Συνεχίζονται οι εκδηλώσεις του Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου «Κύπρος και Ρωμιοσύνη» που διοργανώνει η Ιερά Μητρόπολη Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς μαζί με την Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου που τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας.
-
Φωτορεπορτάζ: Ραφαήλ Γεωργιάδης / ope.gr
Στην κατάμεστη αίθουσα τελετών του παλαιού κτηρίου της Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ. Αλέξανδρος Παπαναστασίου πραγματοποιήθηκε η πανηγυρική τέταρτη συνεδρία. Παρέστησαν Μητροπολίτες, ιερείς, εκπρόσωποι φορέων Στρατιωτικών και Πολιτειακών, καθηγητές Πανεπιστημίων καθώς και πλειάδα φοιτητών.
Χαιρετισμό απηύθυνε ο εκπρόσωπος της Ιεράς Συνόδου Μητροπολίτης Ύδρας Σπετσών και Αιγίνης κ. Εφραίμ.
«Η Κύπρος είναι άριστα συνδεδεμένη με τον Ελληνισμό. Η επικράτηση του χριστιανισμού τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα ισχυροποίησε έτη περισσότερο τους δεσμούς αίματος Κυπρίων και Ελλήνων και καλλιέργησε την ιστορική συνείδηση ότι ο κυπριακός λαός και ο ελληνικός λαός είμαστε ένα σώμα και ένα πνεύμα ότι η Κύπρος αποτελεί το τελευταίο προπύργιο του ελληνισμού στην Ανατολή, ότι η Κύπρος είναι μέρος του έθνους μας μέρος το οποίο κινδυνεύει και απειλείται διαρκώς και μεθοδευμένα. Στο σημείο αυτό οφείλουμε να αναφέρουμε ότι κατόπιν της παρά πάσαν έννοια δικαίου τουρκικής εισβολής συνεχίζεται εδώ και 50 χρόνια η απαράδεκτη κατοχή του 37% των εδαφών της Κύπρου.»
Στην συνέχεια χαιρέτησε την εκδήλωση ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Κωνσταντίας και Αμμοχώστου κ.Βασίλειος, εκπρόσωπος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Κύπρου.
«Η Εκκλησία της Κύπρου θεωρεί ότι η επιλογή αυτού του θέματος δεν είναι απλώς το να αγγίξουμε στην ιστορική μελέτη αυτού του τραγικού γεγονότος αλλά βλέποντας αυτήν την αίθουσα κατάμεστη το θεωρούμε ως έκφραση της συμπαραστάσεως όλου του ελληνικού λαού στον αγώνα αυτό που διεξάγει η Κύπρος, ποτέ δεν αισθανθήκαμε μόνοι στον αγώνα αυτό από την μητέρα πατρίδα. Μεταφέρω την ευαρέσκεια όλων των μελών της Ιεράς συνόδου αλλά και γενικότερα του κλήρου και του λαού της μαρτυρικής Κύπρου γιατί εσείς συμβάλετε στο να ανανεωθεί αυτός ο αγώνας για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα γιατί αισθανόμαστε ή και είναι σίγουρο ότι με την τουρκική εισβολή ‘έχουν διαπραχθεί ή και συνεχίζονται να διαπράττονται εγκλήματα πολέμου όπως είναι η καταστροφή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς , όπως είναι οι προσφυγές όπως είναι ο εποικισμός των κατεχόμενων από την Τουρκία ή και τα αλλά που συντελούνται τώρα αυτήν την περίοδο σε αυξημένο βαθμό η καταπάτηση των περιουσιών των προσφύγων στα κατεχόμενα και σ αυτό φαντάζομαι το έχετε παρατηρήσει και εσείς ότι υπάρχουν επιτήδειοι οι οποίοι χρησιμοποιούν τις ελληνικές περιουσίες για να πλουτίσουν. Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Κύπρου θεωρεί ότι η οργάνωση αυτού του συνεδρίου είναι έκφραση της στήριξης του αγώνα ολοκλήρου του ελληνισμού για την δικαίωση του αγώνα της Κύπρου.»
Ακολούθως το συνέδριο χαιρέτισε ο Υφυπουργός Εσωτερικών τομέα Μακεδονίας και Θράκης κ. Κωνσταντίνος Γκιουλέκας.
Στον χαιρετισμό του, υπογράμμισε ότι το Κυπριακό δεν αφορά μόνο τη Κύπρο, την Ελλάδα και την Τουρκία, αλλά αφορά «ολόκληρη τη διεθνή κοινότητα και ολόκληρη την πολιτισμένη ανθρωπότητα» και πρόσθεσε:
«Είναι όνειδος, 50 χρόνια μετά, ένα κράτος δημοκρατικό, ένα κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης να παραμένει πληγωμένο, με κατεχόμενο το βόρειο τμήμα του νησιού» είπε ο κ. Γκιουλέκας και πρόσθεσε:
«Θέλω να σας διαβεβαιώσω κύριε πρόεδρε για τα συναισθήματα ολόκληρου του ελληνικού λαού, ότι είναι χρέος, είναι πραγματικά ηθικό καθήκον για μας, να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε μέχρι να αποχωρήσει και ο τελευταίος τούρκος στρατιώτης από τα κατεχόμενα εδάφη, μέχρι να διακριβωθεί η τύχη και του τελευταίου αγνοούμενου, μέχρι να ξαναγυρίσουν οι εκτοπισμένοι στους τόπους τους».
