Του Σεβ. Μητροπολίτου Μάνης κ. Χρυσοστόμου Γ’
Ἡ Ἁγία Μαρκέλλα εἶναι μία μεγάλη μάρτυς τῆς Ἐκκλησίας μας. Νεαρὴ θυγατέρα ἑνὸς εἰδωλολάτρου σκληροῦ πατέρα, ἔζησε τὸν 14ο αἰώνα στὴ Χίο καὶ ἁγίασε μὲ τὸ ὄντως θαυμαστὸ μαρτύριό της.
Εἶχε ἀνατραφεῖ «ἐν παιδεία καὶ νουθεσία» Κυρίου κοντὰ στὴ χριστιανὴ μητέρα της. Παρὰ δὲ τὸν θάνατο τῆς εὐσεβοῦς μητέρας της, ἐκείνη, ἡ νεαρὴ κόρη, συνέχισε τὴν χριστιανικὴ βιοτὴ καὶ τὴν ἐφαρμογὴ τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ στὸ σπίτι της. Ὅταν ὅμως συμπλήρωσε τὰ 18 χρόνια της, ὁ βάναυσος πατέρας της, τὴν ἐξανάγκασε μὲ πολὺ σκληρὸ τρόπο νὰ ἀπαρνηθεῖ τὴν πίστη της στὸν Χριστό, νὰ ἀποδεχθεῖ σαρκικὲς ἁμαρτωλὲς προτάσεις, καὶ νὰ γίνει εἰδωλολάτρισσα. Ἡ Μαρκέλλα ὡστόσο δὲν προχώρησε στὴν ψεύτικη θρησκεία τῶν εἰδώλων, παρέμεινε καθαρὴ στὴν ψυχὴ καὶ στὸ σῶμα καὶ διέφυγε στὰ βουνὰ γιὰ νὰ ἀπαλλαγεῖ ἀπὸ τὴν ἀσφυκτική, ἀπάνθρωπη καί ἁμαρτωλὴ πίεση τοῦ πατέρα της. Αὐτὸς δὲν σταμάτησε, τὴν κυνήγησε καὶ τὴν βρῆκε κρυμμένη στοὺς θάμνους καὶ γιὰ νὰ τὴν ἐξαναγκάσει νὰ ἐμφανισθεῖ ἐνώπιόν του, ἔκαψε τοὺς θάμνους. Ἡ νέα τότε κόρη τρέχοντας πρὸς τὴ θάλασσα, ἐκεῖ στὴν περιοχὴ Βολισσὸς τῆς Χίου γιὰ νὰ σωθεῖ ἀπὸ τὰ τόξα τοῦ πατέρα της ὅταν τελικὰ τὴν πέτυχαν καὶ τραυματίστηκε, αὐτὴ ἡ ἁγνή κοπέλα προσευχήθηκε στὸν Χριστὸ νὰ τὴν κρύψει ἀπὸ τὴ μεγάλη αὐτὴ ἀπειλή. Ἕνας βράχος στὴν ἀκρογιαλιὰ ἄνοιξε καὶ ἔκρυψε τὸ σῶμα της μέσα, ὄχι ὅμως τὸ κεφάλι της. Ὁ σκληρὸς πατέρας, ἐκεῖ τὴν ἀποκεφάλισε. Τὸ ἁγνὸ μαρτυρικὸ αἷμα της ἔβαψε τοὺς βράχους καὶ ἡ θάλασσα κοκκίνισε. Ὁ βράχος ἐκεῖ ἀποτελεῖ μέχρι σήμερα τόπο προσκυνήματος. Πλῆθος πιστῶν, ἰδίως νέοι ἄνθρωποι, καταφθάνουν πεζοπορῶντας, ὡς τάμα, στὴν παραλία αὐτὴ τοῦ μαρτυρίου τῆς ἁγίας γιὰ νὰ προσευχηθοῦν καὶ γιὰ νὰ λάβουν σωτήρια μηνύματα.
Ἡ ἁγία Μαρκέλλα, εἶναι πολὺ χαρακτηριστικό, ὅτι ἦταν μία ἁγνή, ἔφηβος, νέα γυναίκα ἡ ὁποία κατέδειξε τὴν σταθερότητα στὶς ἠθικὲς χριστιανικὲς ἀρχές. Σεμνή, σοβαρή, θαρραλέα, δὲν δείλιασε στὶς ἀπειλές, ἄξια παρέμεινε ἀνεπηρέαστη ἀπὸ ἁμαρτωλὲς προκλήσεις. ἀνεδείχθη βράχος ἠθικῆς καθαρότητος καὶ ὡς βράχος μαρτυρίας Χριστοῦ, στὸν βράχο ἐκεῖνον τῆς Χίου. Κατέστη ἔτσι φωτεινὸ παράδειγμα γιὰ τὴν ἐφηβικὴ ἡλικία.
***
Πράγματι, ἡ ἐφηβικὴ ἡλικία, ὡς γνωρίζουμε, καὶ ἀπὸ τὴν Ψυχολογία καὶ Παιδαγωγική, εἶναι μία σπουδαία περίοδος τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ ἡλικία αὐτή, ὡς μία νέα φάση ζωῆς, φέρνει ἐντάσεις, ἐπαναστατικότητα, ψυχολογικὲς ἀνακατατάξεις καὶ ἀπαιτεῖ καινούργιες προσαρμογές. Καθιστᾶται ἐξαιρετικὰ δύσκολο τό ἔργο τῆς ἀγωγῆς τῶν ἐφήβων καθ’ ὅτι τὴν ὅλη ψυχοπνευματικὴ ἐξέλιξη τῶν νέων ἐπηρεάζουν διάφοροι παράγοντες.
