Στην Β’ Στάση των Χαιρετισμών της Υπεραγίας Θεοτόκου στον Ιερό Ναό του Οσίου Αντωνίου Πολιούχου Βεροίας χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων την Παρασκευή, 18 Μαρτίου, το απόγευμα, όπου και κήρυξε τον θείο λόγο.
Ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Πυρίμορφον ὄχημα τοῦ Λόγου, χαῖρε, Δέσποινα, ἔμψυχε παράδεισε τό ξύλον, ἐν μέσῳ ἔχων ζωῆς τόν Κύριον».
Ἄν τό πλῆθος τῶν ἀρετῶν καί τῶν χαρίτων τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου κάνουν τόν ἱερό ὑμνογράφο καί ποιητή τοῦ κανόνος τοῦ Ἀκαθίστου ὕμνου νά ὁμολογεῖ ὅτι «οὐ σθένει γλῶσσα, Δέσποινα, ὑμνολογῆσαι σε», ὅτι δηλαδή ἡ ἀνθρώπινη γλώσσα δέν ἔχει τή δύναμη νά ὑμνήσει τή Δέσποινα τοῦ κόσμου καί κυρία τῶν ἀγγέλων καί τῶν ἀνθρώπων, ἡ ἀδυναμία αὐτή δέν τόν ἐμποδίζει νά κοσμεῖ μέ θαυμάσια ἐπίθετα καί σπάνιες μεταφορές τό ἱερό πρόσωπο τῆς Παναγίας Παρθένου.
Σέ μία ἀπό αὐτές ἄς σταθοῦμε ἀπόψε, γιά νά κατανοήσουμε τί σημαίνει γιά τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο, ἀλλά καί τί σημαίνει γιά ὅλους ἐμᾶς πού τήν τιμοῦμε καί τῆς ἐκφράζουμε τόν σεβασμό καί τήν ἀγάπη μας ψάλλοντας κάθε Παρασκευή τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς τούς Χαιρετισμούς της, τό «ἔμψυχε παράδεισε τό ξύλον ἐν μέσῳ ἔχων ζωῆς τόν Κύριον» πού ψάλαμε προηγουμένως.
«Ἔμψυχο παράδεισο» ἀποκαλεῖ τήν Κυρία Θεοτόκο ὁ ἱερός ὑμνογράφος. Τί εἶναι ὅμως ὁ παράδεισος γιά νά τήν παρομοιάζει μέ αὐτόν;
Παράδεισος δέν εἶναι ἁπλῶς ὁ τόπος, τόν ὁποῖο δημιούργησε ὁ Θεός γιά χάρη τῶν ἀνθρώπων, δέν εἶναι μόνο ὅλος ὁ κόσμος καί ἡ ὑπέροχη φύση πού μᾶς χάρισε ἡ ἀγάπη τοῦ Πλάστου μας γιά νά τήν ἀπολαμβάνουμε, γιατί ὅλα αὐτά συνεχίζουν νά ὑπάρχουν γύρω μας, καί μετά τήν ἔξοδο τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τόν παράδεισο.
Αὐτό πού ἔκανε τόν τόπο στόν ὁποῖο ἐγκατέστησε ὁ Θεός τούς πρωτοπλάστους ἀληθινό παράδεισο ἦταν ἡ παρουσία του. Τόν κῆπο τῆς Ἐδέμ τόν ἔκανε παράδεισο ἡ παρουσία τοῦ Θεοῦ, τόν ὁποῖο μποροῦσαν νά αἰσθάνονται δίπλα τους καί νά συνομιλοῦν μαζί του, καί ἡ κοινωνία αὐτή μέ τόν Θεό χάριζε στούς πρωτοπλάστους τήν εὐδαιμονία τήν ὁποία ἀπολάμβαναν. Γι᾽ αὐτό καί, ὅταν οἱ πρωτόπλαστοι ἁμάρτησαν καί ἐξέπεσαν τοῦ παραδείσου, δέν στερήθηκαν τή δημιουργία τοῦ Θεοῦ ἀλλά τόν Θεό, καί ὁ κόσμος χωρίς τόν Θεό δέν εἶναι παράδεισος. Δοκίμασαν τόν καρπό τοῦ δένδρου τῆς ζωῆς, παρακούοντας τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ καί ἀντί νά κερδίσουν τή ζωή, τήν ἔχασαν, γιατί «τά ὀψώνια τῆς ἁμαρτίας» εἶναι «θάνατος».