«Σας διαβεβαιώνουμε, ότι στο δικό σας αγώνα, δεν έχετε μόνο του θερμή συμπαράσταση μας, έχετε και την αδελφική μας αγάπη» είπε ο κ. Γκιουλέκας και επεσήμανε ιδιαίτερα την κυπριακή παρουσία στην Θεσσαλονίκη και μετά το 1974, αλλά και πριν, με την παρουσία στην πόλη αγωνιστών που πολέμησαν για την ανεξαρτησία της Κύπρου, όπως ο Κυριάκος Μάτσης, ο οποίος φοίτησε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και αφιερώθηκε, δίνοντας τη ζωή του, στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα της Κύπρου (1955-1959).
Ο κ. Πάρης Μπίλιας, Αντιπεριφερειάρχης Υποδομών και Δικτύου μετέφερε τις ευχές του Περιφερειάρχη κ. Απόστολου Τζιτζικώστα τονίζοντας πως η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στέκεται αρωγός στην προσπάθεια όλου του Κυπριακού λαού, οι δεσμοί της Κεντρικής Μακεδονίας με τον Κυπριακό λαό είναι δεδομένη. Ευχόμαστε να βρεθεί μια βιώσιμη λύση για την επίλυση του Κυπριακού.
Ο Πρύτανης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Χαράλαμπος Φείδας καλωσόρισε τους παρευρισκομένους.
«Το τριήμερο συνέδριο Κύπρος και Ρωμιοσύνη συντελεί στην ουσιαστική ανασκόπηση και διεπιστημονική προσέγγιση θεμάτων που συνδέονται με την ιστορία της Κύπρου τις σχέσεις της με την Ελλάδα και την Ορθοδοξία. Οι επιστημονικές εκδηλώσεις αυτού του είδους έχουν μια άλλη σημαντική χρησιμότητα αποτελούν πηγή αναστοχασμού και προβληματισμού. Μας δίνουν την δυνατότητα να μάθουμε από τα λάθη του παρελθόντος να συμμετάσχουμε παραγωγικά στο δημόσιο διάλογο για τα γεγονότα στην Κύπρο το παρελθόν και το μέλλον της.»
Ο κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Κύπρου κ. Πέτρος Παπαπολυβίου, ευχαρίστησε τους διοργανωτές, την Ι.Μ. Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς την Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου και τα μέλη της επιστημονικής επιτροπής για την διοργάνωση του συνεδρίου. «Σημειώνω, ως διαπίστωση, ότι στην Ελλάδα ορισμένες από τις πιο σημαντικές εκδηλώσεις για το επετειακό αυτό έτος έχουν οργανωθεί από την Εκκλησία της Ελλάδος και της κατά τόπους Μητροπόλεις. Καλύπτοντας έτσι όλους όσοι στην ελλαδική μητρόπολη εκδηλώνουν ακόμη για διάφορους λόγους δυσανεξία και ενοχικά σύνδρομα όταν πρέπει να μιλήσουν για την Κύπρο και την συνεχιζόμενη εδώ και 50 χρόνια ξένη παράνομη στρατιωτική κατοχή.»
Η ελληνικότητα της Κύπρου δεν είναι μόνο πολιτισμική αλλά και πνευματική τόνισε ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου Γέροντας Εφραίμ, συνδιοργανωτής του συνεδρίου.
«Ο Απόστολος Παύλος και ο Απόστολος Βαρνάβας -που είναι και ιδρυτής της Κύπρου- επισκέφτηκαν το νησί για να κηρύξουν τον λόγο του Θεού. Έκτοτε η ορθόδοξη εκκλησία αποτελεί θεμέλιο της Κυπριακής ταυτότητας συνδέοντας το νησί με το ευρύτερο Ελληνορθόδοξο γένος…Τυγχάνει να καταγόμαστε και εμείς από την νήσο των Αγίων, αν και ως αγιορείτες θεωρούμε ότι η αληθινή μας πατρίδα είναι ο Ουρανός, η Βασιλεία των Ουρανών. Δεν αποποιούμεθα όμως την κατά σάρκα καταγωγή μας. Εκεί γεννηθήκαμε, εκεί βαπτισθήκαμε, εκεί μεγαλώσαμε, εκεί ζήσαμε και την τουρκική εισβολή του 74 ακριβώς πριν από 50 χρόνια. Ήταν πικρές οι εμπειρίες μας από τις μέρες εκείνες: Ο πατέρας μου φονεύτηκε από τους Τούρκους στρατιώτες μπροστά στα δυο μικρότερα αδέλφια μου, και οι δύο μου αυτοί αδελφοί αιχμαλωτίστηκαν. Εγώ δια θαύματος σώθηκα την τελευταία στιγμή, επειδή ο πατέρας μου, ενώ ήμουν μαζί τους -ίσως με θεία παρακίνηση-, μου είπε “εσύ είσαι μεγάλος, καλύτερα να μην έρθεις, δεν ξέρεις τι γίνεται.” Όσοι σωθήκαμε από την οικογένεια μου αναγκαστήκαμε να αφήσουμε το σπίτι μας, την περιουσία μας και να μετακινηθούμε στο ελεύθερο μέρος της Κύπρου με την ελπίδα ότι κάποια μέρα θα επιστρέψουμε. Όμως δεν μπορώ να συνειδητοποιήσω ότι περάσανε ήδη 50 χρόνια από εκείνη την αποφράδα ημέρα. Θυμάμαι, ο άγιος Παΐσιος να μου λέει: “ούτε οι αγγλικές βάσεις, ούτε οι αμερικανικές θα σώσουν την Κύπρο, αλλά οι πνευματικές”.
