Τεμάχιο Ιερού λειψάνου του Οσίου Ιωσήφ του Γεροντογιάννη από την Κρήτη υποδέχτηκε το Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου το νησί της Σύμης. Το Ιερό λείψανο μετέφερε ο Σεβ. Μητροπολίτης Ιεραπύτνης και Σητείας κ. Κύριλλος, ενώ το υποδέχτηκε ο Σεβ. Μητροπολίτης Σύμης κ. Χρυσόστομος, ο κλήρος και ο λαός της νήσου. Η υψίστη αυτή ευλογία για την Σύμη, θα παραμείνει εσαεί στον Ενοριακ Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Άνω Χώρας, Ναό στον οποίο διετέλεσε Εφημέριος τις τρεις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, ο κατά σάρκα εγγονός του Οσίου, Αρχιμ. Ιωσήφ Γεροντάκης, μεταφέροντας στήν Σύμη καί τήν τιμή του Οσίου.
Αναλυτικά το Δελτίο Τύπου της Ιεράς Μητροπόλεως Σύμης
Σέ πνευματικό συναγερμό εὑρέθη τό Σαββατοκύριακο 21η καί 22α Σεπτεμβρίου 2019 ἡ Σύμη, ἕνεκα ἑνός ἰδιαιτέρου καί ἱστορικοῦ γεγονότος, αὐτοῦ τῆς μετακομιδῆς καί ἀφίξεως τεμαχίου ἱεροῦ Λειψάνου τοῦ Ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Ἰωσὴφ τοῦ Γεροντογιάννη ἀπὸ τὴν Κρήτη, τό ὁποῖο μετέφερε ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Ἱεραπύτνης καὶ Σητείας κ. Κύριλλος καί παρέδωσε στόν Σεβ. Ποιμενάρχη μας κ. Χρυσόστομο, ἀνταποκρινόμενος σέ σχετικό αἴτημά του. Ἡ ὑψίστη αὐτή εὐλογία γιά τήν Σύμη, θά παραμείνει ἐσαεί στὸν Ἐνοριακὸ Ἱ. Ναὸ Ἁγίου Γεωργίου Ἄνω Χώρας, Ναὸ στὸν ὁποῖο διετέλεσε Ἐφημέριος τίς τρεῖς πρῶτες δεκαετίες τοῦ 20ου αἰῶνα, ὁ κατά σάρκα ἐγγονὸς τοῦ Ὁσίου, Ἀρχιμ. Ἰωσὴφ Γεροντάκης, μεταφέροντας στήν Σύμη καί τήν τιμή τοῦ Ὁσίου.
Γιά νά γίνει κατανοητή περαιτέρω ἡ σχέση τοῦ Ὁσίου Ἰωσήφ μέ τήν Σύμη, ἀλλά καί εὐρύτερα ὁ ὁσιακός του βίος, παραθέτουμε τό συντομότερο δυνατόν, τό Συναξάριό του.
Ὁ ὅσιος Ἰωσὴφ Γεροντογιάννης γεννήθηκε τὸ 1799 στὰ ἐρείπια τῆς Μονῆς Καψᾶ τῆς Κρήτης, ὅπου εἶχαν καταφύγει οἱ γονεῖς του διωκόμενοι ἀπὸ τοὺς Τούρκους. Τό κατά κόσμον ὄνομά του ἦταν Ἰωάννης Βιτσέντζος καί ἀπό τήν παιδική του ἡλικία δὲν ἔμαθε γράμματα, πλήν ὅμως ἦταν φιλομαθὴς καὶ ἔξυπνος. Ἐνῶ ἀρχικά διακρινόταν γιά τήν εὐσέβειά του, ἐν συνεχείᾳ δημιούργησε βίαιο χαρακτήρα καί ἀπομονώθηκε σὲ ἀπομακρυσμένα μέρη γιὰ νὰ ἀποφεύγει τὶς ἔριδες μὲ τοὺς Τούρκους. Σὲ νεαρὴ ἡλικία νυμφεύθηκε τὴν χωριανή του Καλλιόπη τῆς οἰκογένειας Γεροντήδων καὶ ἀπέκτησε τέσσερα παιδιά.
