Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκε στις 26 και 27 Οκτωβρίου 1912 με την είσοδο των ελληνικών στρατευμάτων στην πόλη έπειτα από τις νικηφόρες μάχες των Ελλήνων στο Σαραντάπορο και στα Γιαννιτσά.
Η επίσημη τελετή της παράδοσης της Θεσσαλονίκης έλαβε χώρα στο Διοικητήριο της πόλης, το βράδυ της 26ης Οκτωβρίου 1912, ενώπιον των πληρεξουσίων του διαδόχου Κωνσταντίνου, Ιωάννη Μεταξά και Βίκτωρα Δούσμανη. Ο Χασάν Ταχσίν Πασάς μνημονεύει εκείνο το βράδυ στις προσωπικές σελίδες του: «Οἱ ἀπεσταλμένοι τοῦ Διαδόχου Κωνσταντίνου ἔφθασαν εἰς τὸ Διοικητήριο τῆς πόλεως κατὰ τὰς νυκτερινὰς ὥρας. Τό […] Πρωτόκολλον παραδόσεως συνετάχθη γαλλιστί…».
Την επομένη εισήλθαν στη Θεσσαλονίκη οι πρώτες μονάδες, ενώ η επίσημη είσοδος του ελληνικού στρατού έλαβε χώρα στις 28 Οκτωβρίου 1912. Στις 29 Οκτωβρίου εισήλθε στην πόλη ο βασιλιάς Γεώργιος Α΄ επισημοποιώντας την απελευθέρωσή της.
Ο Ταχσίν Πασάς υπογράφει το πρωτόκολλο παράδοσης της Θεσσαλονίκης, δεξιά οι έλληνες αξιωματικοί Μεταξάς και Δούσμανης και αριστερά ο στρατηγός Τσεφίκ πασάς με τον γραμματέα πολιτικών υποθέσεων του βιλαετίου, πίνακας του Κενάν Μεσαρέ.
Πηγή: Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα