«Να αντιμετωπίσουμε προσωπικά και συνολικά με ευθύνη την ενεστώσα κατάσταση και να διαφυλάξουμε εαυτούς και αλλήλους από την διασπορά της μεταδοτικής ασθένειας. Να τηρήσουμε τα μέτρα της πολιτείας στο μέτρο που στον καθένα από μας αναλογεί με απόλυτο σεβασμό στη ζωή μας και στη ζωή του ‘πλησίον’».
Αυτό το μήνυμα στέλνει μεταξύ άλλων στους Ροδίτες και στους πιστούς, μέσω της «δημοκρατικής», ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ρόδου κ. Κύριλλος.
Στην συνέντευξη που ακολουθεί κι ενώ βρισκόμαστε εν μέσω της κρίσης του κορωνοϊού, λίγο πριν από το Πάσχα, ο Μητροπολίτης Ρόδου, απαντάει σε μια σειρά από κρίσμα ερωτήματα σχετικά με τις εξελίξεις, τις αλλαγές που επέφερε στην ζωή όλων μας η κρίση με την πανδημία του κορωνοϊού, το κλείσιμο των εκκλησιών, την αντίδραση των πιστών καθώς και το ζήτημα με την Θεία Κοινωνία –για το οποίο έχει γίνει πολύς λόγος και υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις. «Η ενεστώσα πραγματικότητα δημιουργεί θλίψη αλλ᾿ ως Χριστιανοί έχουμε το χρέος να την αντιμετωπίσουμε πνευματικά. Οι αντιπαραθέσεις δεν ωφελούν και ο διαχωρισμός των ανθρώπων μας σε πιστούς, ολιγόπιστους και απίστους θα τραυματίσει το εκκλησιαστικό σώμα και, κατά συνέπειαν, το κοινωνικό σύνολο…», υπογραμμίζει μεταξύ άλλων, ο Μητροπολίτης Ρόδου.
• Σεβασμιώτατε, η ζωή μας και η καθημερινότητά μας άλλαξαν με την πανδημία του κορωνοϊού. Πώς αυτό επηρέασε κατά την άποψή σας, την εκκλησιαστική ζωή των ορθοδόξων χριστιανών;
Η επελθούσα επιδημία άλλαξε εν γένει την καθημερινότητά μας και αναστάτωσε την προσωπική και κοινωνική μας ζωή. Η εκκλησιαστική ζωή είναι άμεσα συνδεδεμένη με την προσωπική ζωή του πιστού και τις εμφανίσεις της κοινωνικής ζωής. Κατά συνέπεια και αυτή επηρεάστηκε και τούτο είναι εμφανές. Από τη μιά οι πιστοί έχουν τον φόβο για τον κίνδυνο που προέρχεται από τις συναθροίσεις (εκκλησιαστική ζωή άνευ συνάξεως των πιστών δεν υπάρχει) και από τήν άλλη η αναστολή της λειτουργίας των Ναών παρεμποδίζει την έκφραση της εκκλησιαστικής ζωής. Απομένει η προσευχή στό σπίτι και η επίσκεψη στους εκτός λειτουργίας Ναούς, αλλλά τούτο δεν αποτελεί έκφραση εκκλησιαστικής ζωής αλλά προσωπικής ευλάβειας.
• Τόσο το Οικουμενικό Πατριαρχείο όσο και η Εκκλησία της Ελλάδας αποφάσισαν να κλείσουν τους ναούς και ζήτησαν από τους πιστούς να απέχουν από τον εκκλησιασμό και από τη Θεία Κοινωνία. Πώς έχουν τα πράγματα στη Ρόδο;
Η πολιτεία αποφάσισε και η Εκκλησία (Οικουμενικό Πατριαρχείο και Εκκλησία της Ελλάδος) ακολούθησε τίς επιταγές της πολιτείας. Προχωρήσαμε συντεταγμένα στο πλαίσιο των νόμων της συντεταγμένης πολιτείας, της οποίας είμαστε πολίτες. Η Εκκλησία κατανοεί την αγωνία της αρμοδίων της πολιτείας γιά την ενεστώσα κατάσταση και αντιμετώπισε την πραγματικότητα με την ευθύνη που της αναλογεί. Σε τέτοιας φύσεως δύσκολες καταστάσεις έχουμε το χρέος να προχωρούμε συντεταγμένα και να αποφεύγουμε εκείνα τα οποία θα διχάσουν. Στη νησί μας η λειτουργική ζωή συνεχίζεται στα Μοναστήρια μας με τη συμμετοχή των μελών των Αδελφοτήτων τους, χωρίς τη συμμετοχή προσκυνητών. Σε κάποιες περιπτώσεις τελούνται Ακολουθίες ή η Θεία Λειτουργία κεκλεισμένων των θυρών αλλά διακριτικά για να αποφευχθεί συγκέντρωση των πιστών.
