O Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων λειτούργησε σήμερα και κήρυξε τον θείο λόγο στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου στο Ανατολικό Θεσσαλονίκης.
«Αν εξετάσουμε με ειλικρίνεια τα προβλήματα του κόσμου, θα αντιληφθούμε ότι η αιτία που τα προκαλεί είναι ο άνθρωπος· ο άνθρωπος που απομακρύνεται από τον Θεό, διεκδικώντας δήθεν την ελευθερία του, και γίνεται δέσμιος των παθων και των λανθασμένων επιλογων του. Είναι ο άνθρωπος που αισθάνεται ισχυρός και κυρίαρχος και ξεχνά ότι η όποια δύναμη κατέχει είναι εφήμερη και προσωρινη, διότι τα πάντα στη ζωή του ειναι «σκιάς ασθενέστερα και ονείρου απατηλότερα»», είπε στην ομιλία του και συμπλήρωσε:
«Είναι ο ανθρωπος ο οποίος, όταν συνειδητοποιήσει ποια είναι η θέση του και ο σκοπός του στον κόσμο, όταν συνειδητοποιήσει ότι ο μεγαλύτερος θησαυρός του κόσμου, τον οποίο με κάθε τρόπο θα πρέπει να κερδίσει είναι ο θησαυρός της ψυχης του, διότι «τι γαρ ωφελήσει ανθρωπον, εάν κερδήση τον κοσμον όλον και ζημιωθή την ψυχήν αυτου; ή τι δωσει ανθρωπος ανταλλαγμα της ψυχής αυτού;», τότε θα κατανοήσει το μέγεθος της βοηθείας που μπορεί να του προσφέρουν οι άγιοι· τότε θα κατανοήσει την ανάγκη που έχει από την επέμβαση και τη μεσιτεία τους· και θα στραφεί και θα στραφούμε προς αυτούς επαναλαμβάνοντας τα λόγια του ιερού υμνογράφου προς τον εορταζόμενο σήμερα αγιο Νικόλαο: «Πανάγιε Νικόλαε, πρόφθασον, εξελού ημάς της ενεστώσης ανάγκης, και σώσον την ποίμνην σου ταίς ικεσίαις σου»».
Ολόκληρη η ομιλία του Μητροπολίτη Βεροίας
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Παντελεήμων στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Πανάγιε Νικόλαε, πρόφθασον, ἐξελοῦ ἡμᾶς τῆς ἐνεστώσης ἀνάγκης, καί σῶσον τήν ποίμνην σου ταῖς ἱκεσίαις σου».
Αυτή την επίκληση απευθύνει ο ιερός υμνογράφος εξ ονόματος όλων των πιστών προς τον συμπαθεστατο και φιλανθρωποτατο άγιο Νικόλαο, αρχιεπίσκοπο Μύρων της Λυκίας, τον οποίο εορτάζει σήμερα η Εκκλησία μας. Τον παρακαλεί να σπεύσει και να μας απαλλάξει από τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε, γνωρίζοντας ότι πολλές φορες τόσο κατά την επίγειο ζωή του, όσο και μετά την κοίμησή του ο άγιος έσπευδε για να σώσει ανθρώπους που βρισκόταν σε ανάγκη και κινδύνευαν. Τον παρακαλεί ακόμη να μεσιτεύσει στον Θεό για τη σωτηρία της ποίμνης του, καθώς ο άγιος Νικόλαος έχει μεγάλη παρρησία ενώπιον του θρόνου του Θεού ως εκλεκτος δούλος του. «Πανάγιε Νικόλαε, πρόφθασον, εξελού ημάς της ενεστώσης ανάγκης, και σώσον την ποίμνην σου ταίς ικεσίαις σου».
Η έννοια της «ενεστώσας ανάγκης»
Ακούοντας τους στίχους αυτούς ίσως πολλοί διερωτώνται ποια είναι «η ενεστώσα ανάγκη», στην οποία αναφέρεται ο ιερός υμνογραφος, και κατά πόσο η επίκληση αυτή μας αφορά.
Ασφαλώς ο ιερός υμνογράφος μπορεί να υπονοεί καποια συγκεκριμένη ανάγκη που αφορούσε στην εποχή του και η οποία έχει πλέον εκλείψει, δεν υπάρχει όμως κανείς, ο οποίος αμφιβάλλει ότι η ζωή του κάθε ανθρώπου ξεχωριστα αλλά και ολοκλήρου της ανθρωπότητος είναι ζωή εν μέσω αναγκών και εν μέσω προβληματων και δυσκολιών.
