Ο Μητροπολίτης Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμων ιερούργησε, χθες, στον Ιερό Ενοριακό Ναό Αγίας Βαρβάρας Κομοτηνής και τέλεσε επιμνημόσυνη δέηση υπέρ αναπαύσεως των ψυχών πάντων των υπό των Βουλγάρων και των Νεοτούρκων αναιρεθέντων πατέρων και αδελφών Θρακών, κατά την Γενοκτονία του Θρακικού Ελληνισμού. Ομίλησε ο φοιτητής του τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας ΔΠΘ, κ. Ραφαήλ Μπαχτσεβανίδης.
Εν συνεχεία, παρουσία τοπικών αρχών, συλλόγων και πλήθους πιστών, ανέπεμψε επιμνημόσυνη δέηση έμπροσθεν του μνημείου των θυμάτων των διωγμών του Θρακικού Ελληνισμού, το οποίο ευρίσκεται στον αύλειο χώρο του Ιερού Ενοριακού Ναού Αγίας Βαρβάρας Κομοτηνής.
Κατόπιν μετέβη στην Ξυλαγανή όπου τέλεσε επιμνημόσυνη δέηση στο Ηρώον υπέρ αναπαύσεως των υπό των Βουλγάρων αναιρεθέντων 29 Ξυλαγανιωτών πατέρων και αδελφών.
Παρακάτω ολόκληρη η ομιλία του Ραφαήλ Μπαχτσεβανίδης:
Σεβασμιώτατε Πάτερ καί Ποιμενάρχα μας, Μητροπολῖτα Μαρωνείας καὶ Κομοτηνῆς κύριε Παντελεήμων·
Ἐνδοξότατοι ἀξιωματικοὶ καὶ ὑπαξιωματικοὶ τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων καὶ τῶν Σωμάτων Ἀσφαλείας τῆς πατρίδος μας·
Ἑντιμότατοι ἄρχοντες·
Τίμιο Πρεσβυτέριο, Χριστοῦ διακονία·
Ἀγαπητοί ἀδελφοί·
Ἡ σημερινὴ Κυριακὴ Δ’ τῶν Νηστειῶν προβάλλει τὸ πρόσωπο τοῦ Άγίου Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου, συγγραφέως τοῦ Ἱεροῦ Βιβλίου τῆς Κλίμακος, μὲ τὸ ὁποῖο προσεγγίζεται ἡ πνευματικὴ ἐργασία καί πρόοδος κάθε χριστιανοῦ ὡς νοητή ἀνάβαση (χωρίς νά παραβλέπονται καί οἱ ἁμαρτητικές ἀπότομες κάθοδοι) μιᾶς κλίμακας τῶν ἀρετῶν.
Πέραν ὅμως τῆς θεολογικῆς σπουδαιότητος της, ἡ σημερινὴ Κυριακὴ ἀποτελεῖ γιὰ ἐμᾶς τοὺς Θρακιῶτες ἡμέρα μνήμης καὶ ἀποδόσεως τιμῶν στοὺς προγόνους μας, καθώς συμπληρώνονται 110 χρόνια ἀπὸ τὴν ἀποφράδα ἡμέρα, κατά τήν ὁποία οἱ Ἕλληνες τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης βίωσαν τὴν ἀτίμωση, τὸν θάνατο καὶ τὸν ξεριζωμὸ ἀπὸ τὶς πατρογονικὲς τους ἑστίες.
