Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων τέλεσε Προηγιασμένη θεία Λειτουργία και κήρυξε το θείο Λόγο στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου Πολιούχου Βεροίας το πρωί της Τετάρτης 23 Μαρτίου 2022.
Στην ομιλία του ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε εκτενώς στην σημασία της νηστείας. Αναλυτικά, επισήμανε:
«Παράσχου καί ἡμῖν, Ἀγαθέ, … τόν δρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι … τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτων δρακόντων συνθλᾶσαι».
Πρίν ἀπό λίγες ἡμέρες ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία μᾶς κάλεσε νά ἀποδυθοῦμε σέ ἕναν ἀγώνα πνευματικό, σέ ἕναν ἀγώνα μετανοίας καί καθάρσεως, σέ ἕναν ἀγώνα προετοιμασίας γιά νά συμμετάσχουμε καί νά ζήσουμε καί ἐμεῖς τό Πάθος καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας.
Ἕνα ἀπό τά βασικά ἀγωνίσματα αὐτοῦ τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος εἶναι ἡ νηστεία. Γιά τήν Ἐκκλησία μας, ὅπως πολλές φορές ἔχουμε πεῖ, ἡ νηστεία πού καλούμεθα νά κάνουμε δέν εἶναι μόνο νηστεία ὑλική ἀλλά καί νηστεία πνευματική. Δέν εἶναι δηλαδή μόνο νηστεία τροφῶν ἀλλά καί παθῶν. Καί αὐτό γιατί γιά τήν Ἐκκλησία μας ἡ νηστεία δέν εἶναι μόνο σκοπός, ἀλλά εἶναι καί μέσο. Δέν εἶναι μόνο μία μικρή θυσία πού κάνουμε γιά τόν Θεό ἀπέχοντας ἀπό κάποιες τροφές αὐτήν τήν περίοδο, ἀλλά καί ἡ βοήθεια πού μᾶς προσφέρει νά ἀσκηθοῦμε στήν ἐγκράτεια, νά ἐλέγξουμε τά πάθη καί τίς ἀδυναμίες μας, νά ἀποκρούσουμε τίς ἐπιθέσεις τῶν πειρασμῶν καί τῶν λογισμῶν καί νά ἀποφύγουμε τίς παγίδες τοῦ πονηροῦ.
Ὅμως ὁ πνευματικός ἀγώνας δέν εἶναι ἀγώνας χωρίς ἀντίπαλο. Τήν προσπάθειά μας ἀντιστρατεύεται ὁ ἀρχέκακος διάβολος καί ἐχθρός τῆς ψυχῆς καί τῆς σωτηρίας μας. Γι᾽ αὐτό καί δέν εἶναι οὔτε εὔκολη οὔτε ἄκοπη ἡ προσπάθεια πού κάνουμε, ἀλλά καί οὔτε εἶναι ἐξασφαλισμένη ἡ νίκη μας, διότι ὁ διάβολος χρησιμοποιεῖ κάθε μέσο καί κάθε τρόπο γιά νά μᾶς κάνει νά πέσουμε στήν παγίδα του, γιά νά ἐγκαταλείψουμε τόν ἀγώνα καί νά μήν ἐπιτύχουμε τόν σκοπό μας. Δέν πρέπει, ἄλλωστε, νά ξεχνοῦμε ὅτι οἱ ἀνθρώπινες δυνάμεις μας εἶναι πεπερασμένες, διότι ὁ ἀγώνας μας εἶναι «πρός τά πνευματικά τῆς πονηρίας», ὅπως λέγει ὁ πρωτοκορυφαῖος ἀπόστολος Παῦλος. Γι᾽ αὐτό καί ἔχουμε ἀνάγκη τή βοήθεια καί τή χάρη τοῦ Θεοῦ, γιά τήν ὁποία πρέπει νά τόν παρακαλοῦμε καί τήν ὁποία πρέπει νά ἐπιδιώκουμε νά λαμβάνουμε μέ τά ἱερά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας, μέ τήν προσευχή καί μέ τή μελέτη τοῦ λόγου του.
