Τήν Τρίτη 7 Μαΐου 2019 μέ κάθε λαμπρότητα ἑορτάστηκε στήν κωμόπολη τοῦ Ἁγίου Πέτρου Κυνουρίας, γενέτειρα τοῦ ἁγίου Νείλου τοῦ Μυροβλύτου, ἡ μνήμη τοῦ μεγάλου αὐτοῦ ἀσκητοῦ τῆς Ἐκκλησίας μας.
Του Ὄρθρου τῆς πανηγύρεως χοροστάτησε ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Μαντινείας καί Κυνουρίας κ. Ἀλέξανδρος καί τῆς θείας Λειτουργίας πρόεστη ὁ Θεοφιλέστατος Έπίσκοπος Τεγέας κ.κ. Θεόκλητος.
Κλῆρος καί Λαός συμπροσευχήθηκε στή Θεία Λειτουργία καί, μετά τό πέρας αὐτῆς, συμμετεῖχε στήν ἱερά Λιτάνευση τῆς θαυματουργοῦ Εἰκόνος καί τοῦ ἁγίου Λειψάνου τοῦ Ὁσίου πατρός Νείλου τοῦ Μυροβλύτου, ἐντός τοῦ χωριοῦ, ἀκριβῶς στά βήματα πού περπάτησε ταπεινά τά πρῶτα του χρόνια ὁ Ἅγιος στόν τόπο πού γεννήθηκε.
Κατά τή διάρκεια τῆς Λιτανείας Κλῆρος καί Λαός ἔγιναν μάρτυρες γιά μία ἀκόμη χρονιά τοῦ μεγάλου θαύματος τῆς ρεύσεως ἁγίου μύρου ἀπό τήν εἰκόνα τοῦ Ὁσίου, γεγονός πού συμβαίνει τίς περισσότερες φορές στή Λιτανεία τῆς μνήμης τοῦ Ὁσίου.
Ὁ ἅγιος Νεῖλος γεννήθηκε στήν κωμόπολη Ἁγίου Πέτρου Κυνουρίας, ἀπό εὐσεβεῖς γονεῖς περί τό 1601. Τά πρῶτα γράμματα ἔμαθε ἀπό τόν θεῖο του, εὐσεβῆ Ἱερομόναχο Μακάριο, μαζί μέ τόν ὁποῖο ἦλθε καί μόνασε στήν πλησίον τοῦ τόπου καταγωγῆς του ἱερά καί σεβασμία Μονή Παναγίας τῆς Μαλεβῆς. Ἐκεῖ χειροτονήθηκε καί Ἱερεύς. Ὁπόθος, ὅμως, θειότερης καί ἀσκητικότερης ζωῆς τόν ὁδήγησε στό περιλάλητο Ἅγιον Ὄρος.
Κατοίκησε ἀρχικά κοντά στό σπήλαιο τοῦ ἁγίου Πέτρου τοῦ Ἀθωνίτου καί μέ κόπους πολλούς ἔκτισε κελί μέ ἱερό Ναό πρός τιμή τῆς Ὑπαπαντῆς, τόν ὁποῖο κόσμησε μέ εἰκόνες, πού ὁ ἴδιος ἁγιογράφησε, γιατί ἦταν καλός ἁγιογράφος. Ὁ θεῖος Νεῖλος, «καταφλεγόμενος ἀπό τόν πόθον τῆς ἡσυχίας, ἐζήτει τόπον ἐρημικώτερον καί εὑρών σπήλαιον κατάκρημνον καί ἀπό τά δυό μέρη, φοβερόν εἰς τήν θέαν διά τό κρημνῶδες, κατέβαλε μεγάλας προσπαθείας καί κατῆλθεν εἰς αὐτό». Ἐκεῖ ἐβίωσε μυστικάὑπερουράνιες καταστάσεις.
Μετά τήν ὁσιακή κοίμησή του, στίς 12 Νοεμβρίου 1651, «τό ἅγιον αὐτοῦ σῶμα ἐνεταφιάσθη πλησίον τοῦ σπηλαίου καί ἀνέβλυσε μύρον εὐῶδες, τό ὁποῖον ἔτρεχεν ἐκ τοῦσπηλαίου ἕως κάτω εἰς τήν θάλασσαν». Γνωρίζοντας αὐτό οἱ πειρατές πήγαιναν κι αἰχμαλώτιζαν τούς προσκυνητές, μέ ἀποτέλεσμα νά δημιουργεῖται θόρυβος στόν ἱερό ἐκεῖονο τόπο τῆς ἡσυχίας. Ἡ παράδοση ἀναφέρει ὅτι ὁ ὅσιος Ἀκάκιος ὁ Καυσοκαλυβίτης παρακάλεσε τόν ὅσιο Νεῖλο νά πάψει τή μυροβλυσία, πρός ἡσυχίαν τοῦ τόπου καίὁ ὅσιος Νεῖλος ὑπάκουσε ἄμεσα στόν ὅσιο Ἀκάκιο. Ὁ ὅσιος Νεῖλος ἀναφέρεται ὅτι παρουσιάσθηκε σέ διαφόρους, γιά νά τούς παρηγορήσει καί νά προείπει τά μέλλοντα.
Τό 1815 οἱ μοναχοί θέλησαν νά κτίσουν Ναό πρός τιμή τοῦ Ὁσίου, παρά τό σπήλαιο τῶν ἀγωνισμάτων του. Τότε βρῆκαν τά εὐώδη του Λείψανά του καί μέ χαρά καί τιμή τά μετέφεραν στήν Ἱερά Μονή Μεγίστης Λαύρας.
Βίος καί Ἀκολουθία του ἐκδόθηκαν στό Ἅγιον Ὅρος τό 1847, πού γνώρισαν πολλές ἐκδόσεις. Παρακλητικό Κανόνα στόν Ὅσιο συνέθεσε ὁ μοναχός Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης. Ναοί πρός τιμήν τοῦ Ὁσίου ὑπάρχουν στόν Πειραιά, τήν Τρίπολη, τόν Ἅγιο Πέτρο Κυνουρίας, τήν Ἱερά Μονή Παναγίας Μαλεβῆς καί σέ ἄλλα πολλά μέρη.
Ἡ σεβάσμια αὐτοῦ μνήμη τοῦ τιμᾶται στίς 12 Νοεμβρίου, ἡμέρα τῆς ἀναπαύσεώς του, καί στίς 7 Μαΐου, κατά τήν ἀνακομιδή τῶν τιμίων Λειψάνων του.