Στα πλαίσιο των Συνοδικών και Περιφερειακών Εκδηλώσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος για την επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 η Ιερά Μητρόπολις Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας διοργάνωσε εκδήλωση αφιερωμένη στην Αγία Νεομάρτυρα Χρυσή και την προσφορά των Νεομαρτύρων στην ελευθερία του Γένους, η οποία πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 28 Νοεμβρίου 2021, ώρα 6.00μ.μ., στο Πνευματικό Κέντρο των Γιαννιτσών.
Ως εκπρόσωπος της Ιεράς Συνόδου παρέστη και απηύθυνε χαιρετισμό ο Σεβ. Μητροπολίτης Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου κ. Δημήτριος, ο οποίος τόνισε ότι η αγία νεομάρτυς και μεγαλομάρτυς Χρυσή «ήταν και παραμένει καρδιά της Ρωμιοσύνης, καρδιά του Ελληνισμού, καρδιά των εορτών μας, καρδιά της συνέχειάς μας».
Στην συνέχεια χαιρετισμό απηύθυνε ο Δήμαρχος Πέλλας, κ. Γρηγόριος Στάμκος, επισημαίνοντας ότι στις μεγάλες και κρίσιμες στιγμές του Ελληνισμού μαζί με τον ηρωισμό εμφανιζόταν δυστυχώς το κακό της διχόνοιας και ευχόμενος ενότητα και ομοψυχία.
Το πρόγραμμα της Εκδήλωσης ξεκίνησε με εκκλησιαστικούς ύμνους των αγίων Νεομαρτύρων και της Αγίας Χρυσής, τους οποίους απέδωσε ο Χορός της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως με χοράρχη τον Διευθυντή της Σχολής, Πρωτοψάλτη Αριστοτέλη Βογιατζόγλου. Υμνογράφος της ακολουθίας των Αγ. Νεομαρτύρων ήταν ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, ενώ την ακολουθία της Αγίας Χρυσής συνέγραψε ο Σεβ. Μητροπολίτης Εδέσσης κ. Ιωήλ, μετά από την προτροπή του Αγίου Καλλινίκου επισκόπου Εδέσσης (1975).
Ακολούθησε η κεντρική ομιλία της εκδήλωσης από τον Πρωτοπρ. Ελευθέριο Χαραλαμπίδη (δρ.Θ.), Υπεύθυνο Τύπου της Ιεράς Μητροπόλεως, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Η Αγία Νεομάρτυς Χρυσή και η προσφορά των Νεομαρτύρων στην ελευθερία του Γένους». Ο ομιλητής περιέγραψε την δεινότητα του μαρτυρίου της Αγίας, παρουσίασε την σημασία της θυσίας των αγίων Νεομαρτύρων για την αφύπνιση και την ενίσχυση του φρονήματος της ελευθερίας στους υπόδουλους Έλληνες και ανέδειξε ως πυρήνα της αντίστασης της Ρωμιοσύνης σε πνευματικό και κοσμικό επίπεδο την άρρηκτη σύνδεση του λαού με την Ορθόδοξη πίστη και το βίωμα. Αυτή την σύνδεση ενίσχυε διαχρονικά η παρουσία των αγίων Νεομαρτύρων. Πρότεινε τέλος την επιστροφή στην Ορθόδοξη πίστη και το βίωμα, ως την καλύτερη προϋπόθεση ελευθερίας και αντιμετώπισης υφισταμένων και των επερχομένων κινδύνων σε προσωπικό, κοινωνικό και εθνικό πλαίσιο.
Στην συνέχεια η χορωδία «ΕΝ-ΕΙΤΕ» της ενορίας Αγίου Γεωργίου Γιαννιτσών απέδωσε με την συνοδεία οργάνων πατριωτικά και παραδοσιακά τραγούδια, τα οποία διασκεύασε και διηύθυνε η κ. Σοφία Ηλιάδου, απόφοιτος του τμήματος Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής της Σχολής Καλλιτεχνικών Σπουδών Ηπείρου.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την πρώτη προβολή της ταινίας «Αγία Χρυσή. Μια ηλιαχτίδα στα χρόνια της σκλαβιάς», παραγωγή της ενορίας Κοιμήσεως της Θεοτόκου Νεοχωρίου Αλμωπίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η προσπάθεια αυτή ξεκίνησε με προτροπή του Σεβ. Μητροπολίτου Εδέσσης κ. Ιωήλ τον Αύγουστο του 2021. Η συγγραφή του σεναρίου και η προετοιμασία για τα γυρίσματα της ταινίας έγιναν τον Σεπτέμβριο. Όλα τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου στην Αλμωπία. Οι 33 ηθοποιοί που υποδύθηκαν τους ρόλους προέρχονται κατά κύριο λόγο από το χωριό Νεοχώρι αλλά και άλλες περιοχές του νομού Πέλλας. Όλοι συμμετείχαν για πρώτη φορά σε ταινία. Πρωτοστάτης και συντονιστής ήταν ο προϊστάμενος της ενορίας, Αρχιμανδρίτης Παΐσιος Κίτσος.
Κατά το πέρας της εκδήλωσης ο Σεβ. Μητροπολίτης Εδέσσης, κ. Ιωήλ, ευχαρίστησε όλους τους συντελεστές της εκδήλωσης και τόνισε ότι οι Νεομάρτυρες είναι οι πιο αντιστασιακοί σε όλη την διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Κανένας δεν αντιστάθηκε κατά των κατακτητών και της βαρβαρότητάς τους όσο οι Νεομάρτυρες. Όλοι μπορεί να έκαναν ενέργειες, αλλά αυτοί ήταν που έχυσαν το αίμα τους εν επιγνώσει. Οφείλουμε την ελευθερία μας κατά μέγα μέρος σε αυτούς που στήριξαν και το Γένος μας και την Ορθόδοξη πίστη μας, η οποία κρατά το έθνος εν εγρηγόρσει. Και κατέληξε: «αν σήμερα υπάρχει Ελλάς, υπάρχει διότι υπάρχει η Εκκλησία και οι Νεομάρτυρες και οι άγιοί της».
Παρουσιαστής και συντονιστής της εκδήλωσης ήταν ο Αρχιερατικός Επίτροπος Γιαννιτσών, Πρωτοπρ. Ιωάννης Σπυρίδης, Προϊστάμενος της ενορίας Αγ. Γεωργίου Γιαννιτσών.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με ακροατήριο, σύμφωνα με τα ισχύοντα υγειονομικά μέτρα, και μεταδόθηκε ζωντανά διαδικτυακά από το κανάλι της Ιεράς Μητροπόλεως στο YouTube, όπου και παραμένει διαθέσιμη (σύνδεσμος στο www.imepa.gr).
