Ολοκληρωτισμοί και … “Ολοκληρωτισμοί”
Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αργολίδος κ. Νεκταρίου
Είναι η τέταρτη φορά που ο παιδικός φίλος π. Ιωάννης Φωτόπουλος μου κάνει την τιμή και ασχολείται μαζί μου και προσπαθεί να αναιρέσει τις θέσεις μου που κατά καιρούς γράφτηκαν με οξύτητα ίσως, αλλά με πολύ πόνο και ποιμαντική ευθύνη. Όπως και στις άλλες επιθέσεις του, σκέφτηκα να μην απαντήσω. Είμαι σίγουρος ότι δεν πρόκειται ούτε στο ελάχιστο ν αλλάξει κάτι. Και από την άλλη πλευρά αρχίζει μια διελκυστίνδα απαντήσεων, ανταπαντήσεων, αναιρέσεων κ.λπ που δεν έχουν τέλος. Αποφάσισα όμως αυτή την φορά να απαντήσω σε κάποια σημεία της επιστολής του, για τους ανθρώπους με καλή πρόθεση που προβληματίζονται και σκανδαλίζονται.
Ζούμε όλοι μας μια τραγική κατάσταση όλους αυτούς τους μήνες, από την εμφάνιση του COVID 19, με φοβερές επιπτώσεις οικονομικές, κοινωνικές, ψυχολογικές και το κυριότερο υγειονομικές. Άνθρωποι νοσούν, άλλοι ελαφρά, άλλοι σοβαρότερα, άλλοι κινδυνεύουν και άλλοι καταλήγουν μ’ έναν τρόπο που δεν τον εύχεσαι ούτε για τους εχθρούς σου. Δυστυχώς πολλοί συνάνθρωποι μας δεν παίρνουν σοβαρά την κατάσταση. Θα περίμενε κανείς από τους «πνευματικούς» ανθρώπους και ιδιαίτερα τους κληρικούς, να κρατήσουν μια πιο υπεύθυνη στάση. Δυστυχώς η γνωστή μειοψηφία των γνωστών κατευθύνσεων, εγκυστωμένη στην συνομωσιολογία, στις θεωρίες περί της νέας εποχής, στην αντιχριστολογία, στην προφητολαγνεία, κ.τλπ. βλέπουν παντού ύποπτες κινήσεις άλωσης της ορθοδοξίας (κυρίως αυτής), και επιβολής της παγκόσμιας δικτατορίας. Η επέλευση του COVID 19 ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να ξαναζωντανέψει αυτή η κινδυνολογία.(υπ όψιν του αναγνώστη ότι στο αρχείο μου έχω κείμενα και δημοσιεύματα παλαιότερων επιδημιών όπως πχ για την Η1Ν1. Είναι απίστευτο, αλλά και τότε έγραφαν ακριβώς τα ίδια. Ας υπήρχε τουλάχιστον μία πρωτοτυπία…). Επιμένουν λοιπόν ότι όλη αυτή η τραγωδία που ζούμε είναι ένα μεγάλο ψέμα. Ότι ο COVID 19 είναι μια απλή γριπούλα. Όταν τους αντιτείνεις τα νούμερα των κρουσμάτων και των νεκρών, απαντάνε ότι όλα αυτά είναι μια καλοστημένη απάτη. Αυτά γράφει και ο πατήρ Ιωάννης. Είναι όμως απλό. Γιατί δεν πάνε σε ένα νοσοκομείο να δουν ιδίοις όμμασι τους διασωληνωμένους; Όλοι οι γιατροί και οι νοσηλευτές, που δίνουν μάχη για να σώσουν ζωές, είναι απατεώνες; Είναι νεοεποχίτες; Είναι όργανα του Bill Gates; Και αν δεν φοβούνται, γιατί δεν πάνε στις ΜΕΘ να υπηρετήσουν χωρίς προφυλάξεις τους ασθενείς;
Αγαπητέ πάτερ Ιωάννη, θυμάστε τα ωραία εκείνα χρόνια που επισκεπτόμασταν τους Σέρβους πατέρες στο σπιτάκι τους στην Αγία Παρασκευή και τις ατέρμονες συζητήσεις μαζί τους; Τους οφείλουμε τόσα πολλά. Και όμως οι αγαπητοί μας π. Αμφιλόχιος και π. Αρτέμιος έφυγαν από κορωνοϊό.