• Πώς αντέδρασαν οι Ροδίτες σε αυτό το άκουσμα; Πολλοί έσπευσαν μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να επιτεθούν και πάλι στην Εκκλησία, αλλά οι πιστοί θέλουν να εκκλησιαστούν. Άλλωστε διανύουμε την Σαρακοστή.
Οι αντιδράσεις είναι διαφορετικές, όπως σε κάθε περίπτωση που αφορά δημόσια πράγματα. Η πλειοψηφία είδε θετικά την εκκλησιαστική ανταπόκριση στις πολιτειακές αποφάσεις. Ένας ικανός αριθμός πιστών μας αντέδρασε και αντιδρά αρνητικά και εκφράζει την δυσαρέσκειά του. Το γεγονός ότι αυτή την περίοδο διανύουμε την Μεγάλη Τεσσαρακοστή και επίκεινται η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα δυσχεραίνει την κατάσταση. Κατανοούμε την αγωνία των πιστών, που είναι και δική μας αγωνία. Η ενεστώσα πραγματικότητα δημιουργεί θλίψη αλλ᾿ ως Χριστιανοί έχουμε το χρεός να την αντιμετωπίσουμε πνευματικά. Οι αντιπαραθέσεις δεν ωφελούν και ο διαχωρισμός των ανθρώπων μας σε πιστούς, ολιγοπίστους και απίστους θα τραυματίσει το εκκλησιαστικό σώμα και, κατά συνέπειαν, το κοινωνικό σύνολο. Μέσα στην ενότητα της πίστεως, που αυτό τον καιρό εκφράζεται δια της προσωπικής προσευχής μας, μπορούμε να ατενίσουμε με αισιοδοξία την επόμενη μέρα, κατά την οποία θα επιστρέψουμε με ασφάλεια στη καθημερινότητά μας.
• Γνωρίζουμε ότι έχει γίνει πολύς λόγος αλλά θέλω να σας ρωτήσω: Μπορεί η θεία μετάληψη να γίνει με άλλους τρόπους για τους ηλικιωμένους ή πάσχοντες οι οποίοι ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, πράγμα κ.λπ.;
Η Εκκλησία έχει την πολυετή εμπειρία της επί του ζητήματος της ερωτήσεώς σας. Η εμπειρία της είναι ότι δια της Θείας Κοινωνίας δεν μεταδίδονται νοσήματα. Η πρακτική των Λειτουργών του Αγίου Θυσιαστηρίου (Λειτουργών Κληρικών) είναι να καταλύουν ό,τι απέμεινε στο Αγιο Ποτήριο μετά την μετάληψη των πιστών. Αν ήταν δυνατή η μετάδοση νοσημάτων οι πρώτοι παθόντες θα ήταν οι Κληρικοί μας, μάλιστα δε αυτοί που διακονούν στα Νοσοκομεία και κοινωνούν αρρώστους που πάσχουν από μεταδοτικά νοσήματα. Η πίστη έχει τους δικούς της όρους λειτουργίας, ακατανοήτους για όσους είναι άγευστοι της εκκλησιαστικής εμπειρίας.
• Τελικά, πώς εμείς οι Ορθόδοξοι θα κάνουμε Πάσχα στην Ελλάδα;
Από τα λεχθέντα της υπουργού Παιδείας η κυβέρνηση προσανατολίζεται να επιτρέψει τις Ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας κεκλεισμένων των θυρών, δηλαδή με την παρουσία του Ιερέως, των Ιεροψαλτών καί κάποιων απο το βοηθητικό προσωπικό, για να είναι εφικτή η μετάδοσή τους από τα εξωτερικά μεγάφωνα και από τα Ραδιοφωνικά και Τηλεοπτικά Μέσα, όπου είναι εφικτό. Για τις λεπτομέρειες θα αποφασίσουμε όταν μας γίνουν οι ανακοινώσεις ἐκ μέρους της πολιτείας και θα ενημερώσουμε σχετικά το πλήρωμα της τοπικής μας Εκκλησίας.
• Τι μήνυμα θα στείλετε στους αναγνώστες και στους πιστούς;
Να αντιμετωπίσουμε προσωπικά και συνολικά με ευθύνη την ενεστώσα κατάσταση και να διαφυλάξουμε εαυτούς και αλλήλους από την διασπορά της μεταδοτικής ασθένειας. Να τηρήσουμε τα μέτρα της πολιτείας στο μέτρο που στον καθένα από μας αναλογεί με απόλυτο σεβασμό στη ζωή μας και στη ζωή του “πλησίον”. Να αξιοποιήσουμε δημιουργικά τον χρόνο μας και νά βάλουμε τον Θεό στη ζωή μας. Να προσευχηθούμε και να ζητήσουμε το έλεος του Θεού. Η δυσκολία που αντιμετωπίζουμε να αξιοποιηθεί θετικά και να κατανοήσουμε ότι τα δεδομένα και τα αυτονόητα αποτελούν σαθρά θεμέλια της ζωής. Η αλήθεια της ζωής βρίσκεται πέραν αυτών και η ισορροπία μας εξαρτάται από την αναλογία της μετοχής μας σε αυτήν.