Στην μνήμη του Μακαριστού Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κυρού Κοσμά, που εκοιμήθη την 3η Ιανουαρίου 2022, έχει αφιερώσει τον μήνα Ιανουάριο η Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας.
Την Κυριακή 8 Ιανουαρίου 2023, τελέσθηκε στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Ζωοδόχου Πηγής Αγρινίου, το ετήσιο μνημόσυνο του Μακαριστού Μητροπολίτου.
Στην Ακολουθία του Όρθρου χοροστάτησε ο Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιος, ο οποίος προεξήρχε στην Τρισαρχιερατική Θεία Λειτουργία, συλλειτουργούντων του Μητροπολίτου Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικολάου και του Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνού.
Κατά το κήρυγμά του ο Μητροπολίτης Δημητριάδος αναφέρθηκε στο Ευαγγελικό ανάγνωσμα, υπογραμμίζοντας ότι ζούμε την περίοδο των Φώτων και η Εκκλησία μας, μας λέει, σήμερα, ότι το Φως είναι ο Χριστός, ο Οποίος επέλεξε την Γαλιλαία των εθνών, που ζούσε στη σκιά του σκότους και του θανάτου για να κηρύξει μετάνοια. Όταν ο άνθρωπος ζει στο σκοτάδι της αμαρτίας, χάνει την εμπειρία του φωτός, στερείται την παρουσία του Θεού στη ζωή του. Η μετάνοια δεν είναι μία στιγμιαία κατάσταση στη ζωή του ανθρώπου, αλλά ένας τρόπος ζωής, δια του οποίου, ο άνθρωπος με ταπείνωση, παραδεχόμενος την ανεπάρκειά του, ανοίγεται στην αναζήτηση του φωτός, στην αναζήτηση του ελέους του Θεού.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στον Μακαριστό Μητροπολίτη Κοσμά λέγοντας, ότι η παρουσία του θα μείνει ζωντανή, όχι μόνο γιατί διετέλεσε Μητροπολίτης αυτής της τοπικής Εκκλησίας, αλλά γιατί ο ίδιος ήταν μία φωτεινή προσωπικότητα και ένας διδάσκαλος της μετανοίας όχι μόνο στους λόγους, αλλά κυρίως στις πράξεις του και στη ζωή του. Μίλησε για την γνωριμία τους, από τα πρώτα ιερατικά τους χρόνια, κοντά στον Μακαριστό Μητροπολίτη Πειραίως Καλλίνικο, υπογραμμίζοντας, ότι όλα αυτά τα χρόνια αναπτύχθηκε μεταξύ τους ένας πνευματικός σύνδεσμος και μια κοινωνία αδελφικής αγάπης και βαθιάς εμπιστοσύνης. Αναφέρθηκε στην παρουσία και την συμμετοχή του Μακαριστού Κοσμά στην Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος και στα Συνοδικά Όργανα, όπου, με τον δικό του τρόπο και τον δικό του χαρακτήρα, κατέθετε την εμπειρία του για την πρόοδο της Εκκλησίας, μέσα στα όρια της Συνοδικότητας.
Καταλήγοντας χαρακτήρισε τον αείμνηστο Ιεράρχη άνθρωπο του Θεού, φωτισμένο και φωτεινό Επίσκοπο, που πορεύθηκε στα βήματα του ΠατροΚοσμά και φροντίζει και σήμερα και πρεσβεύει για την σωστή διαδοχή του, ώστε όλα να συνεχίζονται αγιοπνευματικά, με φως Χριστού, με λόγο μετανοίας και αληθείας, με τρόπο ενότητας, που είναι και η πεμπτουσία της Εκκλησίας μας.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνός, κατά την επιμνημόσυνη ομιλία του, ανέφερε ότι σήμερα είναι ημέρα μνήμης του αείμνηστου Αρχιερέως Κοσμά, του Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας, ανδρός δικαίου, Ποιμένος αγαθού, Πατρός φιλανθρώπου, Επισκόπου φιλαγίου που για δεκαεπτά ολόκληρα χρόνια εποίμανε, με όλη τη δύναμη της ψυχής του και τον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, αυτήν την ευλογημένη εκκλησιαστική επαρχία. Αναφέρθηκε στο έργο του χαρακτηρίζοντας το «έργο ουσιαστικό και ταυτόχρονα αθόρυβο, έργο ουσίας και όχι επιφάνειας, έργο Θεού για τους ανθρώπους». Τόνισε ότι υπήρξε «υπόδειγμα εντίμου, ασκητικού και αφιλοχρήματου Αρχιερέως, που δεν πόθησε τα υλικά αγαθά, δεν μαγνητίστηκε από την επίγεια δόξα του εκκλησιαστικού του αξιώματος, αλλά παρέμεινε πάντοτε η γνήσια εικόνα της ασκητικής ταπείνωσης και της ανιδιοτελούς αγάπης». Τέλος ευχαρίστησε τους αγίους Αρχιερείς για την παρουσία τους, τους άρχοντες και τον λαό, γιατί κατέκλυσαν τον Ιερό Ναό, αποδεικνύοντας την αγάπη τους και τον σεβασμό τους στην μνήμη του Μακαριστού Ποιμενάρχου τους.
