Tο Σάββατο 29 Αυγούστου το πρωί ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων λειτούργησε και κήρυξε το θείο λόγο στην πανηγυρίζουσα Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σκήτης Βεροίας.
Ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων:
«Ὤ τῆς Ἡρῴδου πωρώσεως! ὁ ἀτιμάσας Θεόν, ταῖς τοῦ νόμου ἐκλύσεσι, τήν τῶν ὅρκων τήρησιν, δολερῶς ὑποκρίνεται».
Στή συνέχεια τῶν δύο μεγάλων ἑορτῶν, τῆς δεσποτικῆς ἑορτῆς τῆς θείας Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ καί τῆς θεομητορικῆς ἑορτῆς τῆς ἐνδόξου Κοιμήσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ὁ πανηγυρικός ἑορτασμός τῶν ὁποίων ἁγιάζει καί κοσμεῖ τόν Αὔγουστο, τιμᾶ σήμερα ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία τή μνήμη τῆς ἀποτομῆς τῆς κεφαλῆς τοῦ τιμίου Προδρόμου καί Βαπτιστοῦ τοῦ Κυρίου μας, τοῦ μείζονος ἐν γεννητοῖς γυναικῶν, τοῦ ἁγίου Ἰωάννου. Τιμᾶ ἐν νηστείᾳ τόν μέγα νηστευτή καί ἀσκητή καί μᾶς προτρέπει νά ἀκούσουμε τό κήρυγμά του, νά ἀκούσουμε τή φωνή του πού καλεῖ καί ἐμᾶς, ὅπως καί τούς ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς του, εἰς μετάνοιαν.
Μᾶς καλεῖ ὁ τίμιος Πρόδρομος ὡς φωνή βοῶντος μέσα στήν ἔρημο τοῦ παρόντος κόσμου. Μᾶς καλεῖ καί ἡ Ἐκκλησία μας, προβάλλοντας σήμερα δίπλα στόν κήρυκα τῆς μετανοίας, τόν ὁποῖο ὁ χρωστήρας τῶν βυζαντινῶν ἁγιογράφων εἰκονίζει νά κρατᾶ ἐπί πίνακι τήν ἀποτετμημένη κεφαλή του, ἕνα ἀντίθετο παράδειγμα, τό παράδειγμα τοῦ αἰτίου τῆς ἀποτομῆς, τοῦ Ἡρώδου, γιά νά ἀναδείξει τή σημασία καί τή σπουδαιότητα τῆς εἰλικρινοῦς καί καρδιακῆς μετανοίας καί νά μᾶς παρακινήσει νά ἀποφύγουμε τήν αἰτία τῆς κατακρίσεως τοῦ Ἡρώδου.
Καί ποιά ἦταν αὐτή ἡ αἰτία; Μᾶς τήν ἀποκαλύπτει ὁ ἱερός ὑμνογράφος λέγοντας: «Ὤ τῆς Ἡρῴδου πωρώσεως! ὁ ἀτιμάσας Θεόν, ταῖς τοῦ νόμου ἐκλύσεσι, τήν τῶν ὅρκων τήρησιν, δολερῶς ὑποκρίνεται».
Εἶναι ἡ πώρωση. Εἶναι ἡ ἐμμονή στήν ἁμαρτία. Εἶναι ἡ ἄρνηση τῆς μετανοίας, πού καί στήν περίπτωση αὐτή, ὅπως καί στήν περίπτωση τῶν πρωτοπλάστων, χρησιμοποιεῖ ὑποκριτικά μία πρόφαση. Ὁ Ἡρώδης καταπάτησε τόν νόμο τοῦ Θεοῦ, ἔχοντας τή γυναίκα τοῦ ἀδελφοῦ του, τήν Ἡρωδιάδα, καί ἐλέγχεται γι᾽ αὐτό. Προφασίζεται ὅμως προφάσεις ἐν ἁμαρτίαις, λέγοντας ὅτι δέν μπορεῖ νά καταπατήσει τόν ὅρκο του πρός τή θυγατέρα τῆς Ἡρωδιάδος, καί ἱκανοποιεῖ τό φρικτό αἴτημά της, νά ἀποκεφαλίσει τόν τίμιο Πρόδρομο.
«Ὤ τῆς Ἡρῴδου πωρώσεως», ἀναφωνεῖ ὁ ἱερός ποιητής, διαπιστώνοντας ποῦ μπορεῖ νά ὁδηγήσει τόν ἄνθρωπο ἡ ἐμμονή στήν ἁμαρτία, ἡ ἐμμονή στό ἴδιο θέλημα.
