Μία ιδιαίτερα σημαντική όσο και χαρμόσυνη ημέρα ήταν η Τρίτη 14 Ιουνίου 2022, τόσο για την Ιερά Μητρόπολη Μονεμβασίας και Σπάρτης, όσο και για την Ιερά Μητρόπολη Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως, αφού η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου προχώρησε στην Αγιοκατάταξη του – καταγόμενου από την Δημητσάνα Αρκαδίας – εθνομάρτυρος Ανανία Λαμπάρδη Μητροπολίτη Λακεδαιμονίας.
Είχαν προηγηθεί το αίτημα του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Μονεμβασίας κ. Ευσταθίου προς την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος, συνοδευόμενο από την εμπεριστατωμένη εισήγηση του Διδάκτορα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Σωτηρίου Μπαλατσούκα, ο οποίος κατέχει την έδρα της Αγιολογίας όντας ο μοναδικός στα Βαλκάνια στο συγκεκριμένο αντικείμενο, και εν συνεχεία η ομόφωνη θετική απόφαση της Ιεράς Συνόδου.
Το χαρμόσυνο γεγονός έγινε δεκτό με πανηγυρικές κωδωνοκρουσίες σε όλους τους Ιερούς Ναούς των Ιερών Μητροπόλεων Μονεμβασίας και Σπάρτης και Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως, στην οποία ο σεπτός Ποιμενάρχης αυτή την περίοδο είναι και Τοποτηρητής.
Παράλληλα, ο Σεβασμιώτατος, συνοδευόμενος από τον Πρωτοσύγκελλο της Ιεράς Μητροπόλεως, Πανοσ. Αρχ. Θεόφιλο Μαντζαβράκο και άλλους κληρικούς της τοπικής Εκκλησίας, τέλεσε, εμφανώς συγκινημένος, δέηση στην προτομή του Αγίου, έμπροσθεν της ιερής εικόνας του, στον προαύλιο χώρο του Μητροπολιτικού Ναού Ευαγγελιστρίας Σπάρτης.
Ο Σεβασμιώτατος κ. Ευστάθιος, μόλις πληροφορήθηκε την χαρμόσυνη είδηση από το ιδιαίτερο γραφείο του Οικουμενικού Πατριάρχη, απέστειλε κατεπείγον τηλεγράφημα προς τον Παναγιώτατο κ.κ. Βαρθολομαίο εκφράζοντας τις ευγνώμονες ευχαριστίες του.
Ακολουθεί το ακριβές κείμενο του τηλεγραφήματος:
Επίσης ο σεπτός Ποιμενάρχης σε μήνυμά του προς τους ευλαβείς χριστιανούς των Ιερών Μητροπόλεων Μονεμβασίας και Σπάρτης και Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως, ανήγγειλε την χαρμόσυνη είδηση της επίσημης αναγραφής στο Αγιολόγιο της κατά Ανατολάς Ορθοδόξου Εκκλησίας του Αγίου Ανανία, αναφερόμενος παράλληλα στην προσωπικότητα, το πολυποίκιλο έργο και το μαρτυρικό τέλος του από τους Τούρκους:
Ἐν Σπάρτῃ τῇ 14ῃ Ἰουνίου 2022
Ὁ Ἐπίσκοπος Λακεδαιμονίας καί ἐθνοϊερομάρτυς Ἀνανίας,
νέος Ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας
Ἐγεννήθη στή Δημητσάνα τό 1710 ἀπό εὐγενεῖς καί εὔπορους γονεῖς, πού ὑπῆρξαν καί εὐεργέτες τῆς ἱστορικῆς πόλεως. Τό βαπτιστικό του ὄνομα ἦταν Ἀναστάσιος καί τό πατρώνυμο Θεοφίλης. Σπούδασε στή Σχολή πού ἄριστα λειτουργοῦσε στή Μονή Φιλοσόφου. Ἀφοῦ ἐκάρη Μοναχός καί χειροτονήθηκε Διάκονος καί Πρεσβύτερος καί ἔδειξε πολύ σύντομα τά πολλά καί ἀξιοθαύμαστα προσόντα του, ἀνεδείχθη σέ μικρή ἡλικία καταρχάς Ἐπίσκοπος Καρυουπόλεως τό 1741. Ἐν συνεχεία, τό 1747, προήχθη στήν Ἀρχιεπισκοπή Δημητσάνης καί τό 1750 ἀνεδείχθη Μητροπολίτης Λακεδαιμονίας.
