Δεκέμβριος 1916: Το «ανάθεμα» του Ελευθερίου Βενιζέλου

Διαδώστε:

Στις 12 Δεκεμβρίου 1916 και ενώ η Ελλάδα βρίσκεται στη δίνη του Εθνικού Διχασμού χωρισμένη στο αντιβενιζελικό κράτος των Αθηνών και το βενιζελικό της Θεσσαλονίκης, έλαβε χώρα στο Πεδίο του Άρεως στην Αθήνα, αλλά και σε άλλες πόλεις της Παλαιάς Ελλάδας, το “Ανάθεμα” κατά του Ελευθερίου Βενιζέλου.

Λίγες μέρες νωρίτερα είχαν προηγηθεί τα «Νοεμβριανά» με τη σύγκρουση των βασιλικών στρατευμάτων και των Επιστράτων με δυνάμεις της Αντάντ που επιβιβάστηκαν στον Πειραιά και την Αθήνα. Στόχος του αναθέματος ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος που χαρακτηρίζονταν «προδότης», «Βελζεβούλ» και «Σατανάς».

Εξώφυλλο έκδοσης βενιζελικού ιεροδιάκονου με τίτλο «Τα παρασκήνια του αναθέματος. Σημαντικαί αποκαλύψεις», Αθήνα 1917 (Πηγή: ΓΑΚ)

Επικεφαλής της τελετής ο Μητροπολίτης Αθηνών Θεόκλητος Α΄ που αναγιγνώσκει το εκκλησιαστικό ανάθεμα «Ελευθερίω Βενιζέλω επιβουλευθέντι την βασιλείαν και την Πατρίδα και καταδιώξαντι και φυλακίσαντι Αρχιερείς, ανάθεμα έστω» και είναι ο «πρώτος τον λίθον βαλέτω» για να τον ακολουθήσουν χιλιάδες Αθηναίοι που πετούσαν πέτρες στο σημείο σχηματίζοντας τον σωρό του αναθέματος, βαθαίνοντας τον διχασμό της ελληνικής κοινωνίας.

Με την επιστροφή του Βενιζέλου στην Αθήνα το 1917 ο Μητροπολίτης Θεόκλητος και άλλοι μητροπολίτες που συμμετείχαν στις τελετές του αναθέματος κηρύχτηκαν έκπτωτοι. Ο Βενιζέλος μετά την επιστροφή του, όπως αναφέρει η Πηνελόπη Δέλτα στο ημερολόγιό της, δεν ήθελε την απομάκρυνση του σωρού του αναθέματος «για την ανατροφή του λαού, που πρέπει να μάθει την αξία της εκκλησιαστικής κατάρας όσο και της ευλογίας της, όταν γίνεται η εκκλησία όργανο πολιτικών παθών».

Αίτηση «φιλελευθέρων κατοίκων» Καλαβρύτων προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο σχετικά με τη δίωξη του Επισκόπου Καλαβρύτων και Αιγιαλείας για εμπλοκή του στο ανάθεμα του Βενιζέλου και σε άλλες ενέργειες εναντίον των Βενιζελικών. Καλάβρυτα, 16 Σεπτεμβρίου 1917. (Πηγή: ΓΑΚ).

Πηγή: Γενικά Αρχεία του Κράτους

H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ORTHODOXIANEWSAGENCY.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.