Το διήμερο του Σαββάτου, 12 και Κυριακής 13 Ιουνίου 2021 εόρτασε σύμφωνα με το μοναστηριακό τυπικό και τηρώντας τα προβλεπόμενα μέτρα υγειονομικής προστασίας η Ιερά Μονή Αγίων Πατέρων στην Νικιάνα Αλεξάνδρου, με την ευκαιρία της μνήμης των Αγίων 318 Θεοφόρων Πατέρων της εν Νικαία Α’ Οικουμενικής Συνόδου.
Το απόγευμα του Σαββάτου και ώρα 7.00 μ.μ. εψάλη ο Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός, με την συμμετοχή κληρικών των Αρχιερατικών περιφερειών Καρυάς – Σφακιωτών και Λευκάδος και την παρουσία ευσεβών προσκυνητών οι οποίοι προσήλθαν από νωρίς το μεσημέρι στην Ιερά Μονή για να λάβουν την ευλογία των Αγίων Πατέρων. Τον θείο λόγο κήρυξε ο Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Καρυάς Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Χριστοφόρος Αραβανής.
Το πρωϊνό της Κυριακής τελέσθηκε Πανηγυρική Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, ιερουργούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Λευκάδος και Ιθάκης κ. Θεοφίλου, πλαισιωμένου από κληρικούς των Αρχιερατικών Περιφερειών Λευκάδος, Νυδριού και Καρυάς – Σφακιωτών. Τον θείο λόγο κήρυξε ο Αιδεσιμολογιώτατος Πρεσβύτερος π. Νεκτάριος Μάλφας, εφημέριος του Ιερού Ενοριακού Ναού Παμμεγίστων Ταξιαρχών Καρυωτών, αναφερόμενος μεταξύ άλλων στο πνευματικό και θεολογικό ανάστημα των εορταζομένων Αγίων Πατέρων.
Πρίν το πέρας της Πανηγυρικής Θείας Λειτουργίας ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης δεν παρέλειψε να αναφερθεί στις προσπάθειες που καταβάλει τόσο η Ιερά Μητρόπολη όσο και η Διαχειριστική Επιτροπή ούτως ώστε να συνεχιστούν οι προσπάθειες ηλεκτροδότησης και τα έργα αποκατάστασής της Ιεράς Μονής.
Τέλος απηύθυνε ευχαριστίες στον Πρόεδρο και τα Μέλη της Διαχειριστικής Επιτροπής της Ιεράς Μονής και σε όλους όσους συνέβαλαν στην άριστη διεξαγωγή της ι. πανηγύρεως κι ευχήθηκε σε κλήρο και λαό έτη πολλά κι ευλογημένα. Στη συνέχεια μοίρασε το αντίδωρο και τον άρτο στους ευσεβείς προσκυνητές που είχαν από νωρίς το πρωί προσέλθει στην Ι. Μονή.
Το απόγευμα της ίδιας ημέρας και ώρα 7.00 μ.μ. εψάλη η Παράκληση των Αγίων και στη συνέχεια το Κτιτορικό Μνημόσυνο. Τον θείο λόγο κήρυξε ο Αιδεσιμ. Πρεσβύτερος π. Σωτήριος Τσάρκος, εφημέριος του Ιερού Ενοριακού Ναού Μεταμορφώσεως Σωτήρος Νικιάνας.
Από τους σπουδαιότερους προσκυνηματικούς τόπους της τοπικής μας Εκκλησίας, το ασκητήριο των Αγίων Πατέρων είναι ριζωμένο για αιώνες σε μια σπηλιά, 5 χλμ. πάνω από το τουριστικό χωριό Νικιάναπρος τον ερημωμένο πια Αλέξανδρο, στο βουνό των (Σ)κάρων.
Κατά την παράδοση, το μονύδριο αυτό ίδρυσαν τρεις από τους 318 Θεοφόρους Πατέρες της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου (Νίκαια Βιθυνίας, 325 μ.Χ.), στην οποία συμμετείχε και ο επίσκοπος Λευκάδος Αγάθαρχος, ως εκπρόσωπος της Εκκλησίας της Παλαιάς Ηπείρου. Στην επιστροφή του στη Λευκάδα, τον ακολούθησαν πέντε από τους Θεοφόρους Πατέρες, σαγηνευμένοι από την αγιότητα του βίου του και τη χαριτωμένη προσωπικότητά του. Οι δύο από τους Πατέρες ασκήτευσαν στο σημερινό μοναστήρι της Φανερωμένης, ενώ οι τρεις διάλεξαν αυτή τη σπηλιά, όπου έμειναν για το υπόλοιπο της ζωής τους, με νηστεία, αγρυπνία και προσευχή. Το τέλος τους ήταν ειρηνικό.
Θάφτηκαν μέσα στο σπήλαιο εκεί που σήμερα είναι ο μικρός ναός. Η Αγία Τράπεζα είναι πάνω από τον τάφο του ενός από τους Πατέρες. Ο δεύτερος είχε ταφεί στο σημείο όπου σήμερα καίει μεγάλο καντήλι. Από τον τάφο του τρίτου από τους Πατέρες αναβλύζει συνεχώς αγίασμα, του οποίου η στάθμη δεν ελαττώνεται χειμώνα – καλοκαίρι, ανεξάρτητα από τις καιρικές συνθήκες και τον αριθμό των προσκυνητών που θα αντλήσουν απ’ αυτό.
Δυστυχώς δε γνωρίζουμε τα ονόματα των Αγίων Πατέρων. Η αγιότητά τους όμως φανερώνεται με τα θαύματά τους, σε όσους με πίστη τους επικαλούνται. Στο ησυχαστήριο ανήκει η «σφραγίδα των Αγίων Πατέρων», μολύβδινη, κυκλική, με χαραγμένες τις τρεις μορφές των Αγίων.
Τους τελευταίους αιώνες το μοναστήρι λειτουργούσε ως μετόχι της Ι. Μονής Αγ. Γεωργίου στους Σκάρους. Εγκαταβιούσαν εκεί μοναχές ως το 1978, όταν και η τελευταία μοναχή Μαρία «αναπαύθηκε εκ των κόπων της». Είναι όλες θαμμένες στο προαύλιο της Μονής.