Ποιμαντορική εγκύκλιο για την εορτή των Χριστουγέννων εξέδωσε ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος. Ο Σεβασμιώτατος μεταξύ άλλων ανέφερε ότι αν και “το έργο του Χριστού είναι παγκόσμιο”, υπάρχουν Χριστιανοί οι οποίοι υμνούν τον Χριστό εγκλείοντάς τον μέσα σε εθνικισμούς.
Παρακάτω η εγκύκλιος του Μητροπολίτη Ναυπάκτου:
Ημέρα Χριστουγέννων σήμερα και αισθανόμαστε την μεγάλη χαρά της εορτής της κατά σάρκα Γεννήσεως του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού. Η φράση αυτή είναι ακριβέστατη, κατά την
δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας μας, γιατί στον Χριστό ομολογούμε δύο γεννήσεις, η πρώτη γέννηση είναι κατά την θεία φύση Του από τον Πατέρα προ πάντων των αιώνων, και η δεύτερη γέννηση είναι κατά την ανθρώπινη φύση από την Υπεραγία Θεοτόκο, όταν ήλθε το πλήρωμα του χρόνου.
Έτσι, εορτάζουμε σήμερα την κατά σάρκα Γέννηση του Χριστού, και το όνομα Χριστός είναι της υποστάσεως, και δεν λέγεται μόνον για μια φύση, αλλά σημαίνει και τις δύο φύσεις. Γιατί ο Ίδιος έχρισε τον εαυτό
Του, ως Θεός δίνοντας το χρίσμα στο σώμα με την θεότητά Του, και λαμβάνοντας το χρίσμα ως άνθρωπος, και το χρίσμα της ανθρωπότητος είναι η θεότητα, κατά τον άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό. Είναι όντως μεγάλο μυστήριο, το πως ενώθηκαν οι δύο φύσεις στον Χριστό, θεία και ανθρωπίνη σε μια υπόσταση, γι’ αυτό το όνομα Χριστός είναι όνομα της υποστάσεως, και όχι της μίας από τις δύο φύσεις.
Έτσι, το όνομα Χριστός δηλώνει κυρίως το συναμφότερον, δηλαδή τον Θεό και τον άνθρωπο, τον Θεάνθρωπο, μόνον την Θεότητα ή την ανθρωπότητα, πάντοτε, όμως, δυνάμει του τρόπου της αντιδόσεως.
Το σημαντικό είναι ότι ο Χριστός είναι ένα μεγάλο μυστήριον, «το μόνον καινόν υπό τον ήλιον», και, φυσικά, είναι μεγάλο δώρο το να λεγόμαστε Χριστιανοί, αφού με το Βάπτισμα και το Χρίσμα ενωνόμαστε
με τον Χριστό, ο Οποίος κατοικεί «διά της πίστεως εν ταίς καρδίαις ημών» (Εφ. γ΄, 17).
Αυτήν την μεγάλη εορτή της κατά σάρκα Γεννήσεως του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, πριν διαβαστή το αποστολικό κείμενο από την προς Γαλάτας Επιστολή του Αποστόλου Παύλου, προτάσσεται ο
ψαλμικός στίχος «πάσα η γη προσκυνησάτωσάν σοι και ψαλάτωσάν σοι» (Ψαλμ. 65, 4). Δηλαδή στρεφόμαστε στον Χριστό και του λέμε, ότι όλη η γη ας σε προσκυνήση και ας ψάλη για σένα ύμνους. Και
συγχρόνως λέμε και άλλο ψαλμικό χωρίο: «Αλαλάξατε τω Θεώ, πάσα η γη» (Ψαλμ. 97, 4), δηλαδή, ας αναπέμπη όλη η γη στον Θεο αλαλαγμούς χαράς.
Πράγματι, σε όλα τα μέρη της γης υπάρχουν Χριστιανοί οι οποίοι αυτές τις ημέρες εορτάζουν την Γέννηση του Χριστού με ποικίλους τρόπους, με λατρευτικές συνάξεις και άλλες εορταστικές εκδηλώσεις,
καθώς επίσης με ιδιαίτερους τρόπους στα σπίτια τους. Λεγόμαστε όλοι Χριστιανοί, και εορτάζουμε αυτές τις ημέρες την κατά σάρκα Γέννηση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.
Το ερώτημα, όμως, που ανακύπτει είναι: Ποιόν Χριστό εορτάζουμε; Εορτάζουμε τον Χριστό όπως τον διακηρύσσει το Ευαγγέλιο και οι Επιστολές των Αποστόλων, δηλαδή η Καινή Διαθήκη, και τον
ομολόγησαν οι Πατέρες των Οικουμενικών Συνόδων ή τον Χριστό των απόψεών μας και των παθών μας; Και τελικά ποιοί είναι όλοι αυτοί οι Χριστιανοί και τι πιστεύουν για τον Χριστό;
Η εορτή των Χριστουγέννων εορτάζεται πανηγυρικά σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, στην δύση και την ανατολή, τον βορρά και τον νότο, αλλά, αν εξετάσουμε προσεκτικά τα πράγματα, θα διαπιστώσουμε ότι πολλών Χριστιανών η θεολογία περί του Χριστού είναι διαφορετική.