Χαιρόμαστε ιδιαίτερα που με την πρωτοβουλία του Μητροπολίτου Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κ. Ιουστίνου γίνεται το Διεθνές Συνέδριο, με αφορμή την συμπλήρωση 50 ετών από την εισβολή και την κατοχή της Κύπρου και στο πλαίσιο αυτό των επετειακών εκδηλώσεων για την συμπλήρωση πάλι πενήντα ετών από την ίδρυση της Μητροπόλεως και ότι συμβάλουμε και εμείς ως Μονή στην διοργάνωση του.»
Το τμήμα των χαιρετισμών έκλεισε ο Μητροπολίτης της προσφυγικής Μητρόπολης κ. Ιουστίνος.
Τήν 20η Ἰουλίου 1974, ἡμέρα Σάββατο, ἑορτή τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ, σέ ἕνα ἀκριτικό χωριό τῆς Δυτικῆς Μακεδονίας, πού πανηγύριζε τόν προστάτη Ἅγιό του, τή Μελίτη Φλωρίνης, ἕνας πεντάχρονος μικρός, πρωτάκουσε μέ τρόπο τραγικό τό ὄνομα ἑνός νησιοῦ, πού ἔμελλε ἀπό τή μέρα ἐκείνη νά συνδεθεῖ στενά μέ τή ζωή του. Κύπρος ἦταν τό ὄνομα τοῦ νησιοῦ, πού πρωτάκουσε. Καί καθώς προσπαθοῦσε νά συνειδητοποιήσει, ρωτώντας τόν πατέρα του ἐπίμονα, ποῦ εἶναι τοῦτο τό νησί, ἐάν εἶναι Ἑλληνικό, πόσο μακριά βρίσκεται ἀπό τή Φλώρινα, ἦρθαν νά προστεθοῦν στίς ἤδη πολλές ἀπορίες του καί ἄλλες καινούργιες, πού τίς προκαλοῦσαν λέξεις, περίεργες, πρωτάκουστες γιά τά αὐτιά του, ὅπως ἐπιστράτευση, Δικτατορία, Μακάριος, καί παράλληλα νά λάβουν ἄλλο νόημα λέξεις γνωστές σέ αὐτόν, ὅπως πόλεμος, Τοῡρκοι.
Θυμᾶται ὁ πεντάχρονος τή μάνα του, νέα κοπέλα, μόλις εἰκοσιτριῶν ἐτῶν, νά ἑτοιμάζει μέ δάκρυα στά μάτια τά λιγοστά ροῦχα τοῦ πατέρα, πού ἐπιστρατευόταν καί νά ρίχνεται στήν ἀγκαλιά του, παρακαλώντας τον νά γυρίσει πίσω ἀσφαλής, τήν μπαρουτοκαπνισμένη ἀπό πολέμους καί συνηθισμένη στό θανατικό τῶν πολέμων γιαγιά του, νά σταυρώνει τόν ἀέρα, καθώς ἔφευγε ὁ πατέρας γιά τόν πόλεμο καί νά τόν κατευοδώνει μέ βουβό λυγμό, τούς ἄνδρες τοῦ χωριοῦ νά τραγουδᾶνε, σκαρφαλωμένοι πάνω στίς καρότσες τῶν ἀγροτικῶν καί νά φωνάζουν ὅτι θά ρίξουν τούς Τούρκους στή θάλασσα, τίς γυναῖκες, πού ξώμειναν πίσω, νά ἀνηφορίζουν κάθε δείλι στόν Προφήτη Ἠλία καί νά ψάλλουν τήν παράκληση, μνημονεύοντας τά ὀνόματα τῶν ἀγαπημένων τους πού βρίσκονταν ἐπιστρατευμένοι, τόν παπα-Γιάννη, τόν παπᾶ τοῦ χωριοῦ, νά κάνει ἔρανο στό χωριό γιά τούς πρόσφυγες, ἄλλη πάλι καινούργια λέξη, πού ἦρθε νά τόν βασανίσει, τή μάνα νά χαρίζει γιά τούς πρόσφυγες τήν ὁλοκαίνουργια ρόμπα της, τή γερμανικιά, πού τῆς ἔκανε δῶρο ὁ πατέρας καί πού πολύ τήν ἀγαποῦσε, λέγοντας στόν παπᾶ ὅτι γιά τά ἀδέλφια μας στήν Κύπρο, πάτερ, ὄχι τά μεταχειρισμένα, τά καινούργια ἀξίζουν, τόν θλιμμένο Δεκαπενταύγουστο τοῦ ’74, τή θλίψη τῶν μεγάλων γιά τήν εἰσβολή καί τήν παράνομη κατοχή ἑνός μεγάλου μέρους τοῦ νησιοῦ, ἄλλες πάλι πρωτάκουστες βασανιστικές λέξεις καί ἔννοιες.
