Μεγάλες στιγμές θα βιώσουν οι πιστοί στη Λευκάδα αφού θα υποδεχθούν σήμερα το απόγευμα τα ιερά λείψανα των Αγίων Ραφαήλ του Ιθακησίου, Νικολάου και Ειρήνης. Αναλυτικότερα και σύμφωνα με το επίσημο ανακοινωθέν: ‘Η Ιερά Μητρόπολις Λευκάδος και Ιθάκης μετά πολλής χαράς ανακοινώνει στον ευσεβή λαό και τους επισκέπτες της Λευκάδος και των γύρω περιοχών ότι, συν Θεώ, το Σάββατο 3 Αυγούστου 2019 θα υποδεχθούμε στο νησί της Λευκάδος τα χαριτόβρυτα λείψανα των Αγίων Ραφαήλ του Ιθακησίου, Νικολάου και Ειρήνης, προερχόμενα από τον Ιερό Ναό του Αγίου Ραφαήλ, που ευρίσκεται στη γενέτειρά του, Περαχώρι Ιθάκης.
Τα ιερά λείψανα θα μεταφερθούν συγκεκριμένα στην παλαίφατη και ιστορική Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου Προδρόμου στο Καρυάς Λευκάδος, που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια πορεία αναστήλωσης και επαναλειτουργίας.
Η υποδοχή των ιερών λειψάνων θα πραγματοποιηθεί στην πύλη της Ιεράς Μονής το απόγευμα του Σαββάτου 3 Αυγούστου 2019 και ώρα 7.30 μ.μ. από τον Ιερό Κλήρο και τον ευσεβή Λαό, με επικεφαλής τον Σεβασμιώτατο Ποιμενάρχη μας, Μητροπολίτη Λευκάδος και Ιθάκης κύριο κ. Θεόφιλο. Θα ακολουθήσει ο Μέγας Πανηγυρικός Ἑσπερινός.
Κατά την παραμονή των ιερών λειψάνων στο μοναστήρι έχει προγραμματισθεί να τελούνται καθημερινά Θείες Λειτουργίες, ιερά Αγρυπνία, Παρακλήσεις προς την Υπεραγία Θεοτόκο και τον Άγιο Ραφαήλ, το ιερό μυστήριο του Ευχελαίου και άλλες ιερές ακολουθίες.
Τα ιερά λείψανα θα παραμείνουν στο μοναστήρι μέχρι και το πρωί της Τετάρτης 7 Αυγούστου 2019 προς αγιασμόν των ευσεβών προσκυνητών και προς ευλογίαν του υπεράνθρωπου αγώνα που βρίσκεται σε εξέλιξη για την αναζωογόνηση της Ιεράς Μονής”.
Το πρόγραμμα
ΣΑΒΒΑΤΟ 3 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019
Ὥρα 7.30 μ.μ.: Ὑποδοχή ἱερῶν λειψάνων στήν πύλη τῆς Ἱ. Μονῆς
Ὥρα 7.45 μ.μ.: Μέγας Πανηγυρικός Ἑσπερινός, χοροστατοῦντος τοῦ Σεβ. Ποιμενάρχου μας, Μητροπολίτου Λευκάδος καί Ἰθάκης κ. Θεοφίλου
ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019
Ὥρα 7.30 π.μ.: Ὄρθρος
Ὥρα 8.45 π.μ.: Θεία Λειτουργία
Ὥρα 12.00 μεσ.: Παρακλητικός Κανών τῶν Ἁγίων
Ὥρα 7.00 μ.μ.: Μέγας Παρακλητικός Κανών πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο
Ὥρα 10.00 μ.μ. – 1.00 μ.μ.: ΙΕΡΑ ΑΓΡΥΠΝΙΑ
ΔΕΥΤΕΡΑ 5 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019
Ὥρα 7.30 π.μ.: Ὄρθρος
Ὥρα 8.30 π.μ.: Θεία Λειτουργία
Ὥρα 12.00 μεσ.: Παρακλητικός Κανών τῶν Ἁγίων
Ὥρα 6.00 μ.μ.: Ἑσπερινός Μεταμορφώσεως
Ὥρα 7.00 μ.μ.: Ἱερό Εὐχέλαιο
ΤΡΙΤΗ 6 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019
Ὥρα 7.30 π.μ.: Ὄρθρος ἑορτῆς Μεταμορφώσεως
Ὥρα 8.45 π.μ.: Θεία Λειτουργία
Ὥρα 12.00 μεσ.: Παρακλητικός Κανών τῶν Ἁγίων
Ὥρα 6.00 μ.μ.: Ἑσπερινός
Ὥρα 7.00 μ.μ.: Μέγας Παρακλητικός Κανών πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο
ΤΕΤΑΡΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019
Ὥρα 7.00 π.μ.: Ὄρθρος
Ὥρα 8.00 π.μ.: Θεία Λειτουργία
Ὥρα 10.00 π.μ.: Ἀναχώρηση ἱερῶν Λειψάνων διά τήν Ἰθάκη
Προσκαλούνται άπαντες οι ευσεβείς Χριστιανοί να συμμετάσχουν στις ως άνω λατρευτικές εκδηλώσεις, να γνωρίσουν το ιστορικό αυτό πνευματικό καταφύγιο του τόπου μας και κυρίως
να τιμήσουν μαζί μας τους τρεις νεοφανείς Αγίους της Εκκλησίας μας, ζητώντας τις προσευχές και τις προς Θεόν μεσιτείες τους.
