκοτρώνη προς τους μαθητές «εις σε εσάς μένει να ισάσετε και να στολίσετε τον τόπο που εμείς ελευθερώσαμε» , παραφράζοντάς τα βεβαίως «σε σας μένει κύριοι να υλοποιήσετε τα έργα που εμείς αφήσαμε» τόνισε.
ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
«Διακόσια ακριβώς χρόνια από την Ελληνική Παλιγγενεσία, 200 χρόνια από όταν στη Μονή Καλτεζών γεννήθηκε πάλι το νέο Ελληνικό Κράτος με τη συγκρότηση της Πελοποννησιακής Γερουσίας, το Ελληνικό Κράτος δεν μπόρεσε να κρατήσει όρθια την ιστορική Iερά Μονή.
Εκεί που προγραμμάτιζαν να γιορτάσουν την ιστορική αυτή επέτειο, αντ’ αυτού αντικρίζουμε ένα γκρεμισμένο κτίριο, δείγμα της αδράνειας, της αδιαφορίας και κυρίως της ανεπάρκειας των κρατούντων και ιδιαιτέρως της σημερινής περιφερειακής αρχής.
Ο χρόνος φθείρει τα πάντα. Πρέπει όμως να υπάρχει πρόνοια να προλάβεις και να θεραπεύσεις τα προβλήματα που προκύπτουν.
Τα προβλήματα στα δυτικά κελιά είχαν εντοπιστεί από το 2015 και με αίτημα της μακαριστής ηγουμένης Βερονίκης και της δραστήριας μοναχής Αικατερίνης βρήκαμε τον τρόπο, ως Περιφερειακή Αρχή, μέσω του Ταμείου Πυροπλήκτων, αν και δεν ήταν στις υποχρεώσεις της Περιφέρειας και εντάξαμε έργο 160 χιλιάδων ευρώ, ενώ προχωρήσαμε και σε προγραμματική σύμβαση με την Μητρόπολη, που είναι υπεύθυνη για το μοναστήρι.
Η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε διαφορετική άποψη απαγορεύοντας συντηρήσεις από τις Περιφέρειες σε Ιερές Μονές και Ναούς. Ακολούθησαν πολλές συναντήσεις από εμένα στο Υπουργείο, μέχρι να πειστούν για την αναγκαιότητα του εγκεκριμένου έργου.
Συγχρόνως το Υπουργείο Πολιτισμού, καθότι το μνημείο είναι βυζαντινό και διατηρητέο, είχε τις αντιρρήσεις του σε διάφορα σημεία της μελέτης αποκατάστασης και απαιτήθηκαν πολλές συζητήσεις για να πάρουμε την οριστική συγκατάθεση του Υπουργείου και να οριστικοποιήσουμε τη μελέτη και τις εργασίες που επρόκειτο να γίνουν. Αυτό συνέβη στις 20 Αυγούστου του 2019.
Από εκείνη την ημέρα και μετά μπορούσαμε να υλοποιήσουμε το έργο. Αντ’ αυτού 18 μήνες μετά βλέπουμε συντρίμμια (δείτε φωτογραφίες). Αυτό είναι το έργο τους και η επιτυχία τους.
1η Σεπτεμβρίου του 2019 άλλαξε η Περιφερειακή Αρχή. Τρεις φορές στο Περιφερειακό Συμβούλιο από τη θέση της αντιπολίτευσης πλέον, αναφέρθηκα στο έργο, με τελευταία φορά το Σεπτέμβριο του 2020, λέγοντας χαρακτηριστικά «δεν αντέχει άλλο Χειμώνα το μοναστήρι. Πρέπει να γίνει άμεσα το έργο», στηλιτεύοντας τη μεγάλη καθυστέρηση στην έναρξη των εργασιών.
Δυστυχώς «φωνή βοώντος εν τη ερήμω». Η Περιφερειακή Αρχή Νίκα, όπως κάνει συνήθως και είναι το γνώρισμά της για την πλειοψηφία των έργων, είναι αδρανής και καθυστερεί όλα τα ενταγμένα από εμάς έργα, κάτι που πολλές φορές, μέσω επερωτήσεων μου προσπαθώ να αναδείξω.
Το κακό για το μοναστήρι ολοκληρώθηκε με το θάνατο της μακαριστής ηγουμένης Βερονίκης και την δικαιολογημένη ή αδικαιολόγητη απομάκρυνση της δραστήριας μοναχής Αικατερίνης. Το μοναστήρι έκλεισε και όπως λέει ο λαός μας «έρμα μαντριά γεμάτα λύκους». Έτσι φθάσαμε εδώ που φθάσαμε.
Δεν γνωρίζω, αν μπορεί πλέον να γίνει αποκατάσταση μέσω της εργολαβίας που είναι σε εξέλιξη και αν επαρκούν τα χρήματα που είχαν εξασφαλιστεί.
Δύο περίπου χρόνια από την ανάληψη της Περιφερειακής Αρχής, με εξασφαλισμένα χρήματα και με μελέτη ολοκληρωμένη καθώς και με την οριστική έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού, το συγκεκριμένο έργο, δεν προχώρησε.
Οι ευθύνες έχουν ονοματεπώνυμο. Και αυτές ανήκουν ολοκληρωτικά στην Περιφερειακή Αρχή Παναγιώτη Νίκα. Δυστυχώς εκ του αποτελέσματος επαληθεύτηκαν οι φόβοι μου. Το κτίριο γκρεμίστηκε και πρέπει αυτοί οι κύριοι που έχουν την ευθύνη, να ζητήσουν ένα «συγγνώμη» και να τρέξουν άμεσα να υλοποιήσουν την υπάρχουσα εργολαβία και να εξασφαλίσουν πόρους για την αποκατάσταση των ζημιών που προέκυψαν από την κατάρρευση του κτιρίου.