Ας έρθουμε και στα δικά μας. Μοναστήρια του Αγίου Όρους, αλλά και σε όλη την Ελλάδα δοκιμάζονται σκληρά. Μοναχοί, μοναχές, ιερείς, επίσκοποι πέρασαν και περνούν μεγάλες δοκιμασίες, ενώ κάποιοι έχασαν την ζωή τους. ; Ή δεν είναι έτσι; Αμφιβάλετε ότι οι τόσο αγαπητοί πατέρες γνωστής σας μονής της Πελοποννήσου χτυπήθηκαν από τον κορονοιό και ένας έχασε την ζωή του;
Γιατί κλείνετε τα μάτια; Φωνάζετε για την μάσκα, αλλά μήπως πρέπει καλύτερα να βγάλετε την μάσκα- τυφλοπάνι που φοράτε στα μάτια σας για να βλέπετε επιτέλους τι γίνεται γύρω σας;
Ιερομόναχος της Βόρειας Ελλάδος ήταν και αυτός πολέμιος των μέτρων και της μάσκας. Όταν όμως νόσησε και κινδύνεψε αυτός και οι συν αυτώ, προς τιμήν του βγήκε δημόσια και ζήτησε συγγνώμη. Φίλος κληρικός που γλίτωσε από σίγουρο θάνατο, μου εξομολογήθηκε πόσο μετάνιωσε για όσα έλεγε πριν και μου είπε μάλιστα :
– Όσοι έχουν αμφιβολίες, πες τους να μου τηλεφωνήσουν να τους πω εγώ τι πέρασα.
Στο τέλος του κειμένου σας γράφετε: « Εμείς οι κληρικοί δεν χρειάζεται να μιλάμε για μάσκες, αυτοπροστασία και κοινωνική ευθύνη, να γινόμαστε νεροκουβαλητές της εξουσίας. Έχουμε άλλη εντολή του προφήτου: Παρακαλείτε, παρακαλείτε τον λαόν μου λέει ο Θεός κλπ.»
Αυτό πάτερ Ιωάννη να πάτε να το πείτε στον ιερέα στην Θεσσαλονίκη που νόσησε, πέθανε και άφησε τέσσερα παιδιά ορφανά. Να το πείτε στους γονείς του 25 χρονου από τις Σέρρες, στον ιερέα που έχασε νεότατη την πρεσβυτέρα του, αφήνοντας και αυτή ορφανά παιδιά. Ξέρω έχετε έτοιμες τις απαντήσεις- τσιτάτα: «Τους πήρε ο Θεός, αυτό ήταν το θέλημα του Θεού» και παρόμοια που υπονοούν ως αίτιο του θανάτου το Θεό.
Αναφέρεστε και στο θέμα της περίφημης μάσκας. Οι επιστήμονες επιμένουν ότι το μόνο εμβόλιο, το μόνο φάρμακο αυτή τη στιγμή, είναι η μάσκα. Σίγουρα ατελές μέσο, αλλά αρκετά προστατευτικό. Η μάσκα για εσάς έχει πάρει «πνευματικές» διαστάσεις. Δείχνει έλλειψη πίστεως, είναι σύμβολο καταπίεσης, φίμωσης, περιορισμού της ελευθερίας κλπ. Σας ερωτώ θα δεχόσαστε να κάνετε εγχείρηση χωρίς ο γιατρός σας να φοράει μάσκα; Για τον άρρωστο την φοράει, για να τον προστατέψει. Είναι ιατρικό θέμα, πάτερ Ιωάννη και τίποτα παραπάνω. Κατά την διάρκεια τα διακονίας σας δεν σας έχει τύχει ποτέ να δείτε κάποιους καρκινοπαθείς να φοράνε μάσκα μέσα στο ναό; Σας πέρασε ποτέ η ιδέα να πείτε στους ανθρώπους αυτούς να βγάλουν την μάσκα; Για όνομα του Θεού, η μάσκα είναι απαραίτητη για τους αρρώστους αυτούς που είναι τόσο ευάλωτοι στις μολύνσεις. Αυτό συμβαίνει και τώρα. Φοράμε τη μάσκα για ιατρικούς και μόνο λόγους και κυρίως για να προστατέψουμε τους άλλους. Το να συμβουλεύουμε ή και να διατάζουμε τους άλλους να μην φοράνε μάσκα είναι ανεύθυνο και επικίνδυνο. Καλύτερα, πάτερ Ιωάννη, να μάθουμε και εμείς και οι άνθρωποι που ποιμαίνουμε να βγάζουμε την αόρατη μάσκα της υποκρισίας, για την οποία είπε ο Χριστός εκείνα τα φοβερά «Ουαί».