Ο Άγιος Ραφαήλ ο Ιθακήσιος
Σε σχετικό εγκύκλιο σημείωμά του ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λευκάδος και Ιθάκης κ. Θεόφιλος αναφέρει σχετικά με το βίο του Αγίου Ραφαήλ, το συγκλονιστικό μαρτύριο και τη θαυμαστή φανέρωσή του, αλλά και τη σχέση του με την τοπική μας Εκκλησία:
«Στήν Ἱερά Μητρόπολή μας δόθηκε ἡ ἰδιαίτερη εὐλογία νά πλουτεῖ ὡς θησαυρό πολυτίμητο στό δεύτερο μεγάλο νησί τῆς περιφέρειάς της, τήν Ἰθάκη, καί μάλιστα στό χωριό Περαχώρι, ἱερά λείψανα τοῦ νεοφανοῦς καί τόσον λαοφιλοῦς Ἁγίου Ραφαήλ καί τῶν σύν αὐτῷ Ἁγίων Νικολάου καί Εἰρήνης.
Ὡς γνωστόν, ὁ Ἅγιος Ραφαήλ μαρτύρησε μέν στό νησί τῆς Λέσβου, τυγχάνει ὅμως εὐκλεής γόνος τῆς ἁγιοτόκου νήσου Ἰθάκης. Στίς δεκαετίες 1950, ’60 καί ’70 ὁ Ἅγιος Θεός ἔφερε στό φῶς μέσα ἀπό μιά σειρά ὀπτασίες, ὄνειρα καί ἄλλα θαυμαστά σημεῖα τά λείψανα τῶν Ἁγίων Μαρτύρων, τόν θεοχαρίτωτο βίο καί τό συγκλονιστικό μαρτύριό τους στό λόφο τῶν Καρυῶν, ἔξω ἀπό τό χωριό Θερμή τῆς Λέσβου. Οἱ Ἅγιοι ἔδιναν ὁδηγίες οἱ ἴδιοι γιά τίς ἀνασκαφές, ἀποκαλύπτοντας παράλληλα λεπτομέρειες γιά τή ζωή τους καί -ὤ! τοῦ θαύματος!- τά εὑρήματα ἐπιβεβαίωναν τά ἐνύπνια καί τά ὁράματα.
Ὅσον ἀφορᾶ εἰδικά τόν Ἅγιο Ραφαήλ, στήν ἐξοχική τοποθεσία «Μύλοι» στό Περαχώρι τῆς Ιθάκης ὑπῆρχε ἕνα ὑπεραιωνόβιο δέντρο, «ἡ ἐλιά τοῦ Λάσκαρη», ὅπως λεγόταν στήν τοπική παράδοση. Ἀπό γενιά σέ γενιά οἱ ἰδιοκτήτες μάθαιναν γιά αἰῶνες πώς οἱ πρόγονοί τους τό εἶχαν ἀγοράσει ἀπό μιά οἰκογένεια Λάσκαρη, μέλος τῆς ὁποίας εἶχε πεθάνει -ἄγνωστο πῶς- σέ ξένη χώρα.