Πόσο ἀνάγκη ἔχουμε τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ στόν ἀγώνα μας γίνεται ἐμφανές καί ἀπό τήν εὐχή πού σέ λίγο θά ἀκούσουμε. «Παράσχου καί ἡμῖν, Ἀγαθέ, … τόν δρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι … τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτων δρακόντων συνθλᾶσαι», θά πεῖ ὁ λειτουργός ἐκ μέρους ὅλων τῶν πιστῶν. Θά ζητήσουμε, δηλαδή ἀπό τόν Θεό, νά μᾶς βοηθήσει νά ὁλοκληρώσουμε τό στάδιο τῆς νηστείας καί νά συντρίψουμε τά κεφάλια τῶν ἀοράτων δρακόντων.
Ἡ ὁλοκλήρωση τοῦ σταδίου τῆς νηστείας ἀποτελεῖ νίκη κατά τοῦ πονηροῦ, διότι ἡ νηστεία εἶναι τό πιό ἰσχυρό μέσο πού ἔχουμε ἐναντίον τοῦ διαβόλου. Μᾶς τήν συνέστησε ἄλλωστε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός ὡς τό μέσο μέ τό ὁποῖο μποροῦμε νά τόν ἀπομακρύνουμε ἀπό κοντά μας. «Τοῦτο τό γένος», μᾶς εἶπε, «ἐν οὐδενί δύναται ἐξελθεῖν εἰ μή ἐν προσευχῇ καί νηστείᾳ». Αὐτό τό γένος, δηλαδή τοῦ διαβόλου, δέν μπορεῖ νά ἐκδιωχθεῖ μέ τίποτε ἄλλο παρά μόνο μέ προσευχή καί νηστεία.
Ὁ πονηρός γνωρίζει βεβαίως τή δύναμη καί τή σημασία τῆς νηστείας στόν πνευματικό μας ἀγώνα καί γνωρίζει καί πόσο ἐπικίνδυνη εἶναι αὐτή γιά τόν ἴδιο. Γι᾽ αὐτό καί χρησιμοποιεῖ κάθε μέσο γιά νά μᾶς ἐμποδίσει νά τήν ἀκολουθήσουμε. Τό ἔκανε ἀρχικά στούς πρωτοπλάστους. Τί ἔκανε; Τούς παρέσυρε ὥστε νά παραβοῦν τή μία καί μοναδική ἐντολή πού τούς εἶχε δώσει ὁ Θεός, τήν ἐντολή τῆς νηστείας ἀπό τόν καρπό τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ.
Δέν ἦταν δύσκολη ἡ ἐφαρμογή ἐκείνης τῆς νηστείας. Ὁ Ἀδάμ καί ἡ Εὔα ἀπολάμβαναν τά πάντα στόν παράδεισο. Δέν τούς ἔλειπε τίποτε. Δέν ὑπῆρχε κάτι πού θά μποροῦσαν νά ἐπιθυμήσουν. Τό μόνο πού τούς εἶχε ἀπαγορεύσει ὁ Θεός ἦταν ὁ καρπός ἑνός δένδρου. Εὔκολη νηστεία, θά λέγαμε. Καί ὅμως ὁ διάβολος κατόρθωσε νά τούς ἐξαπατήσει. Κατόρθωσε νά τούς κάνει νά τήν παραβοῦν μέ τίς ὀλέθριες συνέπειες πού ὅλοι γνωρίζουμε, τήν ἔξωση ἀπό τόν παράδεισο ὄχι μόνο ἐκείνων ἀλλά καί ὁλοκλήρου τοῦ ἀνθρωπίνου γένους.
Ἄν σκεφθοῦμε αὐτή τήν πτώση, κατανοοῦμε, πιστεύω, ὅλοι καί τή σημασία τῆς νηστείας. Κατανοοῦμε πόση σημασία ἔχουν καί τά μικρά καί τά ἐλάχιστα, γιά τά ὁποῖα συχνά ἀδιαφοροῦμε, καί ἡ μικρή ἀκόμη παρέκκλιση ἀπό τόν κανόνα καί τόν δρόμο τῆς νηστείας. Γι᾽ αὐτό καί θά πρέπει νά προσέχουμε πολύ, ἀλλά καί νά παρακαλοῦμε τόν Θεό νά μᾶς ἐνισχύει, ὥστε νά μήν πέσουμε στήν παγίδα τοῦ πονηροῦ ἀλλά νά βαδίσουμε τόν δρόμο τῆς νηστείας πού θά μᾶς βοηθήσει νά ἐπιτύχουμε τόν σκοπό μας, τήν κάθαρση δηλαδή τοῦ ἑαυτοῦ μας, γιά νά μπορέσουμε νά ζήσουμε καί τό Πάθος καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας.