Την Ιερά Μνήμη του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης του Θαυματουργού, εορτάζει η πόλη της Θεσσαλονίκης, με επίκεντρο των λατρευτικών εκδηλώσεων τον ομώνυμο Ιερό Μητροπολιτικό Ναό, όπου και φυλάσσεται το Σεπτό Λείψανο του Αγίου, το οποίο τίθεται σε προσκύνηση, κατά το έθος, έμπροσθεν του Δεσποτικού Θρόνου.
Φωτορεπορτάζ Ραφαήλ Γεωργιάδης
Το απόγευμα της Τετάρτης 13 Νοεμβρίου τελέσθηκε ο Μέγας Πανηγυρικός Αρχιερατικός Εσπερινός, χοροστατούντος του Παναγιωτάτου Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης κ. Φιλοθέου, τον οποίο πλαισίωσαν, ο Μητροπολίτης Βελεστίνου κ. Δαμασκηνός, ο Μητροπολίτης εν Λβιβ κ.Φιλάρετος, πολλοί Ιερείς και Διάκονοι.
Την διακονία του λόγου ανέλαβε ο αρχιμ. Δημήτριος Τζιαφάς, ο οποίος αναφέρθηκε στο τρίπτυχο της κατά Θεόν βιωτής του Παλαμα.
“Πολλές φορές μέσα στους αιώνες αναρωτήθηκαν οι φιλόσοφοι, ποια είναι η αλήθεια και αν όντως υπάρχει αυτό το οποίο καλείται αντικειμενική αλήθεια. Για τη διδασκαλία όμως του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά το ερώτημα αυτό έχει απάντηση και μάλιστα αδιαπραγμάτευτη, η οποία έρχεται μέσα από τον Ευαγγελικό λόγο του Κυρίου: «Ἐγὼ εἰμὶ τὸ φῶς…», «Ἐγὼ εἰμὶ ἡ ἀλήθεια…», «Ἐγὼ εἰμὶ ἡ ζωῆ…» Φως, αλήθεια και ζωή είναι το τρίπτυχο της κατά Θεόν βιωτής του Παλαμα, αλλά πάντοτε και δίχως ενδοιασμούς εντός του εκκλησιαστικού σώματος. Το φως, η αλήθεια και η ζωή, δηλαδή ο Χριστός, κηρύττονται και ερμηνεύονται ορθώς μόνο από την Εκκλησία. Και τούτο, διότι μόνη εκείνη κατέχει το προνόμιο και την ευθύνη της υγιαίνουσας διδασκαλίας. Τούτη η υγιαίνουσα διδασκαλία ήταν η πυξίδα της ποιμαντορίας του Αγίου Γρηγορίου.
Σε άλλο σημείο της ομιλία του επισήμανε:
“Κοινωνία μετ’ αλλήλων σημαίνει, τη μετοχή στο θεοϊδρυτο της Εκκλησίας σώμα. Για την Ορθόδοξη Εκκλησία, πηγή του ακτίστου φωτός, μέσα στο οποίο περπατά ο θεούμενος νους είναι η Αγία Τριάδα. Ο Πατήρ, ο Υιὸς και το Άγιο Πνεύμα ως πρόσωπα φανερώνουν μία σχέση ενότητος και αλληλοπεριχωρήσεως. Εμπειρία αυτής της σχέσεως αγωνίζεται να αποκτήσει ο αδιαλείπτως προσευχόμενος χριστιανός. Εμπειρία κοινωνίας και ενότητος καλείται να βιώσει ο πιστός ως αδιάσπαστο μέλος της τοπικής υπό τον Επίσκοπο Εκκλησίας, συμμετέχοντας πρωτίστως στο κοινό Ποτήριο της Θείας Ευχαριστίας. Ο Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας, διδάσκει ότι “η Εκκλησία εν τοις μυστηρίοις σημαίνεται”. Χωρίς συμμετοχή στη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας, δε νοείται αποιαδήποτε εμπειρία ακτίστου φωτός.