Ένα άλλο θέμα που θίγετε και σεις και άλλοι, είναι οι πολυεθνικές εταιρίες που θα βρουν ευκαιρία να πλουτίσουν με το εμβόλιο. Αν έχετε τέτοιες ηθικές αναστολές, μην κάνετε το εμβόλιο για να μην πλουτίσουν οι πολυεθνικές. Σας ρωτώ όμως. Το αυτοκίνητο σας από πού προέρχεται; Δεν προέρχεται από πολυεθνική εταιρία; Γιατί το πήρατε; Δεν ενισχύετε έτσι τους μεγιστάνες του πλούτου; Και μόνον αυτό; Ρίξτε μια ματιά σπίτι σας. Όλη η οικοσκευή σας, το κινητό σας, ο υπολογιστής σας δεν προέρχονται από πολυεθνικές; Τα φάρμακα που παίρνουμε από το Depon μέχρι το πιο εξειδικευμένο φάρμακο δεν προέρχεται και αυτό από πολυεθνικές; Δεν άκουσα να τα αρνηθεί κανείς. Γιατί δυο μέτρα και δυο σταθμά; Εκτός αν εμπιστεύεστε μόνο τα μαντζούνια της γιαγιάς…
Μας εγκαλείτε και σεις και άλλοι εμάς τους επισκόπους ότι γίναμε υποχείρια της εξουσίας για να μην χάσουμε τις θέσεις μας, το μισθό μας, κ.λπ. και κλείσαμε τις εκκλησίες, με αποτέλεσμα οι πιστοί να μην μπορούν να λειτουργηθούν και να κοινωνήσουν. Όχι πάτερ Ιωάννη. Δεν υποκύψαμε στην εξουσία. Πειστήκαμε ότι ο συγχρωτισμός είναι επικίνδυνος για την υγεία των ανθρώπων και γι αυτό, άχρι καιρού, δεχθήκαμε να κλείσουμε τις εκκλησίες. Βεβαίως εσείς υπερασπίζετε την άποψη ότι οι ναοί είναι αντιμικροβιακός κλωβός και κανείς δεν κολλάει. Δηλαδή, αν μπει ένας άρρωστος στο ναό, ψοφάνε τα μικρόβια! Ή ότι οι πιστοί έχουν την χάρη του Θεού και δεν κολλάνε. Πάτερ Ιωάννη με το βάπτισμα και την είσοδο μας στην εκκλησία δεν υπογράφουμε κανένα ασφαλιστήριο. Η σχέση μας με τον Θεό δεν σημαίνει «ασφάλεια ζωής», δεν μπορεί να είναι σχέση εμπορική. Ως άνθρωποι της πτώσης και θα αρρωστήσουμε και θα πονέσουμε και θα πεθάνουμε. «Εν τω κόσμω θλίψιν έξετε» Πόσοι άνθρωποι ένιωσαν αδιαθεσία ή λιποθύμησαν μέσα στο ναό. Πόσοι αρρώστησαν. Έχω δει άνθρωπο να παθαίνει έμφραγμα την ώρα της Θείας Λειτουργίας. Δεν αρνούμαι το θαύμα. Θαύματα γίνονται και θα γίνονται, και παρακαλούμε γι αυτό, αλλά το να λέμε ότι στο ναό είμαστε «ασφαλισμένοι» το θεωρώ άτοπο.
Και έρχομαι στο θέμα των κρυφών Λειτουργιών που με εγκαλείτε. Επαινείτε τους ιερείς που «αντιστέκονται», λειτουργούν και μεταλαμβάνουν τους πιστούς, αδιαφορώντας για τους κινδύνους. Τούτες τις μέρες συνέβη και το εξής περιστατικό. Κάποιος «ζηλωτής» ιερέας χωρίς την ευλογία και παρά τις αντίθετες συστάσεις του επισκόπου του, τελούσε με αρκετούς «πιστούς» την Θεία Λειτουργία. Βλέπετε και σεις και ο πατήρ Βασίλειος Βολουδάκης έχετε παντού οπαδούς. Εμπνευσμένος λοιπόν από την ταμπέλα που είχε βάλει έξω από το ναό ο πατήρ Βασίλειος, αντέγραψε και αυτός τις ίδιες εξυπνάδες και τις τοποθέτησε έξω από το δικό του ναό. « Όσοι διστάζετε να εισέλθετε στον ιερό ναό, να μείνετε στον περίβολο ή στον πρόναο. Οι υπεύθυνοι του ναού σεβόμενοι τη θεοειδή προσωπικότητα κάθε πιστού, αρνούνται να αστυνομεύσουν τους εκκλησιαζομένους στο χώρο της Θείας Χάριτος και της εν Χριστώ ελευθερίας». Έτσι, λοιπόν, λειτουργούσε μνημονεύοντας βέβαια τυπικά το όνομα του επισκόπου και καλούσε τους ενορίτες άφοβα και χωρίς μάσκα να προσέρχονται στην Θεία Λειτουργία. Και όχι μόνο αυτό, ειδοποιούσε και άλλους από άλλες ενορίες με το σκεπτικό ότι αυτός «ως ζηλωτής των πατρικών παραδόσεων», δεν λογαριάζει ούτε νόμους, ούτε Σύνοδο, ούτε επίσκοπο, ούτε μάσκες. Original ορθόδοξος! Κάποια μέρα ένιωσε τα πρώτα συμπτώματα του κορονοιού. Δεν έδωσε σημασία, ούτε ανησύχησε. Συνέχισε να λειτουργεί πιστεύοντας, όπως και σεις ότι στο ναό κανείς δεν κολλάει. Σε λίγες μέρες βρέθηκε σε άσχημη κατάσταση στο νοσοκομείο. Μπροστά στο φάσμα του θανάτου κατέρρευσαν και οι ζηλωτισμοί και οι ορθοδοξίες και όλα.