Είναι τα καθημερινά προβλήματα, μικρότερα ή μεγαλύτερα, που αντιμετωπίζει ο καθένας μας. Ειναι και τα μεγαλύτερα, τα παγκόσμια προβλήματα, που αντιμετωπίζουμε ως έθνος και ως ανθρωπότητα, αυτά που παρακολουθούμε καθημερινά στις ειδήσεις και στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Οι πολεμοι και οι συνέπειές τους για τον κόσμο, οι ασθένειες και οι επιδημίες, οι κλιματικές αλλαγές και οι κίνδυνοι που μας επιφυλάσσουν, η βία και οι ποικίλες εκφάνσεις της. Όλα αυτά είναι προβλήματα που μας αφορούν όλους, που ακόμη και εάν δεν το συνειδητοποιούμε, μας αγγιζουν και επηρεάζουν τη ζωή μας, αποτελούν «την ενεστώσα ανάγκη» μας.
Το ερώτημα όμως που εγείρεται μέσα μας είναι ποια μπορεί να είναι η συμβολή ενός αγίου στην επίλυση των προβλημάτων και στην αντιμετώπιση των αναγκών του σύγχρονου ανθρώπου.
Για τους αγίους όμως και για τον Θεό δεν υπάρχουν σύγχρονα προβληματα, γιατί το σύγχρονος είναι σχετική έννοια που συνδέεται με τον πεπερασμένο χρονικό ορίζοντα του ανθρώπου. Για τους αγίους που επεμβαίνουν στη ζωή των ανθρώπων με τη δύναμη της χαριτος του Θεού είναι τα πάντα δυνατα, και μπορούν να δώσουν λύσεις και στα μεγάλα και στα μικρά προβλήματα που μας απασχολούν, προβληματα που εμείς οι ίδιοι οι ανθρωποι δημιουργούμε καθημερινά με την αλαζονική και εγωιστική συμπεριφορά μας, με την πλεονεξία και τη φιλαρχία μας, με τη φιληδονία και τη φιλαυτία μας.
Αιτία των προβλημάων ο ίδιος ο άνθρωπος
Αν εξετάσουμε με ειλικρίνεια τα προβλήματα του κόσμου, θα αντιληφθούμε ότι η αιτία που τα προκαλεί είναι ο άνθρωπος· ο άνθρωπος που απομακρύνεται από τον Θεό, διεκδικώντας δήθεν την ελευθερία του, και γίνεται δέσμιος των παθων και των λανθασμένων επιλογων του. Είναι ο άνθρωπος που αισθάνεται ισχυρός και κυρίαρχος και ξεχνά ότι η όποια δύναμη κατέχει είναι εφήμερη και προσωρινη, διότι τα πάντα στη ζωή του ειναι «σκιάς ασθενέστερα και ονείρου απατηλότερα». Είναι ο ανθρωπος ο οποίος, όταν συνειδητοποιήσει ποια είναι η θέση του και ο σκοπός του στον κόσμο, όταν συνειδητοποιήσει ότι ο μεγαλύτερος θησαυρός του κόσμου, τον οποίο με κάθε τρόπο θα πρέπει να κερδίσει είναι ο θησαυρός της ψυχης του, διότι «τι γαρ ωφελήσει ανθρωπον, εάν κερδήση τον κοσμον όλον και ζημιωθή την ψυχήν αυτου; ή τι δωσει ανθρωπος ανταλλαγμα της ψυχής αυτού;», τότε θα κατανοήσει το μέγεθος της βοηθείας που μπορεί να του προσφέρουν οι άγιοι· τότε θα κατανοήσει την ανάγκη που έχει από την επέμβαση και τη μεσιτεία τους· και θα στραφεί και θα στραφούμε προς αυτούς επαναλαμβάνοντας τα λόγια του ιερού υμνογράφου προς τον εορταζόμενο σήμερα αγιο Νικόλαο: «Πανάγιε Νικόλαε, πρόφθασον, εξελού ημάς της ενεστώσης ανάγκης, και σώσον την ποίμνην σου ταίς ικεσίαις σου».
Αυτά τα λόγια, αυτήν την επίκληση, ας επαναλαμβάνουμε και εμείς, όχι μόνο σημερα, ημέρα κατά την οποία εορτάζουμε πανηγυρικά την ευκλεή μνήμη του, αλλά καθημερινά, και ιδίως εσείς που έχετε την ευλογία να ανήκετε στην ιδιαίτερη ποίμνη του, στην ενορία που τιμά το όνομά του.
Και ας έχουμε τη βεβαιότητα ότι ο άγιος Νικόλαος μπορεί όντως να μας σώσει από οποιαδήποτε ανάγκη, αρκεί να του το ζητούμε με πίστη και με εμπιστοσύνη.
