Στις απότομες πλαγιές του όρους Διδύμου στην Αργολίδα βρίσκεται η Ιερά Μονή του Αγίου Δημητρίου, που ονομάζεται και Μονή Αυγού. Είναι χτισμένη πάνω σε βράχο σε υψόμετρο 853 μέτρων και απέχει περίπου μία ώρα από την πόλη του Ναυπλίου. Η Μονή έχει εγκαταλειφθεί από τη δεκαετία του 1830. Παρόλο που δεν είναι γνωστή η ακριβής χρονολογία ίδρυσής της, εκτιμάται ότι χτίστηκε κατά τον 11ο αιώνα. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν οι ιστορικοί, με δεδομένο ότι όλοι οι ναοί του 11ου αιώνα έχουν πλινθόκτιστους θόλους. Από τον 12ο αιώνα και μετά οι θόλοι ήταν λιθόκτιστοι. Παράλληλα, υπάρχει ένα σπήλαιο μέσα στο μοναστήρι που είναι αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση της Σωτήρος, όπου έχουν διασωθεί τοιχογραφίες πάνω στον βράχο. Απεικονίζουν την Παναγία, την Αγία Άννα και την Αγία Κυριακή και χρονολογούνται κατά τον 11ο αιώνα. Η Μονή Αυγού γνώρισε ιδιαίτερη ακμή στις αρχές του 18ου αιώνα.
Σύμφωνα με τον βενετό μηχανικό Βαντέϋκ, εκείνη την περίοδο ζούσαν στο μοναστήρι 16 καλόγηροι και 16 υπηρέτες που φρόντιζαν 127 άλογα, 3.000 πρόβατα και 800 γίδια.
Μεγάλο μέρος της μονής είναι λαξευμένο πάνω στον βράχο
Ο μοναχός που θυσιάστηκε για την πατρίδα Τον Απρίλιο του 1821 άρχισε η πολιορκία του Ναυπλίου. Ο Κρανιδιώτης ηγούμενος της Μονής Διονύσιος Βούρ(λ)γαρης, καθώς και άλλοι μοναχοί συμμετείχαν στην ελληνική επανάσταση στο πλευρό του οπλαρχηγού Αρσένιου Κρέστα, ο οποίος έμεινε γνωστός ως Παπαρσένης.
Όμως, στις 10 Απριλίου, ανήμερα της Κυριακής του Πάσχα, οι Τούρκοι εκμεταλλεύτηκαν τη μεγάλη χριστιανική γιορτή και επιτέθηκαν. Σκοτώθηκαν 23 Έλληνες, ανάμεσά τους και ο ηγούμενος της Μονής Αυγού, ο οποίος αιχμαλωτίστηκε και στη συνέχεια κρεμάστηκε στο Παλαμήδι. Έναν χρόνο αργότερα, το 1825 το μοναστήρι πυρπολήθηκε από τα στρατεύματα του Ιμπραήμ πασά. Επαναλειτούργησε μετά την απελευθέρωση, όμως όχι για πολύ. Το 1833 υπήρχε μόνο ένας μοναχός και τρεις υπηρέτες. Ένα χρόνο αργότερα με βασιλικό διάταγμα του Όθωνα έπαψε να λειτουργεί. Το 1854 πιστεύεται ότι ξέσπασε μια φωτιά στο καθολικό του ναού, η οποία κατέστρεψε πολλές από τις τοιχογραφίες, ένα ξυλόγλυπτο επίχρυσο τέμπλο, καθώς και πολλά από τα αρχεία της Μονής. Οι τοπικοί μύθοι Υπάρχουν πολλές τοπικές ιστορίες για την ονομασία της Μονής Αυγό. Σύμφωνα με το βιβλίο της Γιόνας Μικέ Παιδούση, «Τα παιδιά της σπηλιάς», οι τεχνίτες που ανέλαβαν την ανέγερση του ναού είχαν διαλέξει άλλη τοποθεσία. Έχτιζαν όλη μέρα και το βράδυ σταματούσαν. Την επόμενη ημέρα όταν πήγαιναν να συνεχίσουν τις εργασίες τους, δεν έβρισκαν τα εργαλεία τους. Είχαν μετακινηθεί σε άλλο σημείο του βουνού. Οι τεχνίτες πίστεψαν ότι ήταν σημάδι από τον Θεό και τον Άγιο Δημήτριο. Για να βεβαιωθούν ότι το σημείο ήταν το ιδανικό για να χτιστεί η μονή, πήραν ένα αυγό και το έριξαν από τα βράχια. Σύμφωνα με τον μύθο, το αυγό παρόλο που έπεσε από ψηλά, δεν έσπασε. Έτσι κατάλαβαν ότι εκεί έπρεπε να την χτίσουν και γι΄ αυτό την ονόμασαν Μονή Αυγού.