Καί καθώς μεγάλωνε ὁ πεντάχρονος καί ἔγινε μαθητής καί φοιτητής, ἡ Κύπρος ἦταν σάν νά τόν κυνηγοῦσε, σάν νά ἤθελε νά τόν κατακτήσει μέ τά θέλγητρά της. Στόν δρόμο του πάντα βρίσκονταν ἄνθρωποι πού ἤ κατάγονταν ἀπό τό μαρτυρικό νησί ἤ ἀγάπησαν τό νησί ἴσα μέ τούς Κυπρίους. Πρῶτος ὁ ἅγιος ἐπίσκοπος τῆς πατρίδας του, ὁ θρυλικός Μητροπολίτης Φλωρίνης Αὐγουστῖνος, πού δέν ὑπῆρξε Θεία Λειτουργία, πού τέλεσε, πού νά μήν μνημόνευε τήν Κύπρο μέ λυγμούς· κι ἔπειτα οἱ δάσκαλοί του, στό Γυμνάσιο καί στό Λύκειο, ὁ πρόσφυγας ἀπό τή Λύσση, φιλόλογος Ἀνδρέας Ματσάγκος, καί ὁ πρόσφυγας ἀπό τήν Κυθραία φυσικός Μιχάλης Χατζηγιάνκου· κι ὕστερα οἱ Κύπριοι συμφοιτητές του στό Πανεπιστήμιο, πού κάποιοι ἀπό αὐτούς ἔφυγαν ξαφνικά γιά τ’ Ἅγιον Ὄρος, γιά τή συνοδεία τοῦ Γέροντα Ἰωσήφ, στή Νέα Σκήτη κι ἀργότερα στή Μεγίστη Ποίμνη τοῦ Βατοπαιδίου, τοῦ Ἡγουμένου Ἐφραίμ, τοῦ Κυπρίου πρόσφυγα, πού οἱ Τοῦρκοι σκότωσαν τόν πατέρα του μπροστά στά μάτια τῶν παιδιῶν του, ἀλλά καί οἱ ἄλλοι πού ἀκολούθησαν τόν Βατοπαιδινό Ἱερομόναχο Ἀθανάσιο, στή Μονή τῶν Ἱερέων, στήν Πάφο, κι ἔπειτα στή Μονή τοῦ Μαχαιρᾶ, μέχρι καί τή Λεμεσό, ὅταν ὁ Μαχαιριώτης ἡγούμενος ἔγινε Μητροπολίτης τῆς πόλης· κι ἄλλοι πάλι πού ἐπέστρεψαν στήν Κύπρο καί τώρα διακονοῦν τίς Μητροπόλεις της, ὡς ἐπίσκοποί της, κληρικοί καί μοναχοί ἤ προσφέρουν στό πολύπαθο νησί μέ τήν ἐπιστημονική κατάρτισή τους καί τήν ἀξιοσύνη τους καί τό αἱματοδοτοῦν, δημιουργώντας οἰκογένειες, οἱ ὁποῖες, μέ τή θυσιαστική πολυτεκνία καί τήν ἔντιμη καλλιτεκνία ἀνανεώνουν τήν ἐλπίδα τοῦ τόπου.
Ἀπό τό 1974 μέχρι σήμερα, γιά πενῆντα ὁλόκληρα χρόνια, τό τότε πεντάχρονο Μακεδονόπουλο, συνδέθηκε τόσο στενά μέ τήν Κύπρο, τήν ἱστορία καί τόν πολιτισμό της, τά ἤθη καί τά ἔθιμά της, τά πάθη καί τά λάθη της, τούς τόπους καί τούς ἀνθρώπους της, πού τώρα πιά νά θεωρεῖ τό νησί σάν δεύτερη πατρίδα του. Αὐτό τό τότε πεντάχρονο παιδί ἀπό τήν ἀκριτική Φλώρινα, Ἐξοχώτατε κ. Πρόεδρε, ἔχει τήν ἰδιαιτέρα τιμή, νά σᾶς καλοσωρίζει σήμερα, ὡς Μητροπολίτης τώρα, στήν πανηγυρική συνεδρία τοῦ Διεθνοῦς Ἐπιστημονικοῦ Συνεδρίου «Κύπρος καί Ρωμιοσύνη», τό ὁποῖο συνδιοργανώνουν ἡ προσφυγική Ἱερά Μητρόπολις Νέας Κρήνης καί Καλαμαριᾶς, ἡ Ἱερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου καί ἡ Περιφέρεια Κεντρικῆς Μακεδονίας, μέ ἀφορμή τή συμπλήρωση πενῆντα ἐτῶν ἀπό τήν εἰσβολή τῶν Τούρκων στήν μαρτυρική μεγαλόνησο.
Ὡς εὖ παρέστητε, Ἐξοχώτατε Πρόεδρε τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας, κ. Νικόλαε Χριστοδουλίδη, στήν καρδιά τῆς Ἑλληνικοτάτης Μακεδονίας, στή νύμφη τοῦ Θερμαϊκοῦ, στήν πόλη τοῦ Μεγαλομάρτυρα Δημητρίου, στή συμβασιλεύουσα Θεσσαλονίκη.
Σᾶς ὑποδεχόμαστε ἅπαντες μέ αἰσθήματα ἐξαιρετικῆς τιμῆς καί ἐθνικοῦ ἐνθουσιασμοῦ, ἔχοντας βαθιά τήν πεποίθηση ὅτι ὑποδεχόμαστε ἀδελφό στό αἷμα καί στήν πίστη, Ρωμιό στό Γένος, Ἕλληνα στή συνείδηση, Ὀρθόδοξο στό θρήσκευμα, μέ γλῶσσα ἑλληνική στό στόμα, μέ φρόνημα γενναῖο στή σκέψη, μέ ὅραμα σπουδαῖο στή ματιά, μέ σέβας καί ἀγάπη στήν καρδιά.
Καί πῶς μπορεῖ νά γίνει ἀλλιῶς, μιά πού εἴμαστε ἀπ΄τήν ἴδια ράτσα, τήν Ρωμαίικη, τοῦ ἰδίου δέντρου, τοῦ Ἑλληνικοῦ, εἴμαστε καρποί, ὅμοια εἶναι τά θεμέλια μας, στήν Πίνδο καί στόν Ἄθω, κοινές εἶναι καί οἱ μνῆμες μας, πικρές καί ὄμορφες, κοινοί καί οἱ πόνοι, κοινές καί οἱ χαρές. Εἴμαστε Ἕλληνες, γνήσιοι Ἕλληνες, Κύπριοι καί Ἑλλαδίτες, τῆς ἴδιας μήτρας εἴμαστε γεννήματα, τῆς ἴδιας μάνας, τῆς Ἑλλάδας, εἴμαστε παιδιά, ἀδέλφια ἀληθινά.
