Με την παρουσία της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κατερίνας Σακελλαροπούλου πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή, 30 Ιουνίου, οι επετειακές εκδηλώσεις επι τη συμπληρώσει 101 ετών από της ιδρύσεως της νεώτερης πόλης της Ελλάδος, της Νέας Ορεστιάδος.
Η ημέρα αυτή είναι μέρα μνήμης και τιμής για τους ιδρυτές της πόλης. Με την εμπνευσμένη καθοδήγηση του τότε Μητροπολίτη Αδριανουπόλεως Πολυκάρπου (Βαρβάκη), 900 οικογένειες προσφύγων από την Αδριανούπολη και το Κάραγατς εγκατεστάθησαν στη νέα τους πατρίδα, που την ονόμασαν Ορεστιάδα, για να τους θυμίζει την παλαιά. Παράλληλα, την ημέρα αυτή η τοπική Εκκλησία τιμά την μνήμη «πάντων τῶν ἐν Ἀδριανουπόλει ἀσκήσει καί ἀθλήσει διαλαμψάντων ἁγίων».
Με επίκεντρο του εορτασμού τον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό των Αγίων Θεοδώρων της Ορεστιάδος, το πρωί ετελέσθη τρισαρχιερατική Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του Σεβ. Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως κ. Ανθίμου και συλλειτουργούντων του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Μεσαορίας κ. Γρηγορίου, εκ της Εκκλησίας Κύπρου, και του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου κ. Δαμασκηνού. Ακολούθησαν η καθιερωμένη Δοξολογία, παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας, προεξάρχοντος του οικείου Μητροπολίτου και η επιμνημόσυνη δέηση υπέρ αναπαύσεως των ιδρυτών της πόλεως, προ της προτομής του μακαριστού Μητροπολίτου Αδριανουπόλεως κυρού Πολυκάρπου.
Στη συνέχεια η Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανηγορεύθη Επίτιμος Δημότης Ορεστιάδος, της σχετικής τελετής λαβούσης χώρας στο Δημαρχείο της πόλης, όπου και μετά την προσφώνηση του Δημάρχου Ορεστιάδος Διαμαντή Παπαδόπουλο αντιφώνησε η κυρία Πρόεδρος και είπε:
«Η Θράκη υπήρξε ανέκαθεν για μένα τόπος μνήμης και βιώματος, μια περιοχή της χώρας μας με την οποία με συνδέει όχι μόνο η καταγωγή μου από τη μητέρα μου, αλλά και ένα παράδειγμα ζωής που χαρακτηρίζεται από σεβασμό στη φύση και τα πλάσματά της, μόχθο, αρχές και αξίες. Για αυτό και αισθάνομαι σήμερα ιδιαίτερη χαρά που βρίσκομαι στην ακριτική Ορεστιάδα, για τις εκδηλώσεις τιμής και μνήμης για τη συμπλήρωση 101 χρόνων από την ίδρυση της Νέας Ορεστιάδας. Που δημιουργήθηκε από το μηδέν, καθώς άρχισε να οικοδομείται το 1923 σε απόσταση δύο μόλις χιλιομέτρων από τον ποταμό Έβρο για να στεγάσει τους διωγμένους από τις προγονικές εστίες τους στο όμορφο Καραγάτς της Αδριανούπολης Έλληνες και να γίνει ένα ακόμη δείγμα του θάρρους, της πίστης και του δυναμισμού του προσφυγικού στοιχείου στην μεγάλη εποποιΐα της ενσωμάτωσής του στη νέα του πατρίδα. Γιατί οι ξεριζωμένοι κάτοικοι του Καραγάτς βρήκαν το κουράγιο και τα ψυχικά αποθέματα, ώστε να μετατρέψουν την ήττα σε νίκη της ζωής. Πολυμήχανοι, εφευρετικοί, εργατικοί, οι πρώτοι πρόσφυγες, σε πείσμα των άθλιων συνθηκών και των φυσικών καταστροφών, οικοδόμησαν τη νέα πόλη και την μετέτρεψαν μεταπολεμικά από επαρχιακή κωμόπολη σε εμπορικό και αγροτικό κέντρο της Θράκης. Πολλοί από αυτούς πρόφτασαν να καμαρώσουν την σύγχρονη όψη της Ορεστιάδας, με την αψεγάδιαστη ρυμοτομία, τις ωραίες πλατείες, το πανεπιστήμιο, τα μουσεία, με δυο λόγια έναν ευρωπαϊκό δήμο που έσφυζε από ζωή. Κάπως έτσι θα τον οραματίσθηκε, μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης, και ο Γενικός Διοικητής της Θράκης Σπύρος Δάσιος που έβαλε τα θεμέλια της νέας πόλης, υπερνικώντας πολιτικά συμφέροντα και γραφειοκρατικές αγκυλώσεις της εποχής του. Η Ορεστιάδα είναι η ζωντανή απόδειξη ότι “η μεγαλοσύνη των λαών δεν μετριέται με το στρέμμα”, όπως στοχάστηκε ποιητικά ο Κωστής Παλαμάς.
