Μνήμη και θλιβερά επέτειος της Άλωσης της Κωνσταντινουπόλεως στις 29 Μαίου και στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό της Ευαγγελιστρίας των Πατρών, κλήρος και λαός, με επικεφαλής τον Μητροπολίτη Πατρών κ. Χρυσόστομο, τίμησαν τον Αυτοκράτορα, Κωνσταντίνο τον Παλαιολόγο και τους συμπολεμιστάς του ήρωες και μάρτυρες της Άλωσης και για μια ακόμη φορά, υποκλίθησαν στην θυσία τους και στην προσφορά της ίδιας της ζωής τους, υπέρ των ιερών και των οσίων του Γένους.
«Τα κάστρα έμειναν άπαρτα και τα φυλάνε οι φρυκτωροί του Γένους, ο Οικουμενικός μας Πατριάρχης και η ιερά του μαρτυρική και φωτοφόρος Συνοδεία Του» , είπε μεταξύ άλλων στην ομιλια του ο Σεβασμιώτατος.
Ο Σεβασμιώτατος, τέλεσε την Θεία Λειτουργία συλλειτουργούντος του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Κερνίτσης κ. Χρυσάνθου και άλλων Κληρικών της Ιεράς Μητροπόλεως Πατρών.
Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας, τελέσθηκε το ιερό Μνημόσυνο, του τελευταίου Αυτοκράτορος της Κωνσταντινουπόλεως, Κωνσταντίνου του Παλαιολόγου και όλων όσοι έπεσαν στις επάλξεις της Βασιλευούσης η μαρτυρικώς, μετά ταύτα, υπό των βαρβάρων Τούρκων, ετελειώθησαν.
Η ομιλία του Μητροπολίτη Πατρών
Στην ομιλία του, ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε στον μαρτυρικό Αυτοκράτορα και μίλησε κατ’ αρχάς για την σχέση του με την Πάτρα, αφού ο Γάμος του με την Θεοδώρα (Μαγδαληνή) Τόκου, τελέσθηκε την 1η Ιουλίου 1428, στο Σαραβάλι των Πατρών και στο παλάτι των Παλαιολόγων στο Σανταμέρι των Πατρών, άφησε την τελευταία της πνοή η σύζυγό του κατά την γέννα, μαζί με το παιδί τους.
Εν συνεχεία, αναφέρθηκε στη δόξα και στο κλέος της Κωνσταντινουπόλεως και στην πτώση της και στα τραγικά αποτελέσματα, ουχί μόνο για την Ρωμηοσύνη, αλλά και για την παγκόσμια ιστορία.
«… Ἡ πόλις τῆς Οἰκουμένης, τῆς καλλονῆς ἡ ἑστία, τό τῆς τρυφῆς χωρίον, τοῦ ἡμετέρου γένους τό ἒδαφος, τό τῶν ἀγαθῶν πρυτανεῖον, ὁμόροις τό θέλγητρον καί ἀλλογενέσιν τό ἠδύτατον λάλημα∙ ἡ κοινή πατρίς καί μήτηρ τῶν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν Ἑάλω. Ἑάλω ἡ Πόλις…»
«…Ὁ κύρης Κωνσταντῖνος, ὁ φρόνιμος, ὁ δυνατός, ὁ περισσά ἀνδρειωμένος, ὁ πρᾶος, ὁ καλόλογος, ἡ φήμη τῶν Ρωμαίων καί μέγας τῷ ὂντι ἐν τῇ δυστυχίᾳ αὐτοῦ γενόμενος, ἐπεδείξατο ἀνδρείαν ἀπαράμιλλον καί ἡρωϊσμόν ἐφάμιλλον τοῦ Λεωνίδα καί τῶν Σπαρτιατῶν…»
Ἡ κερκόπορτα ἒκρινε τήν ἱστορία τοῦ κόσμου.
«Ὁ Βασιλεύς οὖν ἀπαγορεύσας ἑαυτόν, ἱστάμενος, βαστάζων σπάθην καί ἀσπίδα, εἶπε λόγον λύπης ἂξιον: “Οὐκ ἒστι τις τῶν χριστιανῶν τοῦ λαβεῖν τήν καφαλήν μου ἀπ’ ἐμοῦ;” Ἦν γάρ μονώτατος ἀπολειφθείς. Τότε εἷς τῶν Τούρκων δούς αὐτῷ κατά πρόσωπον καί πλήξας καί αὐτός τῷ Τούρκῳ ἐχαρίσατο∙ τῶν ὂπισθεν δ’ ἒτερος καιρίαν δούς πληγήν, ἒπεσε κατά γῆς∙ οὐ γάρ ἢδεισαν ὃτι ὁ Βασιλεύς ἐστί, ἀλλ’ ὡς κοινόν στρατιώτην τοῦτον θανατώσαντες ἀφῆκαν. (Δούκας Μιχαήλ).