Καί παρ’ ὅλο, κ. Πρόεδρε, πού ἡ σημερινή παρουσία σας, συνδέεται μέ αἱμάσσουσα πεντηκονταετῆ πληγή, πού δέν λέει ἀκόμη νά ἐπουλωθεῖ, ἐν τούτοις μέ χαρά Σᾶς ὑποδεχόμαστε, καί τοῦτο γιατί ἔτσι μᾶς δίδαξαν οἱ πρόγονοι, νά περιγελοῦμε τόν θάνατο μέ τά τραγούδια μας, ἔτσι μᾶς δίδαξε καί ἡ μάνα Ἐκκλησία, νά βρίσκουμε τήν ἐλπίδα ἀκόμη καί μέσα στόν τάφο, μιά πού στό πιό πικρόγλυκο δείλι τοῦ ἔτους, αὐτό τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς, χαρμόλυπα ψάλλουμε καί ὁμολογοῦμε ὅτι ἡ Ζωή εἶναι στόν τάφο.
Πενῆντα χρόνια κατοχῆς καί δέν ξεχνοῦμε. Δέν ξεχνοῦμε τό ἄδικο πού ἔπνιξε τόν ἥλιο τοῦ Πενταδάχτυλου, δέν ξεχνοῦμε τή βαρβαρότητα πού μόλυνε τή θάλασσα τῆς Κερύνειας, δέν ξεχνοῦμε τή δολιότητα, πού ἀγρίεψε τά πρόσωπα τῶν Ἁγίων τῆς Κανακαριᾶς, δέν ξεχνοῦμε τή βιαιότητα πού μαράζωσε τόν κάμπο τῆς Μεσαορίας, δέν ξεχνοῦμε τήν ἀθλιότητα, πού ἔκανε τόν Ἀπόστολο τοῦ Ριζοκάρπασου νά δακρύζει, δέν ξεχνοῦμε τήν αἰσχρότητα, πού ἔκανε τό λεοντάρι τοῦ Ἁγίου τῆς Μόρφου νά οὐρλιάζει. Δέν ξεχνοῦμε! Κι ὅσο τό δίκαιο δέν παίρνει ἐκδίκηση, δέν ξεχνοῦμε. Δέν ξεχνοῦμε βέβαια καί τή δική μας εὐθύνη, τῶν Ἑλλαδιτῶν, γιά ὅλα αὐτά πού ζεῖ ἐδῶ καί πενῆντα χρόνια τό μαρτυρικό νησί. Γιατί, ἄν θέλουμε νά εἴμαστε εἰλικρινεῖς, κι ἐμεῖς φταίξαμε. Καί εἶναι καιρός νά ἀναλάβουμε τό μέρος τῆς εὐθύνης μας καί νά ζητήσουμε συγχώρεση ἀπ’ τόν Θεό καί τούς ἀνθρώπους, ἀπό τούς Κύπριους πού μαρτύρησαν κι ἔβαψαν μέ τό αἷμα τους τό χῶμα πού τούς γέννησε, ἀλλά καί ἀπό τούς πρόσφυγες Κυπρίους ἀδελφούς μας, πού ἔγιναν ξένοι καί παραμένουν ξένοι μέσα στόν ἴδιο τους τόν τόπο. Εἶναι ἀνάγκη ν’ ἀναλάβουμε τό μέρος τῆς εὐθύνης μας καί νά ζητήσουμε συγγνώμη, γιατί μόνον ἔτσι μπορεῖ νά γαληνέψει ἡ συνείδηση, ἄν βέβαια ὑπάρχει.
κ. Πρόεδρε, ὄχι ἡ Κύπρος δέ κεῖται μακρυά, ὅπως φρικτά κάποτε εἰπώθηκε ἀπό στόμα Ἕλληνος πολιτικοῦ. Ἡ Κύπρος εἶναι πολύ κοντά μας, γιατί ἡ Κύπρος εἶναι μέσα μας. Ἡ Κύπρος εἶναι Ἑλλάδα, ἡ Κύπρος εἶναι Ρωμιοσύνη. Αὐτό εἶναι ἀδιαμφισβήτητο καί ἀδιαπραγμάτευτο. Ἄν ὑπῆρξαν ἤ ὑπάρχουν ἀκόμα κάποιοι πού ἀμφισβητοῦν αὐτήν τήν ἀλήθεια, δυστυχῶς αὐτοκατατάσσονται στήν ἐπαίσχυντη χορεία τῶν ριψάσπιδων, τῶν δωσιλόγων, τῶν προδοτῶν. Καί δυστυχῶς ἡ ράτσα μας πάντα ἔχει καί τέτοιους. Γιά ἐμᾶς, τούς λίγους, τούς πολλούς καί τούς ἀμέτρητους ἡ Κύπρος θά εἶναι πάντα Ἑλλάδα, κι ἄς εἶναι ἀκόμη χωρισμένη ἡ θυγατέρα ἀπό τή μάνα. Θά ἔρθει ἡ μέρα πού ἡ ἀνηφοριά τοῦ Βαγορῆ θα ἔβγει στό παλάτι καί δέν θά ‘ναι ἀπάτη καί ἡ ἕνωση θα ‘ρθεῖ.
