Το εσπέρας της Πέμπτης, 31ης Οκτωβρίου, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων χοροστάτησε στον Εσπερινό και κήρυξε τον θείο λόγο στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό των Αγίων Αναργύρων Νησίου.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Παντελεήμων κηρύττοντας τον θείο λόγο ανέφερε μεταξύ άλλων:
«Πηγήν ἰαμάτων ἔχοντες, ἅγιοι Ἀνάργυροι, τάς ἰάσεις παρέχετε πᾶσι τοῖς δεομένοις».
Ἀρκετές φορές μέσα στή διάρκεια τοῦ χρόνου ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ, δυάδες ἁγίων, τούς ὁποίους συνδέει ἕνα κοινό ὄνομα, ὄνομα πού προέρχεται ἀπό μία βασική ἰδιότητα πού χαρακτήριζε τή ζωή τους. Ὀνομάζονται «ἀνάργυροι», ἄνθρωποι δηλαδή πού δέν εἶχαν σχέση μέ τά χρήματα καί δέν ἦταν προσκολλημένοι σέ αὐτά, ἄνθρωποι πού προσέφεραν τήν ἴαση καί τή θεραπεία στούς συνανθρώπους τους δωρεάν.
Τά ὀνόματά τους διάφορα· καί ἀνάμεσά σ᾽ αὐτούς καί οἱ δύο ἀνάργυροι ἅγιοι πού τιμοῦμε σήμερα, οἱ ἅγιοι Κοσμᾶς καί Δαμιανός. Δύο θαυματουργοί ἰατροί, πού θεράπευαν ὄχι μόνο ἐν ζωῇ τίς ἀσθένειες τῶν ἀνθρώπων, ἀλλά συνεχίζουν καί μετά θάνατον νά θαυματουργοῦν ἀπαλλάσσοντας τούς αἰτουμένους ἀπό τίς ἀσθένειές τους, ὅπως χαρακτηριστικά σημειώνει ὁ ἱερός συναξαριστής: «Εἰ καί παρῆκαν γῆν Ἀνάργυροι δύω, πληροῦσιν ὡς πρίν καί πάλιν γῆν θαυμάτων».
Τήν αἰτία τῶν πολλῶν τους θαυμάτων μᾶς ἀποκαλύπτει ὁ ἱερός ὑμνογράφος στό τροπάριο πού ἀκούσαμε προηγουμένως: «πηγήν ἰαμάτων ἔχοντες … τάς ἰάσεις παρέχετε». Καί ἡ πηγή τῶν ἰαμάτων δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τή χάρη τοῦ Θεοῦ, τήν ὁποία ἔχουν πλούσια οἱ ἅγιοι.
Σέ αὐτή τήν χάρη ἀναφέρεται ὁ ἴδιος ὁ Χριστός λέγοντας: «ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ … ποταμοί ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος».
Αὐτή ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ πρόξενος τῶν ἰαμάτων πού ἐκπηγάζουν ἀπό τά ἱερά λείψανα τῶν ἁγίων Ἀναργύρων. Ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ εἶναι αὐτή πού θαυματουργεῖ διά τῆς ἐπικλήσεως τοῦ ὀνόματός τους.
Ἴσως κάποιοι ὅμως ρωτήσουν: Μόνο αὐτοί οἱ ἅγιοι ἔχουν τή χάρη τοῦ Θεοῦ καί θαυματουργοῦν καί θεραπεύουν; Ἀσφαλῶς ὄχι. Ὅλοι οἱ ἅγιοι ἔχουν τή χάρη, ἀλλά καί ἀκόμη ὅλοι ὅσοι πιστεύουν στόν Θεό ἔχουν τή χάρη του, κατά τή διαβεβαίωση τοῦ Κυρίου μας. Ὅμως δέν ἔχουν ὅλοι τήν ἴδια χάρη, διότι ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ ὑπάρχει «κατά τό μέτρον τῆς δωρεᾶς». Ἀνάλογα, δηλαδή, μέ τήν πίστη, τή ζωή, τήν ἄσκηση ἤ τό μαρτύριο λαμβάνουν οἱ ἄνθρωποι καί οἱ ἅγιοι τή χάρη τοῦ Θεοῦ.
Αὐτό εἶναι τό πρῶτο σημεῖο πού διαφοροποιεῖ τή μία καί κοινή χάρη τοῦ Θεοῦ πού δίδεται καί ὑπάρχει στούς ἁγίους καί κατ᾽ ἐπέκταση στούς πιστούς.