Λόγω τοῦ ἐξόχου πνεύματός του, τῆς λαμπρῆς παιδείας του, τῶν ἡγετικῶν του προσόντων καί ἰδιαίτερα τῆς φιλοπατρίας του, ἐξελέγη «Μοραγιάνης», δηλαδή Πρόεδρος τῶν Ἑλλήνων Προεστῶν τῶν Ἐπαρχιῶν τοῦ Μοριᾶ ἔχοντας ὡς βοηθούς καί συναδέλφους τούς τότε προεστούς τῆς Πελοποννήσου Γιαννάκη Κρεββατᾶ, Ἀ. Ζαΐμη καί Παν. Μπενάκη. Ἡ δραστηριότητά του καί ἡ συμμετοχή του στά κοινά ἐξόργισε τούς Τούρκους τούς ὁποίους ἐρέθιζε καί ἡ ἐνάρετη βιοτή καί πολιτεία του, ἡ καθαρότητα τῆς ζωῆς του, ἡ ἀκλόνητη πίστη του στόν Θεό καί ἡ θυσιαστική ἀγάπη του πρός τόν συνάνθρωπο, τόν ὁποῖο εὐεργετοῦσε στίς ἀνάγκες του.
Οἱ Τοῦρκοι γνώριζαν ὅτι οἱ χριστιανοί τῆς ἐπαρχίας μας τόν θεωροῦσαν πατέρα τους πνευματικό, ὑπερασπιστή τῶν ἀδυνάτων καί τῶν αδικουμένων καί τούς φόβιζε πάντα ἡ ἐπιρροή πού εἶχε σέ κάθε Ἕλληνα δοκιμαζόμενο.
Ὅλα αὐτά τούς ἔκαναν ἀποφασιστικούς νά ἐκτελέσουν τό ἐγκληματικό τους σχέδιο, γιά νά ἡσυχάσουν ἀπό τήν παρουσία του. Ὑλοποιώντας τό σχέδιό τους περικύκλωσαν τό Ἐπισκοπεῖο στόν Μυστρᾶ. Ἐκεῖνος, ἤρεμος καί ἀποφασιστικός, ἀπέρριπτε τίς προτροπές ἐκείνων πού τόν συμβούλευαν νά φύγει κρυφά, γιά νά σωθεῖ λέγοντάς τους ὅτι «ὁ Ποιμήν ὁ καλός θυσιάζει τή ζωή του γιά τούς χριστιανούς πού τοῦ ἐμπιστεύτηκε ὁ Θεός καί μόνο ὁ μισθωτός ἀφήνει τά πρόβατα καί φεύγει καί ὁ λύκος ἁρπάζει καί διασκορπίζει τά πρόβατα».
2Στίς 14 Ἀπριλίου 1764, ξημερώνοντας ἡ 15η, ἑορτή τοῦ ἁγίου Λεωνίδα, μάρτυρος, τελεῖ ὁλονυκτία καί τή Θεία Λειτουργία μόνος του, κοινωνεῖ τῶν ἀχράντων μυστηρίων καί, γιά νά μή βεβηλώσουν οἱ Τοῦρκοι τόν ναό εἰσερχόμενοι, βγαίνει ὁ ἴδιος ἔξω καί παραδίδεται στή μανία τους. Τόν δέρνουν, τόν σπαθίζουν σ΄ὅλο του τό σῶμα, τόν σέρνουν κατά γῆς καί τόν ἀποκεφαλίζουν στή μικρή πόρτα τῆς μάνδρας τοῦ περιβόλου τοῦ Ναοῦ. Τό αἷμα του πορφύρωσε τόν τόπο καί φαίνεται ἀκόμη τό χρῶμα του ἐπάνω στήν ἐκεῖ εὑρισκομένη πέτρα.
Τό ἅγιο λείψανό του τό σέρνουν στούς δρόμους τοῦ Μυστρᾶ καί τό ἀφήνουν στήν πλατεῖα τρία ἡμερόνυχτα χωρίς νά πάθει τήν παραμικρή ἀλλοίωση.
Αὐτόν τόν ἅγιο Ἐθνομάρτυρα ἡ Ἱερά Σύνοδος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ὑπό τήν προεδρία τοῦ Παναγιωτάτου κ. Βαρθολομαίου, ἁγιοκατέταξε σήμερα μεταξύ τῶν ἐθνοϊερομαρτύρων καί ὅρισε τήν ἑορτή του τή 15η Ἀπριλίου ἑκάστου ἔτους.
Δοξάζουμε τόν Πανάγαθο Θεό γιά τήν ἰδιαίτερη εὐλογία πού χάρισε στόν τόπο μας καί ἀνέδειξε ἕναν ἀκόμη Ἅγιο γιά προστάτη μας καί καθοδηγητή μας καί βοηθό μας στή δύσκολη ζωή μας.
+ Ο ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΣΠΑΡΤΗΣ
ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ
