Με την ευκαιρία της επερχόμενης εορτής του Αγίου Αθανασίου του Κουλακιώτου (8/9), που είχε γεννηθεί στη Χαλάστρα, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων λειτούργησε και κήρυξε το θείο λόγο στον Ιερό Ναό Νεομαρτύρων Χαλάστρας σήμερα το πρωί (Κυριακή 6 Σεπτεμβρίου).
Στην ομιλία του ο Σεβασμιώτατος τόνισε:
«Όταν ούν έλθη ο κύριος του αμπελώνος, τι ποιήσει τοις γεωργοίς εκείνοις;»
Μία ερώτηση θέτει στο σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα ο Χριστός. Μία ερώτηση με την οποία κατακλείει την παραβολή που ακούσαμε και την οποία απευθύνει προς όλους μας, γιατί μας αφορά όλους, καθώς ο Χριστός περιγράφει την πορεία των ανθρώπων, από τη δημιουργία τους μέχρι και τη μελλουσα κρίση.
Οι άνθρωποι θελήσαμε να απομακρυνθούμε από τον Δημιουργό και Θεό μας. Εκείνος, όμως, δεν μας κατέστρεψε, δεν μας εξαφάνισε, όπως θα μπορούσε να είχε κάνει, καθώς τον είχαμε προσβάλει με την παρακοή μας, αλλά μας έδωσε άλλη μία ευκαιρία. Μας άφησε να ζούμε και να καλλιεργούμε τον αμπελώνα που Εκείνος φύτευσε για χάρη μας. Μας άφησε ελεύθερους να διαχειρισθούμε τη ζωή και την ελευθερία που ο ίδιος μας χάρισε, για να δει τι μπορούμε να επιτύχουμε μόνοι μας, για να δει, αν θα καταλάβουμε το σφάλμα μας και θα μεταννοήσουμε και θα επιστρέψουμε κοντά του.
Δεν αδιαφόρησε ο Θεός για την πορεία μας. Έστελνε από καιρού εις καιρόν τους ανθρώπους του για να δουν τι κάνουμε και να μας υπενθυμίσουν με την παρουσία τους ότι δεν είμεθα εμείς οι κύριοι του αμπελώνος, είμεθα εργάτες, και ο Θεός μας τοποθέτησε για να εργαζόμεθα στον αμπελώνα του και να απολαμβάνουμε συγχρόνως τους καρπούς του.
Και επειδή κάθε φορά συμπεριφερόμασταν με άσχημο τρόπο στους απεσταλμένους του, έστειλε στο τέλος και τον υιό του, με τη σκέψη πως ίσως τον ντραπούμε και συναισθανθούμε τι κάνουμε. Αλλά η ανθρώπινη πονηρία θανάτωσε τον υιό του κυρίου του αμπελώνος, γιατί οι άνθρωποι πίστευαν ότι έτσι θα μπορούσουν να οικειοποιηθούν τον αμπελώνα.
Μέχρις εδώ η παραβολή περιγράφει γεγονότα και καταστάσεις που συνέβησαν, όμως ο Χριστός ζητά να του πουν οι ακροατές του, και όλοι μας, ποια τιμωρία νομίζουν πρέπει να επιβάλει ο κύριος του αμπελώνος στους κακούς γεωργούς, τι θα πρέπει να κάνει δηλαδή ο Θεός κατά τη μέλλουσα κρίση.
Η απάντηση που δίνουν είναι αυτή που θα έδινε και ο καθένας από εμάς. Θα τους τιμωρούσε, λέγουν, με τρόπο ανάλογο με τη συμπεριφορά τους. «Κακούς κακώς απολέσει αυτούς».
Ορθή η απάντηση, αλλά όσοι τη δίδουν δεν λαμβάνουν υπόψη τους ότι η παραβολή δεν αφορά μόνο τον Ισραηλιτικό λαό, όπως ερμηνεύουν οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, ο οποίος, αν και ήταν ο περιούσιος λαός του Θεού, τον εγκατέλειψε, αγνοώντας και τους προφήτες και τον ίδιο τον Σωτήρα Χριστό, τον οποίο εσταύρωσαν. Αφορά και όλους εμάς, τον καθένα μας προσωπικά.