Σύμφωνα με τον αρχαίο μύθο, ο Ορέστης, για να γλυτώσει από τις Ερινύες, βρήκε καταφύγιο στην παρόχθια περιοχή τριών ποταμών, του Έβρου, του Άρδα και του Τόντζου. Στη συμβολή τους έχτισε λαμπρή πόλη και της έδωσε το όνομά του, Ορεστιάδα. Αργότερα, ο αυτοκράτορας της Ρώμης Αδριανός την εξωράισε και την τείχισε, εκτιμώντας, όπως αναφέρουν οι ιστορικές πηγές, τη στρατηγική της θέση και το φυσικό της κάλλος. Κάλλος που, ενώ άντεξε στο πέρασμα αιώνων, κινδυνεύει στις μέρες μας από την κλιματική κρίση. Πέρσι το καλοκαίρι παρακολουθήσαμε με αγωνία την καταστροφή ενός από τα πλέον σημαντικά οικοσυστήματά μας, του παρθένου δάσους της Δαδιάς στον Έβρο, και τις άνευ προηγουμένου πλημμύρες στη Θεσσαλία, γεγονότα με ανυπολόγιστες επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην οικονομία. Για αυτό, εκτός από την κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων, τη συντήρηση και τον καθαρισμό των αντιπυρικών ζωνών, έργων αυτονόητων, έχει μεγάλη σημασία και η πρόσφατη εξαγγελία της Δημοτικής Αρχής για τη δημιουργία του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Αειφορίας, στην Ορεστιάδα, ώστε τα παιδιά να ευαισθητοποιούνται σε θέματα σεβασμού και προστασίας του φυσικού μας πλούτου, αειφόρου γεωργίας και πράσινης ενέργειας, από τα μαθητικά τους χρόνια ακόμη.
Κύριε Δήμαρχε, την ώρα που ο διεθνής ορίζοντας έχει σκοτεινιάσει από την αυξανόμενη ένταση σε δυο εμπόλεμες περιοχές στην ευρύτερη γειτονιά μας, κατανοούμε όλοι ότι είναι επιτακτική ανάγκη η αποτελεσματική φύλαξη και ο έλεγχος των συνόρων μας, που είναι και σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είστε σε αυτή τη γωνιά της πατρίδας μας οι ακρίτες τους οποίους τιμούμε, εμπιστευόμαστε και στηρίζουμε. Θα είμαστε κοντά σας σε κάθε προσπάθεια ενίσχυσης των υποδομών, της ασφάλειας και της παραγωγικότητας στην περιοχή σας. Αποδεχόμενη σήμερα με συγκίνηση την τιμή να είμαι κι εγώ δημότης Ορεστιάδας, θα χαρώ να συνεχίσετε το έργο σας με την ίδια επιμονή και ζέση. Καλή δημιουργική πορεία».
Η επίσκεψη της Προέδρου ολοκληρώθηκε τη μεσημβρία με τα εγκαίνια της Διαδραστικής Έκθεσης Επιστήμης και Τεχνολογίας,, που είναι δωρεά του Ιδρύματος «Ευγένιος Ευγενίδης», στο πρώην Δημοτικό Σχολείο Καστανεών. Τον αγιασμό των εγκαινίων τέλεσε ο επιχώριος Ιεράρχης.
Στις εκδηλώσεις, εκτός της Π.τ.Δ. και του Δημάρχου Ορεστιάδας Διαμαντή Παπαδόπουλου, παρέστησαν ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νικόλαος Παναγιωτόπουλος, ως εκπρόσωπος της Κυβερνήσεως, οι Βουλευτές Έβρου Αν. Δημοσχάκης, Χρ. Δερμετζόπουλος , Σταύρ. Κελέτσης, οι Δήμαρχοι Διδυμοτείχου και Σουφλίου Ρωμύλος Χατζηγιάνογλου και Παναγιώτης Καλακίκος αντιστοίχως, εκπρόσωποι του Περιφεριάρχου Α.Μ.Θ., τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου Ορεστιάδος, ο Διοικητής του Δ.Σ.Σ. αντιστράτηγος Σταύρος Παπασταθόπουλος, ο Διοικητής της XVI Μεραρχίας υποστράτηγος Ιωάννης Κωστούλας, ο Διοικητής της 3ης Ταξιαρχίας Ταξίαρχος Βαρδής Χαρκιανάκης, ο Γενικός Περιφερειακός Αστυνομικός Διευθυντής ΑΜΘ Ιωάννης Καραμανλής, ο Αστυνομικός Διευθυντής Ορεστιάδος Χαράλαμπος Ελευθεριάδης, εκπρόσωποι φορέων και πλήθος κόσμου.