To Σάββατο 26η Δεκεμβρίου 2020, επομένη της κορυφαίας Δεσποτικής εορτής των Χριστουγέννων, εορτάσθηκε στην Σύμη με τα ισχύοντα υγειονομικά μέτρα, η Σύναξη της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας, στον πανηγυρίζοντα ιστορικό Ιερό Ναό Παναγίας Κεχαριτωμένης, έναν εκ των παλαιοτέρων Ναών του νησιού.
Ο Σεβ. Μητροπολίτης κ. Χρυσόστομος χοροστάτησε στον Όρθρο και τέλεσε την Θ. Λειτουργία, με συλλειτουργούς του τον Πανοσ. Καθηγούμενο της Ι. Μονής Πανορμίτου, Αρχιμανδρίτη π. Αντώνιο Πατρό, ο οποίος εξυπηρετεί ως ιερατικώς Προιστάμενος την συγκεκριμένη Ενορία και τον Διάκονο π. Γεώργιο Κακακιό. Όπως ο Σεβασμιώτατος προ της απολύσεως επισήμανε, με την λειτουργική αυτή Σύναξη, οι πιστοί τιμούμε ιδιαιτέρως το Πρόσωπο εκείνο, το οποίο υπούργησε και υπηρέτησε πανευλαβώς το Μέγα Μυστήριο της Ενανθρωπήσεως του Χριστού, την Κυρία Θεοτόκο. Η Παναγία είναι η «Κεχαριτωμένη», διότι κατείχε όλο το πλήρωμα της Χάριτος του Θεού, αντλώντας το βεβαίως από το πλήρωμα των Χαρίτων του Υιού της.
Ο Ναός αυτός υψώνεται ανατολικά, κάτω από το Κάστρο, στον οικιστικό πυρήνα της Άνω Χώρας και αποτελεί ένα πολύ ιδιαίτερο μνημείο της εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής του νησιού, καθ’ ότι πρόκειται για μια ευρύχωρη μονόκλιτη Βασιλική στεγασμένη με δύο νευρωτά σταυροθόλια, υιοθετώντας νεογοτθικά στοιχεία του Σταυροθολιακού ρυθμού, που από τον 18ο αιώνα αναβιώνει στα Δωδεκάνησα. Ακριβή χρονολογία ανεγέρσεως του Ναού δεν έχει διασωθεί, αλλά σίγουρα προηγείται του 1827, έτους κατά το οποίο κατασκευάστηκε το νότιο προσκυνητάρι της επαργυρωμένης Εικόνας της Παναγίας «Κεχαριτωμένης», την οποία επαργύρωσε τότε ο Συμαίος Ιερομόναχος Αγάπιος Μαγκαφάς, μετέπειτα Επίσκοπος Μυρέων. Το Τέμπλο του Ναού είναι ξυλόγλυπτο και πολύ αξιόλογο, δημιούργημα του έτους 1864 και έργο Συμαίων τεχνιτών, μαθητών του Μαστρο Δράκου Ταλιαδούρου, ο οποίος πολύ νωρίτερα φιλοτέχνησε εκπληκτικά και το τέμπλο του Πανορμίτη.
Το πολύ ιδιαίτερο και συνάμα συγκινητικό στοιχείο, που συναντάμε στο Ναό της Παναγίας Κεχαριτωμένης, είναι ότι σήμερα φιλοξενούνται εκεί κι άλλες εικόνες της Παναγίας, τις οποίες μετέφεραν οι Μικρασιάτες Συμιακοί μετά τον αιματηρό ξεριζωμό του 1922 από τις πατρογονικές τους εστίες, στην απέναντι περιοχή της Δασιάς ή Δασίας (τουρκική ονομασία Ντάτσα). Από τις εικόνες αυτές, κορυφαία θέση κατέχει η Παναγία η «Καμαριανή», της οποίας σήμερα σώζονται δύο εικόνες αντίγραφα στο Ναό, καθώς και η εικόνα της Παναγίας «Καραμακιανής», η οποία μάλιστα φέρει και σημάδια κακοποίησης. Σημειωτέον ότι στην Σύμη μέχρι σήμερα, το όνομα Καμαριανή δίδεται ως βαπτιστικό στα κορίτσια. Οι εικόνες αυτές, μαζί με την εφέστια της «Κεχαριτωμένης», συγκεντρώνουν την ευλάβεια όλων, μα ιδιαιτέρως των απογόνων των προσφύγων, οι οποίοι με την σχέση αυτή, κρατούν ζωντανούς τους προαιώνιους δεσμούς τους με τις αλησμόνητες εκείνες Πατρίδες.