Αὐτές τίς ἀλήθειες ἐπιδιώκει νά ὑπενθυμίσει καί νά ὑπομνηματίσει μέ τρόπο ἀπόλυτα ἐπιστημονικό τοῦτο τό Διεθνές Συνέδριο. Ἀνθρωπίνως πράξαμε πᾶν τό δυνατόν γιά νά ἐπιτευχθεῖ τοῦτος ὁ στόχος. Γι’ αὐτό ἐπιτρέψτε μου, στό σημεῖο αὐτό, νά εὐχαριστήσω θερμά τούς συνδιοργανωτές τοῦ Συνεδρίου καί τῶν παραλλήλων ἐκδηλώσεων, τόν Πανοσιολογιώτατο Καθηγούμενο τῆς Ἱερᾶς Μεγίστης Μονῆς Βατοπαιδίου Ἁγίου Ὄρους, πολυσέβαστο κ. Ἐφραίμ, τόν φιλάνθρωπο, φιλόκαλλο, φιλογενῆ καί ὁραματιστή Ἀρχιμανδρίτη, τόν καί Μεγάλο Εὐεργέτη τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Νέας Κρήνης καί Καλαμαριᾶς, ὡς καί τόν φίλτατο, δραστήριο καί ἀποτελεσματικό Περιφερειάρχη μας καί ἀπό τήν ἀρχή τοῦ ἔτους, νέο Ἐπίτροπο τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης, πολύτιμο φίλο κ. Ἀπόστολο Τζιτζικώστα. Τούς εὐγνωμονῶ γιά τόν ἄμεσο ἐναγκαλισμό τῆς προτάσεώς μας γιά τήν πραγματοποίηση τοῦ Συνεδρίου καί τήν στήριξή τους στήν ὑλοποίησή του.
Εὐχαριστῶ θερμά τούς ἐλλογιμοτάτους εἰσηγητές καί εἰσηγήτριες, τούς προέδρους τῶν Συνεδριῶν, τήν Ἐπιστημονική καί Ὀργανωτική Ἐπιτροπή τοῦ Συνεδρίου, τόν κ. Πρύτανη, γιά τήν παραχώρηση τῆς Αἴθουσας Τελετῶν τῆς Φιλοσοφικῆς Σχολῆς, τόν Στρατηγό τοῦ Γ’ Σώματος Στρατοῦ, γιά τήν παραχώρηση τῆς Λέσχης Ἀξιωματικῶν, τό Διοικητικό Συμβούλιο τοῦ Μουσείου Βυζαντινοῦ Πολιτισμοῦ Θεσσαλονίκης, γιά τήν παραχώρηση τῆς αἴθουσας πραγματοποίησης τῆς στρογγυλῆς τράπεζας, τούς συντελεστές τῶν δύο σπουδαίων πολιτιστικῶν ἐκδηλώσεων, τούς χορηγούς μας, τά Μέσα Μαζικῆς Ἐνημέρωσης καί ὅλους αὐτούς πού μέ ὁποιοδήποτε τρόπο συνέβαλαν στήν πραγματοποίηση τοῦ Συνεδρίου. Τέλος, εὐχαριστῶ μέ τιμή καί ὅλους ἐσᾶς πού μᾶς τιμᾶτε καί θά μᾶς τιμήσετε ὅλες αὐτές τίς ἡμέρες μέ τήν παρουσία σας.
Ὁ τελευταῖος λόγος μας θά στραφεῖ καί πάλι πρός ἐσᾶς Ἐξοχώτατε κ. Πρόεδρε. Ἡ Ἱερά Μητρόπολις Νέας Κρήνης καί Καλαμαριᾶς, τήν ὁποία χάριτι καί ἐλέει Θεοῦ διαποιμαίνω κατά τήν τελευταία δεκαετία, ἑορτάζει ἐφέτος τά πενῆντα χρόνια ἀπό τήν ἵδρυσή της. Στό πλαίσιο αὐτῶν τῶν ἑορτασμῶν, ἀλλά καί στό πλαίσιο τῆς συμπληρώσεως πενῆντα ἐτῶν ἀπό τήν βάρβαρη τουρκική εἰσβολή στήν Κύπρο, ἤχθημεν στήν ἀπόφαση νά τιμήσουμε τήν Ἐξοχότητά σας μέ τήν ὑψίστη τιμή της καί νά σᾶς περικοσμήσουμε μέ τόν χρυσό Σταυρό Α’ τάξεως τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Εὐγενίου τοῦ Τραπεζουντίου, μετ’ ἀστέρος τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Τοῦτο τό πράττουμε ὄχι μόνον γιατί θέλουμε νά τιμήσουμε τόν Ἀνώτατο Πολιτειακό Ἄρχοντα τῆς Κύπρου, μέ ἀφορμή τίς προαναφερθεῖσες ἐπετείους, οὔτε μόνον γιατί ἐπιθυμοῦμε νά ἐκφράσουμε τήν εύγνωμοσύνη μας πρός τό πρόσωπό σας, γιά τή μεγίστη τιμή τῆς φυσικῆς παρουσίας σας στήν πανηγυρική τούτη συνεδρία, μή φειδoμένης κόπου καί χιλιομετρικῶν ἀποστάσεων, οὔτε πάλι γιά νά φανοῦμε συνεπεῖς σέ πρωτόκολλο, τό ὁποῖο ὁρίζει κάποια τέτοια τιμή. Κυρίως, ἤχθημεν σέ τούτη τήν ἀπόφαση, γιατί στό ἔντιμο πρόσωπό σας καί στό ἀξίωμα πού κατέχετε, διαβλέπουμε τήν ἀναβίωση τοῦ θεσμοῦ τοῦ Ρωμιοῦ Ἕλληνα Ἄρχοντος, ὁ ὁποῖος διακρίνεται γιά τήν ἀταλάντευτη πίστη του στόν Θεό καί τήν θυσιαστική ἀφοσίωσή του στήν ὑπηρεσία τῆς Πατρίδος. Ἐσεῖς κ. Πρόεδρε, στολίζεστε καί μέ τίς δύο αὐτές ἀρετές καί τοῦτο μᾶς χαροποιεῖ ἰδαιτέρως, ἀναπτερώνει δέ τίς ἐλπίδες μας γιά τή δημιουργία νέας γενιᾶς πολιτικῶν ἀνδρῶν καί γυναικῶν, πού περικοσμούμενοι ἀπό τίς προαναφερθεῖσες ἀρετές θά ἀποκαταστήσουν τό ἄδικο «κι ἡ λευτεριά θα ‘ρθεῖ».