Ὁ Ἡρώδης γνώριζε τόν τίμιο Πρόδρομο καί μάλιστα, ὅπως ἀκούσαμε στό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα, τόν σεβόταν ὡς ἄνδρα δίκαιο καί ἅγιο καί «ἡδέως αὐτοῦ ἤκουεν», ἄκουε, δηλαδή, τή διδασκαλία του μέ εὐχαρίστηση, καί θά μποροῦσε νά τόν εἶχε ἀκολουθήσει καί νά εἶχε μετανοήσει.
Ὁ Ἡρώδης γνώριζε τήν ἁμαρτία του, ἀλλά δέν ἦταν αὐτή γιά τήν ὁποία τελικά κατακρίθηκε. Ἦταν ἡ ἐμμονή του σέ αὐτήν, ἡ πώρωσή του, πού τόν ὁδήγησε στήν ἀπώλεια.
Γι᾽ αὐτό καί ἄς μήν σπεύσουμε νά τόν κατακρίνουμε καί νά τόν καταδικάσουμε. Ἄς μήν σπεύσουμε νά ποῦμε ὅτι ἐμεῖς δέν εἴμεθα σάν καί ἐκεῖνον, ἐμεῖς ἐκκλησιαζόμεθα, παρακολουθοῦμε κηρύγματα, μελετοῦμε τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, προσερχόμεθα στά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας, γιατί καί ὁ Ἡρώδης περίπου τά ἴδια ἔκανε. Συναναστρεφόταν τόν τίμιο Πρόδρομο καί ἄκουε τό κήρυγμά του.
Ὅμως τό ἐρώτημα εἶναι τί κάνουμε τελικά στή ζωή μας. Γιατί μπορεῖ νά ἀκοῦμε πολλά καί νά κάνουμε πολλά, ἀλλά ἀρκεῖ ἕνα καί μόνο νά μᾶς στερήσει τή σωτηρία μας. Καί ἡ ἐμμονή στήν ἄποψή μας ἤ ἡ ἐμμονή σέ μία ἀδυναμία μας μπορεῖ νά μᾶς ἀπομακρύνει ἀπό τή μετάνοια καί νά μᾶς στερήσει τή σωτηρία. Διότι ἡ ἐμμονή εἶναι ἀπότοκο τοῦ ἐγωισμοῦ, τό ὁποῖο καλλιεργεῖ ὁ διάβολος στήν ψυχή μας γιά νά μᾶς παρασύρει στήν καταστροφή καί τήν ἀπώλεια.
Ἡ ἐμμονή σέ ἕνα πάθος, στή φιλαργυρία, εἶναι αὐτή πού μετέβαλε τόν μαθητή τοῦ Χριστοῦ σέ προδότη. Ἡ ἐμμονή σέ μία ἀδυναμία ὁδήγησε τόν Ἡρώδη στόν ἀποκεφαλισμό τοῦ τιμίου Προδρόμου. Ἡ ἐμμονή σέ προσωπικές ἀπόψεις καί γνῶμες δημιούργησε ἀνά τούς αἰῶνες τίς αἱρέσεις καί τά σχίσματα καί ὁδήγησε τούς αἱρετικούς ἐκτός Ἐκκλησίας. Ἀλλά καί ἡ ἐμμονή σέ ἰδέες καί ἰδεοληψίες ὁδηγεῖ συχνά σέ ἀκραῖες ἐνέργειες καί προκαλεῖ ἐντάσεις καί συγκρούσεις χωρίς λόγο καί χωρίς ἀποτέλεσμα.
Καί εἶναι δυστυχῶς μία πραγματικότητα τήν ὁποία ζοῦμε καί σήμερα, διαπιστώνοντας ποῦ ὁδηγεῖ τόν πρόεδρο τῆς γειτονικῆς μας χώρας ἡ ἐμμονή σέ παρωχημένα σχήματα ἐξουσίας καί ἐπιβολῆς μέ αὐταρχικό τρόπο.
Τόν ὁδηγεῖ, ὡς νέο Ἡρώδη, νά πιστεύει ὅτι, μετατρέποντας πρῶτα τήν Ἁγία Σοφία καί μετά τήν περίφημη Μονή τῆς Χώρας σέ τζαμί, μπορεῖ νά ἀλλοιώσει τήν ἱστορία, μπορεῖ νά ἀφανίσει τό παρελθόν, μπορεῖ νά ἐπιβληθεῖ μέ τήν ἰσχύ μιᾶς προσωρινῆς ἐξουσίας.
