Την Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου, εορτή του Οσίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων λειτούργησε και κήρυξε το θείο Λόγο στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Αλεξανδρείας, εντός του οποίου υπάρχει παρεκκλήσιο προς τιμήν του εορταζομένου Αγίου.
Αναφερόμενος, μεταξύ άλλων, στο χάρισμα της υπακοής που διέκρινε τον Όσιο, ανέφερε: “Ας μην ξεχνούμε ότι ο όσιος Πορφύριος, παρότι ξεκίνησε από τα Καυσοκαλύβια, μια πολύ ερημική Σκήτη, έζησε όλη τη ζωή του, εξαιτίας των προβλημάτων υγείας που είχε, μέσα στην Αθήνα, μέσα στο κέντρο της αμαρτίας, μέσα στην Ομόνοια, και όμως είχε αυτή τη χάρη του Θεού, γιατί έκανε υπακοή στο θέλημα του Θεού με πολλή ταπείνωση. Έτσι θα έχουμε και εμείς τη χάρη του Θεού, και η χάρη του θα μας βοηθά για να ζούμε την εν Χριστώ ζωή και να αξιωθούμε και της αιωνίου μακαριότητος διά πρεσβειών του οσίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου που τιμούμε και εορτάζουμε σήμερα”.
Το κήρυγμα του Μητροπολίτη Βεροίας
Αναλυτικότερα, ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του τόνισε:
«Ἠγάπησας ταπείνωσιν καί ἤσκησας ὑπακοήν, ὅθεν ἐπλήσθης χαρίτων τοῦ Παρακλήτου, παμμάκαρ».
Οἱ στίχοι αὐτοί τοῦ ἐξαποστειλαρίουδίδουν μία ἀπάντηση στό ἐρώτημα τό ὁποῖο μπορεῖ νά ὑπάρχει στήν ψυχή καί στή σκέψη τοῦ κάθε ἀνθρώπου, καί στή δική μας, πού ἤρθαμε σήμερα ἐδῶ, στόν ναό τῆς Παναγίας, ὅπου ἔχουμε ἀφιερώσει ἕνα ἱερό παρεκκλήσιο πρός τιμήν τοῦ συγχρόνου ὁσίου καί θεοφόρου ὄντως πατρός τῆς Ἐκκλησίας μας, τοῦ ὁσίου Πορφυρίου τοῦ Καυσοκαλυβίτου, ἀλλά καί σέ στή σκέψη ὅσων γνωρίζουν τά θαυμαστά γεγονότα πού συνδέονται μέ τή ζωή του.
Καί τό ἐρώτημα εἶναι πῶς ὁ Θεός ἔδωσε τόσα πολλά χαρίσματα στόν ὅσιο Πορφύριο καί μάλιστα ἀπό νεαρή ἡλικία, ἀπό τήν ἡλικία τῶν εἴκοσι περίπου ἐτῶν, καί ἐνῶ ἦταν ἀκόμη νεαρός μοναχός. Ὁ Θεός τόν ἀξίωσε ὄχι μόνο νά γνωρίζει καί νά ὁμιλεῖ γιά πράγματα καί καταστάσεις πού συνέβησαν στό παρελθόν, ἀλλά καί νά προλέγει πράγματα τά ὁποῖα ἐπρόκειτο νά συμβοῦν στό μέλλον καί νά ὁμιλεῖ γιά ἀνθρώπους καί τόπους τούς ὁποίους δέν εἶχε συναντήσει καί δέν εἶχε ἐπισκεφθεῖ ποτέ.