Ἐπιδίδοντάς σας, λοιπόν, τήν τιμή καί ἀφοῦ καί πάλι σᾶς εὐχαριστήσουμε γιά τήν παρουσία σας, σᾶς εὐχόμαστε ὑγεία καί δύναμη στό πολυϋπεύθυνο ἔργο σας, εὐτυχία προσωπική καί οἰκογενειακή, πᾶσα ἀπό Θεοῦ εὐλογία σέ ἐσᾶς καί στούς συνεργάτες σας, προσευχόμαστε δέ νά σᾶς ἀξιώσει ὁ Θεός νά εἶστε ὁ Πρόεδρος πού θα κυβερνήσει ἑνιαία ἐλεύθερη Κύπρο.
Σᾶς καλῶ, λοιπόν, νά δεχθεῖτε τήν τιμή καί νά προσέλθετε, συνοδεύοντας τήν ἔλευσή σας μέ τά λόγια τοῦ ποιητῆ:
Καρτεροῦμεν μέραν νύχταν
Νά φυσήσει ἕνας ἀέρας
Στοῦν τόν τόπον πο ‘ν καμένος
Τζι’ έν θωρεῖ ποτέ δροσιάν
Γιά νά φέξει καρτεροῦμεν
Τό φῶς τζιήνης τῆς μέρας
Πο ‘ν νά φέρει στόν καθ’ ἕναν
Τζιαί δροσιάν τζαί ποσπασιάν.
Την ευγνωμοσύνη του κυπριακού λαού για την αμέριστη στήριξη του ελληνικού λαού και της πολιτικής και θρησκευτικής ηγεσίας του στις προσπάθειες για δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού, τερματισμό της τουρκικής κατοχής και επανένωση της Κυπριακής Δημοκρατίας εξέφρασε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, σε επιστημονικό συνέδριο, με τίτλο: «Κύπρος και Ρωμιοσύνη», που συνδιοργανώνουν στη Θεσσαλονίκη, η Ιερά Μητρόπολη Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς και η Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου του Αγίου Όρους.
Ο κ. Χριστοδουλίδης εξέφρασε, παράλληλα, την προσδοκία να ευοδωθεί η πρόσφατη πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για την επανέναρξη των συνομιλιών για την επίλυση του Κυπριακού.
«Ξέρουμε πολύ καλά τον προορισμό μας, ξέρουμε τις ευθύνες μας, ξέρουμε τις υποχρεώσεις μας» είπε ο κ. Χριστοδουλίδης και πρόσθεσε:
«Ζητούμενο, για εμάς, είναι η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ένα επανενώμενο κράτος, χωρίς εγγυήσεις, χωρίς κατοχικά στρατεύματα, χωρίς επεμβατικά δικαιώματα, που θα προσφέρει σε όλους νόμιμους πολίτες του τη δυνατότητα να ζουν, να εργάζονται και να δημιουργούν, σε συνθήκες ασφάλειας και ευημερίας».
Ο κ. Χριστοδουλίδης επεσήμανε την στήριξη της Ελλάδας και του ελληνικού λαού προς τον κυπριακό ελληνισμό και την Κύπρο, σε όλο το διάστημα των πενήντα χρόνων από την τουρκική εισβολή μέχρι σήμερα, λέγοντας:
«Σας μεταφέρω ανάμεσα σε πολλά άλλα την αγάπη και την εκτίμηση όλων των συμπατριωτών μου και φυσικά της επίσημης κυπριακής πολιτείας για να σας εκφράσω σε ευχαριστίες μας για τον αγώνα που δίνετε εδώ και τόσα χρόνια, ο καθένας με το δικό του τρόπο, από το δικό του μετερίζι, μεταφέροντας τον ιστό της ελπίδας σε κάθε σπιθαμή ελληνικής γης από τον Έβρο μέχρι τη Γαύδο, από τους Οθωνούς μέχρι το Καστελόριζο».
«Με αισθήματα λοιπόν δέους και βαθύτατης ευθύνης στεκόμαστε μπροστά στην ιστορία μας» συνέχισε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και υπογράμμισε ότι οι «πληγές του 1974, δυστυχώς παραμένουν ανοιχτές για 50 χρόνια».
Ο κ. Χριστοδουλίδης επεσήμανε ότι «η Κύπρος και ο λαός της βιώνουν καθημερινά τις τραγικές συνέπειες της τουρκικής εισβολής και της συνεχιζόμενης κατοχής”, τον “άδικο” χαμό και το “βίαιο ξεριζωμό” χιλιάδων ανθρώπων, την παράνομη στρατιωτική κατοχή του πλέον του ενός τρίτου των εδαφών του νησιού, το δράμα των αγνοουμένων και των εκτοπισμένων, την παραβίαση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών των προσφύγων, την καταστροφή της θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς και απέδωσε τιμή στους αγωνιστές κυπρίους και ελλαδίτες του 1974 , “που έπεσαν μαχόμενοι με ανδρεία για αυταπάρνηση και την προάσπιση της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, πολλοί απ αυτούς αφήνοντας την τελευταία τους πνοή στην ακριβή Κύπρο».
