Η ανακοίνωση της Μητρόπολης Κερκύρας
Με μια ιστορικής σημασίας απόφαση που έλαβε σήμερα το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Κέρκυρας (πρόεδρος ο κ. Γεωργιάδης και εισαγγελέας η κ. Υφαντή) ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος αθωώθηκε και στις δύο δίκες στις οποίες παραπέμφθηκε για τις δηλώσεις του την 25 Μαρτίου 2020 περί της Θείας Κοινωνίας, όσο και για την διεξαγωγή εντός του Ιερού Ναού του Αγίου Σπυρίδωνος της λιτανείας της Κυριακής των Βαΐων.
Η δίκη ολοκληρώθηκε το μεσημέρι της Τετάρτης 21 Οκτωβρίου 2020. Και οι δύο αποφάσεις είναι ιστορικής σημασίας τόσο για την θέση της Εκκλησίας στον δημόσιο βίο, όσο και για την ευθύνη του εκάστοτε Μητροπολίτη να διαφυλάξει την θρησκευτική ταυτότητα και παράδοση του τόπου.
Ύστερα από εκτενή προετοιμασία που ανέλαβε η νομική υπεράσπιση του Μητροπολίτη, με επικεφαλής τον κ. Σπυρίδωνα Χριστόφιλο, Δικηγόρο, L.LM,y Δ.Ν. Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου, για πρώτη φορά τέθηκε σε δίκη το άρθρο 33 του νέου ποινικού κώδικα, διά του οποίου λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν το ζήτημα της σύγκρουσης καθηκόντων που φυσικά πρόσωπα βιώνουν κατά την εκπλήρωση των καθηκόντων τους, όταν αυτή η εκπλήρωση έρχεται σε σύγκρουση με τον νόμο. Αυτό έγινε στην περίπτωση του Μητροπολίτη Κερκύρας, ο οποίος αισθάνθηκε ότι τόσο η προτροπή του προς τους πιστούς να κοινωνήσουν εν μέσω κορωνοϊού πήγαζε από την βαθιά του πίστη στον Θεό και την θέση του ως ιεράρχη της Εκκλησίας της Ελλάδος, αφιερωμένου στην Εκκλησία εκ νεότητός του, όσο και η τέλεση της λιτανείας του σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνος, εντός του ιερού ναού, την Κυριακή των Βαΐων 12 Απριλίου 2020, με τον ελάχιστα απαιτούμενο αριθμό των ιερέων και παραγόντων του ναού, παρότι ερχόταν σε τυπική σύγκρουση με το γράμμα του νόμου, όπως αυτό εκφραζόταν διά των ΚΥΑ που εφάρμοζε η ελληνική πολιτεία, ήταν αυτό που η συνείδησή του το επέβαλε.
Όπως επεσήμανε και σε σχετική του αρθρογραφία ο κ. Χριστόφιλος και κατέθεσε στους αυτοτελείς ισχυρισμούς του ο Ποινικός Κώδικας στο άρθρο 33 ορίζει ότι “η πράξη δεν καταλογίζεται σε εκείνον που την τέλεσε αν κατά τη τέλεσή της αδυνατούσε να συμμορφωθεί προς το δίκαιο λόγω ανυπέρβλητου για τον ίδιο διλήμματος εξαιτίας σύγκρουσης καθηκόντων”. Με την ενσωμάτωση της διάταξης αυτής στον νέο Ποινικό Κώδικα δικαιώθηκε και τελεσφόρησε η άποψη καθηγητών του Ποινικού Δικαίου που αναγνωρίστηκαν ως κορυφές της Ποινικής Θεωρίας [Μανωλεδάκης, Μαγκάκης, Ανδρουλάκης, Χωραφάς και άλλοι] και δη εξ’ αυτών πολλοί προοδευτικών απόψεων. Πάγια και σταθερά εξέφρασαν την άποψη ότι θα πρέπει να ενσωματωθεί στον Ποινικό Κώδικα η λεγόμενη ηθική συγγνωστή πλάνη. Η Ηθική συγγνωστή πλάνη υφίσταται όταν ο δράστης οδηγήθηκε στην πράξη από βιωμένη εσωτερική ηθική και όταν η ηθική αυτή είναι συμβατή με την κοινωνική ηθική. Για την χριστιανική ηθική όλοι αυτοί οι προοδευτικοί άνθρωποι του πνεύματος αποφάνθηκαν ότι το δίκαιο οφείλει σεβασμό καθώς αφορά αναπόσπαστο κομμάτι της κρατούσας δικαιοκοινωνικής ηθικής. Αυτές τις περιπτώσεις που ενέτασσε μέχρι πρότινος η θεωρία στην ηθική συγγνωστή πλάνη όπως του μη φευκτού της υπαιτιότητας στην περίπτωση του τραγικού διλήμματος στη σύγκρουση καθηκόντων αναγνωρίζει πλέον εναργώς ο νέος Ποινικός Κώδικας στο άρθρο 33 δίνοντας διέξοδο και διανοίγοντας ένα νέο δρόμο στη Νομολογία.