Μπορεῖ ὁ ὅσιος νά μήν διακρινόταν γιά τήν κατά κόσμον σοφία καί γνώση, καθώς ἦταν ἕνας ἁπλός καί ἀγράμματος σχεδόν μοναχός ἀρχικά καί ἱερομόναχος στή συνέχεια, διακρινόταν ὅμως γιά τίς δύο μεγάλες ἀρετές, πού ἀκούσαμε προηγουμένως, γιά τήν ταπείνωση καί τήν ὑπακοή. Θά μπορούσαμε μάλιστα νά ποῦμε, κρίνοντας ἀπό τόν χρόνο κατά τόν ὁποῖο ἔλαβε τά θεῖα χαρίσματα, ὅτι ἔφθασε πολύ νωρίς σέ μεγάλα μέτρα ταπεινώσεως καί ὑπακοῆς, τῶν δύο ἀρετῶν πού εἶναι ἀλληλένδετες μεταξύ τους. Διότι ἡ ὑπακοή εἶναι ἀδύνατη χωρίς τήν ταπείνωση, ἀλλά καί ἡ ταπείνωση ἔχει ὡς φυσική συνέπειά της τήν ὑπακοή.
Κατόρθωσε, λοιπόν, ὁ ὅσιος Πορφύριος νά ἀποκτήσει πρῶτα τήν ταπείνωση. Γνώριζε ὅτι ἀποτελεῖ τό θεμέλιο κάθε ἀρετῆς καί χωρίς αὐτήν τίποτε δέν μπορεῖ νά κερδίσει καί νά ἀποκτήσει ὁ μοναχός ἀλλά καί κάθε ἄνθρωπος πού ἀγωνίζεται. Γι᾽ αὐτό καί τήν ἔθεσε ὡς πρώτιστο στόχο του καί ἀγωνίσθηκε νά τήν ἀποκτήσει βοηθούμενος καί ἀπό τήν ὑπακοή πού ἔκανε στούς Γέροντές του, διότι αὐτός πού προσπαθεῖ νά κάνει ὑπακοή, νά κάνει δηλαδή ὄχι αὐτό πού θέλει ὁ ἴδιος, ὄχι αὐτό πού νομίζει ὅτι εἶναι σωστό, ὄχι αὐτό πού δέν προσκρούει στόν ἐγωισμό καί τό θέλημά του, ἀλλά τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί τό θέλημα τοῦ Γέροντος πού ἐκφράζει τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, αὐτός νικᾶ τόν ἐγωισμό, ξεριζώνει τήν ὑπερηφάνειά του καί ἀποκτᾶ ταπείνωση. Καί ἡ ταπείνωση ἀποτελεῖ τό κλειδί πού ξεκλειδώνει τούς θησαυρούς τοῦ Θεοῦ, πού ἀνοίγει τούς κρουνούς τῆς θείας χάριτος σέ ὅσους τήν ἔχουν ἐνστερνισθεῖ, κατά τόν λόγο τῆς Γραφῆς ὅτι «ὁ Θεός ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δέ δίδωσι χάριν».
Καί δίδει τή χάρη του στούς ταπεινούς ὁ Θεός, διότι γνωρίζει πώς δέν θά τήν σφετερισθοῦν, ἀλλά θά τήν διαχειρισθοῦν μέ τόν κατάλληλο τρόπο, χωρίς νά ὑψηλοφρονοῦν καί νά ὑπερηφανεύονται νομίζοντας ὅτι δῆθεν εἶναι δική τους ἤ ὅτι ὁ Θεός τούς τήν ὄφειλε γιά τή μεγάλη ἀρετή τους.
Τό διαπιστώνουμε αὐτό καί στή ζωή τοῦ ὁσίου Πορφυρίου. Ἄν καί εἶχε τόσο πολλή χάρη καί εἶχε ἐπίγνωση αὐτῆς τῆς χάριτος, δέν ὑψηλοφρόνησε ποτέ, δέν θεώρησε ὅτι ἔκανε κάτι σπουδαῖο, γιατί εἶχε ταπεινό φρόνημα, ἀλλά πάντοτε ἀποκάλυπτε φοβερά πράγματα μέ συστολή καί μέ ἁπλότητα.