Η Εκκλησία των Ορθοδόξων ανέκαθεν δίδασκε ότι οποιοδήποτε γεγονός λαμβάνει χώρα εντός αυτής, είναι πρώτον αφορμή σωτηρίας και δεύτερον φανερώνει την σχέση των πιστών μελών της. Απαρχή της θεωρίας του ακτίστου φωτός, είναι το Όρος της Μεταμορφώσεως. Ο Κύριος μετεμορφώθει ενώπιον τριών εκ των Μαθητών Του, δηλώνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο, πως η Εκκλησία επιθυμεί την κοινωνία των προσώπων με τη συμμετοχή τους, ακόμη και σε εκείνα τα γεγονότα τα οποία συνδέουν το ιστορικό με το υπεριστορικό, το ακατάληπτο με το καταληπτό. Αυτό αποτελεί και το βίωμα των Αγίων της πίστεως, οι οποίοι γεύθηκαν τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, είτε δια του μαρτυρίου, είτε διά της ασκήσεως, είτε δια της ομολογίας, είτε διά της υπομονής εν τω κόσμω, πάντοτε όμως εν τη Εκκλησία.”
Κλείνοντας την ομιλία του ανέφερε ότι η Εκκλησία επιθυμεί από τα πίστα τέκνα της να ασκούνται όπως δύνανται αλλά εν κρυπτώ. Η κρυφή άσκηση, οποιασδήποτε μορφής, είναι η μυστική εκζήτηση της θείας χάριτος στη ζωή του χριστιανού. Τότε, Θεός και άνθρωπος, έχουν πλέον την ζωή ως κοινή άκτιστη ενέργεια. Ο μεν Θεός ως φυσική πηγή, ο δε άνθρωπος ως χαριτωμένο σκεύος. Οι πάντες μπορούν να μετάσχουν αυτής της εμπειρίας.
Ο Παναγιώτατος πριν την απόλυση ευχήθηκε στους παρευρισκόμενους,
«Χρόνια πολλά και ευλογημένα σε όλους. Χρόνια πολλά στην πόλη μας την Θεσσαλονίκη, η οποία πανηγυρίζει σήμερα τον συμπολιούχο του Αγίου Δημητρίου, τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά και αξιωνόμαστε όλοι μας, αυτούς τους δυο μεγάλους Αγίους να τους έχουμε με τα ιερά τους σκηνώματα μέσα στην πόλη μας, για να μας ευλογούν, να μας φυλάττουν, να μας προστατεύουν, να μας κάνουν μετόχους δια του παραδείγματος τους της θείας ζωής.
Ευχαριστούμε τους Σεβασμιωτάτους Αρχιερείς που ήλθαν στην πανήγυρη αυτή της τοπικής μας εκκλησίας και του μητροπολιτικού μας ναού, τον Μητροπολίτη Βελεστίνου κ. Δαμασκηνό και τον Μητροπολίτη εν Λβιβ κ. Φιλάρετο.
Ευχόμαστε ο θεός της ειρήνης να ευλογεί τους νόες των ανθρώπων ώστε να αποφεύγουν όλα εκείνα τα οποία οδηγούν στην καταπάτηση του ανθρώπινου προσώπου.
Συγχαίρουμε τους ιεροψάλτες του ναού που τόσο όμορφα έψαλλαν, τους πατέρες του Μητροπολιτικού ναού και τα μέλη του εκκλησιαστικού συμβουλίου που ετοίμασαν την φετινή πανήγυρη.
Ευχαριστούμε και συγχαίρουμε ιδιαιτέρως τον ιεροκήρυκα της σημερινής μας συνάξεως, τον π. Δημήτριο ο οποίος με ένα μεστό θεολογικό λόγο μας έδωσε τη δυνατότητα να συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος της προσωπικότητας του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά και να δοξάσουμε το Θεό, γιατί αξίωσε αυτήν την τοπική εκκλησία να έχει έναν τέτοιο ποιμένα, στο ύψος του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, ο οποίος δικαίως ονομάζεται και είναι νέος Χρυσόστομος”.
Κλείνοντας ο Παναγιωτατος Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Φιλόθεος ανακοίνωσε στο εκκλησίασμα πως ο π. Δημήτριος από το νέο έτος θα είναι ο τρίτος ιεροκήρυκας της Ι. Μ. Θεσσαλονίκης και λίγο αργότερα θα ακολουθήσει ο π. Χερουβείμ.
Μεταξύ των πιστών, στο μητροπολιτικό ναό παρέστη ο Υφυπουργός εσωτερικών, αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας-Θράκης κ. Κωνσταντίνος Γκιουλέκας.