Τη μνήμη της Μεταστάσεως του Αγίου Ενδόξου Αποστόλου και Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου γιόρτασε σήμερα Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 2022 η Λέρος. Παράλληλα στο νησί γιορτάστηκε και η 79η επέτειος (26.9.1943 – 26.9.2022) από την βύθιση του ένδοξου Αντιτορπιλικού του Πολεμικού Ναυτικού «Βασίλισσα Όλγα».
Αρχιερατικός Εσπερινός και Θεία Λειτουργία
Την παραμονή της εορτής της Μεταστάσεως του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 2022, στον Ιερό Καθεδρικό Ναό του Αγίου Νικολάου, ετελέσθη Μέγας Πανηγυρικός Αρχιερατικός Εσπερινός, χοροστατούντος του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Στρατονικείας κ.Στεφάνου.
Την επομένη, Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 2022, ετελέσθη Δισαρχιερατική Θεία Λειτουργία, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λέρου, Καλύμνου και Αστυπάλαιας κ. Παϊσίου, συλλειτουργούντος του Θεοφ. Επισκόπου Στρατονικείας κ. Στεφάνου, και Ιερέων της νήσου.
Δοξολογία 79ης επετείου Βυθίσεως Α/Τ «Β.ΟΛΓΑ»
Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας, βάσει επισήμου προγράμματος που εξέδωσε το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού και η ΥΝΤΕΛ, ετελέσθη επίσημος Δοξολογία, παρουσία του μοναδικού επιζώντος του πληρώματος του «Β. Όλγα» Βασιλείου Μαγκασιάνου, του εκπροσώπου Α΄ΓΕΕΘΑ και Αρχηγού Στόλου Αντιναυάρχου Παναγιώτη Λυμπέρη ΠΝ, του Διοικητού 80ΑΔΤΕ Ταξιάρχου Σπ. Κογιάννη, του εκπροσώπου επιζώντος του αγγλικού “Intrepid”, του προέδρου Ενεργειακής Α.Ε. Περιφέρειας Ν. Αιγαίου Ι. Θεμέλαρου, του Δημάρχου Λέρου Μιχ. Κόλια, των τοπικών στρατιωτικών Αρχών και Σωμάτων Ασφαλείας, εκπροσώπων του Προσκοπισμού και Οδηγισμού Λέρου, και λοιπών πολιτικών και στρατιωτικών Αρχών, Εκπαιδευτικών, Φορέων και Συλλόγων, καθώς και αντιπροσωπειών των σχολείων με τις σημαίες τους.
Μετά το πέρας της Δοξολογίας, στο μνημείο των πεσόντων του Α/Τ «Β. Όλγα», έλαβε χώρα επιμνημόσυνος δέησις υπό του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ. Παϊσίου, προσκλητήριο πεσόντων με ριπές όπλων, ενός λεπτού σιγή, καταθέσεις στεφάνων, ανάκρουση Εθνικού Ύμνου από την μπάντα της Ταξιαρχίας 80ΑΔΤΕ, και εν συνεχεία ο Αρχηγός Στόλου Αντιναύαρχος Παναγιώτης Λυμπέρης ΠΝ, ως εκπρόσωπος του ΓΕΕΘΑ, εκφώνησε τον πανηγυρικό της ημέρας.
Τέλος, οι Αρχές μετά των εκπροσώπων των πεσόντων του Α/Τ «Β.Όλγα», επιβιβάσθηκαν στην Κ/Φ «ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ» του Πολεμικού μας Ναυτικού, όπου ερρίφθησαν στεφάνια στην θέση βύθισης του αντιτορπιλικού, εντός του λιμένος του Λακκίου.
Κυριακή 26η Σεπτεμβρίου 1943 – Το αντιτορπιλικό «Βασίλισσα Όλγα» βυθίζεται στο Λακκί της Λέρου.
Στις 25 Σεπτεμβρίου 1943 το “ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ”, μαζί με το βρετανικό αντιτορπιλικό «HMS Intrepid», μετά από πολυήμερη περιπολία, κατέπλευσαν στο λιμάνι «Λακκί» της Λέρου και προσέδεσαν σε σημαντήρα.