Μᾶς πόνεσε καί μᾶς πονᾶ, ὅπως εἶναι φυσικό, αὐτή ἡ προσβλητική ἐνέργεια ἔναντι ὄχι μόνον τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί τῆς Ὀρθοδοξίας ἀλλά καί ἔναντι ὁλοκλήρου τοῦ πολιτισμένου κόσμου πού γνωρίζει νά σέβεται τά μνημεῖα τῆς παγκόσμιας πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς.
Μᾶς πόνεσε καί μᾶς πονᾶ τό γεγονός ὅτι θεωρεῖ ἰδιοκτησία του τόν ὑπέρλαμπρο αὐτό ναό μέ τόν ὁποῖο δέν ἔχει ὁ ἴδιος καμία ἀπολύτως σχέση. Ὅμως εἶναι βέβαιο ὅτι δέν μπορεῖ νά σβύσει τήν ἀλήθεια, γιατί ὁ κτίτορας τοῦ ναοῦ τῆς Μονῆς τῆς Χώρας θά εἰκονίζεται γονυπετής πάντοτε ἐκεῖ, ἐπάνω ἀπό τήν εἴσοδο, προσφέροντας τόν ναό στόν Χριστό, τήν Χώρα τῶν Ζώντων, καί λίγο πιό ἐκεῖ ἡ Παναγία Μητέρα τοῦ Κυρίου, ἡ Χώρα τοῦ Ἀχωρήτου, θά δέεται μαζί μέ τόν τίμιο Πρόδρομο ὑπέρ τῆς κόσμου ζωῆς καί σωτηρίας, ἀκόμη καί ἄν τολμήσει νά καλύψει τά ἱερά τους πρόσωπα. Θά εἶναι ἐκεῖ καί θά δέχονται τίς προσευχές καί τίς δεήσεις ὄχι αὐτῶν πού ἀδικαιολόγητα καί μέ θράσος οἰκειοποιήθηκαν τόν ναό, ἀλλά ὅλων ἐκείνων πού μέ εὐλάβεια προσευχήθηκαν σέ αὐτόν τόν ἅγιο χῶρο ἀνά τούς αἰῶνες.
Ἄς συνειδητοποιήσουμε, λοιπόν, καί ἐμεῖς τόν κίνδυνο τῆς ἐμμονῆς καί τῆς πωρώσεως καί ἄς μήν ἀφήσουμε τόν ἑαυτό μας νά παρασυρθεῖ ἀπό κάθε εἴδους ἐμμονή καί ἀπό αὐτήν μέ τήν ὁποία δοκιμάζει καί πειράζει ὁ ἀντίδικος τελευταῖα τίς ψυχές καί εὐσεβῶν χριστιανῶν, πού ἐμμένοντας στή δική τους ἄποψη, ὅτι δῆθεν δέν ὑπάρχει ὁ κορωνοϊός πού προκάλεσε τήν πανδημία ἡ ὁποία ταλαιπωρεῖ ὅλον τόν κόσμο, καί ὅτι εἶναι δῆθεν ἀπιστία νά λαμβάνουμε τίς προφυλάξεις πού ἀπαιτοῦνται, ἀκολουθώντας τίς ὁδηγίες τῶν εἰδικῶν ἰατρῶν, τούς κάνει νά ἀποσχίζονται ἀπό τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ἀπό τήν Ἐκκλησία του, γιά μία μάσκα.
Ἄς ἔχουμε ὅλοι μας κατά νοῦν ὅτι δέν μᾶς χωρίζει καμία μάσκα ἀπό τόν Χριστό. Μᾶς χωρίζουν οἱ ἁμαρτίες μας, μᾶς χωρίζει ἡ ἐμμονή μας στό θέλημά μας, μᾶς χωρίζει ὁ ἐγωισμός μας.
Ἄς προσέξουμε καί ἄς μήν παρασυρθοῦμε καί ἀφήσουμε τόν ἑαυτό μας νά ἀκολουθήσει τόν Ἡρώδη στήν ὁδό τῆς πωρώσεως καί τῆς ὑποκρισίας, ἀλλά ἄς ἀκολουθήσουμε τήν ὁδό τῆς μετανοίας, τήν ὁποία κηρύττει καί σήμερα ὁ ἑορταζόμενος τίμιος Πρόδρομος, ὁ προστάτης καί ἔφορος τῆς Ἱερᾶς αὐτῆς Μονῆς, γιά νά ἀξιωθοῦμε καί ἐμεῖς διά τῶν πρεσβειῶν του καί διά τῶν πρεσβειῶν τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς σωτηρίας μας.