Οἱ Ὀθωμανοί τόν ἒψαξαν: «Πλείονας κεφαλάς τῶν ἀναιρεθέντων ἒπλυναν, εἰ τύχοι καί τήν βασιλικήν γνωρίσωσιν καί οὐκ ἠδυνήθησαν γνωρίσαι αὐτήν εἰ μή τό τεθνεώς σῶμα τοῦ Βασιλέως εὑρόντες, ὃ ἐγνώρισαν ἐκ τῶν βασιλικῶν περικνυμίδων, ἢ καί πεδίλων ἒνθα, χρυσοῖ ἀετοί ἦσαν γεγραμμένοι, ὡς ἒθος ὑπῆρχε τοῖς βασιλεῦσι…
Ὁ Παλαμᾶς θά βάλῃ στό στόμα τοῦ μαρτυρικοῦ Αὐτοκράτορος.
«Μαρμαρωμένος βασιλιᾶς
καί θά ξυπνῶ ἀπ’ τό μνῆμα,
τό μυστικό καί τ’ ἂβρεχτο
πού θά μέ κλειῆ θά βγαίνω
καί τή χτιστή χρυσόπορτα
ξεσχίζοντας θά τρέχω
καί χαλιφάδων νικητής
καί τσάρων κυνηγάρης
πέρα στήν Κόκκινη Μηλιά
θά παίρνω μιάν ἀνάσα.
Η αντίσταση του Γένους στη σκλαβιά
Ο Σεβασμιώτατος στη συνέχεια μίλησε για την αντίσταση που προέβαλε το Γένος κατά τα χρόνια της πικρής σκλαβιάς και έκανε αναφορά στον Κολοκοτρώνη, ο οποίος μας μιλάει για το παρακάτω περιστατικό.
Κολοκοτρώνης
« Μίαν φοράν, ὃταν ἐπήραμε τό Ναύπλιον, ἦλθεν ὁ Ἂμιλτον νά μέ ἰδῇ, μοῦ εἶπε ὃτι: Πρέπει οἱ Ἓλληνες νά ζητήσουν συμβιβασμόν καί ἡ Ἀγγλία νά μεσιτεύσῃ. Ἐγώ τοῦ ἀποκρίθηκα, ὃτι αὐτό δέν γίνεται ποτέ. Ἐλευθερία ἢ θάνατος. Ἐμεῖς καπετάν Ἂμιλτον συμβιβασμό ποτέ δέν ἐκάναμε μέ τούς Τούρκους. Ὁ Τοῦρκος ἂλλους ἒκαψε, ἂλλους ἐσκλάβωσε μέ τό σπαθί καί ἂλλοι καθώς ἡμεῖς, ἐζούσαμεν ἐλεύθεροι ἀπό γενεά σέ γενεά. Ὁ Βασιλεύς μας ἐσκοτώθη, καμμία συνθήκη δέν ἒκαμε. Ἡ φρουρά του εἶχε παντοτεινόν πόλεμον μέ τούς Τούρκους καί δύο φρούρια ἦταν πάντα ἀνυπότακτα. Μέ εἶπε. Ποῖα εἶναι ἡ Βασιλική φρουρά του, ποῖα εἶναι τά φρούρια;
Ἡ Φρουρά τοῦ Βασιλέως μας εἶναι οἱ λεγόμενοι Κλέφτες.
Τά Φρούρια: Ἡ Μάνη, τό Σούλι καί τά βουνά».
καί συνέχιζε καί συνήθιζε νά λέγῃ: Ἒχουμε Βασιλιά Κωνσταντῖνο Παλαιολόγο στήν Πόλη.
Ἐνῶ εἶναι σταθερή ἡ πίστη τοῦ Γένους, ὃπως τυπώνεται στούς παρακάτω στίχους.
«Σώπασε Κυρά Δέσποινα καί μή πολυδακρύζεις, πάλι μέ χρόνους μέ καιρούς, πάλι δικά μας θἆ ναι».
Καί κατέληξε ὁ Σεβασμιώτατος:
Τί κι’ἂν «ἒπεσεν» ἡ Βασιλεύουσα!
Τά κάστρα ἒμειναν ἂπαρτα καί τά φυλᾶνε οἱ φρυκτωροί τοῦ Γένους, ὁ Οἰκουμενικός μας Πατριάρχης καί ἡ ἱερά του μαρτυρική καί φωτοφόρος Συνοδεία Του. Εἶναι λίγοι, ἀλλά τόσοι πολλοί καί μέσα ἀπό τήν εὒγλωττη καί ἠχηρή σιωπή τους ἀπό τό ἀειλαμπές Φανάριον, συνεχίζουν θυσιαστικά νά φυλᾶνε τόν τόπο, νά λειτουργοῦν καί νά σαλπίζουν στίς ἐσχατιές τοῦ σύμπαντος, τόν ἀναστάσιμο παιᾶνα: «Χριστός ἀνέστη ἐκ νεκρῶν θανάτῳ θάνατον πατήσας. Καί τοῖς ἐν τοῖς μνήμασιν ζωήν χαρισάμενος».