Ἤδη ἀπὸ τὸ 1908 μὲ τὴν ἐπικράτηση τῶν Νεότουρκων στὴν Ὀθωμανικὴ Αὐτοκρατορία σηματοδοτήθηκε μιὰ νέα φάση στὴν ἱστορία τῆς χώρας. Μὲ τὴν καθιέρωση τοῦ νέου καθεστῶτος ξεκίνησαν νὰ ἐκδηλώνονται σαφεῖς ἐθνικιστικὲς τάσεις ποὺ ἐπηρέασαν τὴν πολιτικὴ καὶ κοινωνικὴ πορεία τῆς ἐποχῆς καί στόχευαν στήν ἰδεολογική ὁμογενοποίηση ὥστε νά εὐδοκιμήσει ἕνα ἐθνικό κράτος. Οἱ νέες πολιτικές στόχευαν στὴν καταπίεση και ἐξάλειψη ὁποιασδήποτε φυλετικῆς ὁμάδας, ποὺ θεωρούνταν ἀπειλὴ γιὰ τὸν ἐθνικὸ χαρακτῆρα τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας, καί ἐπέδρασε ἀρνητικά στήν κοινότητα τῶν Ἑλλήνων τῆς Θράκης. Οἱ ἐν λόγω ἐνἐργειες ἐντάθηκαν καί κορυφώθηκαν κατά τὴ διάρκεια τῶν Βαλκανικῶν Πολέμων,
ὅπου χιλιάδες Ἕλληνες σκοτώθηκαν καὶ διώχτηκαν ἀπὸ τὴν Ὀθωμανικὴ Αὐτοκρατορία. Νομίζω ὅτι δέν σφάλλουμε ἱστορικά, ἐάν μιλήσουμε γιά σοβαρή ἀπόπειρα ἐθνοκάθαρσης τοῦ γεωγραφικοῦ χώρου τῆς Θράσσας γῆς.
Μετὰ τὸ τέλος τῶν Βαλκανικῶν πολέμων, τὸ 1913, ἡ κατάσταση στὰ Βαλκάνια παραμένει ἰδιαιτέρως ἐπισφαλὴς καὶ ἐπικίνδυνη. Ἡ Θράκη, ἡ ὁποία τελοῦσε ἐν μέρει ὑπὸ τὴν κατοχὴ τῆς Βουλγαρίας καὶ τῆς Τουρκίας, ἀντιμετώπιζε σημαντικὲς πολιτικὲς καὶ ἐθνοτικὲς ἐντάσεις. Στὴν Ἀνατολικὴ Θράκη κατοικοῦσε ἑλληνικὸς πληθυσμός, γεγονὸς ποὺ προκαλοῦσε ἀνησυχία στὸ καθεστός.
Οἱ Τοῦρκοι ἐπιθυμοῦσαν τὸν πλήρη ἐκτουρκισμὸ τῆς ἐν λόγῳ περιοχῆς, συνεργοῦσαν στό κλῖμα ἔντασης καί ἀνασφάλειας, τό ὁποῖο ὁδήγησε χιλιάδες Ἕλληνες ἀπὸ διάφορες περιοχὲς τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης νὰ συγκεντρωθοῦν στὶς πόλεις Ραιδεστὸ καὶ Ἡράκλεια, μὲ τὴν ἐλπίδα νὰ ἀναχωρήσουν πρὸς τὶς ἐλεύθερες περιοχὲς τῆς Ἑλλάδας. Ἀλλὰ ἀντὶ γιὰ διέξοδο στήν ἐλευθερία καὶ τήν ἀσφάλεια, ἀντίκρυσαν τὸν ἐφιάλτη τῆς βίαιης καταδίωξης καὶ τοῦ θανάτου.
Στὶς 6 Ἀπριλίου τοῦ 1914, ἡμερομηνία ποὺ ἔχει μείνει χαραγμένη στὴ μνήμη μας ὡς τὸ «Μαῦρο Πάσχα τῶν Θρακῶν», οἱ διωγμοὶ καὶ οἱ θηριωδίες Βουλγάρων καί Τούρκων κορυφώθηκαν, ἀφήνοντας πίσω τους μιὰ πονεμένη καί σκοτεινή σελίδα στὴν ἱστορία τοῦ Θρακικοῦ Ἑλληνισμοῦ.