Ὅταν συνέβη τό –κατά τόν Κόντογλου- «σημεῖον μέγα» καί ὁ Ἅγιος Ραφαήλ φανερώθηκε στή Λέσβο, ἐντελῶς ἀντιδιαμετρικά τῆς Ἰθάκης, ἀποκάλυψε ὁ ἴδιος πώς εἶχε γεννηθεῖ στούς Μύλους τῆς Ἰθάκης τό 1410 καί τό κοσμικό του ὄνομα ἦταν Γεώργιος Λάσκαρης! Ἀπό ἀξιωματικός τοῦ βυζαντινοῦ στρατοῦ, ἑλκύσθηκε στήν ἐν Χριστῷ ζωή καί ἔγινε μοναχός. Χειροτονήθηκε ἱερέας, ἔγινε Πρωτοσύγκελλος καί ἔλαβε μέρος σέ θεολογικούς διαλόγους μέ τούς Ρωμαιοκαθολικούς ἐκ μέρους τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου.
Στή Γαλλία συνδέθηκε πνευματικά μέ τό νεαρό Νικόλαο ἀπό τήν Θεσσαλονίκη. Μετά τήν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινούπολης (1453), κατέφυγαν στή βενετοκρατούμενη Λέσβο. Ἐγκαταστάθηκαν στό μοναστήρι τῆς Παναγίας τῶν Καρυῶν. Ὅταν οἱ Τοῦρκοι κυρίευσαν τήν Μυτιλήνη (1462), πολλοί Χριστιανοί ἐξεγέρθηκαν καί βγῆκαν στά βουνά. Οἱ Τοῦρκοι, γιά νά καταπνίξουν τήν πρώτη αὐτή ἐξέγερση πού σημειώθηκε μετά τήν Ἅλωση, ἀνέβηκαν καί στίς Καρυές.
Ὁ Ἅγιος Ραφαήλ λειτούργησε γιά τελευταία φορά τήν Μεγάλη Πέμπτη τοῦ 1463. Οἱ Τοῦρκοι τόν συνέλαβαν μαζί μέ τούς ἄλλους Μάρτυρες τήν Μεγάλη Παρασκευή καί τά φρικτά τους βασανιστήρια διήρκεσαν μέχρι τήν Λαμπροτρίτη, 9 Απριλίου 1463.
Ὁ Ἅγιος ὑποβλήθηκε σέ ἀπάνθρωπα βασανιστήρια. Τόν πριόνισαν τελικά στό στόμα καί, τέλος, τόν ἀποκεφάλισαν. Μαζί του μαρτύρησαν ὁ Διάκονος Ἅγιος Νικόλαος καί κάτοικοι τῆς Θερμῆς, μεταξύ τῶν ὁποίων ἡ δωδεκάχρονη Ἁγία Ειρήνη.
Μετά τίς θαυμαστές ἀποκαλύψεις στά μέσα τοῦ εἰκοστοῦ αἰώνα, ἐπιβεβαιωμένες ἀπό εὑρήματα καί ἄλλες πηγές, ἀναγνωρίστηκε ἀπό τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο ἡ ἁγιότητα τῶν νεοφανῶν Μαρτύρων.
Τό 1971, ἐπί τῶν ἡμερῶν τοῦ ἀοιδίμου Προκατόχου μας κυροῦ Νικηφόρου, μεταφέρθηκε στήν Ἰθάκη τεμάχιο τῶν λειψάνων τοῦ Ἁγίου Ραφαήλ καί χτίσθηκε περικαλλής ναός πρός τιμήν τοῦ Ἁγίου στό παλαιό κτῆμα τῆς οἰκογενείας του.
Ἐνῶ ἡ μνήμη τῶν Ἁγίων τιμᾶται γενικά τήν Τρίτη τῆς Διακαινησίμου, ἡ Ἱερά Μητρόπολίς μας πανηγυρίζει κυρίως τήν Α’ Κυριακή μετά τήν 3η Ιουλίου, στήν ἀνακομιδή τῶν λειψάνων τοῦ Ἁγίου καί τήν μετακομιδή τεμαχίου τους στό νησί. Τό ἀπόγευμα τῆς κυριωνύμου ἡμέρας τά ἱερά λείψανα λιτανεύονται στήν πρωτεύουσα τῆς Ἰθάκης, τό Βαθύ».
Η Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου Προδρόμου στο Λιβάδι
Ως χρονολογία ίδρυσης της Μονής αναφέρεται το 1605 και ως κτίτορας ο ιερομόναχος Ιερεμίας Αραβανής, ο οποίος χτίζει στο σημείο εκείνο μικρό ναό προς τιμήν του Τιμίου Προδρόμου και μικρό κτίσμα δίπλα σ’ αυτόν.