Στην Θεία Λειτουργία συμμετείχαν Κληρικοί της Ιεράς Μητροπόλεως, καθώς και των Μητροπόλεων Δημητριάδος και Μεσογαίας. Τα ιερά Αναλόγια διακόνησαν οι χοροί του Ναού, υπό την διεύθυνση του Πρωτοψάλτου κ. Νικολάου Γκρίζη και του Λαμπαδαρίου κ. Νικολάου Βάτσιου.
Μεταξύ του πλήθους των Χριστιανών που εκκλησιάστηκαν ήταν ο Δήμαρχος Αγρινίου κ. Γεώργιος Παπαναστασίου, Αντιδήμαρχοι, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, Δημοτικοί Σύμβουλοι, Πολιτευτές, ο εκπρόσωπος του Αστυνομικού Διευθυντή Ακαρνανίας, ο Υποδιοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Αγρινίου, ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αγρινίου, Εκπρόσωποι Συλλόγων και Φορέων της περιοχής.
Στη συνέχεια οι άγιοι Αρχιερείς μετέβησαν στην Ιερά Μονή Εισοδίων της Θεοτόκου Μυρτιάς Τριχωνίδος και τέλεσαν Τρισάγιο επί του τάφου του αειμνήστου Αρχιερέως στο Κοιμητήριο της Μονής.
Το απόγευμα της Κυριακής, στην αίθουσα εκδηλώσεων της Χριστιανικής Ενώσεως Αγρινίου πραγματοποιήθηκε Εκδήλωση τιμής και μνήμης για τον Μακαριστό Επίσκοπο Κοσμά.
Μετά τον εναρκτήριο χαιρετισμό από τον Φιλόλογο κ. Κωνσταντίνο Πετρόπουλο, ο αρχιμ. Νεκτάριος Τριάντης, Αρχιερατικός Επίτροπος Αγρινίου παρουσίασε τα βιογραφικά στοιχεία του Μακαριστού Μητροπολίτου και έκανε σύντομη αναφορά στο ποιμαντικό του έργο.
Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικόλαος, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Η μοναδικότητα του προσώπου του».
Ο Σεβασμιώτατος με τον γλαφυρό λόγο του παρουσίασε μοναδικά «τη μυστική ομορφιά του προσώπου του και τον πλούτο των κρυμμένων χαρισμάτων του». Τον χαρακτήρισε «αγνό εργάτη του Ευαγγελίου και υπηρέτη του λόγου του Θεού», ενώ τόνισε ότι το κύριο ιδίωμα του ήταν αυτό του πατέρα. «Επιβλήθηκε στις ψυχές του λαού ως ο πατήρ Κοσμάς, χωρίς υπερθετικούς όρους και πομπώδεις χαρακτηρισμούς».
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του ανέφερε: «Ο π. Κοσμάς δεν ήταν καθόλου συνηθισμένος άνθρωπος, ούτε ένας απλά καλός και ευσεβής κληρικός, ιεροκήρυκας, πνευματικός άνθρωπος του καθήκοντος. Αυτό που τον ξεχώριζε δεν ήταν η μόρφωση ή τα χαρίσματα ή η εξυπνάδα, αλλά η καθαρή πίστη και η ανυπόκριτη αγάπη, η προσφορά και η θυσία. Δεν ανέδιδε μόνον καλοσύνη, αξία, ικανότητες, ποιότητα και τα σχετικά. Αυτό που απέπνεε ήταν κάτι παραπάνω, ήταν αγιοσύνη, ήταν η ευδοκία του Θεού επάνω του».