Φωτογραφίες από το εσωτερικό της Μονής Αυγού. Μια φωτιά μαύρισε το Καθολικό της Μονής
Κατά έναν άλλον θρύλο, μια μητέρα πήρε το άρρωστο παιδί της και το ανέβασε στα βράχια για να το γιατρέψει η Παναγία. Η Παναγία την πρόσταξε να το πετάξει από τον γκρεμό και ότι εκείνη θα έκανε το θαύμα της και θα το έσωζε. Η μάνα φοβήθηκε και δεν έδειξε πίστη στην Παναγία. Έτσι, στην αρχή αντί να πετάξει το παιδί, πέταξε ένα αυγό. Το αυγό προσγειώθηκε ομαλά και δεν έσπασε. Στη συνέχεια, η άπιστη μητέρα έριξε το παιδί της, το οποίο πέθανε από την πτώση. Ο θρύλος έχει μεταφερθεί από στόμα σε στόμα και κάποιοι κάτοικοι προτίμησαν να δώσουν ένα πιο ευχάριστο τέλος με την Παναγία και τον Άγιο Δημήτριο να κάνουν το θαύμα τους. Σώζουν το παιδί και το θεραπεύουν από την αρρώστια που το βασάνιζε. Η επικρατέστερη άποψη είναι ότι η Μονή Αυγού ονομάστηκε έτσι γιατί το βουνό δεν έχει ψηλά δέντρα, είναι «γυμνό» όπως ένα αυγό.
Στη Μονή υπάρχει ένα σπήλαιο που είναι αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση της Σωτήρος και έχουν διασωθεί τοιχογραφίες που χρονολογούνται κατά τον 11ο αιώνα.
Η μορφή
Το κυριότερο μέρος του μοναστηριού είναι χτισμένο μέσα στα βράχια. Αποτελείται από ένα ισόγειο και δυο ορόφους, οι οποίοι συνδέονται μεταξύ τους με μια πέτρινη σκάλα. Σε κάθε όροφο υπάρχουν κελιά και δώμα, ενώ στον δεύτερο όροφο υπάρχει και το Καθολικό της Μονής, το οποίο είναι δισυπόστατο, δηλαδή αφιερωμένο σε δυο αγίους. Η νότια πλευρά είναι αφιερωμένη στον Άγιο Δημήτριο τον Μυροβλύτη και χρονολογείται από τον 11ο αιώνα, ενώ το βόρειο τμήμα είναι αφιερωμένο στους Αγίους Θεοδώρους και έχει τοιχογραφίες από τον 17ο αιώνα. Εκτιμάται ότι κατά τον 16ο αιώνα όταν η περιοχή ήταν φέουδο των Παλαιολόγων, η μονή πήρε μορφή φρουρίου, κάτι που αποκαλύπτουν τα στενά παράθυρα και οι δαιδαλώδεις διάδρομοι στο εσωτερικό. Πλέον λειτουργεί μόνο δυο φορές τον χρόνο, στη γιορτή του Αγίου Δημητρίου και των Αγίων Θεοδώρων. Το 2016 η Μονή Αυγού χρησιμοποιήθηκε ως σκηνικό για την ταινία του Δημήτρη Πούλου, «Ο Προφήτης».
Δείτε τη Μονή Αυγού από ψηλά μέσα από το ακόλουθο βίντεο:
Πηγή: www.mixanitouxronou.gr