Το 1622 ενταφιάζεται στο κέντρο του Καθολικού ο Σίμων Μπούας Γρίβας. Η παράδοση τον θέλει ληστή, που έφτασε με αρπακτικές διαθέσεις στο μοναστήρι, όμως νικήθηκε από την αγάπη των πατέρων και «εξεμέτρησε το ζην» ως αδελφός της Μονής.
Στο διάστημα της Ενετοκρατίας διακόνησαν στη Μονή ως ηγούμενοι σπουδαίες μορφές, όπως οι: Άνθιμος Μαρίνος και Ευγένιος Μαρίνος (μετ. Αρχιεπίσκοποι Λευκάδος), Θεοφάνης Σταύρακας, Ναθαναήλ Κατωπόδης κ.ά. Σε απογραφή του 1760 το προσωπικό της Μονής αριθμεί 60 πρόσωπα.
Μέχρι το 1805 το μοναστήρι κατέχει με τα μετόχια του 567,5 στρ. χωράφια, 1386 μεροδούλια αμπέλια και 909 ρίζες ελιές στην πεδιάδα της Αμαξικής και σε δεκατρία χωριά. Ως μετόχια της Μονής αναφέρονται τα μονύδρια Παναγίας Οδηγήτριας στην Απόλπαινα, Αγ. Νικολάου στην Εγκλουβή, Παναγίας στο Λιθάρι στο Σύβρο και Αγ. Νικολάου στο Νικολή κ.ά.
Η περιουσία της Μονής δημεύεται το 1804 για την συντήρηση δημόσιου σχολείου. Τότε προσωρινά η Μονή διαλύεται. Επί Αγγλοκρατίας, το μοναστήρι συντηρεί το «Λύκειο» στην πόλη της Λευκάδας, υπό τη διεύθυνση του διδασκάλου του Γένους Αθανασίου Ψαλλίδα. Μαθητής του Λυκείου και αδελφός της Μονής υπήρξε και η κορυφαία εκκλησιαστική και εθνική προσωπικότητα του νησιού, Μητροπολίτης Λευκάδος και Αγίας Μαύρας Γρηγόριος Αραβανής, φωτισμένος ηγέτης που ποικιλοτρόπως βοήθησε στην Ένωση με τη Μητέρα Ελλάδα.
Σε όλο το διάστημα της λειτουργίας της, η Ι. Μονή υπήρξε σημαντικό πνευματικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής. Διακρίθηκε ακόμη στο πεδίο της κοινωνικής προσφοράς, καταβάλλοντας γενναία χρηματικά ποσά για την ενίσχυση αναξιοπαθούντων και για άλλους κοινωφελείς σκοπούς.
Ο κεντρικός ναός της Μονής είναι κατάγραφος, με αξιόλογες αγιογραφίες, που διαρθρώνονται σε τρεις σειρές. Στην πρώτη ζώνη από το δάπεδο εικονίζονται ολόσωμοι Άγιοι –μεγαλομάρτυρες και ασκητές. Στη δεύτερη ζώνη υπάρχουν Άγιοι σε στηθάρια και στην Τρίτη ζώνη είναι αγιογραφημένοι οι είκοσι τέσσερις οίκοι του Ακαθίστου Ύμνου. Οι περίτεχνες δεσποτικές εικόνες του τέμπλου ήταν έργα του κορυφαίου μεταβυζαντινού αγιογράφου της Λευκάδας, Τομάζο Τζεν.
Με τη δήμευση της περιουσίας της το 1925, η Μονή διαλύθηκε και οι αδελφοί εγκαταβίωσαν έκτοτε στην Ι. Μονή Φανερωμένης. Μετά το 1966 εγκαταλείφθηκε και ο ναός. Το 1996 χάρη στην ευσέβεια των κατοίκων της γύρω περιοχής η Μονή ξαναλειτούργησε. Το 1999 το Καθολικό αναστηλώθηκε, με την οικονομική ενίσχυση του ΥΠ.ΠΟ. Ήδη έχει ολοκληρωθεί η τυπική ανασύσταση της Ι. Μονής, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη έργα αποκατάστασης του όλου κτιριακού συγκροτήματος, με σκοπό να ξαναλειτουργήσει το μοναστήρι ως πόλος έλξης των ποθούντων τον βίον της ασκήσεως και πνευματικός φάρος για τους ευσεβείς Χριστιανούς.