Η αδράνεια, η ανεπάρκεια, η αδιαφορία, η αναποτελεσματικότητα, το «θεαθήναι», οι άκαρπες συσκέψεις, οι άνευ ουσίας συναντήσεις, οι άσκοπες φωτογραφήσεις, τα αδιάφορα δελτία τύπου, είναι μέχρι τώρα τα χαρακτηριστικά και το έργο που έχει να επιδείξει η Περιφερειακή Αρχή.
Ως εδώ και μη παρέκει. Να ευχηθούμε να μην ακολουθήσουν και άλλα παρόμοια συμβάντα και ας είναι η αφορμή η περιφερειακή αρχή να αλλάξει ρότα, να αφήσει τις μεγαλοστομίες και να προχωρήσει στην υλοποίηση των έργων που της αφήσαμε.
Κλείνοντας, θέλω να παροτρύνω για μία ακόμα φορά την Περιφερειακή Αρχή, χρησιμοποιώντας, λόγω των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, τα λόγια του «Γέρου του Μοριά» Θοδωρή Κολοκοτρώνη προς τους μαθητές «εις σε εσάς μένει να ισάσετε και να στολίσετε τον τόπο που εμείς ελευθερώσαμε» , παραφράζοντάς τα βεβαίως «σε σας μένει κύριοι να υλοποιήσετε τα έργα που εμείς αφήσαμε».
Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΟΝΗ ΚΑΛΕΤΖΩΝ
Η Μονή των Καλτεζών βρίσκεται σε ένα ύψωμα τριγυρισμένο με βελανιδιές, πεύκα και κυπαρίσσια στην Κάτω Ασέα Αρκαδίας. Η Μονή Καλτεζών είναι μοναστήρι αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο, τον Προφήτη Ηλία και τη Μεταμόρφωση του Σωτήρα και απέχει από την Τρίπολη 31 χιλιόμετρα. Βρίσκεται χτισμένη σε έναν γήλοφο, στις παρυφές του χωριού των Καλτεζών. Το 1969 μετά από επιφάνεια ενός Σμυρνιού που κατόπιν έγινε μοναχός, βρέθηκε η εικόνα του Αγίου Νικολάου εκεί όπου σήμερα βρίσκεται το μοναστήρι στη χάρη του. Το 18ο αιώνα έφτασε να μετράει δύναμη 40 μοναχών. Λειτούργησε σαν πυριτιδαποθήκη στον αγώνα και προσέφερε μεγάλες υπηρεσίες. Εδώ συστάθηκε στις 26 Μαΐου του 1821 η Πρώτη Πελοποννησιακή Γερουσία, ενώ είχε προηγηθεί το Μάιο του 1819, η πρώτη συνέλευση των οπλαρχηγών με τους προεστούς που σκοπό είχε την έναρξη του αγώνα. Στα κειμήλια της μονής συγκαταλέγεται και το Ευαγγέλιο στο οποίο ορκίστηκαν τα μέλη της Γερουσίας. Μεγάλη μορφή υπήρξε ο Ηγούμενος Καλλίνικος Σουρλόπουλος, φλογερός αγωνιστής της επανάστασης, εκτός από άνθρωπος του Θεού. Τα θαύματα που ομολογούνται για τη μονή προσελκύουν πλήθος προσκυνητών.
Κτίσθηκε το 1696 από τον Ηλία Λυρώνη, μετέπειτα Μοναχό Ανανία.
Μετά από ένα επίμονο όνειρο ο Λυρώνης άφησε την Σμύρνη όπου εργαζόταν και με την βοήθεια των Καλτεζιωτών βρήκε την εικόνα του Αγίου στα ερείπια παλιού μοναστηριού (1233 μ.Χ.) καλυμμένου από δάσος.
Στο μοναστήρι συγκεντρώθηκε η Πελοποννησιακή Γερουσία στις 26 Μαΐου του 1821, που αποτέλεσε την πρώτη διοίκηση (Κυβέρνηση) όλου του επαναστατημένου Έθνους. Η σύσκεψη έμεινε γνωστή στην ιστορία ως Συνέλευση των Καλτεζών. Συνήλθαν οι πρόκριτοι της Πελοποννήσου που αναφέρει το καταστατικό: ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο Κανέλλος Δεληγιάννης, ο επίσκοπος Έλους Άνθιμος ,ο Επίσκοπος Θεοδώρητος Βρεσθένης κ.ά. Στη μονή συντάχθηκε το πρώτο Δημοσίου Δικαίου έγγραφο, η καταστατική πράξη “Πατρίς”, που φυλάσσεται στην βουλή των Ελλήνων.
Στα κειμήλια της μονής περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, το Ευαγγέλιο στο οποίο ορκίστηκαν ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο Κανέλλος Δεληγιάννης και τα υπόλοιπα μέλη της Γερουσίας, ενώ εκεί υπεγράφη και η πρώτη πολιτειακή πράξη των επαναστατημένων Ελλήνων, το πρώτο δημόσιο έγγραφο του υπό σύσταση ελληνικού κράτους, που σήμερα φυλάσσεται στη Βουλή των Ελλήνων. Σε ένα μυστικό υπόγειο κελί του μοναστηριού, διαστάσεων τριών επί τριών μέτρων, είχε πραγματοποιηθεί το 1819 και η πρώτη κρυφή συνάντηση των οπλαρχηγών με τους προεστούς για να συζητηθεί η έναρξη του Αγώνα.