«Τὴ μνήμη ὁποὺ καὶ νὰ τὴν ἀγγίξεις πονεῖ», γράφει ὁ Σεφέρης. Πράγματι, ἡ μνήμη τέτοιων αἱματοβαμμένων γεγονότων προβάλει πάντα ἕνα πικραμένο «γιατί» ταυτόχρονα ὅμως μᾶς συνδέει μέ τήν σύνολη ἱστορία τοῦ λαοῦ μας· μικροῦ, περήφανου καί μὲ μεγάλη θωριά. Λαοῦ πού συντηρεῖται ἀπό τά ζώπυρα τῆς πίστεως καί τῆς φιλοπατρίας. Λαοῦ πού σέ μεγάλους κινδύνους ξεχνᾶ τά μικρά πού τόν διαιροῦν καί ἑνώνεται θαυμαστά γιά νά ὑπερνικήσει κάθε διαλυτικῆς προσπάθειας.
«Ἡ ἐλπίδα εἶναι ἕνας φωτεινὸς ὁδηγὸς ποὺ μᾶς καθοδηγεῖ ἀκόμα καὶ στὶς πιὸ σκοτεινὲς στιγμές», σημειώνει ὁ Καρυωτάκης. Αὐτή ἡ ἐλπίδα καταπράυνε τὸν πόνο στὶς ψυχές των Θρακιωτών. Πόνος πού ἔγινε τραγούδι καί χορός, ὥστε νὰ μὴν λησμονηθεῖ στὴ λήθη τοῦ χρόνου ἡ γλυκιὰ εἰκόνα τῆς πολύπαθης πατρίδος.
Θὰ ἦταν ἀσεβῆς παράλειψη νά μή μνημονεύσουμε τὸ Ἀνατολικορωμυλιώτικο σουμπέτι «Μαῦρο μου Χελιδόνι», ἕνα τραγούδι, ἑρμηνευμένο ἀπὸ τὸν ἀείμνηστο Χρόνη Ἀηδονίδη, τὸ ὁποῖο δημιουργεῖ ρίγη συγκίνησης, μιᾶς καὶ ἀναφέρεται στὸ ξεριζωμὸ τῶν Ἑλλήνων τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης .
«Μαῦρο μου χελιδόνι ἀπὸ τὴν Ἀραπιά ἄσπρο μου περιστέρι ἀπὸ τὸν τόπο μου. Ἐσεῖς ψηλὰ πετᾶτε, γιὰ χαμηλώσετε κι ἀνοῖξτε τὰ φτερά σας κι τα φτιρούδια σας Νὰ γράψω ἕνα γράμμα κι μιὰ ψηλὴ γραφή στὴ μάνα μ’ κι στ’ ἀδέρφια μ’ καὶ στὴν ἀγάπη μου».
Οἱ Ἕλληνες, γιὰ νὰ πᾶνε μπροστά, πρέπει νὰ κοιτάζουν πίσω, παροτρύνει πολὺ σοφὰ ὁ ἱστορικός Δημήτριος Καμπούρογλου. Μελετῶντας τὶς πτυχὲς τοῦ παρελθόντος, ἀναγνωρίζουμε τὸ ποιόν τῶν προγόνων μας. Ἄνθρωποι ἁπλοί, ὀτρηροί, συνάμα σπουδαῖοι, καθώς κατάφεραν ἐκ νέου νὰ ὀρθοποδήσουν δημιουργῶντας ἕνα καλύτερο αὔριο γιὰ τοὺς ἴδιους ἀλλὰ καὶ γιὰ τὶς μελλοντικὲς γενιές· ἔχοντας πυξίδα τὴν ἀγάπη τους γιὰ τὴν οἰκογένεια, φάρο τὸν Χριστὸ καὶ λιμάνι τὴν πατρίδα.