Το δικαστήριο αποδέχτηκε αυτή την νομική θέση και αθώωσε τον Μητροπολίτη Κερκύρας και για τις δύο υποθέσεις. Τον Σεβασμιώτατο υπερασπίστηκε με ιδιαίτερη έμφαση και στο ζήτημα της διαφύλαξης της κερκυραϊκής παράδοσης ο δικηγόρος κ. Γιάννης Κοντός.
Σε δηλώσεις του μετά το πέρας της δίκης, ο κ. Νεκτάριος επεσήμανε ότι σήμερα δικαιώθηκε η Εκκλησία και η Κέρκυρα. Ο επίσκοπος αγωνίζεται υπέρ του κλήρου και του λαού και για τον Θεό. Γι’ αυτό ευχαρίστησε τον ευγενή κερκυραϊκό λαό για την στήριξη που του παρείχε, τους συνεργάτες του ιερείς και λαϊκούς. Ευχαρίστησε ιδιαίτερα τους δικηγόρους του, τον κ. Σπύρο Χριστόφιλο για τον αγώνα του και τον κόπο του που κατέβαλε οικειοθελώς εδώ και πέντε περίπου μήνες από τη στιγμή που ανέλαβε την υπόθεση και την οδήγησε σ’ αυτήν την νέα νομική ατραπό, όπως επίσης και τον κ. Γιάννη Κοντό, ο οποίος έδωσε πτυχές της ζωής του τόπου που οδήγησαν το δικαστήριο στο να κατανοήσει ακόμη καλύτερα τα ηθικά διλήμματα του Μητροπολίτη. Ευχαρίστησε τους ιερείς και τους λαϊκούς που τον στήριξαν και σήμερα στο δικαστήριο, όπως επίσης και όλους όσους με επιστολές, μηνύματα και τηλεφωνήματα εξέφρασαν την αγάπη τους και την πίστη τους στον Θεό.
Ιδιαιτέρως ευχαρίστησε τους Μητροπολίτες που ήρθαν την Δευτέρα στην πρώτη ημέρα της δίκης και τον Μητροπολίτη Βρεσθένης που ήρθε σήμερα για να τον στηρίξουν.
Ευχαρίστησε ακόμη το δικαστήριο για τον σεβασμό και την αρτιότητα με την οποία προσέγγισε τις υποθέσεις.
«Εμείς λέμε πρώτα ο Θεός», είπε ο κ. Νεκτάριος. «Και ο Θεός δεν εγκαταλείπει τον άνθρωπο»!
Ο δικηγόρος κ. Χριστόφιλος, σε δηλώσεις του, τόνισε ότι πρόκειται για μια πολυσήμαντη, μια ιστορική δικαστική απόφαση, με μεγάλο νομικό βάθος που εξέφρασε τον ρόλο του Έλληνα δικαστή ως θεματοφύλακα των συνταγματικών ελευθεριών και εξέφρασε το πολύ σημαντικό για την κοινωνική συνοχή «περί δικαίου αίσθημα». Αθώωσε τον Σεβασμιώτατο όσον αφορά την κατηγορία της παρότρυνσης σε πλημμέλημα διότι το νομικό διακύβευμα συνδέεται έμπρακτα με την ανθρωπιστική και χριστιανική θέση για την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Ουδέποτε ο Σεβασμιώτατος έθεσε σε κίνδυνο την ανθρώπινη ζωή. Όσον αφορά την παρότρυνση σε δήθεν ψευδή δήλωση για εκείνα τα περιβόητα μηνύματα για τις εξόδους των πολιτών στην περίοδο του κορωνοϊού ήταν διασταλτική ερμηνεία για όσα δεν προβλέπονταν για υποπεριπτώσεις, όπως ήταν η προσέλευση στην Εκκλησία για την ατομική προσευχή. Το κάλεσμα για συμμετοχή στην θεία κοινωνία αφορά κυρίως δογματικό περιεχόμενο που προστατεύεται από την ελευθερία του λόγου και της έκφρασης και δεν αποσκοπούσε στο να θέσει σε κίνδυνο την δημόσια υγεία. Όσον αφορά στην υπόθεση της λιτανείας του Αγίου Σπυρίδωνος η απόφαση δέχτηκε τους αυτοτελείς ισχυρισμούς που διατύπωσε ο ίδιος ως δικηγόρος του Σεβασμιωτάτου ως αποτέλεσμα κοπιώδους πνευματικού μόχθου, με βάση το άρθρο 33 του νέου ποινικού κώδικα που αίρει τον καταλογισμό με βάση την βιωμένη ηθική του δράστη. Είμεθα πολύ ευτυχείς και πρόκειται για μια σπουδαία νομική απόφαση!
Ο δικηγόρος κ. Γιάννης Κοντός τόνισε ότι είναι συντριπτικό για έναν δικηγόρο και συγκινητικό να ανανεώνει την εμπιστοσύνη του στην ελληνική δικαιοσύνη. Δημιουργεί απέραντη συγκίνηση ο τρόπος που λειτουργούν οι Έλληνες δικαστές και αυτό φάνηκε με την σημερινή απόφαση.