Θα είμαστε ευτυχείς αν το κακό σταματούσε εκεί. Όμως όχι. Κόλλησαν και άλλοι άνθρωποι και κάποιοι βρίσκονται σε άσχημη κατάσταση. Έχουν και αυτοί ευθύνη, αλλά η ευθύνη ανήκει κυρίως στον ιερέα. Έμμεσα όμως και σε σας που έστω και αν είστε μακριά επηρεάζετε και άλλους κληρικούς. Τέτοια περιστατικά εχουν συμβεί αρκετά. Η εγκληματική ανευθυνότητα κάποιων κληρικών έγινε αιτία διασποράς του ιού. Δεν λέω, όλοι είμαστε έκθετοι στον ιό αυτό και μπορούμε να νοσήσουμε. Αλλά το να μην παίρνουμε στοιχειώδη μέτρα προφύλαξης εν ονόματι της πίστης, είναι το λιγότερο ανεύθυνο και εγκληματικό. Κάτι λέει ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης γι αυτό… Μια τέτοια όμως κατάσταση κάνει δυστυχώς όλη την εκκλησία αναξιόπιστη και δυστυχώς προκαλεί την οργή των ανθρώπων. Πράγματι οι άνθρωποι έχουν όντως την ανάγκη της εν Χριστώ ελπίδος και παρακλήσεως, αλλά όχι όπως την εννοείτε εσείς.
Τέλος αναφέρετε το θέμα του ολοκληρωτισμού. Είναι πράγματι κάτι που προκαλεί φρίκη και όπως το ξέρετε, έχω γράψει ουκ ολίγα γι αυτό. Δεν αρνούμαι ότι στο μέλλον μπορεί να επανέλθει αυτός ο εφιάλτης. Αλλά οι συγκεκριμένες θεωρίες σας δεν με πείθουν. Όμως πάτερ Ιωάννη αυτό που δεν μπορώ να αντέξω και πολλοί άλλοι αδελφοί μας είναι ο «ζηλωτικός ολοκληρωτισμός». Προ ημερών έγραψε ένα εκπληκτικό κείμενο ο πατήρ Βασίλειος Θερμός. Βέβαια γνωρίζω πόσο ενοχλητικό για σας είναι το πρόσωπο αυτό και τα κείμενα του, όμως διαβάστε το λίγο. Κληρικοί και λαϊκοί ελάχιστοι βέβαια αυτοαποκαλούμενοι γνήσιοι ορθόδοξοι, παραδοσιακοί, ξερόλες, χειριστικοί των ανθρώπων, έχουν δημιουργήσει ατύπως ένα τέλειο ολοκληρωτικό σύστημα. Δεν διατυπώνουν απλώς την γνώμη τους για κάτι,- θεμιτό και κατανοητό,- αλλά θέλουν να επιβάλουν τις απόψεις τους με στανικό τρόπο. Τα μέσα που χρησιμοποιούν είναι γνωστά:
Καταγγελτικός λόγος, απειλές, υπονοούμενα, υπονόμευση, συκοφαντίες, λάσπη. Και τώρα με το διαδίκτυο έχουν γίνει ο φόβος και ο τρόμος ευλαβών κληρικών ακόμη και επισκόπων. Σε όλους βρίσκουν «απόκλιση» από την ορθόδοξη πίστη, τους κολλάνε και μία ταμπέλα του νέο- εποχίτη, του οικουμενιστή, του προδότη και τελειώνουν. Και αν η προϊσταμένη αρχή προσπαθήσει να πάρει κάποια μέτρα, αρχίζουν οι εκβιασμοί, καταιγισμός επιστολών κατευθυνομένων, ανωνύμων, αγανακτισμένων «πιστών», διαμαρτυρίες, ακόμη και απειλές.
