Μέσα στα τείχη της μεσαιωνικής πόλης της Ρόδου βρίσκεται ο ιστορικός ναός του Αγίου Φανουρίου. Η εκκλησία χτίσθηκε στα κατάλοιπα κτηρίων της υστερορρωμαϊκής περιόδου και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα του νησιού.
Ο ναός, υφιστάμενος ήδη την εποχή της ιπποτοκρατίας, αποδόθηκε στον Άγιο Φανούριο το 1946 μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Κατά την περίοδο της επικυριαρχίας της Ρόδου από τους Οθωμανούς ο ναός, είχε μετατραπεί σε μουσουλμανικό τέμενος με την επωνυμία Peial el Din Medjid (Παϊάλ ελ ντιν μετζίτ). Ως Peial el Din Medjid αναφέρεται καθ’ όλη τη διάρκεια της τουρκοκρατίας και της ιταλοκρατίας.
Το όνομα του αγίου, στη μνήμη του οποίου ήταν αφιερωμένος ο σημερινός ναός, δεν ήταν γνωστό για αυτό η συγκεκριμένη εκκλησία αφιερώθηκε στον τοπικό μάρτυρα του νησιού, η λατρεία του οποίου είχε ήδη διαδοθεί στην Κρήτη.
Η εκκλησία του Αγίου Φανουρίου, είναι ανεγερμένη στον τύπο του ελεύθερου σταυρού με τρούλο με ελαφρώς μεταγενέστερο νάρθηκα στο εκτεταμένο δυτικό άκρο, αναγνωρίζονται τρεις διαφορετικές φάσεις τοιχογράφησης.
Η πρώτη, χρονολογημένη στο α΄ μισό του 13ου αι. εντοπίζεται στο χώρο του ιερού, ενώ η δεύτερη του 1335/6 στο σύνολο του σταυρικού ναού και στο νάρθηκα. Το δεύτερο στρώμα σε γενικές γραμμές φαίνεται να επαναλαμβάνει με παραλλαγές τα θέματα που αναπτύσσονται στο πρώτο εικονογραφικό πρόγραμμα. Η τρίτη φάση, πιθανόν στα μέσα του 15ου αι., έχει αναγνωριστεί κατά τόπους σε όλη την έκταση του κυρίως ναού.
Διαβάστε επίσης:
Άγιος Φανούριος: Ο νέος που υπέφερε 12 μαρτύρια για το Χριστιανισμό – Πώς γίνεται η φανουρόπιτα
Η Ρόδος τιμά τον Άγιο Φανούριο – Το πρόγραμμα των Λειτουργιών