Άλλοι Χριστιανοί εορτάζουν μόνον την ανθρώπινη φύση του Χριστού, δηλαδή βλέπουν μόνον την Γέννησή Του στην Βηθλεέμ της Ιουδαίας και τον αισθάνονται μόνον ως άνθρωπο, έχοντας μόνον την ανθρώπινη φύση Του. Άλλοι Χριστιανοί εορτάζουν μόνον την θεία φύση Του, αφού πιστεύουν ότι η ανθρώπινη φύση απορροφήθηκε από την θεία φύση. Και άλλοι έχουν διάφορες απόψεις για τον Χριστό.
Ακόμη και πολλοί Ορθόδοξοι Χριστιανοί εορτάζουν τα Χριστούγεννα, και υμνούν τον Χριστό, Τον οποίον εγκλείουν μέσα σε εθνικισμούς και τον αναμειγνύουν σε πολιτικές και πολεμικές σκοπιμότητες. Όμως, τα τροπάρια της Εκκλησίας μας προτρέπουν αυτές τις ημέρες να εορτάσουμε τον Χριστό όπως αποφάσισαν οι Πατέρες της Εκκλησίας στις Οικουμενικές Συνόδους, καταδικάζοντας άλλες αποσπασματικές και απομονωμένες αιρετικές απόψεις.
Προτρεπόμαστε να εορτάσουμε τον Χριστό, ως τέλειο Θεό και ως τέλειο άνθρωπο, που έχει δύο φύσεις, θεία και ανθρωπίνη, ενωμένες στην υπόστασή Του «ασυγχύτως, ατρέπτως, αδιαιρέτως και αχωρίστως», και έχει δύο θελήσεις, θεία και ανθρωπίνη, οι οποίες ενεργούν στην μία υπόστασή Του. Αυτό προσδιορίζεται με την λέξη Χριστός, που συνιστά μέγα μυστήριο.
Τελικά, το έργο του Χριστού είναι παγκόσμιο, παντού υπάρχουν Χριστιανοί που φέρουν το όνομα του Χριστού, αλλά δεν τον εορτάζουν πραγματικά, αφού βλέπουν τον Χριστό αποσπασματικά, αιρετικά και κατά τις ατομικές τους απόψεις, εκκοσμικευμένα, σύμφωνα με τα εθνικά τους φρονήματα και τα πάθη τους. Έτσι, ο Χριστός με την θεία ενανθρώπησή Του έσωσε το γένος μας από την αμαρτία, τον διάβολο και τον θάνατο, αλλά οι Χριστιανοί δεν σώζονται όλοι, αν και Τον εορτάζουν και Τον πανηγυρίζουν, αφού έχουν ατομικές δικές τους απόψεις για τον Χριστό, οι οποίες απόψεις προσδιορίζονται από τις αιρέσεις τους, τις ιδεολογίες τους και τα πάθη τους. Όλοι οι άνθρωποι της γης κατά την Δευτέρα Του παρουσία θα τον δούν μέσα στην δόξα Του, ενώ τώρα πολλοί Τον πλάθουν με την φαντασία τους.
Σε εμάς τους Ορθοδόξους Χριστιανούς μας δίνεται η ευκαιρία να εορτάσουμε την κατά σάρκα Γέννηση του Χριστού, όπως το επιτάσσει η παράδοσή μας, όπως το περιγράφουν οι Πατέρες μας στις συνοδικές αποφάσεις τους και στις ομιλίες τους, όπως μας προτρέπουν τα τροπάρια που ψάλλουμε αυτές τις ημέρες, δηλαδή να Τον εορτάσουμε ως Χριστό, που έχει δύο φύσεις και δύο θελήσεις, οι οποίες είναι ενωμένες στην υπόστασή Του, και γι’ αυτό λέγεται Χριστός.
Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,
Στις ημέρες μας όλη η ανθρωπότητα είναι «ένα μείγμα από Χριστιανούς, πρώην Χριστιανούς και μη Χριστιανούς», δηλαδή είναι «ένας κόσμος μεταχριστιανικός», (π. Συμεών του Έσσεξ), είναι ένας κόσμος που διακρίνεται από τον «σχετικισμό», ότι, δηλαδή, όλα είναι σχετικά, και προσπαθούν να εντάξουν και τον Χριστό μέσα σε αυτήν την σχετικότητά τους. Έτσι, ο Χριστός δεν εορτάζεται αληθινά, αλλά κίβδηλα. Γι’ αυτό είναι ανάγκη σήμερα να είμαστε πραγματικοί Ορθόδοξοι Χριστιανοί, όπως το ψάλλουμε στα τροπάρια της Εκκλησίας αυτές τις ημέρες, γιατί διαφορετικά θα εορτάζουμε «Χριστούγεννα χωρίς τον αληθινό Χριστό» με αιώνιες συνέπειες.
Μέ πατρικές εὐχές
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