Ἡ ὑπακοή ὅμως εἶναι ἡ δεύτερη ἀρετή τήν ὁποία ἀνταμείβει ὁ Θεός μέ τή χάρη του καί ἰδιαιτέρως μέ τό διορατικό καί προορατικό χάρισμα. Μόνο στόν ὑπάκουο ἄνθρωπο ἀποκαλύπτει ὁ Θεός ὅσα μόνο Ἐκεῖνος μπορεῖ νά γνωρίζει ὡς παντογνώστης, γιά νά τά μεταφέρει ὡς κατάλληλος ἀγωγός στούς ἀνθρώπους καί νά τούς βοηθήσει στή ζωή τους, ὅπως συνέβαινε καί μέ τόν ὅσιο Πορφύριο, ὁ ὁποῖος μέ τό προορατικό καί διορατικό του χάρισμα βοήθησε πάρα πολλές ψυχές πού ἐρχόταν στό κελί του γιά νά τόν ρωτήσουν καί νά τόν συμβουλευθοῦν, ἀλλά καί ἀνθρώπους ἀγνώστους μέ τούς ὁποίους ἐπικοινωνοῦσε ὁ ἴδιος, γιά νά ἀποκαλύψει πληροφορίες καί νά τούς δώσει συμβουλές χρήσιμες γιά τή ζωή τους.
Αὐτές οἱ δύο μεγάλες ἀρετές, ἡ ταπείνωση καί ὑπακοή, πού πολλές φορές ἐμεῖς δυστυχῶς τίς ὑποτιμοῦμε καί δέν τίς ὑπολογίζουμε, ἀποτελοῦν πρόξενο τῶν μεγάλων δωρεῶν καί χαρισμάτων πού εἶχε ὁ ὅσιος Πορφύριος. Καί εἶναι δύο ἀρετές, τίς ὁποῖες ὅλοι μας μποροῦμε καί πρέπει νά ἐπιδιώξουμε, ἐάν θέλουμε νά ζήσουμε ἀληθινά τήν ἐν Χριστῷ ζωή. Εἶναι ἁπλές καί προσιτές στόν καθένα μας, καί μποροῦμε νά ἀγωνισθοῦμε γιά νά τίς ἀποκτήσουμε ὅπου καί ἄν ζοῦμε, καί μέσα στόν κόσμο καί μέσα στήν οἰκογένεια καί μέσα στήν ἐργασία μας καί μέσα στό μοναστήρι, ἀνεξάρτητα ἀπό τήν ἡλικία μας καί τή θέση μας. Παντοῦ καί πάντοτε μποροῦμε νά προσπαθοῦμε νά εἴμεθα ταπεινοί καί στή στάση μας ἔναντι τῶν ἀνθρώπων ἀλλά πολύ περισσότερο ἔναντι τοῦ Θεοῦ. Παντοῦ καί πάντοτε μποροῦμε νά προσπαθοῦμε νά εἴμεθα ὑπάκουοι στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἄς μήν ξεχνοῦμε ὅτι ὁ ὅσιος Πορφύριος, παρότι ξεκίνησε ἀπό τά Καυσοκαλύβια, μιά πολύ ἐρημική Σκήτη, ἔζησε ὅλη τή ζωή του, ἐξαιτίας τῶν προβλημάτων ὑγείας πού εἶχε, μέσα στήν Ἀθήνα, μέσα στό κέντρο τῆς ἁμαρτίας, μέσα στήν Ὁμόνοια, καί ὅμως εἶχε αὐτή τή χάρη τοῦ Θεοῦ, γιατί ἔκανε ὑπακοή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ μέ πολλή ταπείνωση.
Ἔτσι θά ἔχουμε καί ἐμεῖς τή χάρη τοῦ Θεοῦ, καί ἡ χάρη του θά μᾶς βοηθᾶ γιά νά ζοῦμε τήν ἐν Χριστῷ ζωή καί νά ἀξιωθοῦμε καί τῆς αἰωνίου μακαριότητος διά πρεσβειῶν τοῦ ὁσίου Πορφυρίου τοῦ Καυσοκαλυβίτου πού τιμοῦμε καί ἑορτάζουμε σήμερα.