Ξεκίνησαν χθες οι εργασίες του Διεθνούς Ερευνητικού Συνεδρίου με θέμα: «Χριστιανικές και μη Χριστιανικές θεωρίες για τον Πόλεμο και την Ειρήνη, οι Ησυχαστές πατέρες και ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς» που φιλοξενείται για τρίτη χρονιά στην Ιερά Μονή Θεοτόκου Καλλίπετρας στη Βέροια.
Την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου τίμησε με την παρουσία του ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων, ο οποίος απηύθυνε χαιρετισμό και προσέφερε αναμνηστικά στους συμμετέχοντες, ενώ ακολούθησαν οι χαιρετισμοί του Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Θεοτόκου Καλλίπετρας Γέροντος Παλαμά Κυριλλίδη και του Δρ. κ. Κωνσταντίνου Αθανασόπουλου (Open University UK), ο οποίος έχει την οργανωτική ευθύνη του συνεδρίου.
Κατά την πρώτη εναρκτήρια εισήγηση ο Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Σταύρος Γιαγκάζογλου ανέπτυξε το θέμα: «Πόλεμος και ειρήνη στην ησυχαστική θεολογία και ποιμαντική πράξη του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά».
Οι εργασίες του συνεδρίου διεξάγονται στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα, καθώς συμμετέχουν καθηγητές και φοιτητές από διάφορες χώρες και πρόκειται να συνεχιστούν το διήμερο 8 και 9 Ιουλίου.
Ο χαιρετισμός του Μητροπολίτη Βεροίας
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Παντελεήμων κατά τον χαιρετισμό του συνεχάρη τους διοργανωτές και τον Καθηγούμενο της Ιεράς Μονής που φιλοξενεί για τρίτη χρονιά το συνέδριο, αναφέροντας μεταξύ άλλων:
Με χαρά σας καλωσορίζω όλους στην Ιερά και Αποστολική Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας και στο τρίτο Συνέδριο με θέμα «Χριστιανικές και μη χριστιανικές θεωρίες για τον πόλεμο και την ειρήνη, οι Ησυχαστές πατέρες και ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς», το οποίο πραγματοποιείται με πρωτοβουλία της Ιεράς Μονής Θεοτόκου Καλλίπετρας, παλαιάς και ιστορικής Μονής της Σκήτεως Βεροίας, και του καθηγουμένου της π. Παλαμά, και την προεδρία του καθηγητού κ. Κωνσταντίνου Αθανασόπουλου.
Ο τόπος αυτός είναι γνωστός και περίφημος για τους πολλούς και περιώνυμους ασκητές του, για τους οσίους και θεοφόρους πατέρες, οι οποίοι αγωνίσθηκαν σκληρά και δίδοντας, κατά το πατερικό, αίμα έλαβαν πνεύμα.
Όλοι αυτοί υπήρξαν μαχητές σε έναν πόλεμο διηνεκή, στον οποίο η ειρήνη δεν σηματοδοτεί τη λήξη του πολέμου, αλλά την ανταμοιβή εκείνου που αγωνίζεται για να μην υποκύψει. Διότι ο πόλεμος αυτός δεν είναι «προς αίμα και σάρκα», όπως μας βεβαιώνει ο πρωτοκορυφαίος απόστολος Παύλος, αλλά «προς τον κοσμοκράτορα του σκότους», προς εκείνον ο οποίος είναι η αρχή κάθε πολέμου στον κόσμο.
Αντίθετα, η ειρήνη, την οποία απολαμβάνει ο αγωνιζόμενος πιστος, είναι «η ειρήνη, η πάντα νούν υπερέχουσα», είναι η παρουσία του Χριστού στην ψυχή του, ο οποίος είναι «η ειρήνη ημών», η ειρήνη η οποία δεν επηρεάζεται από τις εξωτερικές μάχες και συγκρούσεις, αλλά είναι διαρκής και ανεπηρέαστη, εφόσον ο χριστιανός αγωνίζεται με εμπιστοσύνη στον άρχοντα της ειρήνης, Κύριο ημών Ιησού Χριστό.
Ο άνθρωπος όμως δεν βρίσκεται αντιμέτωπος μόνο με τον «αόρατο πόλεμο». Συχνά βρίσκεται αντιμέτωπος και με τον πόλεμο που προκαλούν οι διαφορές και οι συγκρούσεις συμφερόντων και ανθρωπων, λαών και εθνών, για ποικίλους λόγους.
