26 Δεκεμβρίου, ημέρα που η Εκκλησία μας τιμά την Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου, πανηγυρίσει και ο Ναός της Παναγίας της Αλεξιώτισσας στην Πάτρα.
Ο ιερός ναός της Παναγίας Αλεξιωτίσσης, ιστορείται πριν το 1713. Ο ενοριακός αυτός ναός λειτουργεί και ως κοιμητηριακός και βρίσκεται στην άνω πόλη. Η παράδοση τον θέλει ως παλαιό παρεκκλήσιο της Ιεράς Μονής Γηροκομείου.
Το επωνύμιον Αλεξιώτισσα είναι ένα από τα άπειρα ονόματα, που έχουν προσδοθεί εις την Μητέρα του Σωτήρος Χριστού και εντάσσεται σε αυτά που σημαίνουν αποτροπή από κάθε κακό. Προέρχεται από το παλαιό ρήμα “αλέξω”, το οποίο έχει προέλευση από την ρίζα “άλεξ-” που έχει συνήθως την έννοια της αποσοβήσεως.
Αλεξιώτισσα λοιπόν, σημαίνει Αποδιώκτρια επερχομένων κακών και πιθανώς επικειμένων κινδύνων. Ο λαός της περιοχής επικαλείται την Παναγία για να αποτρέψει ενδεχόμενα κακά και συμφορές.
Εις τον φερώνυμο ναό της “Παναγίας Αλεξιωτίσσης” υπάρχει παλαιά εικών του 18ου αιώνος, καλλιτεχνικής αξίας με μεταγενέστερη αργυρά επένδυση (1930). Εις το κάτω μέρος αυτής, εικονίζεται και η αναπαράστασις της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Επί σειράν ετών άλλωστε η ετησία πανήγυρις του Ιερού Ναού εορταζόταν την 15η Αυγούστου.
Λόγω όμως του ότι εκείνην την ημέραν το κέντρο των πανηγύρεων της περιοχής προς τιμήν της Παναγίας μας είναι η Ιερά Μονή της Παναγίας της Γηροκομειτίσσης (της οποίας όπως προανεφέρθη αυτός ο Ναός φέρεται ως παλαιό παρεκκλήσιό της), από του έτους 1994 με απόφαση του πρώην Μητροπολίτου Πατρών μακαριστό Νικόδημο, καθωρίσθη εόρτιος πανήγυρις την επομένη ημέρα της Μεγάλης εορτής των Χριστουγέννων, ημέρα της “Συνάξεως” της Υπεραγίας Θεοτόκου. O ως άνω Μητροπολίτης εποίησε Ασματική Ακολουθία, καθώς και Παρακλητικό Κανόνα εις την Υπεραγίαν Θεοτόκον την ΑΛΕΞΙΩΤΙΣΣΑΝ.
Ο Ναός της Παναγίας Αλεξιωτίσσης ανακαινίσθη το 1991 μετά από ολοσχερή καταστροφή που υπέστη από πυρκαϊά τον Μάρτιο του 1990, ενώ το έτος 1995 ανακαινίσθη και πάλι από τον καταστρεπτικόν σεισμόν του 1993, οπότε και αγιοφραφήθη ολόκληρον το Άγιον Βήμα. Κατασκευάσθη δε και περικαλλής Αγία Τράπεζα εκ μαρμάρου μετά κιβωρίου.
Εντός του Αγίου βήματος υπάρχει δεύτερη Αγία Τράπεζα επ’ ονόματι των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, καθώς και ιερά εικών, αφιερωθείσα από το σωματείο των εν Πατραις κρεοπωλών κατά το έτος 1869. Ο ιερός ναός πανηγυρίζει την σύναξιν των μετά πάσης εκκλησιαστικής λαμπρότητος την 8ην Νοεμβρίου εκάστου έτους.
Μέσα εις τον Ναόν πέρα από τις μοναδικές παραστάσεις του Ανδρέα Πριονά, του Τάκη Πριονά, του Δ. Στελακάτου και τις πρόσφατες αγιογραφίες του Γερβασίου Αργυροπούλου, μπορεί κανείς να θαυμάσει υπέροχα βιτρώ, έργα του Ζήση Αναστασοπούλου.
Αξίζει να σημειωθεί οτι το νυν κωδωνοστάσιο (Αιγαιοπελαγίτικου τύπου) του ναού εκτίσθη κατα το έτος 1928.