Στην αίθουσα του Ιερού Ιδρυματικού Ναού του Αγίου Ανδρέου στη Νέα Σμύρνη πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Πέμπτης 11ης Ιανουαρίου 2024 η τέταρτη Ιερατική Σύναξη των Κληρικών της Ιεράς Μητροπόλεώς Νέας Σμύρνης. Εισηγητής ήταν ο Αιδεσιμολογιώτατος Πρωτοπρεσβύτερος π. Βασίλειος Καλλιακμάνης, Καθηγητής του Α.Π.Θ. με γνωστικό αντικείμενο Ηθική και Ποιμαντική. Ο Εισηγητής ανέπτυξε το θέμα: «Εξομολόγηση και υποβοηθούμενη αναπαραγωγή».
Τη Σύναξη άνοιξε με την προσφώνησή του ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Σμύρνης κ. Συμεών, ο οποίος παρουσίασε τον Εισηγητή, δίνοντάς του τον λόγο για να αναπτύξει το θέμα του. Κατ’ αρχάς τέθηκαν από τον Καθηγητή π. Βασίλειο ορισμένα ερωτήματα και δόθηκαν ανάλογες απαντήσεις. Πως καταξιώνεται ο γάμος και ποιος ο σκοπός του; Γιατί υπάρχουν κωλύματα στη σύναψη ενός νόμιμου γάμου; Η τεκνοποίηση συνδέεται με το θέλημα του Θεού ή απλώς είναι θέλημα ανθρώπων; Ενημερώνονται τα άτεκνα ζευγάρια από τον υπεύθυνο ιατρό (ή ιατρικό κέντρο) για τις λεπτομέρειες της ιατρικώς παρεμβατικής αναπαραγωγής και ειδικότερα για την ετερόλογη εξωσωματική γονιμοποίηση; Ακόμη, αν γίνει ετερόλογη εξωσωματική γονιμοποίηση, πόσα ωάρια θα γονιμοποιηθούν; Πόσα θα κρυοσυντηρηθούν; Πόσα θα εμφυτευθούν; Πόσα θα καταστραφούν;
Εν συνεχεία ο Εισηγητής τόνισε πως στη χριστιανική παράδοση ο γάμος καταξιώνεται και χωρίς παιδιά σε αντίθεση με την ιουδαική αντίληψη, κατά την οποία ο γάμος αποκτά νόημα με την απόκτηση παιδιών. Οπότε, το άτεκνο ζευγάρι μπορεί να ακολουθήσει την «ασκητική της ατεκνίας» και να κατευθύνει τον δημιουργικό του πόθο, το μητρικό φίλτρο και την πατρική αγάπη, σε κοινωφελείς οργανισμούς που ασχολούνται με την προστασία παιδιών. Να αντιμετωπίσει τα παιδιά του κόσμου ως δικά του παιδιά. Ακόμη, μπορεί το ζευγάρι να υιοθετήσει κάποιο απροστάτευτο παιδί και να του προσφέρει ασφαλή οικογενειακή ζωή.
Από τα πανάρχαια χρόνια για τη σύναψη ενός νόμιμου γάμου λαμβάνονταν υπόψη οι βαθμοί συγγένειας και προσδιορίζονταν τα κωλύματά του. Έτσι, εκτός των άλλων αποφεύγονταν η αιμομιξία και διάφορες κληρονομικές ασθένειες. Σε κάθε εποχή, είτε μέσω των εκκλησιαστικών κανόνων, είτε μέσω των πολιτικών νόμων οριοθετούνταν το νόμιμο πλαίσιο του γάμου, το οποίο τηρούνταν με ιδιαίτερη αυστηρότητα. Ανάλογα προβλήματα προκύπτουν σήμερα με την εφαρμογή της ετερόλογης γονιμοποίησης. Γι’ αυτό χρειάζεται πλήρης ενημέρωση του άτεκνου ζευγαριού για τις μεθόδους αυτές, όπως και για τους τρόπους και τις διαδικασίες της εφαρμογής τους σε ιατρικό, βιολογικό και βιοηθικό επίπεδο.
Για τη θεολογία της εκκλησίας η τεκνοποίηση έχει την αρχή της στο αγαθό θέλημα του Θεού. Αλλά και η ύπαρξη του ανθρώπου ανάγεται στην προνοητική, συνεκτική και ζωοποιό θεία ενέργεια. Είναι εκχύλισμα της θείας αγάπης και πρόσκληση για συμμετοχή στο μυστήριο της δημιουργίας.
Τέλος, επισήμανε ο Εισηγητής ότι ο πνευματικός μπορεί να τονώσει ηθικά και να συμβάλλει στην καλλιέργεια ουσιαστικής και ζωντανής σχέσης του ζευγαριού με τον Θεό μέσω των μυστηρίων, της προσευχής, της αναζήτησης και του σεβασμού του θελήματος του Θεού, καθώς και την άσκηση της αγάπης. Εξάλλου, η εκκλησιαστική πείρα δείχνει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις η επίκληση της θείας βοηθείας οδηγεί στη λύση της ατεκνίας. Η καλλιέργεια της πνευματικής ζωής και η σωστή σχέση με το Θεό θα βοηθήσουν να ληφθεί και η βέλτιστη απόφαση από το ίδιο το ζευγάρι. Εξάλλου, στην εξατομικευμένη συμβουλευτική μπορεί ο πνευματικός να ακολουθήσει είτε την εκκλησιαστική ακρίβεια ή την εκκλησιαστική οικονομία. Εάν τελικά το ζευγάρι επιμείνει στις επιλογές του παρά τις συμβουλές, ο πνευματικός δεν μπορεί ποιμαντικά να το εγκαταλείψει. Θα στέκεται διακριτικά κοντά του, διότι ίσως χρειασθεί να συμπαρασταθεί στα προβλήματα που θα προκύψουν στο μέλλον.
Στο τέλος της Ιερατικής Σύναξης ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Σμύρνης κ. Συμεών ευχαρίστησε τον Εισηγητή π. Βασίλειο Καλλιακμάνη και ακολούθησε συζήτηση για το εν λόγω θέμα, καθώς και ευρύτερα για τη σύγχρονη ποιμαντική διάσταση της εξομολόγησης και των ηθικών ζητημάτων.