Τό δεύτερο σημεῖο εἶναι ὅτι ἡ χάρη δέν ἐνεργεῖ σέ ὅλους μέ τόν ἴδιο τρόπο. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος μᾶς ἐξηγεῖ ὅτι ὁ κάθε ἕνας πού ἔχει λάβει τή χάρη τοῦ Θεοῦ, τήν ἔχει λάβει γιά διαφορετικό λόγο. Ὁ Θεός τήν δίδει πρός τό συμφέρον τῶν ἀνθρώπων καί τῆς Ἐκκλησίας. Γι᾽ αὐτό καί ἄλλος λαμβάνει τή χάρη τῶν ἰαμάτων καί ἄλλος τῆς σοφίας καί τῆς διδασκαλίας καί τῆς προφητείας.
Ὁ Θεός ἐπιτρέπει δηλαδή ἡ χάρη του νά ἐνεργεῖ μέ διαφορετικό τρόπο σέ κάθε ἄνθρωπο, ὥστε νά ἐκπληρώνεται τό σχέδιό του, πού δέν εἶναι ἄλλο ἀπό τή σωτηρία μας.
Ὁ Θεός δέν προσφέρει τή χάρη του στούς ἀνθρώπους γιά νά μᾶς ἐντυπωσιάσει ἤ γιά νά μᾶς καταπλήξει. Ὁ Θεός ἐπιτρέπει ἡ χάρη του νά δρᾶ διά τῶν ἐκλεκτῶν του δούλων καί τῶν ἁγίων αἰσθητά, ὥστε νά γίνεται ἀντιληπτή ἀπό τούς ἀνθρώπους, διότι ἀπώτερος σκοπός τῆς θείας χάριτος εἶναι ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου, καί σ᾽ αὐτήν ἀποβλέπει ἡ ἔκφρασή της μέ ποικίλους τρόπους, καί στή συγκεκριμένη περίπτωση τῶν ἁγίων Ἀναργύρων, διά τῶν θαυμάτων.
Πῶς ὅμως ἐπιδροῦν οἱ ἰάσεις τῶν ἁγίων Ἀναργύρων στή σωτηρία μας; Καί γιά ποιόν λόγο ἡ Ἐκκλησία μᾶς ὑπενθυμίζει μέ τίς πανηγύρεις τους τή χάρη τῶν ἰαμάτων πού ἔχουν λάβει ἀπό τόν Θεό;
Ἀσφαλῶς ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ πού μεταδίδεται διά τῶν ἁγίων ἐπιδρᾶ μέ διαφορετικό τρόπο σέ κάθε ἄνθρωπο ἀνάλογα μέ τή ψυχική του κατάσταση. Ἐπιδρᾶ ὅμως σέ ὅλους μας σέ δύο, θά μποροῦσα νά πῶ, κατευθύνσεις.
Ἡ πρώτη εἶναι ὅτι μᾶς ὑπενθυμίζει τήν παρουσία καί τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ στή ζωή μας. Ὁ Θεός δέν εἶναι ἀπών. Δέν εἶναι κάποιος ἀπόμακρος κύριος, ὁ ὁποῖος μόνο θά μᾶς κρίνει. Μᾶς ἀγαπᾶ σάν ἀληθινός πατέρας καί φροντίζει νά μᾶς ἀνακουφίζει καί ἀπό τούς πόνους τῆς παρούσης ζωῆς.
Ἡ δεύτερη κατεύθυνση εἶναι ὅτι μᾶς θυμίζει πώς αἰτία τῶν ἀσθενειῶν καί τῶν πόνων πού ὑφιστάμεθα εἶναι ἡ ἁμαρτία· καί ἀπό αὐτήν μπορεῖ νά μᾶς θεραπεύσει μόνο ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος μᾶς θεραπεύει διά τῶν ἁγίων του καί ἀπό τίς σωματικές νόσους.
Γι᾽ αὐτό καί ἐμεῖς τιμώντας καί ἑορτάζοντας τούς ἁγίους Ἀναργύρους, πού εἶναι καί οἱ προστάτες τῆς ἐνορίας σας, ἄς τούς παρακαλέσουμε νά μᾶς χαρίσουν μαζί μέ τήν ἴαση τῶν σωματικῶν μας πόνων καί ἀσθενειῶν καί τήν ἴαση τῶν ψυχικῶν μας ἀσθενειῶν, πρεσβεύοντας στόν Θεό πάντοτε γιά τή σωτηρία μας.