Επίσης τόνισε ότι: «Διακρινόταν από μία κοινωνικότητα «οὐκ ἐκ τοῦ κόσμου τούτου»∙ ήταν πλήρης μοναδικών έργων αγαθών∙ είχε σπάνια χάρη και δύναμη∙ ενέπνεε και συγκινούσε, έπειθε, έμπαινε μέσα στην ψυχή όποιων του άνοιγαν την πόρτα της, όσο ελάχιστοι∙ ζούσε σε μία άλλη πραγματικότητα, η οποία φώτιζε την παρούσα∙ ήταν στολισμένος με σπάνιες και πολλές αρετές∙ ήταν, τολμώ να πω, «ἀνήρ πλήρης πνεύματος ἁγίου». Γι’ αυτό και ενώ δεν δημιούργησε οπαδούς, γεννούσε συνεχώς τέκνα, πιστούς, πιστούς στον Χριστό και στην Εκκλησία Του. Δεν νομίζω να υπάρχει, τουλάχιστον στις εξαιρετικά δύσκολες μέρες μας, άλλος κληρικός και επίσκοπος στην Ελλαδική επικράτεια που να έχει τόσο τρέξει, τόσο κοπιάσει, αλλά και τόσο εμπνεύσει τον πόθο της αφιέρωσης και να έχει οδηγήσει τόσες δεκάδες νέων στην ιερωσύνη, τόσες ψυχές στη μετάνοια, τόσες οικογένειες στην συνεπή εν Χριστώ ζωή».
Περιέγραψε το περιεχόμενο της ψυχής του, χρησιμοποιώντας δύο καθρέπτες πάνω στους οποίους αντικατοπτρίζεται εξαιρετικά η πραγματικότητα του π. Κοσμά. Ο ένας ήταν οι Μακαρισμοί του Κυρίου, στην επί του Όρους Ομιλία Του και ο δεύτερος οι αγιογραφικές αναφορές στους Επισκόπους των Εκκλησιών της Αποκαλύψεως.
Υπογράμμισε ότι ο Μακαριστός Επίσκοπος έζησε με σεμνότητα και ταπείνωση, δίχως έπαρση και αλαζονεία, ήταν άνθρωπος φιλειρηνικός, διακρινόταν από μία σοβαρότητα και ένα ιερό πένθος, διψούσε για την αλήθεια, ήταν ελεήμων στο έπακρο. Κορύφωση των αρετών του ήταν η έμπρακτη αγάπη του προς όλους.
Ο Μητροπολίτης Μεσογαίας ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ανέφερε ότι ελπίζουμε πως, σύμφωνα με τις υποσχέσεις των Μακαρισμών, ήδη «έχει κληρονομήσει» την Βασιλεία του Θεού, ότι ως νικητής γεύεται «εκ του ξύλου της ζωής». Αισθανόμαστε ότι πλέον ως ηγιασμένος είναι μεγάλος που μεγαλύνεται και ως γνήσιος δούλος Χριστού μακάριος που αιωνίως μακαρίζεται.
Ακολούθησε η προβολή ενός συγκινητικού βίντεο με στιγμιότυπα από τη ζωή του Μητροπολίτου Κοσμά και κατόπιν η χορωδία του Συλλόγου Ιεροψαλτών Αγρινίου «Άνθιμος ο Αρχιδιάκονος» έψαλλε βυζαντινούς ύμνους.
Κατακλείοντας την εκδήλωση ο Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνός ευχαρίστησε τον Μητροπολίτη Μεσογαίας για την μνημειώδη ομιλία του, τον Μητροπολίτη Δημητριάδος για την παρουσία του, τους άρχοντες που συμμετείχαν, τους χριστιανούς που κατέκλυσαν την αίθουσα και όσους κοπίασαν για την προετοιμασία της εκδήλωσης.
Τόνισε, ότι η τιμητική αυτή εκδήλωση για τον Μακαριστό Μητροπολίτη Κοσμά πραγματοποιήθηκε με έναν τρόπο σεμνό και ταυτόχρονα πανηγυρικό. Υπογράμμισε, ότι είναι προνόμιο και ευθύνη να είναι διάδοχος του Μητροπολίτου Κοσμά. Είναι προνόμιο, γιατί καλείται να δρέψει τους καρπούς της δικής του ποιμαντορίας, να συνεχίσει το δικό του σπουδαίο έργο, νοιώθοντας ολοζώντανη την δική του προσευχητική παρουσία. Ταυτόχρονα όμως είναι ευθύνη να μιμηθεί τις δικές του αρετές και να ακολουθήσει τον δικό του Επισκοπικό δρόμο.
Μεταξύ του πλήθους που παρακολούθησε την επετειακή εκδήλωση ήταν ο Δήμαρχος Αγρινίου κ. Γεώργιος Παπαναστασίου, οι Αντιδήμαρχοι κ. Μαρία Παπαγεωργίου και κ. Κωνσταντίνος Ζώης, ο Δημοτικός Σύμβουλος κ. Νικόλαος Γκρίζης, ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου κ. Γεώργιος Αγραφιώτης, ο Αντιπρόεδρος του Οδοντιατρικού Συλλόγου κ. Γεώργιος Παπαναστασίου, συγγενείς και πνευματικά τέκνα του αειμνήστου.