Σήμερα, Δευτέρα 25 Ιανουαρίου, το πρωί ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων λειτούργησε και κήρυξε το θείο λόγο στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας επί τη εορτή του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, ενώ στο τέλος ευχήθηκε στον εορτάζοντα εφημέριο του Ιερού Ναού Αρχιμ. Γρηγόριο Μάζα.
Ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων:
«Σοῦ γάρ ὁ φθόγγος ἐπί πάντα διῆλθε τῆς γῆς τά πέρατα, ἐκδιδάσκων δοξάζειν τήν Τριάδα ὁμοούσιον». Λίγες ἡμέρες πρίν νά ἑορτάσουμε τούς τρεῖς μεγίστους φωστῆρες τῆς τρισηλίου Θεότητος, τούς τρεῖς μεγάλους καί σοφούς ἱεράρχες, ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ σήμερα τόν θεολογικώτερο τῶν τριῶν. Τιμᾶ τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο, τόν μεγάλο ὑπερασπιστή τῆς ὀρθοδόξου πίστεως ἔναντι τῶν αἱρετικῶν διδασκαλιῶν τῶν χριστομάχων ὀπαδῶν τοῦ Ἀρείου καί τῶν πνευματομάχων, καί αὐτόν πού συνέβαλε τά μέγιστα στή θεμελίωση τῆς ὀρθοδόξου πίστεως σχετικά μέ τήν Ἁγία Τριάδα.
Γιατί ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος δέν ὑπερασπίσθηκε τήν ὀρθή πίστη καί τήν ὀρθότητα τῆς παραδεδομένης ἀπό τήν Ἐκκλησία καί τούς πατέρες της πίστεως στά τρία πρόσωπα τῆς ἁγίας Τριάδος μόνο κατά τίς συνεδριάσεις τῆς Β´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἀλλά καί προηγουμένως. Διότι αὐτός ἀνέλαβε νά στηρίξει τόν πατέρα του, ἐπίσκοπο Ναζιανζοῦ Γρηγόριο, στόν ἀγώνα του ἐναντίον τῶν Ἀρειανῶν, πού εἶχαν ἀρχίσει καί πάλι νά δημιουργοῦν ταραχές στήν Ἐκκλησία, ἀλλά καί τόν ἐπιστήθιο φίλο του, τόν Μέγα Βασίλειο, ἀρχιεπίσκοπο Καισαρείας τῆς Καππαδοκίας, στόν ἴδιο ἀγώνα. Καί ἀκόμη, ὅταν οἱ ὀρθόδοξοι τόν κάλεσαν στήν Κωνσταντινούπολη γιά νά ὑπερασπισθεῖ καί ἐκείνους ἀπό τήν μανία τῶν αἱρετικῶν, ἔσπευσε χωρίς δεύτερη σκέψη νά ὑπερασπισθεῖ καί νά ἀνορθώσει τήν Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινοπόλεως, πού εἶχε μείνει ἐγκαταλελειμένη καί εἶχε περιέλθει στά χέρια τῶν αἱρετικῶν. Βρῆκε μόνο μία ἐκκλησία στήν ὁποία ὀρθοδόξως ἐλατρεύετο ὁ Θεός καί ὅταν ἔφυγε ὅλες οἱ ἐκκλησίες εἶχαν ἐπανέλθει στήν Ὀρθοδοξία.
Καί ἐπέτυχε σέ αὐτή τήν προσπάθεια μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ καί κατόρθωσε νά καταγάγει μεγάλο θρίαμβο, ὁ ὁποῖος ὁλοκληρώθηκε μέ τή συμπλήρωση τοῦ Συμβόλου τῆς Πίστεως μέ τά ἄρθρα πού διατυπώνουν τήν πίστη τῶν Ὀρθοδόξων γιά τό τρίτο πρόσωπο τῆς Παναγίας Τριάδος, τό Πανάγιο Πνεῦμα καί τή σχέση μέ τά ἄλλα δύο πρόσωπα τῆς Τριαδικῆς Θεότητος.