Ἄλλαξε ριζικά καί στράφηκε στόν Χριστό, μετά ἀπό τραγικό ἀτύχημα πού συνέβη στήν μικρότερη κόρη του, ἡ ὁποία κάηκε ζωντανή. Μὲ τὴν ἐνέργεια τῆς θείας Χάριτος, μετεβλήθη ἔκτοτε σέ ὑπόδειγμα πραότητος, ἀγάπης καὶ εὐλαβείας. Ὁ Ὅσιος τό ἔτος 1841 σέ ἡλικία 42 ἐτῶν κατά τήν διάρκεια βαθέος ὕπνου ἠρπάγη πνευματικά ἀπό Ἄγγελο Κυρίου, ὅπως ὁ Ἀπόστ. Παῦλος, σέ ὑψηλή θεωρία καί εἶδε τίς τάξεις τῶν δικαίων στόν Παράδεισο, καθώς καί τίς τιμωρίες τῶν ἁμαρτωλῶν στήν κόλαση. Ὅταν ξύπνησε εἶχε καί ἀσκοῦσε τό χάρισμα τῆς θεραπείας τῶν ἀσθενῶν, καθώς καί ἐκπληκτικὴ εὐφράδεια θείων λόγων.
Οἱ Τοῦρκοι ὅμως τὸν συκοφάντησαν ὡς ἐπαναστάτη καί ὁ διοικητὴς τῆς Κρήτης, τὸν κάλεσε τρεῖς φορὲς σὲ ἀπολογία στὸ Ἡράκλειο. Κάθε φορὰ ἡ ἄφιξή του γινόταν ἀφορμὴ μεγάλης συγκέντρωσης, ἐνῶ πολλὰ θαύματα τελοῦνταν ὑπὸ τὸ βλέμμα τῶν Τούρκων. Τὴν τρίτη φορά ὁ ἅγιος τέλεσε δυὸ θαύματα στὸ σπίτι τοῦ πασᾶ, θεραπεύοντας τὴν κατάκοιτη πεθερά του καὶ τὸν γιό του, ποὺ εἶχε τραυματιστεῖ σοβαρὰ πέφτοντας ἀπὸ τὴν σκάλα. Τότε ὁ πασὰς τὸν ἀπέλυσε ἐν εἰρήνῃ, ἀποστέλλοντας πολλά δῶρα, τὰ ὁποῖα ὁ ἅγιος μοίρασε στοὺς ἀνθρώπους.
Θέλοντας νὰ ἀποφύγει τὸ πλῆθος τῶν ἀσθενῶν ποὺ τὸν καταδίωκε, ἀπεσύρθη στὰ ἐρείπια τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Τιμίου Προδρόμου Καψᾶ, ὅπου καί ἐγεννήθη, δημιουργώντας ἐκεῖ μιά μικρή ἀδελφότητα, μέ τήν ὁποία ἀνέλαβε τὸν πλήρη ἀνακαινισμὸ τῆς Μονῆς ποὺ ὁλοκληρώθηκε τὸ 1863, ἔτος πού τελέστηκαν τά ἐγκαίνια καθώς καὶ ἡ μοναχική κουρὰ του μὲ τὸ ὄνομα Ἰωσήφ.
Ἐκεῖ πέρασε τὰ τελευταῖα πέντε χρόνια τῆς ζωῆς του μὲ αὐστηρὴ ἄσκηση, προσευχή και νηστεία. Ἡ φήμη του διαδόθηκε σέ ὁλόκληρη τήν Κρήτη καί στά νησιά Χάλκη, Κάσο καί Σύμη, ὥστε καθημερινά τόν ἐπισκέπτονταν πλῆθος πιστῶν, ζητώντας τίς σοφές συμβουλές του. Ἡ παράδοση διασώζει μάλιστα, ὅτι οἱ Συμιακοί σφουγγαράδες πρίν τίς ριψοκίνδυνες καταδύσεις τους, ἐπισκέπτονταν τήν Μονή καί λάμβαναν τήν εὐχή τοῦ Ἁγίου, ὁ ὁποῖος τούς καθοδηγοῦσε ἐπακριβῶς γιά τήν ἀκριβῆ θέση τῶν ἐκλεκτότερων σπόγγων. Πολλά ἦταν ἄλλωστε καί τά ἀφιερώματα πού προσέφεραν σέ εἶδος ἤ σέ χρήματα γιά τήν ἀνακαίνιση τοῦ Μοναστηριοῦ.