Γεωργοί στον αμπελώνα του Κυρίου, στην Εκκλησία, είμεθα πρωτίστως εμείς οι κληρικοί, οι οποίοι έχουμε χρέος και καθήκον να εργαζόμεθα με ζήλο, με προθυμία, με αυταπάρνηση, με αγάπη και φόβο Θεού, αλλά και με συναίσθηση της τιμής και της ευθύνης που μας έχει εμπιστευθεί ο Θεός και που έχουμε αναλάβει ενώπιόν του.
Ο Θεός, παραβλέποντας τις αδυναμίες μας και τα σφάλματά μας, μας δίδει ευκαιρίες για να επανορθώσουμε τα λάθη μας και να εργασθούμε με συνέπεια στον αμπελώνα του Κυρίου, αποδίδοντας σε Εκείνον ο,τι του ανήκει και όχι οικειοποιούμενοι και σφετεριζόμενοι όσα δεν ανήκουν ανήκουν σε εμάς, αλλά στον Θεό και στην Εκκλησία, ώστε να μην βρεθούμε και εμείς στην κατηγορία των κακών γεωργών, για τους οποίους οι ίδιοι οι ακροατές του Κυρίου μας προείπαν ποια θα είναι η τιμωρία τους, «κακούς κακώς απολέσει αυτούς».
Όμως εάν η ευθύνη των κληρικων είναι μεγάλη, δεν είναι άμοιροι ευθύνης και οι πιστοί, τα μέλη της Εκκλησίας, γιατί κάθε πιστός αποτελεί κλήμα της θείας αμπέλου και οφείλει να εργάζεται για να το διατηρεί ενωμένο με την άμπελο, που είναι ο Χριστός, και υγιές, ώστε να παράγει καρπούς, όπως μας ζητά ο Θεός, προκειμένου να μην βρεθούμε αναπολόγητοι και κατακριθούμε κατά την ημέρα της μελλούσης κρίσεως.
Αυτήν την ευθύνη συνειδητοποίησε και ο τιμώμενος άγιος πολιούχος της Χαλάστρας, ο άγιος Αθανάσιος ο Κουλακιώτης, και όχι μόνο καλλιέργησε τα χαρίσματα που του έδωσε ο Θεός και αγωνίσθηκε να ζήσει στη ζωή του σύμφωνα με το θέλημα και τις εντολές του Θεού, αποκτώντας με τη χάρη του αρετές, αλλά και δεν δίστασε, όταν τον κατηγόρησαν δόλια οι αλλόθρησκοι ότι αρνήθηκε τον Χριστό και ασπάσθηκε τη μουσουλμανική θρησκεία, να ομολογήσει θαρραλέα και δημόσια την πίστη του στον Χριστό, γνωρίζοντας ότι συνέπεια αυτής της ομολογίας του θα ήταν το μαρτύριο. Το υπέμεινε όμως και αυτό με γενναιότητα, παραδίδοντας την αγνή ψυχή του στον Κύριό μας, κρεμασμένος στην αγχόνη για την αγάπη του Χριστού.
Και εάν ο συμπολίτης μας άγιος Αθανάσιος ο Κουλακιώτης προσέφερε με τη ζωή του, με την ομολογία του και με το μαρτύριό του σε μία εποχή δύσκολη πλούσιους πνευματικούς καρπούς στον Θεό, το παράδειγμά του ας αποτελεί και για μας, που τον τιμούμε, διαρκές πρότυπο, ώστε να αγωνιζόμεθα για να ευαρεστούμε τον Θεό, προσφέροντάς του τους καρπούς της υπακοής, της πίστεως και της αγάπης μας, για να αποφύγουμε την κατάκριση των γεωργών της σημερινής παραβολής και να αξιωθούμε του μισθού των πιστών δούλων του, τον οποίο απολαμβάνει και ο άγιος Αθανάσιος στον ουρανό πρεσβεύοντας υπέρ ημών.