Νά, λοιπόν, γιατί ὁ ἱερός ὑμνογράφος ἀποκαλεῖ τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο «ἔμψυχο παράδεισο». Διότι ἡ Παναγία Παρθένος ἦταν δημιούργημα τοῦ Θεοῦ, ὅπως καί ὁ κόσμος ὁλόκληρος, καί εἶχε φροντίσει νά καλλιεργήσει στήν ψυχή της εὔοσμα φυτά ἀρετῶν, τά ὁποῖα τήν κοσμοῦσαν καί τήν ἔκαναν «κεχαριτωμένη», ὥστε ὁ Θεός νά ἐπιβλέψει ἐπ᾽ αὐτήν καί νά τήν ἐπιλέξει ἀπό ὅλους τούς ἀνθρώπους, γιά νά τήν καταστήσει συνεργό του στό σχέδιο τῆς σωτηρίας, γιά νά τήν καταστήσει Μητέρα του, γιά νά τήν καταστήσει «ὄχημα» διά τοῦ ὁποίου ὁ πεπτωκώς ἄνθρωπος θά ἐπέστρεφε καί πάλι ἐκεῖ ἀπό ὅπου ἐξέπεσε, δηλαδή στόν παράδεισο τῆς αἰωνίου ζωῆς.
Εἶναι παράδεισος ἔμψυχος ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, γιατί ἔχει μέσα της τόν Θεό, πού «ἐνοικεῖ καί ἐμπεριπατεῖ» στήν ψυχή ὅσων τηροῦν τίς ἐντολές του. Ἔχει τό Πνεῦμα τό ἅγιο πού ἔρχεται γιά νά τήν ἐπισκιάσει καί νά τήν καταστήσει Μητέρα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ· καί ἀκόμη φέρει στά σπλάγχνα της τόν ἴδιο τόν Χριστό, ὁ ὁποῖος εἶναι κατά τόν ἱερό ὑμνογράφο «τό ξύλον τῆς ζωῆς», ἐφόσον μέ τή σταυρική θυσία καί τήν ἀνάστασή του ζωοποιεῖ τόν νεκρό ἀπό τήν ἁμαρτία ἄνθρωπο.
Ὑμνώντας, λοιπόν, καί ἐμεῖς ἀπόψε τήν Κυρία Θεοτόκο ὡς ἔμψυχο παράδεισο, ἄς ἐκφράσουμε τήν εὐγνωμοσύνη καί τήν εὐχαριστία μας πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο, ἡ ὁποία ὄχι μόνο μέ τήν ὑπακοή της στό θέλημα τοῦ Θεοῦ ἄνοιξε γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους τόν κεκλεισμένο διά τῆς παρακοῆς μας παράδεισο, ἀλλά καί συνεχίζει νά συμπαρίσταται καί καθοδηγεῖ ὅσους ἀγωνίζονται νά φθάσουν καί νά κερδίσουν τόν παράδεισο.
Ἄς ἐκφράσουμε τήν εὐγνωμοσύνη μας πρός τήν Παναγία μας μέ τήν προσπάθειά μας καί τόν προσωπικό μας ἀγώνα νά καταστήσουμε καί ἐμεῖς τήν ψυχή μας κῆπο ἀρετῶν, στόν ὁποῖο νά εὐαρεστεῖται νά κατοικεῖ καί νά ἐμπεριπατεῖ ὁ Θεός, ὅπως ἔκανε καί στή δική της ψυχή καί ὕπαρξη, γιά νά αἰσθανόμεθα τήν παρουσία του καί τή χάρη του, ἡ ὁποία θά μᾶς ἐνισχύει στόν ἀγώνα μας, ὥστε νά ἀντιμετωπίζουμε τίς δυσκολίες καί τούς πειρασμούς τῆς παρούσης ζωῆς καί νά ζοῦμε σύμφωνα μέ τό θέλημα καί τίς ἐντολές του, ὅπως ἔζησε καί ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος.
Καί ἄς παρακαλέσουμε τήν Παναγία Παρθένο, ἰδιαιτέρως ὅλες αὐτές τίς ἡμέρες, ὅλη αὐτή τήν περίοδο, πού εἶναι μία περίοδος ἀφιερωμένη καί σέ Ἐκείνη, ἄς τήν παρακαλέσουμε νά ἱκετεύσει καί Ἐκείνη τόν Υἱό της νά φέρει τήν εἰρήνη στόν κόσμο, νά φέρει εἰρήνη μεταξύ τῶν ὁμοδόξων λαῶν, ὀρθοδόξων λαῶν, οἱ ὁποῖοι πιστεύουν στόν ἴδιο Θεό ὀρθοδόξως, καί παρά ταῦτα βλέπετε ὅτι ὑπάρχει μεταξύ τους αὐτός ὁ πόλεμος καί αὐτή ἡ καταστροφή. Ἄς προσευχηθοῦμε καί Ἐκείνη νά παρακαλέσει τόν Υἱό της πού εἶναι ὁ ἄρχων τῆς εἰρήνης, νά φέρει τήν εἰρήνη, νά καταπαύσει αὐτή τή μεγάλη καταστροφή, πού κανείς δέν ξέρει ποιές συνέπειες θά φέρει σέ ὅλο τόν κόσμο.
Γι᾽ αὐτό «στῶμεν καλῶς, στῶμεν μετά φόβου» καί μετά προσευχῆς νά παρακαλοῦμε τήν Κυρία Θεοτόκο νά δέεται ὑπέρ ἡμῶν, ὅπως δέεται στεναγμοῖς ἀλαλήτοις.
