Τη Μεγάλη Δευτέρα 10 Απριλίου 2023 το απόγευμα ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων χοροστάτησε στην Ακολουθία του Νυμφίου και κήρυξε τον θείο λόγο στον Ιερό Ναό του Αγίου Μηνά Ναούσης.
Ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Ῥαθυμίαν ἄπωθεν ἡμῶν βαλλώμεθα καί φαιδραῖς ταῖς λαμπάσι τῷ ἀθανάτῳ Νυμφίῳ Χριστῷ ὕμνοις συναντήσωμεν».
Μαζί μέ τόν πάγκαλο Ἰωσήφ, τόν ὁποῖο τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία μας κατά τή Μεγάλη Τρίτη, «μνείαν ποιεῖται» καί τῆς γνωστῆς σέ ὅλους μας καί πολύ διδακτικῆς παραβολῆς τῶν δέκα Παρθένων, τήν ὁποία εἶπε ὁ Κύριος πρός τούς μαθητές του. Καί εἶναι ἰδιαίτερα διδακτική ἡ παραβολή αὐτή, διότι μέ αὐτήν ὁ Χριστός δέν μᾶς διδάσκει μόνο τή σημασία τῆς ἀρετῆς τῆς παρθενίας καί τῆς ἐλεημοσύνης, τή σημασία δηλαδή τῶν ἀρετῶν καί τῶν καλῶν ἔργων, τά ὁποῖα ζητᾶ καί ἀναμένει ἀπό ἐμᾶς, ἀλλά μᾶς τονίζει καί τόν μεγάλο κίνδυνο τῆς ραθυμίας, τόν ὁποῖο διατρέχουμε ὅλοι ἀνεξαιρέτως, καθώς ἡ ραθυμία μπορεῖ νά ἀποβεῖ ὀλέθρια γιά τήν ψυχή ἀλλά καί γιά τή ζωή τοῦ καθενός μας.
Τί εἶναι ὅμως ἡ ραθυμία καί γιατί εἶναι τόσο ἐπικίνδυνη; Οἱ πατέρες τήν χαρακτηρίζουν ὡς πνευματικό ὕπνο, ὁ ὁποῖος ὅμως δέν ἀναπαύει τήν ψυχή καί δέν τήν ξεκουράζει ἀπό τόν ἀγώνα καί ἀπό τόν πνευματικό κάματο, ἀλλά ἀντίθετα τήν κάνει νά ἀτονεῖ, νά νεκρώνεται καί νά μήν μπορεῖ οὔτε νά ἐργασθεῖ τό ἀγαθό οὔτε νά ἀντιδράσει στό κακό.
Αὐτό πού κάνει ὅμως περισσότερο ἐπικίνδυνη καί ὕπουλη τή ραθυμία, εἶναι ὅτι ἐπειδή ἡ ραθυμία δέν προϋποθέτει κάποια ἐνέργεια ἤ δράση, ἡ ὁποία νά προϊδεάσει τόν ἄνθρωπο ὅτι πρόκειται γιά κάτι κακό πού πρέπει νά ἀποφύγει, ἀποτελεῖ ἕνα ὅπλο στά χέρια τοῦ πονηροῦ, προκειμένου νά μᾶς ἐξαπατήσει καί νά μᾶς ἀπομακρύνει ἀπό τόν Θεό καί τή σωτηρία μας.
Ἔτσι στήν ἀρχή νομίζουμε ὅτι ἄν κάνουμε κάποια ὑποχώρηση, γιά νά ξεκουράσουμε δῆθεν τόν ἑαυτό μας ἀπό τόν σωματικό κόπο, περιορίζοντας τόν χρόνο τῆς προσευχῆς, τῆς νηστείας, τοῦ ἐκκλησιασμοῦ, δέν κάνουμε κάτι κακό ἤ κάτι ἁμαρτωλό καί δέν δίνουμε τή σημασία πού πρέπει. Ὅμως μέ τόν τρόπο αὐτό ἡ ραθυμία ἐπικρατεῖ στήν ψυχή μας καί τήν κάνει νά βρίσκεται σέ ἕναν πνευματικό λήθαργο, ἀπό τόν ὁποῖο δυσκολεύεται νά ἀπαλλαγεῖ.
Τό βλέπουμε καί στήν περίπτωση τῶν μαθητῶν τοῦ Κυρίου, ὅταν τόν συνόδευσαν στόν κῆπο τῆς Γεθσημανῆ, λίγο πρίν τήν προδοσία τοῦ Ἰούδα. Ὁ διδάσκαλός τους περνοῦσε τή μεγαλύτερη ἀγωνία τῆς ἐπιγείου ζωῆς του, σέ σημεῖο, ὅπως θά ἀκούσουμε τίς ἑπόμενες ἡμέρες, νά γίνεται «ὁ ἱδρώς αὐτοῦ ὡσεί θρόμβοι αἵματος». Καί παρότι εἶχε ἀφήσει τούς μαθητές του νά ἀγρυπνοῦν καί νά προσεύχονται γιά νά μήν εἰσέλθουν σέ πειρασμό, τούς βρῆκε νά κοιμοῦνται.
Τό ἴδιο συνέβη καί μέ τίς μωρές παρθένες, πού νύσταξαν καί δέν σκέφθηκαν ὅτι δέν θά εἶναι ἕτοιμες καί μέ ἀναμμένες λαμπάδες γιά νά ὑποδεχθοῦν τόν Νυμφίο, ὅταν θά ἔλθει, καί ἔχασαν τήν εὐκαιρία τήν ὁποία περίμεναν, νά εἰσέλθουν καί αὐτές στόν γάμο.
Αὐτή ἀκριβῶς εἶναι ἡ τραγική συνέπεια τῆς ραθυμίας, ἀπό τήν ὁποία κινδυνεύουμε ὅλοι, ἐάν δέν συνειδητοποιήσουμε πόσο ἐπικίνδυνη εἶναι καί ἐάν δέν ἀκολουθήσουμε τήν προτροπή τοῦ ἱεροῦ ὑμνογράφου, ὁ ὁποῖος μᾶς συστήνει: «Ῥαθυμίαν ἄπωθεν ἡμῶν βαλλώμεθα».
Ἄς διώξουμε μακριά μας τή ραθυμία καί ἄς ἀγωνιζόμεθα νά εἴμαστε πάντοτε σέ ἐγρήγορση, ὥστε μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ νά μποροῦμε νά ἀποκρούουμε τούς πειρασμούς, νά ἐργαζόμεθα τίς ἐντολές του καί νά ἀποφύγουμε ἔτσι τόν κίνδυνο νά βρεθοῦμε μακριά ἀπό τόν Θεό.
Ἄς μήν αὐταπατώμεθα ὅτι εἴμαστε εὐσεβεῖς καί ἐνάρετοι ἤ ὅτι κάνουμε καλά ἔργα, διότι ὅλα αὐτά μποροῦν νά χαθοῦν σέ μία στιγμή ἐξαιτίας τῆς ραθυμίας μας, ἡ ὁποία κάνει τήν ψυχή νωθρή ἀκόμη καί γιά νά μετανοήσει. Ἄς προσπαθοῦμε πάντοτε νά ἀπομακρύνουμε τή ραθυμία ἀπό τήν ψυχή μας, γιά νά ἀποφύγουμε τόν πνευματικό θάνατο καί νά ἐπιτύχουμε διά τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ τή σωτηρία μας.