Παρόλο ποὺ ἡ φωνὴ του μόλις ἀκουγόταν ἐξαιτίας τῶν κακοπαθειῶν του, δὲν ἔπαψε νὰ δέχεται τούς πιστοὺς ποὺ τοὺς κατηχοῦσε στὶς εὐαγγελικὲς ἀρετὲς καὶ προέτρεπε στὴν εὐσέβεια. Ἔλεγε συγκεκριμένα: «Χωρὶς τὴν ἀγάπη, ὅλα εἶναι μάταια». Ἀφοῦ ὁδηγήθηκε ἐν ὀράματι ἀπὸ ἕναν ἄγγελο στοὺς Ἁγίους Τόπους, τοὺς ὁποίους ἦταν σὲ θέση νὰ περιγράφει σὰν νὰ τοὺς εἶχε πράγματι ἐπισκεφτεῖ, ὁ μακάριος Ἰωσὴφ ἐκοιμήθη ἐν Κυρίῳ τήν 6η Αὐγούστου 1874 καί ἐτάφη ἀπό τόν ἐγγονό του καί μετέπειτα Ἡγούμενο τῆς Μονῆς Ἀρχιμ. Ἰωσήφ Γεροντάκη.
Ὁ δέ ἔγγονός του, Ἀρχιμ. Ἰωσήφ ἀφίχθη στήν Σύμη συνοδευόμενος ἀπό πρόσωπα τῆς οἰκογενείας του, πού παρέμειναν στό νησί, καταλίποντας καί ἀπογόνους, οἱ ὁποῖοι μέχρι σήμερα εὐλαβοῦνται τόν Ὅσιο Προπάτορά τους. Ἀναφέρεται δέ, ὅτι στήν πρώτη τους οἰκία φυλάσσεται μία ἀπό τίς αὐθεντικές καί σπάνιες προσωπογραφίες τοῦ Ὁσίου Ἰωσήφ, πού φιλοτεχνήθηκε στήν Μονή τῆς μετανοίας του.
Τό πρόγραμμα τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν, διαμορφώθηκε ὡς ἑξῆς:
Τό ἀπόγευμα τοῦ Σαββάτου καὶ ὥρα 18:30 ἔγινε ἡ ἐπίσημη ὑποδοχὴ τοῦ Ἱεροῦ Λειψάνου στόν Ἱ. Μητροπολιτικὸ Ναὸ τοῦ Τιμίου Προδρόμου Σύμης καί εὐθύς ἀκολούθησε ὁ Μέγας πανηγυρικὸς Ἑσπερινός, χοροστατοῦντος τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Ἱεραπύτνης καὶ Σητείας κ. Κυρίλλου. Ὁ Σεβ. κ. Κύριλλος συνοδευόταν ἀπό τόν Πανοσ. Ἡγούμενο τῆς Ἱ. Μονῆς Τιμίου Προδρόμου Καψᾶ Ἀρχιμ. Μεθόδιο Περάκη καί τούς Ἱερεῖς π. Ἀντώνιο Τσαγκαράκη καί π. Νικόλαο Ἀλεξάκη. Στήν ὑποδοχή παρέστη πλῆθος πιστῶν μέ ἐπικεφαλῆς τόν Δήμαρχο Σύμης κ. Ἐλευθέριο Παπακαλοδούκα, τούς Ἀντιδημάρχους, τήν Πρόεδρο τοῦ Δημοτ. Συμβουλίου, ἐκπροσώπους τῶν Στρατιωτικῶν καί λοιπῶν Ἀρχῶν, καθώς καί ὁ Ἄρχων Μαΐστωρ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου κ. Θεοδόσιος Κολιάδης.