Η ιστορία της ανθρωπότητος είναι γεμάτη πολέμους και ανεπιτυχείς προσπάθειες επικρατήσεως της ειρήνης, έστω και εάν όλοι γνωρίζουμε και επαινούμε τη σημασία και τα αγαθά της ειρήνης, αλλά και διεκτραγωδούμε τις συμφορές και τα δεινά που προκαλεί ο πόλεμος.
Πόλεμος και ειρήνη αποτελούν ακόμη διαχρονικά θέμα συζητήσεων και προβληματισμού όλων των ανθρώπων, έστω και εάν διαφοροποιούνται ως προς την αντιμετώπιση των δύο αυτών αντιθέτων καταστάσεων και σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να αποτραπεί ή να καταπαύσει ο πόλεμος και να επικρατήσει η ειρήνη μεταξύ των ανθρώπων.
Ένα τέτοιο σημαντικό θέμα που απασχολούσε και απασχολεί τους ανθρώπους είναι φυσικό ότι έχει απασχολήσει και τους πατέρες της Εκκλησίας, κάποιοι από τους οποίους έζησαν εμπόλεμες καταστάσεις, είτε εξαιτίας αλλογενών επιθέσεων και επιδρομών είτε και εξαιτίας εμφυλίων συγκρούσεων και αντιπαραθέσεων.
Δεν εξαιρούνται βεβαίως ούτε οι Ησυχαστές, για τους οποίους θα μπορούσε να σκεφθεί κανείς ότι ζώντας την ιερή ησυχία ήταν αποξενωμένοι από τον κόσμο και τα του κόσμου και είχαν εμπειρία μόνο του πνευματικού πολέμου.
Όμως ο 14ος αιώνας, η εποχή του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, αλλά και μεγάλου ασκητού της Σκήτης της Βεροίας, ήταν ένας αιώνας πολέμων και αντιπαραθέσεων. Ας μην ξεχνούμε ότι ο άγιος Γρηγόριος και οι αδελφοί του, άγιοι Μακάριος και Θεοδόσιος, ήλθαν στη Σκήτη της Βεροίας, εξαιτίας των επιδρομών από τις οποίες υπέφεραν στο Άγιο Όρος. Αλλά και ο ίδιος ο μέγας πατήρ της Εκκλησίας μας και υπέρμαχος της ησυχίας και της νοεράς προσευχής, ο άγιος Γρηγόριος, πηγαίνοντας το 1354 στην Κωνσταντινούπολη, για να συμβάλλει στην ειρήνευση του Ματθαίου Καντακουζηνού με τον Ιωάννη Παλαιολόγο, συνελήφθη από τους Τούρκους και παρέμεινε αιχμάλωτος επί ένα χρόνο, όπως περιγράφει ο ίδιος. Και ακόμη, όταν εξελέγη Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης, αντιμετώπισε έναν εμφύλιο πόλεμο, ο οποίος καθυστέρησε αρκετά την ενθρόνισή του στον αρχιερατικό θρόνο της πολεως.
Με τις ταπεινές αυτές επισημάνσεις και με τη βεβαιότητα ότι όσα θα παρουσιάσουν οι εκλεκτοί εισηγητές τις επόμενες ημέρες θα συμβάλλουν σε έναν γόνιμο διάλογο για το πολύ ενδιαφέρον θέμα του Συνεδρίου, σας καλωσορίζω και πάλι στην Ιερά Μητρόπολή μας και συγχαίρω τόσο τον πρόεδρο του Συνεδρίου, ελλογιμώτατο καθηγητή κ. Κωνσταντίνο Αθανασόπουλο, όσο και τον πανοσιολογιώτατο καθηγούμενο της Ιεράς Μονής Θεοτόκου Καλλίπετρας, π. Παλαμά, ο οποίος για τρίτη φορά φιλοξενεί το Διεθνές αυτό Συνέδριο, θέλοντας να τιμήσει τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά.
Και εύχομαι από καρδίας καλή παραμονή και επιτυχία στις εργασίες του Συνεδρίου διά πρεσβειών και του αγίου Γρηγορίου του Παλαμα.