Βέβαια οἱ γονεῖς ἔχουν βασικότατο ρόλο στὴν ὅλη ἀγωγή, στὴν διαπαιδαγώγηση τῶν τέκνων τους. Ἀλλὰ τὰ μεγάλα ἐρωτήματα πού τίθενται, ἐν προκειμένω, εἶναι: Οἱ γονεῖς θὰ σταθοῦν στυλοβάτες τῶν νέων στὴν κρίσιμη αὐτὴ ἡλικιακὴ περίοδο τῶν παιδιῶν τους ἢ θὰ γκρεμίζουν μὲ τὸν ἐγωκεντρισμὸ τους κάθε τί τὸ πνευματικὸ καὶ χριστιανικό; Ἡ οἰκογένεια θὰ εἶναι ἐργαστήριον χριστιανικῆς ἀγωγῆς ἢ ξενοδοχεῖον ὕπνου καὶ φαγητοῦ; Καὶ τὸ χειρότερο μήπως ἐνίοτε οἱ ἴδιοι οἱ γονεῖς στέκονται ἐμπόδιο στὴν χριστιανικὴ προκοπὴ καὶ τὴν κατὰ Χριστὸν ζωὴ τῶν παιδιῶν τους;
Εἶναι γεγονὸς ὅτι ὑπάρχουν γονεῖς πού δυσκολεύουν τὴν χριστιανικὴ ἀγωγὴ τῶν παιδιῶν τους. Θέτουν ποικίλα ἐμπόδια. Διώχνουν τὸν Χριστὸ καὶ τὴν Ἐκκλησία Του ἀπὸ τὸ σπίτι τους. Ποτὲ δὲν θέλησαν νὰ μιλήσουν γιὰ τὸν Χριστό, τὴν Παναγία, τοὺς ἁγίους. Δὲν ἐνδιαφέρθηκαν γιὰ τὸν ἐκκλησιασμό, τὴν ἐξομολόγηση, τὴν Θεία Μετάληψη τῶν παιδιῶν τους. Ἐπικρατεῖ ἕνα ἀθεϊστικὸ καὶ ἀρνητικὸ πνεῦμα μέσα στὴν οἰκογένεια. Ὁ Χριστὸς διωγμένος, βρίσκεται ἐκτός τοῦ σπιτιοῦ. Ἀκόμη νά σκεφθοῦμε πόσα παιδιὰ πού γνώρισαν τὸν Χριστὸ δὲν ὑποφέρουν ἀπὸ ἀσεβεῖς γονεῖς. Αὐτοὶ ὅμως θὰ δώσουν λόγο τὴν ἡμέρα τῆς κρίσεως ἐνώπιον τοῦ Δικαιοκρίτου Χριστοῦ.
***
Ἀλλὰ ἡ κατὰ Χριστὸν μόρφωση εἶναι ὁ κολοσσὸς τῆς ἀγωγῆς. Ὅσον δὲ εὐσυνείδητη εἶναι ἡ συμμετοχὴ τῶν νέων στὴν ἁγιαστικὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας, τόσον περισσότερο καλλιεργεῖται ὁ ἔσω ἄνθρωπος.
Τὸ παιδὶ δὲν παύει νὰ εἶναι ἀπὸ τὴν μικρὴ ἡλικία ἕνας κόσμος ὁλόκληρος μὲ προβλήματα καὶ ἐλλείψεις, μὲ ἀρετὲς καὶ κακίες, μὲ χαρίσματα καὶ ἐλαττώματα. Εἶναι μία διαμαντόπετρα πού θέλει ὅμως κατεργασία γιὰ νὰ λάμψει καὶ νὰ γίνει πολύτιμη καὶ αὐτό συντελεῖται μὲ τὸ χριστιανικὸ ἦθος. Αὐτὸ τὸ ἦθος ὀφείλουμε νὰ δώσουμε παράλληλα μὲ τὴν ἐκπαίδευση στὰ παιδιά μας. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Ι.Χρυσόστομος ἀνακεφαλαιώνοντας τὴν πραγματεία του περὶ τῆς ἀγωγῆς τῶν νέων συνιστᾶ: «Χριστιανὸν οἶκον ποίησον ἴνα σώσης τὸ τέκνον σου»! Εἶναι γεγονὸς ὅτι ποθοῦμε τὴν ἀνοδικὴ πορεία τῶν παιδιῶν μας πού ψάχνουν γιὰ τὴν ἀλήθεια, ἀγαποῦν τὴν ἐλευθερία, ἐπιθυμοῦν τὸν διάλογο καὶ θέλουν πρότυπα στή ζωή τους.Γιατί πρέπει νὰ γνωρίζουμε ὅτι στὸ βάθος τοῦ εἶναι τους οἱ νέοι καί οἱ νέες ἀναζητοῦν τὸν Θεό. Μὴν τοὺς Τὸν στερήσουμε. Ἃς ἀφήσουμέ τόπνεῦμα τοῦ Θεοῦ νά πνεύσει στὶς ψυχές τους.
***
Ἡ Ἁγία Μαρκέλλα γεύθηκε πικροὺς καρποὺς ἀπὸ τὸν σκληρὸ πατέρα της, ἔλαβε ὅμως τὸν ἀμαράντινο στέφανο τῆς δόξης, κατοικεῖ στὶς αἰώνιες σκηνὲς καὶ τὸ μαρτύριό της ἔχει δύναμη καὶ παρρησία στὸν οὐράνιο Θεὸ γιὰ ὅλους μας.