Τήν Κυριακή καὶ ὥρα 08:00 πραγματοποιήθηκε ὁμοίως ἡ ὑποδοχὴ τοῦ ἱεροῦ Λειψάνου στὸν Ἐνοριακὸ Ἱ. Ναὸ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου Ἄνω Χώρας Σύμης καί ἐν συνεχείᾳ ἔλαβε χώρα ὁ Ὄρθρος χοροστατοῦντος τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Ἱεραπύτνης καὶ Σητείας κ. Κυρίλλου, ἐνῶ ἀκολούθησε ἡ Δισαρχιερατικὴ πανηγυρικὴ Θεία Λειτουργία, τήν ὁποία τέλεσε ὁ Ἅγιος Ἱεραπύτνης, συλλειτουργούντος τοῦ Σεβ. Ποιμενάρχου μας κ. Χρυσοστόμου καί τῶν Κρητῶν, καθώς καί πάντων τῶν κληρικῶν τῆς Νήσου μας.
Μετά τήν ἀνάγνωση τοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελίου, ὁ Ἅγιος Ἱεραπύτνης κήρυξε ἐμπνευσμένα τό θεῖο λόγο, ἀναφερόμενος στήν εὐαγγελική περικοπή καί παράλληλα καί στήν ζωή τοῦ Ὁσίου Ἰωσήφ, ἡ ὁποία, ὅπως εὔστοχα ἐπεσήμανε, ἀποτελοῦσε ἔμπρακτη ἐφαρμογή τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου.
Πρό τῆς ἀπολύσεως ὁ Σεβ. Ποιμενάρχης μας κ. Χρυσόστομος εὐχαρίστησε θερμά πρωτίστως τόν Σεβ. κ. Κύριλλο, ἀλλά καί τόν σεβαστό Γέροντα Ἡγούμενο π. Μεθόδιο, ὁ ὁποῖος εἶχε καί τήν ἰδιαίτερη εὐλογία νά πραγματοποιήσει τήν ἀνακομιδή τῶν Ἱερῶν Λειψάνων τοῦ Ὁσίου, κατόπιν παροτρύνσεως τοῦ συγχρόνου μας Ὁσίου Πορφυρίου τοῦ Καυσοκαλυβίτου. Ὡς ἐλάχιστο δεῖγμα εὐχαριστίας, ὁ Σεβ. Μητροπολίτης μας προσέφερε στόν Ἅγιο Ἱεραπύτνης ἱερό ἐγκόλπιο, ἐνῶ στόν π. Μεθόδιο ἐπιστήθιο Σταυρό, καθώς καί ἄλλες εὐλογίες στούς λοιπούς Πατέρες. Ἀντιφώνησε συγκινητικά ὁ Σεβ. κ. Κύριλλος, ἀναφερόμενος στήν μακροχρόνια σχέση ἀγάπης καί ἀδελφικῆς φιλίας πού ξεκίνησε μέ τόν Ἅγιο Σύμης τά χρόνια πού ἐκεῖνος ἦταν Μοναχός στό Ἁγιώνυμο Ὄρος.
Μετά τήν ἀπόλυση σ’ ὅλους τούς πιστούς πού κατέκλυσαν μέσα καί ἔξω τόν παλαίφατο Ναό τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, ἔδωσε ὡς εὐλογία εἰκονίδιο τοῦ Ὁσίου καί παράλληλα εἰδικά γιά τήν περίπτωση Ἐνθύμιο – Δίπτυχο κατασκευασμένο μέ τήν φροντίδα τοῦ Σεβ. Ποιμενάρχου μας κ. Χρυσοστόμου.
Τέλος, μέ τήν μέριμνα τοῦ δραστήριου Ἐκκλησιαστικοῦ Συμβουλίου τῆς ἐνορίας, «ψυχή» τοῦ ὁποίου ἀποτελεῖ ὁ εὐλαβέστατος κ. Ἀγαπητός Μιχελής καί τῶν κυριῶν αὐτῆς προσφέρθηκαν στούς πολυπληθεῖς ἐκκλησιαζομένους καφές καί πλούσια πατροπαράδοτα κεράσματα στήν παρακείμενη ἐνοριακή αἴθουσα καί τό προαύλιο τοῦ Ναοῦ.
