Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η Ημερίδα που διοργάνωσαν από κοινού η Ιερά Μητρόπολη Λέρου-Καλύμνου-Αστυπαλαίας και το Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Λέρου των Γενικών Αρχείων του Κράτους, την Τετάρτη 27 Μαρτίου 2019, στο Συνεδριακό Κέντρο της Ιεράς Μητροπόλεως στα Άλιντα Λέρου.
Η Ημερίδα είχε θέμα: «Ο ρόλος της Εκκλησίας, των Εκπαιδευτικών και των Αποδήμων Ευεργετών στην Εκπαίδευση των Λερίων από τις αρχές του 18ου αιώνα μέχρι την Ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου».
Τον συντονισμό και την γενική ευθύνη της ημερίδας είχε ο Προϊστάμενος του Τοπικού Ιστορικού Αρχείου Γ.Α.Κ. Λέρου κ. Γεώργιος Τραμπούλης.
Το πρόγραμμα της Ημερίδας περιελάμβανε:
ΩΡΑ 6:00΄ μ.μ.: Παρουσίαση της Ημερίδας από τον προϊστάμενο των Γ.Α.Κ. – Τ.Ι.Α. Λέρου κ. Γεώργιο Τραμπούλη.
ΩΡΑ 6:10΄ μ.μ.: «Εκπαίδευση και Εκπαιδευτικοί στη Λέρο από τις αρχές του 18ου αιώνα μέχρι το 1912».
Ομιλήτρια: κα Σιμέλα Κινεβιζίδου, Διευθύντρια Δημοτικού Σχολείου Αγίας Μαρίνας.
ΩΡΑ 06:30΄ μ.μ.: «Η Εκπαίδευση στη Λέρο κατά την Ιταλοκρατία και κατόπιν».
Ομιλητής: Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Στρατονικείας κ.Στέφανος.
ΩΡΑ 06:50΄ μ.μ.: «Η προσφορά των Αποδήμων Λερίων Ευεργετών».
Ομιλητής: Γεώργιος Ι. Χρυσούλης, Γραμματεύς της Ιεράς Μητροπόλεως Λέρου-Καλύμνου-Αστυπαλαίας.
Μετά το πέρας των ομιλιών, ακολούθησε ημίωρη συζήτηση με διάφορες παρεμβάσεις κυρίως από εκπαιδευτικούς, οι οποίοι τόνισαν την σπουδαιότητα αυτής της ημερίδας, το πόσο σημαντικό είναι να μην λησμονείς την ιστορία σου, ενώ ακούστηκαν και προσωπικά βιώματα, εμπειρίες και αναμνήσεις από πολλούς πού έζησαν την κατοχή και τις σκληρές συνθήκες που πέρασε η εκπαίδευση στη Λέρο.
Τέλος, την εκδήλωση χαιρέτησε ο Δήμαρχος Λέρου κ. Μιχαήλ Κόλιας, ο οποίος συνεχάρη τους διοργανωτές και τους ομιλητές για την σπουδαία αυτή εκδήλωση, προτείνοντας μάλιστα αυτή η Ημερίδα να επαναληφθεί στο δημοτικό κινηματοθέατρο και να την παρακολουθήσουν όλοι οι μαθητές και μαθήτριες των εκπαιδευτηρίων του νησιού.
Την Ημερίδα έκλεισε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λέρου κ.Παΐσιος, ο οποίος και εκείνος με την σειρά του ευχαρίστησε και συνεχάρη την οργανωτική επιτροπή, τους ομιλητές και όσους ασχολήθηκαν με την τόσο όμορφη εκδήλωση, ώστε να χαρίσουν στο ακροατήριο μία πραγματικά πνευματική βραδιά. Τόνισε δε ότι «η σημερινή εκδήλωση ήταν ένα πνευματικό μνημόσυνο για όλους τους προγόνους μας, κληρικούς, λαϊκούς, εκπαιδευτικούς, ευεργέτες και δωρητές της παιδείας της Λέρου, οι οποίοι έδωσαν το είναι τους, την περιουσία τους, την αγάπη τους για την παιδεία». Ευχαρίστησε δε όλους όσους τίμησαν με την παρουσία τους αυτή την εκδήλωση.
Στην είσοδο του Συνεδριακού Κέντρου υπήρχε έκθεση φωτογραφίας με θεματολογία από την εκπαίδευση τον περασμένο αιώνα στη Λέρο (περίπου 100 φωτογραφίες), καθώς και σε ειδική προθήκη εκτέθηκαν μερικά σπάνια έγγραφα, όπως το χειρόγραφο καταστατικό ίδρυσης της «Εφορείας Σχολών Λέρου» του 1889, το πρώτο βιβλίο πρακτικών του 1891, η χειρόγραφη διαθήκη του Μεγάλου Ευεργέτη Παναγιώτη Τράκα του 1897, ο Κανονισμός λειτουργίας των σχολείων της Λέρου έκδοση του 1906, το πρωτότυπο βιβλίο του Δ.Οικονομόπουλου «Λεριακά, ήτοι χωρογραφία της νήσου Λέρου», έκδοση του 1888, βιβλίο με όλες τις Εφημερίδες της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) της Ελληνικής Στρατιωτικής Διοίκησης Δωδεκανήσου, κ.α.