Πριν από λίγα χρόνια ρωτήθηκε επίσκοπος δυναμικός και αξιόλογος κατά τα άλλα, υποχείριος όμως συνεργάτη του που ασχολείτο και με την δημοσιογραφία.
-Γιατί τον ανέχεστε, αφού ξέρετε ποιος είναι;
Κούνησε το κεφάλι και απάντησε.
– Ξέρω πως είναι λέρα, αλλά είναι επικίνδυνος. Καλύτερα να τον έχω με το μέρος μου παρά απέναντι μου!
Κατά τα άλλα μην θιγεί η ορθοδοξία! Δυστυχώς ο αυριανισμός εισέβαλε για τα καλά στον εκκλησιαστικό χώρο. Και θα υποστούμε τις οδυνηρές συνέπειες.
Πάτερ Ιωάννη, λυπάμαι που τέτοιες μέρες αναγκάζομαι να απευθυνθώ σ ένα παλιό φίλο με αυτό τον τρόπο. Θα προσπαθήσω να μην ξανασχοληθώ. Το ξέρω δεν έχει νόημα. Αν θες εσύ μπορείς να συνεχίσεις. Προσωπικά και πάλι στο δηλώνω δεν αντέχω αυτό τον επαίσχυντο ολοκληρωτισμό που κάποιοι πάνε να επιβάλουν στις ψυχές υπέρ ων Χριστός απέθανε. Το καλοκαίρι που μας πέρασε, μετά τον πανηγυρικό εσπερινό σε ενορία μας, με πλησίασε κάποιος με άγριο ύφος, καταγγελτικό και απαξιωτικό κατηγορώντας με για τη μάσκα. Λυπήθηκα όταν μου είπε ότι ήταν πνευματικό σας παιδί. Και αναρωτήθηκα. «Θεέ μου, τέτοιους χριστιανούς καλλιεργούμε;»
Όταν ήμουν λαϊκός ακόμη, είχα βρεθεί στο σπιτάκι του Αγίου Παισίου. Κάποιος κληρικός μιλούσε με επιφυλάξεις αλλά και καλυμμένη εμπάθεια για κάποιο επίσκοπο που τον θεωρούσε οικουμενιστή κ.λπ. Μια λοιπόν από τις κατηγορίες ήταν ότι ο επίσκοπος κάπνιζε! Ο Άγιος Παίσιος που γνώριζε τον εν λόγω επίσκοπο, απάντησε με έντονο τρόπο.
– Προτιμώ το τσιγάρο του επισκόπου (τάδε) παρά το λιβάνι των ζηλωτών !
Ο Θεός να μας ελεήσει όλους μας.
Καλά Χριστούγεννα
Ο Αργολίδος Νεκτάριος
Υ: Όσο αφορά τον Καμύ, είναι αλήθεια αυτό που αναφέρετε, αλλά και κάτι ακόμα που άκουσα και γω από τον Χρήστο Γιανναρά. Είχε πει λοιπόν ο Καμύ «Προτιμώ να πιστεύω στο Θεό και όταν πεθάνω να ανακαλύψω ότι δεν υπάρχει, παρά να μην πιστεύω στον Θεό και όταν πεθάνω να ανακαλύψω ότι υπάρχει». Ο Καμύ έφτασε σε αυτό το συμπέρασμα αφού διάβασε το περίφημο βιβλίο του Λόσκυ «Η μυστική Θεολογία της Ανατολικής Εκκλησίας». Μετά από τόσα χρόνια περιπλάνησης, αυτό το βιβλίο ήταν που τον άγγιξε. Γιατί μιλάει μια άλλη γλώσσα, «είναι ειδικά η ορθόδοξη γλώσσα με την οποία μπορεί να διαλεχτεί ένας δυτικός άνθρωπος σαν τον Καμύ» (Χ. Γιανναρά, Τίμιοι με την ορθοδοξία, σελ. 171). Και βέβαια ορθόδοξη γλώσσα έχω την αίσθηση, ότι δεν είναι ούτε η γλώσσα του ζηλωτισμού ούτε του ολοκληρωτισμού ούτε του φονταμενταλισμού…
H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ORTHODOXIANEWSAGENCY.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.
Ακολούθησε το ORTHODOXIANEWSAGENCY.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις.