«Την ίδια στιγμή θέλω να εκφράσω την γνήσια ευγνωμοσύνη του κυπριακού ελληνισμού για την έμπρακτη και σταθερή συμπαράσταση και στήριξη που η Ελλάδα και ο αδερφός ελληνικός λαός προσφέρουν, κατά τα 50 αυτά χρόνια, στον αγώνα μας για επιβίωση πρωτίστως, αλλά και για ανάπτυξη και δικαιοσύνη. Η συμπαράσταση και στήριξή σας αποτελούν για όλους εμάς στην Κύπρο το ισχυρότερο και συμπαγέστερο θεμέλιο του αγώνα που διεξάγουμε» τόνισε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και πρόσθεσε:
«Σε αυτά τα πενήντα χρόνια κατοχής ο κυπριακός λαός δεν συμβιβάστηκε κυπριακός λαός δεν έχει υποκύψει. Ο κυπριακός λαός υπομένει και αγωνίζεται για ένα καλύτερο αύριο. Παρά τις δυσκολίες, τα προβλήματα και τις κακουχίες, ο κυπριακός λαός, ο κυπριακός ελληνισμός μπορεί να είναι υπερήφανος γιατί κατάφερε να εγερθεί από τα ερείπια της καταστροφής λαβωμένος, αλλά όχι παραδομένος. Χάρη στους αγώνες του λαού μας, σε συνδυασμό με την άριστη συνεργασία Αθηνών- Λευκωσίας και την εθνική ομοψυχία, που θεμελιώθηκε πάνω στην ακατάπαυστη στήριξη όλων σας, του ελληνικού λαού, της εκκλησίας των κυβερνήσεων, του συνόλου των πολιτικών δυνάμεων της Ελλάδας, η Κύπρος, η πατρίδα μας, όχι μόνο δεν υπέκυψε, αλλά αντιθέτως ανασυγκροτήθηκε, προόδευσε και εξελίχθηκε σε ένα κράτος με ζηλευτές επιδόσεις σε πολλούς τομείς».
Ο κ. Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε στην «τεράστια πολιτική και διπλωματική επιτυχία» της ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με τη στήριξη της Ελλάδας, που έδωσε τις δυνατότητες και τα εργαλεία, ώστε η Κυπριακή Δημοκρατία να εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια σε ένα «πυλώνα ασφάλειας και σταθερότητας» στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, της Ανατολικής Μεσογείου και της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής, με εξαιρετική γεωπολιτική και γεωστρατηγική σημασία.
«Πλέον, μετά την ένταξη μας στην ΕΕ, η πορεία της Κύπρου αλλά και το μέλλον των ευρωπαίων πολιτών της δεν ορίζονται με αντιλήψεις περασμένων δεκαετιών, αλλά εδράζονται πάνω στις αρχές και στις αξίες του δημοκρατικού κόσμου, τις αρχές και τις αξίες της Ε.Ε., που έχουν στον πυρήνα τους οικουμενικά δικαιώματα, την ελευθερία και τη δημοκρατία. Και αυτό ακριβώς είναι και το περίγραμμα, μέσα στο οποίο εντάσσονται όλες μας οι ενέργειες στην προσπάθεια για την απελευθέρωση, τον τερματισμό της κατοχής και την επανένωση της πατρίδας μας» είπε ο κ. Χριστοδουλίδης και συνέχισε:
«Με διεκδικητικό ρεαλισμό, με αυτοπεποίθηση, με αποφασιστικότητα, με πίστη στις δυνατότητες μας εργαζόμαστε ακατάπαυστα μαζί με την ελληνική κυβέρνηση, μαζί με τους εταίρους μας στην Ε.Ε., τις ΗΠΑ και άλλους στρατηγικούς μας συνεργάτες για να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, που θα οδηγήσουν στην επανένωση της πατρίδας μας. Παρά την, μέχρι τώρα, αδιάλλακτη τουρκική στάση θα συνεχίσουμε την προσπάθεια μας μέχρι τέλους, με την προσδοκία ότι η πρόσφατη πρωτοβουλία από την πλευρά του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών – αποτέλεσμα και των δικών μας επίμονων προσπαθειών – να οδηγήσει σε θετικές εξελίξεις».
«Συνεχίζουμε τον αγώνα μέχρι την ευλογημένη εκείνη ημέρα της δικαίωσης, που θα έρθει μόνο μέσα από την απελευθέρωση και την επανένωση της πατρίδας μας» υπογράμμισε ο κ. Χριστοδουλίδης και πρόσθεσε:
«Σε αυτόν τον αγώνα μας δεν περισσεύει κανείς. Θέλω να σας ευχαριστήσω και πάλι να σας συγχαρώ, γιατί είναι η δική σας δράση που διατηρεί αναμμένη τη φλόγα του αγώνα για ελευθερία και επανένωση της πατρίδας μας. Η Κύπρος, ναι, στηρίζεται στην Ελλάδα αλλά και η Ελλάδα μπορεί να στηρίζεται στην βοήθεια της μικρής Κύπρου. Μας ενώνουν ίδιες ρίζες, οι ίδιες αρχές, μας ενώνουν κοινές αξίες, μας ενώνουν κοινά οράματα».
Αμέσως μετά η Νεανική Χορωδία της Ιεράς Μητρόπολης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς με υπεύθυνο τον π. Θεόδωρο Τζαμπατζίδη τραγούδησε παραδοσιακά τραγούδια.
Τον συντονισμό της εκδήλωσης είχε ο κ. Θεοδόσης Κυριακίδης, Ερευνητής, επιστημονικός συνεργάτης της Έδρας Ποντιακών Σπουδών του Α.Π.Θ.
(Δείτε εδώ το πρόγραμμα του Συνεδρίου)