Ήταν 10 το πρωί της Κυριακής 26 Σεπτεμβρίου 1943, όταν το ραδιόφωνο στο καρέ Αξιωματικών μεταδίδει ακόμα την Κυριακάτικη Θεία Λειτουργία και τα πληρώματα αναπαύονται, όταν ξαφνικά ο ουρανός γεμίζει από γερμανικά βομβαρδιστικά Ju-88, που εφορμούν κάθετα σε τρία κύματα και πλησιάζουν πολύ χαμηλά τα πλοία. Μετά την έκρηξη των πρώτων βομβών ο κυβερνήτης Πλωτάρχης Γ. Μπλέσσας τρέχει στο πρυμναίο κατάστρωμα κατευθυνόμενος από την αριστερή πλευρά προς την γέφυρα. Αξιωματικοί, Υπαξιωματικοί και Ναύτες σπεύδουν να πάρουν τις θέσεις τους στα πυροβόλα και στο μηχανοστάσιο.
Μια ριπή βρίσκει τον Μπλέσσα στο στήθος και στο λαιμό και πέφτει νεκρός στο κατάστρωμα της Όλγας, του πλοίου που αγάπησε και δοξάστηκε μαζί του. Γύρω του και άλλοι άνδρες χτυπιούνται από τις σφαίρες και σωριάζονται νεκροί δίπλα στον κυβερνήτη τους.
Το μοιραίο πλήγμα δεν αργεί. Δύο τουλάχιστον βόμβες πέφτουν πίσω από την πρυμνιά τσιμινιέρα και ανατινάζουν το βληματοθέσιο του Vickers και του τρίτου πυροβόλου των 127 mm. Μια φοβερή έκρηξη «ξεσκίζει» το κατάστρωμα σε όλο του το πλάτος διαμελίζοντας ανθρώπινα κορμιά, εκσφενδονίζοντας άλλους στη θάλασσα, παρασύροντας το πλοίο στο βυθό.
Στις 10:08΄ ο ανθυποπλοίαρχος Δανιήλ, ο αρχαιότερος αξιωματικός, δίνει τη διαταγή εγκατάλειψης του πλοίου, το οποίο βυθιζόμενο παρέσυρε στον υγρό τάφο του σημαντικό αριθμό ανδρών, οι οποίοι δεν κατόρθωσαν να εξέλθουν ή που είχαν πέσει στη θάλασσα από τη δεξιά πλευρά με επακόλουθο να παρασυρθούν από τη δίνη. Οι άντρες που βρισκόντουσαν στη θάλασσα, βλέποντας το πλοίο τους να χάνεται, βρήκαν τη δύναμη με το στήθος τους γεμάτο θαλασσινό νερό και πετρέλαιο να αναφωνήσουν «Ζήτω η Όλγα». Ήταν 10:11 ακριβώς όταν το νερό σκέπαζε για πάντα το ένδοξο πλοίο.
Μαζί με τον κυβερνήτη χάθηκαν ακόμα 6 αξιωματικοί, ένας αρχικελευστής, 9 υπαξιωματικοί, 28 δίοποι και 24 ναύτες. Ήταν μια από τις μεγαλύτερες απώλειες ανδρών στο Πολεμικό μας Ναυτικό.
Το «HMS Intrepid» δεν βυθίστηκε στη συγκεκριμένη αεροπορική επιδρομή. Από το πλήρωμά του σκοτώθηκαν δύο και τραυματίστηκαν αρκετοί. Η μοιραία στιγμή για το βρετανικό πλοίο θα ερχόταν στις 16:42΄ της ίδιας μέρας όταν τα Ju-88 επέστρεψαν για να ολοκληρώσουν το έργο τους, εντόπισαν το πλοίο που είχε μεθορμήσει σε άλλη θέση και το βύθισαν. 15 βρετανοί έχασαν τη ζωή τους και πολλοί τραυματίστηκαν.
Πηγές
– Κωνσταντίνος Μεταλληνός «Βασίλισσα Όλγα – Ένα αντιτορπιλικό στη δίνη του πολέμου», Εκδόσεις Ναυτικού Μουσείου της Ελλάδος
– Ν. Ματάλας «Μικρό Χρονικό Μεγάλου Πολέμου»
– Παναγιώτης Γέροντας «Μεθ’ Ορμής Ακαθέκτου», Έκδοση Υπηρεσίας Ιστορίας Ναυτικού