Καί μπορεῖ ἐμεῖς νά μήν εἴμαστε σέ θέση νά κατανοήσουμε τίς λεπτές ἔννοιες πού ἀφοροῦν στό μυστήριο τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος τίς κατενόησε μέ τή χάρη καί τόν φωτισμό τοῦ Θεοῦ καί κατόρθωσε νά τίς διατυπώσει καί νά διατρανώσει τήν ἀληθῆ πίστη σέ ὅλο τόν κόσμο. Ἡ πίστη αὐτή ἀποτελεῖ τό θεμέλιο τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς ἀλλά καί τήν προϋπόθεση τῆς σωτηρίας μας. Διότι ἡ σωτηρία μας ὀφείλεται ἀκριβῶς στή σχέση ἀγάπης καί ἑνότητος τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ, μέσω τῆς ὁποίας πραγματώνεται τό μυστήριο τῆς θείας οἰκονομίας, διά τοῦ ὁποίου ὁ ἄνθρωπος ἀπαλλάσσεται ἀπό τά δεσμά τῆς ἁμαρτίας καί ἑνώνεται καί πάλι μέ τόν Θεό.
Ἄν ὁ Χριστός δέν ἦταν ὁμοούσιος μέ τόν Θεό-Πατέρα, ὅπως ὑποστήριζε ὁ αἱρετικός Ἄρειος, τότε ὁ Χριστός, ὁ ὁποῖος «σάρξ ἐγένετο καί ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν», δέν θά ἦταν Θεός, ἀλλά κτίσμα τοῦ Θεοῦ, ἄρα δέν θά μποροῦσε οὔτε νά σώσει οὔτε νά θεώσει τόν ἄνθρωπο.
Ἄν πάλι τό ἅγιο Πνεῦμα δέν ἦταν «ὁμοούσιο» μέ τά ἄλλα δύο πρόσωπα τῆς Παναγίας Τριάδος, ἀλλά κτίσμα καί αὐτό τοῦ Θεοῦ, τότε δέν θά μποροῦσε νά εἶναι ὁ Παράκλητος, πού «συγκροτεῖ» τόν θεσμό τῆς Ἐκκλησίας καί ὁδηγεῖ τήν Ἐκκλησία καί τούς πιστούς «εἰς πᾶσαν τήν ἀλήθειαν», ἡ ὁποία ἀποτελεῖ προϋπόθεση τῆς σωτηρίας, ἀλλά καί δέν θά μποροῦσε νά τελεοῖ τά ἱερά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, ὥστε νά ἁγιάζονται δι᾽ αὐτῶν οἱ πιστοί.
Γι᾽αὐτό καί εἶναι σημαντικό νά πιστεύουμε σύμφωνα μέ τά ὀρθόδοξα δόγματα τῆς Ἐκκλησίας, αὐτά πού διδάσκει αἰῶνες τώρα, ἀκολουθώντας τούς θεοφόρους καί πνευματοφόρους πατέρες καί διδασκάλους της, ὅπως ὁ ἑορταζόμενος σήμερα ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, καί νά μήν ἀφήνουμε τόν ἑαυτό μας νά παρασύρεται ἀπό διδασκαλίες πού ἀποκλίνουν ἀπό τήν ὀρθή πίστη· νά μήν ἀφήνουμε τόν ἑαυτό μας νά παρασύρεται ἀπό ἀνθρώπους πού παριστάνουν τούς διδασκάλους, ἀλλά διδάσκουν τίς δικές τους «ἀλήθειες» καί ὄχι τήν ἀλήθεια τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, διότι πιστεύοντάς τους καί ἀκολουθώντας τους, ἀκόμη καί ἄν δέν τό κάνουν σκόπιμα, κινδυνεύουμε νά παρασυρθοῦμε καί νά ἀπομακρυνθοῦμε ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί πίστη καί νά χάσουμε τή σωτηρία μας.
Ἀντίθετα, ἐμεῖς θά πρέπει νά παραμένουμε σταθεροί σέ ὅσα καί μόνο διδάσκει ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία, διότι αὐτά εἶναι ἐπιβεβαιωμένα ἀπό τή χάρη τοῦ Παναγίου Πνεύματος ἡ ὁποία καί φώτισε καί ἁγίασε τούς πατέρες καί διδασκάλους τῆς Ἐκκλησίας μας. Καί τιμώντας τους, ὅπως τόν ἑορταζόμενο σήμερα μεγάλο ἱεράρχη καί θεολόγο, τόν ἅγιο Γρηγόριο, νά ἐμπνευόμεθα ἀπό τή δική τους πίστη καί ὑπακοή στήν Ἐκκλησία καί νά τιμοῦμε ὀρθοδόξως τήν Παναγία Τριάδα.