110 χρόνια μετά, ὁ Ἑλληνισμός ἀντιμετωπίζει νέες προκλήσεις. Προβάλλονται ἐνδογενεῖς καί ἐξωγενεῖς ἀλλοτριωτικές προκλιτικές καταστάσεις. Θεσμοὶ δομικοί σέ κάθε κοινωνία, ὅπως ἡ πατρίδα, ἡ θρησκεία καὶ ἡ οἰκογένεια, στοχοποιοῦνται καὶ ὑπονομεύονται. Στὸ βωμό τῆς μετανεωτερικότητας θεμελιώδεις πολιτισμικές ἀξίες ὑπόκεινται σέ ἑρμηνευτικές ἀλλαγὲς πού πόρρω ἀπέχουν ἀπό τά ίδεώδη τῶν προγόνων μας. Μιλοῦμε δῆθεν γιά ἐξέλιξη καί πρόοδο.Ὅμως ἡ πρόοδος συντελεῖται πάνω στό ἔδαφος τῶν ἀπαράγραπτων ἰδεῶν καί ἰδανικῶν ἑνός λαοῦ.
Ὅταν διαγράφεις ὑποτιμητικά τό παρελθόν, κονταίνει ἡ προοπτική ἑνός εὐοίωνου μέλλοντος.
Εὐτυχῶς, οἱ Ἕλληνες διαθέτουμε μιὰ ἀναλλοίωτη ἱστορικὴ μνήμη, μιὰ ἀπαράβλητη ἱερή παράδοση, τὶς ὁποῖες ὀφείλουμε νὰ μεταλαμπαδεύσουμε στίς ἑπόμενες γενιές τῶν Θρακιωτῶν. Μέ αὐτήν την ἰδιότυπη ζῶσα κληρονομιὰ μποροῦμε νά σταθοῦμε ἑνωμένοι στίς δυσκολίες τοῦ παρόντος καί στήν ἀβεβαιότητα τοῦ μέλλοντος.
Προφανῶς τό καθῆκον νὰ τιμοῦμε τοὺς ἥρωές μας δέν περιορίζεται σέ ἕνα μνημόσυνο εἴτε στήν κατάθεση ἑνός δάφνινου στεφανιοῦ στὴ μνήμη τους.
Συγκεφαλαιώνεται μὲ τὴν ἑκούσια ἀνάληψη τῆς πνευματικῆς περιουσίας τὴν ὁποία μᾶς ἐμπιστεύτηκαν.
Ἡ Θράκη ἐκτὸς ἀπὸ νευραλγικὴ περιοχὴ εἶναι γῆ τῶν πατέρων μας. Εἶναι ἡ πατρίδα μας καί ὁ τόπος πού θά γεννήσουμε τά παιδιά μας. Ἀποτελεῖ ἐπιβεβλημένη ὑποχρέωσή μας, λοιπόν,νὰ τὴ διατηρήσουμε Ἑλληνικὴ καὶ Ὀρθόδοξη στέλνοντας μήνυμα στὶς εὐφάνταστες ἑτερόκλητες κρατικὲς ὀντότητες ποὺ ἀμφισβητοῦν τὴν ἐθνική καί θρησκευτική μας ὑπεροχή, δίνοντας ἀγῶνα κατά τῶν κενῶν δαιμονίων τῆς ἐποχῆς μας, ὥστε ὅλοι ἐκεῖνοι ποὺ ἀδίκως καὶ μαρτυρικῶς θυσιάστηκαν νὰ συναριθμοῦνται μετὰ Ἁγίων καὶ Δικαίων, μιᾶς καὶ ἡ θυσία τους ὑπῆρξε ἀρωγὸς γιὰ τὴ διασφάλιση τῆς ἐθνωνυμικῆς καὶ δογματικῆς μας ὑπόστασης, νά ζοῦν αἰωνίως στήν ἀναστημένη μνήμη τοῦ Γένους μας.
Καλή Ἀνάσταση καί σέ μᾶς ἀδελφοί! Ο Θεὸς μαζί μας!
